روزهای کم رونق بورس و بازار؛ بازار مواد اولیه محصولات پتروشیمی هم رونقی نداشت

در روز گذشته رینگ محصولات پالایشی و پتروشیمی جذابیت چندانی نداشت. عرضه حجم بزرگی از مواد اولیه و عدم توجه بازار را در شرایطی که خرید برای اغلب کالاها کاملاآزاد بود را می توان مهم ترین رخداد بورس کالادر روز گذشته دانست.

    کاهش جذابیت خرید در بورس کالا، توجه خریداران به بازار داخلی به جای بورس و کاهش فاصله قیمتی بین بورس و بازار، ضعف نقدینگی و تضعیف روزافزون بازار صادراتی عراق و شرایط سخت تولید واقعیت های معاملات است. بازاری راکد و امید به بهبود در کنار ترس و تردید از دورنمای آن را می توان چهره واقعی بازار دانست که دورنمای روشنی را پیش روی فعالان این عرصه قرار نمی دهد. ترس از احتمال کاهش قیمت ها اجازه نمی دهد که خریداران با خیالی آسوده اقدام به خرید کنند و حجم معاملات تنها در حد ضرورت است. البته در این بین تولیدکنندگان بزرگ اوضاع خوبی دارند ولی به صورت کلی اوضاع صنایع پایین دستی چندان جذاب نیست.

    تولوئن دی ایزو سیانات (TDI)، پلی وینیل کلراید OFF – E7244 درجه ۲، پلی اتیلن ترفتالات آمورف – OFF درجه ۱ و درجه ۲، اسید کلریدریک، اسید نیتریک، پلی اتیلن سنگین LMP، جوش شیرین، پلی اتیلن سنگین تزریقی I3، پلی اتیلن سنگین OFF – PEWAX درجه ۱، سود کاستیک، پلی اتیلن سنگین تزریقی J 2200، استایرن منومر، پلی اتیلن سنگین تزریقی I4، آمونیاک (مایع، محلول و گاز )، پارازایلین، آروماتیک سنگین، اپوکسی رزین مایع E06 SPL، اپوکسی رزین جامد محلول در زایلین E1X75LC، پلی کربنات OFF – 1218 درجه ۱، پلی اتیلن ترفتالات نساجی SUPER BRIGHT، پلی بوتادین رابر ۱۲۲۰، تری اتانول آمین و منو اتانول آمین و همچنین انواع قیرهای ۸۵۱۰۰، ۶۰۷۰، قیر امولسیون CRS1و CRS2 و قیر MC250 در کنار وکیوم باتوم هم سایر عرضه های رینگ محصولات پالایشی و پتروشیمی را تشکیل می دادند.

    موارد و عرضه های فوق نشان می دهد که انواع محصولات شیمیایی و مواد اولیه عرضه های اصلی روز گذشته را تشکیل می دادند که با توجه به عدم عرضه در روزهای اخیر و همچنین برداشته شدن سقف رقابت برای این قبیل کالاها و اجازه خرید برای تمامی افراد برای اغلب کالاها (عدم حضور و اعمال محدودیت ها توسط سامانه بهین یاب ) انتظار بالابودن نسبی جذابیت این عرضه ها وجود داشت. از سویی با توجه به کاربرد خاص آنها و نقش مهمی که در تولید انواع مختلف کالاها بر عهده دارند، می توان وضعیت معاملات دیروز را نشان دهنده شرایط نامطلوب تولید در بخش های مهمی از اقتصاد دانست.

    البته عکس این طرزفکر خودنمایی کرد و به صورت نسبی باز هم یک روز ضعیف تجربه شد تا جایی که اغلب عرضه ها بدون معامله وارد مچینگ شدند. استایرن منومر پتروشیمی پارس، تری اتانول آمین پتروشیمی شازند، سود کاستیک پتروشیمی اروند تنها کالاهایی بودند که با رقابت محدودی رو به رو شدند ولی نمی توان از جذابیت رقابت درخصوص این کالاها سخن گفت.

    به صورت کلی هم اکنون جذابیت خرید از بورس کالابه صورت نسبی کاهش یافته است. بالابودن نسبی قیمت ها در بورس کالادر کنار اعمال هزینه مبادله و مالیات بر ارزش افزوده و برخی شفاف سازی های مبادله درخصوص پرداخت مالیات بر درآمد، امکان خرید با حجم کم در بازار غیررسمی و به سهولت، احتمال خرید به صورت اعتباری در بازار داخلی بر خلاف اغلب معاملات در بورس کالاو رقابت برای فروش که به کاهش نسبی قیمت ها منجر می شود در کنار ضعف نقدینگی مواردی است که جذابیت خرید از بورس کالارا کاهش داده است. البته مهم ترین دلیل را باید کاهش فاصله قیمتی بین بورس و بازار دانست.

