سخنرانی مهندس محمد مروج در افتتاحیه نهمین کنفرانس ملی مهندسی نساجی امیرکبیر

سابقه دیرین صنعت نساجی در کشور

ضمن تشکر از دانشکده مهندسی نساجی و دبیرخانه کنفرانس بین‌المللی نساجی از دعوت انجمن صنایع نساجی ایران برای شرکت در این اتفاق مبارک تلاش می‌کنم در کوتاه‌ترین زمان ممکن اهمیت این رشته صنعتی را بلحاظ تولید و اشتغال مطرح کنم گرچه می‌دانم عمده شرکت کنندگان که خود دست‌اندرکار اداره بنگاههای فعال در این رشته هستند از امکانات و مشکلات بنگاههای تحت اداره خود بخوبی آگاهند اما بلحاظ آنکه شرایط موجود شرایطی عادی و مطلوب نیست بیشتر مشکلات بنگاهها را عمده می‌کنند. تردیدی نیست که بسیاری از این مشکلات مربوطه به همه‌گونه فعالیت تولیدی در این روزهاست و منحصر به صنایع نساجی نیست انتظار می‌رود قسمتی از این مشکلات آرام آرام حل شود گرچه امید چندانی به سرعت در حل آنها نیست و باید چند سالی تحمل کنیم تا تخریب‌های انجام شده در سالهای قبل ترمیم شود. اکنون ببینیم صنعت نساجی چه امکاناتی میتواند برای دست‌اندرکاران و مردم کشورمان داشته باشد .
صنعت نساجی و پوشاک بخش عمده‌ای از تولیدات صنعتی، اشتغال و صادرات کشورهای در حال توسعه را داشته و اهمیت ویژه‌ای در استراتژیهای توسعه‌ای این کشورها دارد .
صنایع نساجی و پوشاک با بیش از ۶۵۰ میلیارد دلار صادرات ۶% از تجارت کالاهای صنعتی در دنیا را شامل می‌شود .
نزدیک به ۳۰% از تولیدات جهان در این بخش توسط کشور چین صورت می‌گیرد. چین، هند، پاکستان، ترکیه، بنگلادش و اندونزی و اخیراً ویتنام ، کامبوج و سریلانکا از صادرکنندگان محصولات نساجی و پوشاک در جهان می‌باشند بیش از ۷۰% از صادرات پوشاک و بیش از نیمی از صادرات محصولات نساجی در جهان توسط کشورهای در حال توسعه صورت می‌گیرد. دلایلی وجود دارد که در صورت توجه جدی‌تری به آنها کشور ما نیز می‌تواند نقشی اساسی در تولید و صادرات نساجی بیشتر از آنچه که امروز دارد داشته باشد .

سابقه دیرین این صنعت در کشور:
ارزش افزوده بالا در بسیاری از تولیدات نهائی این صنعت
اشتغالزایی بالا و پایین‌تر بودن هزینه‌های سرمایه‌گذاری نسبت به سایر صنایع جهت اشتغال برای هر نفر
ارزآوری بالا در محصولات این صنعت
وجود بازارهای بزرگ داخلی و منطقه‌ای
امکان رشد و توسعه صنعت در حوزه فن‌آوریهای نوین
مرغوبیت زمین و شرایط جوی کشور برای تولید پنبه بعنوان مهمترین ماده اولیه صنعت نساجی
وجود منابع غنی نفت و گاز به منظور تولید مواد اولیه الیاف و نخهای مصنوعی مورد نیاز صنعت
نیروی انسانی آموزش دیده و آماده برای مشارکت در تولید
با توجه به عوامل ذکر شده چنانچه برنامه‌ریزان و هدایت کنندگان فعالیت‌های صنعتی در کشور به این رشته صنعتی همانگونه که در دهه چهل و پنجاه در نظام قبل از انقلاب توجه می‌شد، توجه کنند و مطلع شوند که ارزش افزوده تولیدات نساجی از حدود ۱۰% در ریسندگی فاستونی تا ۹۰% در کت و شلوار و ۸۰% در حوله بافی و ۵۰% در پارچه جین قابل دسترسی است و از طرف دیگر مقایسه کنندگان متوسط قیمت یک تن کالای صادراتی غیر نفتی در سال ۹۱، ۵۶۳ دلار و متوسط یک تن کالای صادرات کل صنعت ۶۸۷ دلار و متوسط یک تن کالای صادراتی پتروشیمی ۷۰۰ دلار، متوسط قیمت یک تن کالای کشاورزی ۱۴۳۶ و یک تن کالای صادراتی معدنی ۲۴۵۶ دلار و متوسط قیمت کالای نساجی بجز فرش دستباف ۶۰۶۲ دلار بوده است، حتماً نگاهشان به این صنعت تغییر جدی خواهد یافت .
در حال حاضر براساس اطلاعات وزارت صنعت، معدن و تجارت تعداد پروانه‌های بهره‌بردای فعال در حوزه صنایع نساجی و پوشاک ۹۸۱۸ واحد یعنی ۱۱% کل صنعت تعداد کل کارگران شاغل در صنایع نساجی و پوشاک
۲۸۸ هزار نفر ۱۲% نسبت به کل صنعت، میزان سرمایه‌گذاری ریالی ۷۷۸۹۴ میلیارد ریال ۵% نسبت به کل صنعت، ارزش صادرات صنایع نساجی، پوشاک، چرم و کفش سال ۱۳۹۲ – ۲۸/۱ میلیارد دلار با احتساب فرش دستباف و بدون فرش دستباف ۹۵۳ میلیون دلار، ارزش واردات صنایع نساجی، پوشاک، چرم و کفش سال ۱۳۹۲- ۴۷/۱ میلیارد دلار بوده است و آنچه در سال ۹۲ تولید شده ۵/۲۴۲ هزار تن نخ پلی‌استر،‌۱۸ هزار تن الیاف اکریلیک، ۲۱۰ هزار تن نخ پنبه‌ای و الیاف مصنوعی، ۸۱ میلیون متر مربع فرش ماشینی و ۶/۲۰۳ میلیون جفت پای‌پوش بوده است .
همین اعداد که در بعضی موارد در مقایسه با صادرات کشورهای ترکیه، بنگلادش، ویتنام، کامبوج و سریلانکا ناچیز تلقی می‌شود اگر با دیگر رشته‌های صنعتی کشور مقایسه شود مشخص خواهد شد علیرغم کم توجهی به این صنعت پویائی و توانائی در جزءجزء فعالیتهای این رشته دیده می‌شود و این حاصل علاقمندی همه دست‌اندرکاران این رشته است که ریشه در قدمت و سابقه هزار ساله و بیشتر این صنعت در این خاک مقدس دارد . در پایان نباید فراموش کنیم که :
نان جائی بدست می‌آید که کار پیدا شود .
کار جائی پیدا می‌شود که چرخ اقتصاد گردش داشته باشد
چرخ اقتصاد وقتی به گردش می‌افتد که ثبات سیاسی برقرار باشد
ثبات سیاسی زمانی حاصل می‌شود که جامعه آرام باشد
جامعه هنگامی آرامش می‌یابد که مردم نان داشته باشند، کار داشته باشند و امنیت داشته باشند .