پارچه‌های طلای نانو؛ پیوند درخشان علم نانو و هنر نساجی ایران

در حالی که بازار جهانی طلا روزهای پرنوسانی را تجربه می‌کند، گروهی از دانشمندان و متخصصان ایرانی با تلفیق فناوری نانو و صنعت نساجی موفق به دستیابی به دستاوردی کم‌نظیر در جهان شده‌اند: تولید پارچه‌هایی از طلای خالص به روش نانوهیبرید پلاسمونیک.

این دستاورد نوآورانه هم‌زمان با برگزاری هشتمین نمایشگاه طلا و جواهر شیراز (۲۹ مهر تا ۲ آبان ۱۴۰۴) رونمایی شد و به گفته کارشناسان، می‌تواند انقلابی در صنعت طلا و نساجی کشور ایجاد کند.

طلای سبک؛ فناوری ایرانی با ارزش افزوده بالا

در این فناوری که از روش ایروگلد (Aero-Gold) بهره می‌برد، طلای ۲۴ عیار در ساختاری فوق‌سبک و انعطاف‌پذیر به الیاف تبدیل می‌شود. برخلاف مصنوعات سنتی طلا که سنگین و شکننده بودند، این نخ‌های جدید ۲۰ برابر سبک‌تر، با استحکام کششی بالا و دارای ۵۴ رنگ پایدار هستند.

به گفته عماد دولتشاه، مخترع این فناوری، در هر متر پارچه می‌توان تنها با یک گرم طلا، محصولی کاملاً طلایی و درخشان تولید کرد که نه‌تنها از نظر اقتصادی توجیه‌پذیر است بلکه قابلیت رقابت صادراتی بسیار بالایی دارد.

فناوری نانوهیبریدی و رنگ‌پذیری پلاسمونیک

دولتشاه درباره نحوه تولید توضیح می‌دهد:

«در این فرآیند از مهندسی نانوساختارها استفاده شده و درخشش رنگ‌ها ناشی از پدیده‌ی پلاسمونیک نانوذرات طلا است. این رنگ‌ها از طریق رنگدانه‌های شیمیایی ایجاد نمی‌شوند، بلکه در اثر بازتاب و پراکندگی نور در سطح نانوساختار شکل می‌گیرند. به همین دلیل، این پارچه‌ها دارای ثبات نوری بالا، انسجام ساختاری کامل و سازگار با محیط زیست هستند.»

احیای شکوه پارچه‌های زربافت ایران

فناوری تولید پارچه‌های طلای نانو یادآور شکوه تاریخی زربافت‌های ایرانی است، اما این‌بار با اتکا به دانش نوین و ظرفیت صنعتی کشور. تولید چنین منسوجاتی می‌تواند نام ایران را بار دیگر در میان کشورهای پیشرو در تولید منسوجات لوکس و باارزش صادراتی قرار دهد.

به گفته‌ی محققان، این طرح به دلیل کاربردهای گسترده در هفت صنعت کلیدی از جمله مد، جواهرسازی، تجهیزات پزشکی، الکترونیک، و هنرهای تزئینی، از سوی ستاد نانو کشور به عنوان یکی از ۱۰ طرح برتر ملی سال ۱۴۰۴ انتخاب و مورد حمایت قرار گرفته است.