    با توجه به کاهش قیمت های جهانی هم اکنون این مطالبه وجود دارد که قیمت های پایه در بورس کالای ایران کاهش یابد. شرایط بازار داخلی هم این طرزفکر را تقویت می کند. ضعف بازار با محوریت فروش محصولات در بازار داخلی هم در کنار تضعیف شدید بازار عراق مطلبی است که باز هم مطالبه کاهش قیمت پایه را خاطرنشان می کند. البته با کاهش قیمت های جهانی و ثبات نسبی قیمت دلار جذابیت صادرات کاهش یافته که این روند می تواند به افزایش عرضه در بورس و بازار منجر شود. این شرایط البته در کنار ثبات قیمت ها در بورس کالامی تواند زمینه را برای افزایش فاصله قیمتی بین بورس و بازار به طرز مضاعفی افزایش دهد. به صورت کلی می توان در کنار جذابیت عرضه پلی استایرن ها فاصله قیمتی فعلی را بین بورس و بازار برای این کالاداده مهمی دانست که برای کالاهای محدودی خودنمایی می کند. البته بورس کالابا افزایش تعداد عرضه کنندگان گامی مهم برای کاهش التهاب بازار برداشته است.
    
     مهم ترین رخدادهای رینگ پتروشیمی بورس کالا

    روزهای اخیر را می توان روزهایی آرام در بورس کالادانست و بازگشت آرام خریداران و بهبود نسبی حجم معامله و چند جرقه محدود قیمتی را شاید بتوان مهم ترین رخدادها دانست. این در حالی است که پذیرش کالاهای جدیدی به منظور کاهش التهاب بازار درخصوص برخی کالاهای خاص را می توان مهم ترین خبرهای بورس کالادانست. با توجه به جذابیت بالای پلی استایرن در بورس کالاباید این رویکرد را به فال نیک گرفت و از آن تقدیر کرد. پذیرش کالای پلی استایرن معمولی گرید ۸۶۱ N تولید شرکت Taita Chemical کشور تایوان در رینگ داخلی بورس کالامورد پذیرش قرار گرفته است. همچنین پلی اتیلن سنگین گرید Natural 8001 تولید شرکت Formosa Plastics Corporation محصول کشور تایوان نیز مورد پذیرش قرار گرفته و عرضه خواهد شد. اولین عرضه قیر تولیدی شرکت عایق حصار مهران روز یکشنبه بیستم مهرماه در تالار صادراتی خواهد بود.
    
     عرضه های PET در بورس کالا

    پلی اتیلن ترفتالات معروف به پت که بیشتر نوع بطری آن شهرت دارد در هفته گذشته از عرضه گسترده ای برخوردار بودند. پلی اتیلن ترفتالات بطری گریدهای BG825، BG821، BG785، BG781 مهم ترین عرضه های این گریدها را تشکیل می دهند. درخصوص پلی اتیلن ترفتالات نساجی گریدهای TG641، TG645 و انواع SUPER BRIGHT و آف گرید آنها را می توان مهم ترین عرضه های این گروه دانست. پلی اتیلن ترفتالات آمورف را نیز می توان از دیگر عرضه های این گروه به شمار آورد.

    پلی اتیلن ترفتالات آمورف کالایی است که مدت های طولانی را بدون هیچ جذابیتی سپری کرده و به نظر می رسد این روند ضعیف ادامه یابد تا جایی که در بازار داخلی هم معاملات این نوع بسیار محدود است. ورود به مچینگ و عدم جذابیت خرید واقعیت های این بازار به شمار می رود. پلی اتیلن ترفتالات بطری مدت ها یکی از کالاهای بسیار جذاب در رینگ معاملات محصولات پتروشیمی بود ولی در مهرماه با کاهش تقاضای فصلی شاهد کم رونق شدن این بازار بودیم تا جایی که اغلب قیمت ها همان قیمت پایه و رقابت نادر است. مهم ترین دلیل این کاهش جذابیت را می توان پایان زمان تقاضای فصلی این کالادانست که با فرارسیدن روزهای سرد سال و کاهش تقاضای نوشیدنی های شیرین، به نظر می رسد روند کاهش حجم تقاضای این کالابه عنوان مهم ترین کالادر بسته بندی این قبیل مایعات و آب معدنی ادامه یابد. این در حالی است که این کاهش نسبی جذابیت باعث شده تا فاصله قیمتی این کالادر بورس و بازار نیز کاهش یابد و جذابیت خرید را باز هم کاهش دهد.

    پلی اتیلن ترفتالات نساجی دیگر کالای عرضه شده در این گروه کالایی است. در ماه های گذشته شاهد جذابیت بالای این کالادر بورس و بازار بودیم که رقابت قیمت ها و هجوم تقاضا باعث افزایش قیمت ها در بورس و بازار می شد. این در حالی است که مدتی است این جذابیت برای تمامی انواع از جمله SUPER BRIGHT و OFF گرید هم کاهش داشته است. اهمیت این کالااز آن جهت است که کاربرد نساجی آن به مصرف بخش بزرگی از صنایع کوچک تر پایین دستی می رسد و کاهش جذابیت می تواند داده ای برای ضعف صنایع مصرف کننده این کالامحسوب شود. مدت ها است که هیچ رقابتی برای این گروه کالایی ثبت نشده که به نظر می رسد این روند ضعیف باز هم ادامه خواهد داشت. تضعیف بازار عراق را می توان مهم ترین دلیل این شرایط ضعیف دانست ولی روزهای سرد سال شاید بتواند داده ای برای افزایش جذابیت تولید قلمداد شود.

نویسنده: محمدحسین بابالو