ماجرای ورشکستگی شرکت ملی گاز / سرنوشت نامعلوم هلدینگ گرهگشا
این روزها در حالی از ورشکستگی شرکت ملی گاز به درست یا غلط سخن گفته میشود که خبری از برنامههای برونسپاری تصدیگریهایی که به عنوان راه نجات از آن سخن گفته شد نیست، از جمله سرنوشت مبهم هلدینگ یا شرکت توزیع گاز ایران که سال ۹۰ خبر تاسیس آن اعلام شد.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس روز گذشته خبری برروی خروجی برخی از رسانه ها قرار گرفت که حاکی از اعلام ورشکستگی شرکت ملی گاز ایران بود به طوری که مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران نیز با این تعبیر که «در حال حاضر یکی از مهمترین چالشهای پیش روی توسعه صنعت گاز کشور کسری منابع مالی و اعتباری است» موضوع را تایید کرده بود .
از طرفی نیز اخیرا وزیر نفت مشکل کمبود اعتبار و بودجه برای توسعه صنعت گاز را به گردن هدفمندکردن یارانه ها انداخته و اعلام کرده که بختک هدفمند کردن که روی صنعت گاز افتاد موجب شد تا این صنعت نتواند توسعه پیدا کند.
فارغ از اجرای بد قانون هدفمند کردن یارانه ها که منجر به بروز مشکلاتی در صنعت نفت و گاز کشور شد این سوال مطرح می شود که مگر قرار نبود کار توسعه گاز رسانی به شهرها از شرکت ملی گاز خارج شود؟مگر شرکتی با عنوان “شرکت توزیع گاز ایران” تشکیل نشد که وظیفه توسعه گاز رسانی را برعهده بگیرد؟
پس چرا وزیر نفت و معاونش از کمبود بودجه درخصوص توسعه صنعت گاز در کشور گلایه می کنند؟
*شرکت توزیع گاز ایران چیست؟
تقریبا از دوسال گذشته و در دولت دهم معاون وقت وزیر نفت و همچنین مدیر اسبق گاز رسانی شرکت ملی گاز ایران بارها اعلام کردند که تصمیم به جدا کردن وظیفه حاکمیتی و تصدی گری در شرکت ملی گاز ایران گرفته اند.
به طوری که مقرر شد همه شرکتهای گاز رسانی استانی به همراه شرکت بازرگانی گاز و شرکت گاز خودرو براساس اصل ۴۴ قانون اساسی و در قالب یک هلدینگ که از ۳۲ شرکت تشکیل شده است در قالب شرکت توزیع گاز ایران به بخش خصوصی واگذار شود.
تشکیل این شرکت به این دلیل بود که وظیفه توزیع گاز، صدور صورتحساب، امدادرسانی، وصول مطالبات و تعمیر و نگهداری شبکه های گاز به بخش خصوصی واگذار شود.
به گفته محمدرضا غروی معاون سابق شرکت ملی گاز ایران هدف از واگذاری فعالیتهای گازرسانی به بخش خصوصی افزایش سطح ارائه خدمات به مشترکان گاز خانگی و تجاری بوده است.
*شرکت توزیع گاز تشکیل شد
این گزارش حاکی است در دی ماه سال ۹۰ مجتبی شیخ بهایی مدیر اسبق گاز رسانی شرکت ملی گاز از تشکیل شرکت توزیع گاز خبر داد.
وی در آن ن زمان اعلام کرد این شرکت از هلدینگ ۳۲ شرکت که شامل ۳۰ شرکت گاز استانی و شرکت بازرگانی و گازخودرو است، تشکیل شده است.
به گفته وی شرکت توزیع گاز استانی ثبت قانونی و اعلام آگهی شده و براساس قانون اصل۴۴ قرار است ۴۰ درصد از سهام این شرکت به سهام عدالت، ۲۰ درصد در اختیار شرکت ملی گاز و ۴۰ درصد نیز بزودی از طریق بورس واگذار شود.
شیخ بهایی در آن موقع حتی اعلام کرده بود که شرکت توزیع گاز ایران تا پایان سال (سال ۹۰) رسما فعالیت خود را آغاز خواهد کرد.
*بلاتکلیفی در وضعیت شرکت توزیع گاز
اگر چه به نقل از مسئولان شرکت ملی گاز ایران اعلام شد که شرکت توزیع گاز ایران ثبت و تاسیس شده است،اما پس از جستوجوی خبرنگار فارس در سایت روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران بی نتیجه بوده و هیچ نام و نشانی از ثبت این شرکت به چشم نمی خورد!!!
از این رو باید این سوال مطرح شود که شرکت توزیع گازی که مسئولان اسبق شرکت ملی گاز ایران از آن نام می بردند، کجاست؟؟
از طرف دیگر نیز با فرض اینکه شرکت توزیع گاز ثبت شده باشد، اما پس از جستوجو در سیستم جامع اطلاع رسانی ناشران بورس و بورس اوراق بهادار نیز هیچ خبری از ثبت شرکت توزیع گاز ایران و یا استانی در بورس نیست.
*وظیفه شرکت توزیع گاز ایران چه بود؟
براساس گفتههای مسئولان سابق شرکت ملی گاز ایران مسئولیت گاز رسانی به شهرها و روستاها،فروش گاز به مشترکین،انشعاب دهی به مشترکین جدید، صدور صورتحساب، امدادرسانی به مشترکین، وصول مطالبات و تعمیر و نگهداری شبکه های گاز به شرکت توزیع گاز ایران واگذار می شود.
به طوری که مقرر شد تا پس از کسر سود شرکت، مابقی درآمد به شرکت ملی گاز و طبق روال گذشته این درآمد به خزانه واریز شود.
به نظر می رسد اگر این شرکت تاسیس می شد،اکنون نیازی به افزایش ۱۰ تومانی قیمت هر متر مکعب گاز براساس قانون برای گازرسانی به روستاها نبود.
زیرا این شرکت می توانست کار توزیع و فروش گاز را انجام دهد و حتی مطالبات میلیاردی شرکت ملی گاز را از نیروگاه ها، صنایع بزرگ و مشترکین پرمصرف وصول کند.
از این رو اگرچه به نظر می رسد تشکیل این شرکت در حد یک ایده باقی مانده است، اما باید به مسئولان جدید شرکت ملی گاز گفت اگر این ایده عملیاتی شود بسیاری از مشکلات توسعه گازرسانی برطرف خواهد شد.