هزینه‌ها همچنان رکورد می‌زنند
بنا بر گزارش بانک مرکزی در سال ۱۳۸۹ هزینه هر خانوار ایرانی به‌طور متوسط ۴۸۴هزار تومان بیشتر از درآمد بوده است.
به گزارش مهرپرس: بانک مرکزی در گزارشی که از درآمد- هزینه خانوارهای شهری در سال ۱۳۸۹ منتشر کرد اعلام کرد که در سال ۱۳۸۹ درآمد هر خانوار شهری معادل ۱۳ میلیون و ۶۸۱ هزار و ۳۵۸ تومان بود (به‌طور متوسط ماهانه یک میلیون و ۱۴۰ هزار تومان) در حالی که هزینه آن به‌طور متوسط ۱۴ میلیون و ۱۶۶ هزار و ۱۷۷ تومان بود (به‌طور متوسط یک میلیون و ۱۸۰ هزار تومان) . شکاف درآمد – هزینه خانوارهای شهری در این سال معادل
۴۸۴ هزار تومان یا حدود ۴۰ هزار تومان در ماه بود. بنا بر این گزارش بیشترین هزینه خانوار شهری در سال ۱۳۸۹ مربوط به مسکن، آب و برق بود که نزدیک به ۳۰ درصد درآمدهای خانوار را می‌بلعد.
بعد از آن به خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها بر می‌گردد که ۲۵ درصد هزینه‌ها را شامل می‌شود. حمل و نقل ۱۱ درصد و بهداشت و درمان ۶/۵ درصد هزینه‌های خانوار را در برمی‌گیرد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که در سال ۱۳۸۹ هزینه‌های خوراکی و آشامیدنی نسبت به سال‌های گذشته چیزی حدود یک درصد افزایش داشته است.
اما خانوارهای ایرانی چگونه در سال ۱۳۸۹ درآمد کسب کرده‌اند؟ بررسی بانک مرکزی نشان می‌دهد که در سال ۱۳۸۹ نزدیک به ۲۷ درصد درآمدهای خانوارها از راه غیر پولی کسب شده است. این بدان معناست که پول وارد خانوار نشده بلکه در عوض مواردی مانند بن‌های نقدی یا امثالهم برای تامین هزینه‌های خانوار وارد درآمدهای خانوار شده است. بررسی اجزای درآمدهای پولی می‌تواند موضوع را شفاف‌تر کند. درآمد حاصل از مزد و حقوق چیزی حدود ۱۴ درصد درآمدهای پولی را شامل شده است در حالی که درآمد حاصل از فروش کالاهای دست دوم ۴/۳ درصد بوده است. درآمدهای متفرقه در سال ۱۳۸۹ حدود ۲۰ درصد بوده است. درباره درآمدهای متفرقه می‌توان به مسافرکشی اشاره کرد که اکنون در کلانشهرها و حتی شهرهای کوچک بسیار رایج شده است.
درآمدهای متفرقه در سال‌های ۱۳۸۷ و ۱۳۸۸ حدود ۱۴ درصد بوده است. این بدان معناست که در سال ۱۳۸۹ اوضاع درآمدهای خانوار شهری یا سرپرست بغرنج‌تر شده است. با نگاهی به درآمد مزد و حقوق در سال‌های ۱۳۸۷ و ۱۳۸۸ می‌توان به این موضوع بیشتر پی برد. در این دو سال درآمد حاصل از مزد و حقوق حدود ۱۷ درصد بوده است که در سال ۱۳۸۹ این میزان حدود سه درصد کاهش داشته است.
اما در بخش هزینه‌ها چطور؟ گزارش بانک مرکزی نشان می‌دهد که در سال ۱۳۸۹ نزدیک به ۲۵ درصد از هزینه‌ها شامل هزینه‌های خوراکی و آشامیدنی بوده است. همچنین ۳۰ درصد هزینه‌ها را هزینه مسکن، آب و برق در برمی‌گرفته است.
بنابراین حدود ۵۵ درصد هزینه را خوراکی و مسکن شامل می‌شده است. بررسی اجزای هزینه‌های خانوارها نشان می‌دهد که در سال ۱۳۸۹ گرایش خانوارهای شهری بیشتر به سمت تامین معیشت بوده است تا موارد دیگر. برای مثال در سال ۱۳۸۷ هزینه تامین مسکن و خوراکی‌ها حدود ۵۳ درصد و در سال ۱۳۸۴ حدود ۵۲ درصد بوده است. همچنین بررسی اجزای دیگر نشان می‌دهد که برای مثال هزینه بهداشت و درمان در سال ۴۶،۱۳۸۵/۴ درصد هزینه‌ها را شامل می‌شد که در سال ۱۳۸۹ به ۶/۵ درصد رسیده است که نشان از افزایش هزینه‌های بهداشت و درمان در آن سال است. اما بررسی جزء دیگر می‌تواند این موضوع را شفاف‌تر سازد. در سال ۱۳۸۵ هزینه پوشاک و کفش ۲/۵ درصد هزینه‌ها بوده است که در سال ۱۳۸۹ به ۹/۴ درصد کاهش یافته است. این کاهش به معنای ارزان شدن پوشاک و کفش نبوده است بلکه بیشتر ناشی از نخریدن پوشاک و کفش بوده و مابه‌التفاوت آن به سمت دیگر میل کرده است.
