دلارچند نرخی نمیشود، شاید گران شود
درحالی که این روزها صحبت از عرضه ارز با سه نرخ متفاوت از سوی دولت مطرح شده که رییس کل بانک مرکزی امروز در مورد نرخ ارز گفت: ارز در حال حاضر تک نرخی است و اعتقاد ما این است که بانک مرکزی در حال حاضر تنها با یک نرخ، ارز عرضه میکند.
به گزارش خبرنگار قدس انلاین , محمود بهمنی در این مورد توضیح داد: اعتقاد ما این است که بانک مرکزی در حال حاضر تنها با یک نرخ ارز عرضه میکند. بازار فرعی هم ندارد، همان نرخ ۱۲۲۶ تومان، حالا گاهی اوقات کمی بالا یا پایین میشود. این دو نرخی بودن نتیجه مقایسه با بازار آزاد و تقاضای کاذب است. با این حال تمام هم و غم ما همسانسازی قیمت ارز در بازار آزاد و در سیستم بانکی است.
بهمنی درعین حال وجود چند نرخی را به طور صددرصد تکذیب نکرد واظهارداشت : بانک مرکزی ارز در اختیار بانکها میگذارد و بانکها گشایش اعتبار میکنند. آنها هم که تحریم هستند از طریق صرافیهای خود مبادلات را انجام میدهند،در این انتقالات ممکن است مشکل ایجاد شود. ما انتظار داریم ارزی که در اختیار قرار میدهیم با کارمزدی در اختیار تولیدکننده قرار گیرد، اگر احساس کردیم اضافه شده، برخورد میکنیم.
***ارز سه نرخی میشود؟
ارز سه نرخی میشود. این خبری بود که طی روزهای گذشته شوک زیادی را نه تنها در رسانهها بلکه در میان دلار فروشان خیابان فردوسی ایجاد کرد، این خبر در حالی از سوی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس نهم مطرح شد که تنها چند روز از آغاز تحریمهای اتحادیه اروپا علیه ایران گذشته بود؛ اما طرح این موضوع واکنشهای زیادی را در پی داشت.
شمسالدین حسینی، وزیر اقتصاد و نهاوندیان رئیس اتاق بازرگانی ایران از جمله افرادی بودند که به شدت به سه نرخی شدن ارز مخالفت کردند و آن را منتج به ایجاد رانت در بازار دانستند. اما آیا نسخه جدید مجلس میتواند این تلاطم ارزی را آرام و دست سودجویان و دلالان را از این بازار کوتاه کند؟ نسخهای به عقیده برخی کارشناسان ممکن است باعث ایجاد رانت در بازار ارزی کشور شود.
این در حالیست که یک عضو کمیسیون اقتصادی مجلس،با اشاره به اینکه این طرح در کوتاه مدت میتواند وضعیت ارز در کشور را آشفتهتر کند تا اینکه بهبود ببخشد میگوید: اطلاع دقیقی از این طرح و اینکه آقای فتحیپور بر چه اساس و مبنایی سه نرخی شدن ارز را مطرح کرده، ندارم.
ابراهیم نکو با تاکید بر لزوم نظارت بیشتر بانک مرکزی بر بازار ارز، اظهار کرد: بدون کار کارشناسی نمیتوان طرح سه نرخی شدن ارز را مطرح کرد.
نماینده مردم رباط کریم و بهارستان در مجلس شورای اسلامی، با بیان اینکه باید در این زمینه و برای اجرای این طرح تامل کرد، افزود: اطلاع دقیقی از این طرح و اینکه آقای فتحیپور بر چه اساس و مبنایی سه نرخی شدن ارز را مطرح کرده، ندارم و تنها در رسانهها این خبر را شنیدم.
وی معتقد است که این طرح در کوتاه مدت میتواند وضعیت ارز در کشور را آشفتهتر کند تا اینکه بهبود ببخشد، از سوی دیگر اگر قرار باشد ارز سه نرخی شود، پیش از اجرا باید کار کارشناسی دقیقی درمورد آن صورت بگیرد.
نکو یادآور شد: در حال حاضر بعید میدانم که با اجرا شدن این طرح تاثیر مثبتی بر بازار آشفته ارز داشته باشد.
رمضانعلی سبحانیفر عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس نیز ، با اشاره به طرح رئیس کمیسیون اقتصادی مبنی بر سه نرخی شدن ارز، اظهار کرد: در حالی که دولت و تمامی کارشناسان اقتصادی بر تک نرخی شدن ارز تاکید دارند، طرح چند نرخی شدن آن به صلاح کشور نیست.
نماینده مردم سبزوار، جوین و جغتای در مجلس شورای اسلامی، افزود: سه نرخی شدن ارز به طور قطع باعث بیعدالتی و حتی رانت در جامعه میشود.
وی با تاکید بر اینکه با توجه به شرایط امروز باید برای کالاهای اساسی در زمینه ارز مرجع تسهیلات ویژهای در نظر گرفته شود، تصریح کرد: با تهیه بستههای حمایتی و برنامهریزی دقیق باید فاصله میان ۲ نرخ آزاد و مرجع ارز را نیز کاهش داد.
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس نهم، ادامه داد: نوسانهای نرخ ارز تأثیر نامناسبی در صنعت و تولید کشور دارد و موجب ورشکستگی تولیدکننده و واردکننده میشود.
