پيدايش پوشاک و مد‎

‎”‎انسان از دوراني که آگاهانه و با ابرازهاي طبيعي و ابتدايي به‎ ‎کار پرداخت ، جامعة نخستين بشري را پي ريخت و در راهي گام نهاد که او را از زندگي‎ ‎حيواني جدا مي ساخت ؛ به شکار حيوانات پرداخت ، از گوشت آنها خوراک و از پوستشان‎ ‎پوشاک تهيه کرد‎ “…
“‎پوشاک همانند ساير پديده هاي زندگي از بدو پيدايش در طول‎ ‎تاريخ سير تکاملي خود را طي کرده و از صورت ابتدايي خود بيرون آمده است . اقوام‎ ‎مختلف هر يک بنا به مقتضيات اقليمي ، عادات و روسوم ، مذهب ، درجة فرهنگ و تمدن ،‎ ‎وضع سياسي – اجتماعي – اقتصادي و غيره به تهية لباسهاي گوناگون پرداخته و در دوخت و‎ ‎شکل تزئين آن ابتکاراتي از خود نشان داده اند‎ ” .

“‎انسان اوليه از ماهيت پديده‎ ‎هاي طبيعي که بقاي او به آنها وابسته بود ، شناختي نداشت بنابراين آنها را با نيروي‎ ‎فرا طبيعي و جادويي مربوط دانست ، به آنها ايمان آورد و برخي از آنها را مورد پرستش‏‎ ‎قرار داد . اين پرستش در قالب مراسم و آئين هاي ويژه اي به اجرا در مي آمد . انسان‎ ‎صورتک بر چهره گذاشت و پوششي شبيه به جانواران بر تن کرد تا از اين راه بتواند روح‎ ‎آنها را تسخير کند ، يا با آنها ارتباط معنوي برقرار سازد و براي‎  ‎موفقيت در‎ ‎شکار يا پيروزي در جنگ از آنان ياري طلبد . آدمي از اين پوشش همچون پشتيبان و حامي‎ ‎جادويي بهره جست‎ .

‎پديد آمدن پوشاک امري تصادفي يا خواستي فردي نبوده است‎ . ‎پوشاک بر مبناي تفکرات و نيازهاي اقليمي ، مادي و معنوي اقوام به وجود آمد و آئينه‎ ‎تمام نمايي از تاريخ زندگي بشر شد و در طي قرون و اعصار در سرزمين هاي گوناگون شکل‎ ‎گرفت و تحول يافت‎ ” .
“‎عواملي از قبيل آب و هوا ، کار و پيشه ، جنگ ، اکتشاف ،‎ ‎اختراع و انقلاب باعث تغيير و تحول لباس در ادوار گرديده است ” .”نظم و هماهنگي‎ ‎پوشاک دوران باستان ، در قرون وسطي جاي خود را به شکل و ظاهري شکوهمند دارد . در‎ ‎عهد رنسانس پر زرق و برق شد و صورتي تجملي پيدا کرد ، و سپس در عصر نوين شکل نا‎ ‎مشخص و رمز گونه به خود گرفت . با آغاز جنگ جهاني دوم ، جنگي که بنيان تمدن را تکان‎ ‎داد ، تکامل لباس ، شکلي انقلابي به خود گرفت . لباي که بازتابي ست از توان اقتصادي‎ ‎، نگرش سياسي ، قابليت هاي فرهنگي و اجتماعي ، باورهاي مذهبي و فلسفي و پايبندهاي‎ ‎رسمي و سنتي ، در روند تکامل خود ، زير نفوذ و سيطرة نظام نقشه دار سرمايه قرار‎ ‎گرفت . در اين نظام ، پوشاک جايگاهي ديگر يافت ؛ و به کالا تبديل شد ف و همانند‎ ‎کالا ارزشي دو گانه پيدا کرد . به ديگر‎
‎سخن هم بر آورندة نيازهاي بشري گرديد و‎ ‎هم محصولي شد براي فروش . پس مي بايست نظير هر کالاي ديگر ، حداکثر سود آوري را‎ ‎داشته باشد و زماني به اين هدف دست مي يافت که به گونه اي ساخته نشود که مدت زماني‎ ‎طولاني ، قابل مصرف باشد . ديگر آنکه کالا بايد وسيع ترين بازار ، يعني بيشترين‎ ‎مصرف کننده و مشتري را دارا باشد‎ .

‎به اين نيازها ، طراحان و دوزندگان لباس‎ ‎پاشخ گفتند ، آنها با بهره گيري از گرايش مردم به تنوع طلبي و نوع جويي و با‎ ‎استفاده از جريان هايي چون جنگ ، بحران هاي اقتصادي ، تحولات فرهنگي و سياسي ، طرح‎ ‎هاي تازه اي را ارائه دادند . بر خلاف سده هاي پيشين که نوع آوري هاي خود را در‎ ‎کسوت مانکن هاي چوبي و مومي لباس بر تن ، به نمايش مي گذاشتند ، اکنون به ياري‎ ‎رسانه هاي گروهي چون سينما و تلويزيون و نشريات مد که بردي کاملاً جهاني دارند ،‎ ‎مورد پذيرش همگان قرار مي دهند و از اين راه ، سليقه اي جهاني در شيوة لباس پوشيدن‎ ‎، پدي آوردند‎ .
‎ديگر کمتر ملتي را مي توان يافت که در حيطة تمدن امروز قرار‎ ‎گرفته باشد و باز بتواند پوشاک سنتي احياناً دست و پاگير خود را کاملاً حفظ کند‎ . ‎چرا که لباس امروز خاص مردمان امروز است ، مردماني که زمان در زندگي اجتماعي شان‏‎ ‎عنصري ست تعيين کننده ، و اين نکته اي است که طراحان لباس نيز به آن توجه دارند‎ . ‎لباس ها بر تن راحتند ، سريع پوشيده مي شوند ، اغلب پارچه هاي قابل شست و شو دارند‎ ‎، دست و پاگير نيستند ، جنبه هاي زيبايي و هنر در آنها رعايت مي شود ، و از همه‏‎ ‎مهمتر با بودجه هاي متفاوت نيز امکان دستيابي به آنها وجود دارد‎ .
‎اينکه در‎ ‎آينده ، چه جنبه هايي به لباس افزوده و چه چيزهايي از آن کاسته خواهد شد ، مقوله اي‎ ‎مجرد نيست و بي ترديد تحولات اقتصادي ، سياسي ، علمي ، فرهنگي و هنري عوامل تعيين‎ ‎کنندة آن خواهد بود و ناگزير ، بازتاب خود را در زمينة پوشاک جلوه گر خواهند‎ ‎ساخت