صنایع دستی و هنر ایرانی در خطر / بعد از هنر فرش، چین به دنبال میناکاری ایرانی!

چینی ها هر روز که می گذرد، بیشتر از دیروز حلقه محاصره اقتصادی خود را تنگ می‌کنند. جنس چینی به خانه های ، سفره های ایرانی و حتی به زیر پیشانی شیعیان هم خزیده و ایرانی ها هرگز توجه نکرده اند که جانماز و مهر و حتی فرشی که روی آن نماز می خوانند ساخت چین است!

اما این پایان ماجرا نیست. بادام زمینی چینی و هندی، فندق ترکیه‌ای، مغز فندق جمهوری آذربایجان، بادام مخصوص هندی، کشمش تخمه کدو و مغز گردوی چینی، بادام درختی آمریکایی، اسپانیایی، سوریه، سریلانکا و تایلندی و… ؛ این روزها آن قدر در بازار آجیل فروشان و دوره گردان کشور فراوان شده که بیم آن می رود تا چند سال آینده باتوجه به شرایط بسیار سخت کشاورزی در ایران ، اگر دولت جدید راهکاری اساسی نیاندیشد ، شاهد ورود پسته و زعفران چینی و افغانستانی و آمریکایی هم بود.
این در حالی است که نگاهی به بازار اصفهان هم نشان می دهد صنایع دستی ایرانی تولید چین! در کشور فراوان شده است.

براساس مشاهدات عینى از بازار صنایع دستى شهر اصفهان، بسیارى از صنایع دستى این شهر به صورت کپى بردارى شده از کشور چین به این بازار وارد شد و تحقیقا به مرحله اشباع رسیده است تا جایى که بسیارى از فروشندگان و تولیدکنندگان صنایع دستى به تجارت این محصولات کپى بردارى شده روى آورده اند.

آنان فاکتور قیمت را مهم ترین عامل کشش پذیرى مصنوعات چینى مى دانند و مى گویند این محصولات به قدرى به صنایع دستى تولید شده در ایران شبیه است که بعضا خریداران این محصولات فرقى میان آنان حس نمى کنند.

حالا اما در آخرین اخبار رسیده از اصفهان، اکنون در بازار راکد صادرات غیر‌نفتی ایران، هنر مینا در معرض خطر مصادره قرار گرفته و چینی‌ها برای دست‌یابی به این هنر اصیل و تاریخی ایران‌زمین دست به دامان هنرمندان اصفهان شده‌اند.

گفتنی است، مینا‌کاری هنر آتش و رنگ و به نوعی مینیاتور بر روی آتش است که یکی از رشته‌های هنر دستی ایرانیان به شمار می‌رود و با توجه به بسط و گسترش آن در شهر اصفهان از نظر قدمت، تنوع، توسعه، ظرافت و زیبایی این شهر مهد هنر مینا نام گرفته و با گذر و نظر بر میدان امام به خوبی می‌توان آثاری در این زمینه را دید که پشت ویترین‌های مغازه‌ها خودنمایی می‌کنند.

هنر ظریفی که دقت در آن انسان را به یاد گنبد‌های فیروزه‌ای مساجد شهر با آن طرح‌های زیبا و دلنواز اما با مقیاسی کوچک‌تر می‌اندازد.

اما اکنون در بازار راکد صادرات غیر‌نفتی ایران این هنر در معرض خطر مصادره قرار گرفته و چینی‌ها برای دست‌یابی به این هنر اصیل و تاریخی ایران‌زمین دست به دامان هنرمندان اصفهان شده و درصدد هستند تا این افراد را برای آموزش هنر مینا‌کاری به کشورشان دعوت کنند و پس از فرا‌گیری این هنر، مانند بسیاری از هنر‌های دیگر آن را به صورتی غیر‌اصیل و در نوعی دیگر با رویکرد اقتصادی به کشور‌های مختلف از جمله ایران وارد کنند.

این خبری است که رئیس اتحادیه صنایع دستی اصفهان اعلام کرده و گفته: چینی‌ها درصدد فرا‌گیری هنر مینا‌کاری هستند.

غلامعلی فیض‌الهی، استاد میناکاری و رئیس اتحادیه صنایع دستی اصفهان که یکی از هنرمندان دعوت شده به کشور چین است، در بیان جزئیات نحوه برخورد چین با هنرمندان ایرانی و هنر مینا‌کاری ادامه داده: مصادف با بازی‌های المپیک پکن تعدادی از هنرمندان اصفهان اعم از یک کاشی‌کار، خاتم‌کار و منبت‌کار را به پکن دعوت کردند و من نیز به عنوان مینا‌کار همراه این گروه شدم.

وی با بیان اینکه قرار بود در سالنی در نزدیکی محل برگزاری مسابقات نمایشگاه برپا کنیم و هم‌زمان به ساخت آثاری در زمینه‌های مختلف هنری بپردازیم، ادامه داده: استقبال چینی‌ها از این نمایشگاه خیلی خوب بود و آنها خواستار خرید آثار هنری ما بودند، اما مسئولان نمایشگاه اجازه فروش آثارمان را نداده و با توجه به قوانین کشور چین، صنایع دستی دیگر کشور‌ها باید پس از پرداخت عوارض به فروش برسد.

رئیس اتحادیه صنایع دستی اصفهان با تاکید بر اینکه در زمان برپایی نمایشگاه دو نفر از فعالان میراث فرهنگی چین به سراغ ما آمدند و از ما درخواست کردند لوح فشرده آثار خود را به آنها تحویل بدهیم، تصریح کرده: این افراد حاضر بودند آن را به قیمت بسیار بالایی بخرند و زمانی که با پاسخ منفی ما رو‌به‌رو شدند، پیشنهاد حضور ما در کشور چین با امکانات بسیار خوب و دستمزد بالا به منظور آموزش این کار به چینی‌ها را دادند.

وی با بیان اینکه چینی‌ها به شدت به دنبال فراگیری این هنر هستند و براساس اطلاعات موجود می‌دانم که چینی‌ها به دنبال من و هنرمندان دیگری بوده تا بتوانند این هنر را فرا بگیرند، اضافه کرده: اما تا‌کنون با پاسخ منفی هنرمندان اصفهانی مواجه شده‌اند.

به این ترتیب ، به نظر می رسد بعد از کپی برداری از فرش و معرق و کاشی کاری ایرانی توسط چینی ها این بار نوبت میناکاری رسیده است و اگر مسئولین چاره ای نیاندیشند به زودی در بازار کشور مینا کاری چینی هم ورود پیدا خواهد کرد و هنر ایرانی را نابود خواهد کرد.

منبع: کارپتور