کوروش پرویزیان عضو شورای پول و اعتبار هم در مورد طرح سه نرخی کردن ارز که توسط رییس کمیسیون اقتصادی مجلس مطرح شده است، عنوان کرد: به نظر نمی رسد که این بحث برای تصمیم گیری مطرح شده باشد و بیشتر در قالب یک اظهار نظر منتشر شده است.
وی ادامه داد: این چنین طرحی به صورت عملی خیلی امکانپذیر نیست و این موضوع با روند اقتصادی کشور خیلی نمیتواند همگون و همخوان باشد.
به گفته پرویزیان، این چنین طرحی مسائل مختلفی را در پی دارد و قطعا اگر ارز سه نرخی شود مشکلات اجرایی بیشتر خواهد شد.
وی متذکر شد: زمانی که مسئله ارزی در اقتصادی شرایط متفاوتی داشته باشد ممکن است برای آن یک تخصیص سهمیه ارزی مفهوم پیدا کند که این بیشتر برای اولویتبندی در تخصیص ارز است نه در نرخهای مختلف برای ارز.
عضو شورای پول و اعتبار تصریح کرد: چند نرخی شدن ارز مسائل و گرفتاریهای بیشتری در فضای اقتصادی کشور خواهد داشت و شرایط را سختتر و مسائل روانی ایجاد میکند.
***مخالفان دلایل بیاورند
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس نهم، اعلام کرده بود: برای کالاهای اساسی همان نرخ مصوب ۱۲۲۶ تومان، کالاهای سرمایهای نرخ ۱۴۰۰ یا یک هزار و ۵۰۰ هزار تومان و کالاهای لوکس نیز به نرخ آزاد بازار در نظر گرفته میشود.
ارسلان فتحیپور در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی خانه ملت، با بیان اینکه نظر کمیسیون اقتصادی این است که نرخ ارز باید سه نرخی شود، درباره جزییات این سه نرخ اظهار کرد: برای کالاهای اساسی همان نرخ مصوب ۱۲۲۶ تومان، کالاهای سرمایهای نرخ ۱۴۰۰ یا یک هزار و ۵۰۰ هزار تومان و کالاهای لوکس نیز به نرخ آزاد بازار در نظر گرفته میشود.
وی با بیان اینکه نرخ ارز آزاد باید برای کالاهایی باشد که نیازی به واردات آنها نداریم، تصریح کرد: به طور قطع مردم از این سه نرخ راضی خواهند بود؛ چرا که این طرح عملیاتی است؛ اما کسانی که درباره این طرح نظر و یا مخالفتی دارند میتوانیم با آنان بحث کنیم.
فتحیپور در رابطه با مخالفت وزیر اقتصاد و اتاق بازرگانی تهران با سه نرخی شدن ارز، تاکید کرد: مخالفان باید دلایل خود را مطرح کنند، از سوی دیگر این طرح هیچ رانتی ایجاد نمیکند.
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس نهم، گفت: این موضوع در کمیسیون در یک بسته در حال تدوین است که بعد از تعطیلات در کمیسیون مطرح خواهد شد.
*** نه طرح مجلس است و نه کمیسیون اقتصادی
این جنگ و جدلها در حالی رخ میدهدکه یک عضو کمیسیون اقتصادی مجلس، با بیان اینکه تعدد نرخ ارز نه به لحاظ علمی و نه از نظر مدیریتی توصیه نمیشود، گفت: هیچ طرحی مبنی بر سه نرخی شدن ارز در کمیسیون اقتصادی مطرح نشده و جای طرح نیز ندارد.
محمدحسین حسینزاده بحرینی با اعلام اینکه هیچ طرحی مبنی بر سه نرخی شدن ارز در کمیسیون اقتصادی مطرح نشده و جای طرح نیز ندارد، اظهار کرد: این بحث ایده کمیسیون اقتصادی نیست و تنها در مطبوعات به عنوان طرح مجلس مطرح شده است.
نماینده مردم مشهد و کلات در مجلس شورای اسلامی، با اظهار اینکه بعید میدانم آقای فتحیپور اعتقادی به این طرح داشته باشد، افزود: ممکن است این بحث جایی مطرح و از زبان ایشان نیز بازگو شده باشد؛ بنابراین بهتر است به عنوان طرح مجلس و یا کمیسیون اقتصادی بیان نشود.
عضو فراکسیون روحانیون مجلس نهم، با اشاره به مخالفت وزیر اقتصاد و رئیس اتاق بازرگانی، صنعت و معدن ایران، تصریح کرد: مسیر برنامهها و طرحهای ما باید به سمتی باشد که تعدد نرخ ارز نداشته باشیم و مخالفت وزیر اقتصاد نیز تاکیدی بر این موضوع است.
وی ادامه داد: ارز ۲ نرخی نیز مورد قبول نیست بنابراین طرح سه نرخی شدن آن در این شرایط کار درستی نیست، از سوی دیگر نرخ مرجع صعودی است و ممکن است در موارد محدودی نیز مورد استفاده قرار بگیرد؛ اما باید تلاش کنیم این ۲ نرخ به یکدیگر نزدیک شوند.
حسینزاده بحرینی یادآور شد: اگر نرخ ارز مرجع واقعبینانه نیست باید آن رااصلاح کنیم واگر نرخ آزاد به صورت غیر کنترل شده افزایش پیدا میکند راهکاری برای مقابله آن بیابیم.