چادر؛ عفاف ایرانی، حجاب برتر
نگاهی به فرهنگسازی حجاب اسلامی در جامعه (بخش دوم)
«هرچادری که دور انداخته می شود، افق جدیدی را که تا آن هنگام بر استعمارگر ممنوع بود، در برابر او می گشاید و بدن الجزایری را که عریان شده است به تمامی به او نشان می دهد. پس از دیدن هر چهره بی حجاب امیدهای حمله ور شدن اشغالگر ده برابر خواهد شد.»
آن چه خواندید تفسیر نوشته های «فرانتس فانون» در کتاب بررسی جامعه شناسی یک انقلاب یا سال پنجم انقلاب الجزایر بود که به طور مبسوط به بیان نقش زن و حجاب در جلوگیری از توسعه استعمار فرانسه و نیز نقشه های شوم استعمارگران برای مبارزه با حجاب پرداخته است.
خوشبختانه به برکت موج بیداری اسلامی این روزها زنان مقاوم مسلمان در کشورهای اسلامی با حجاب کامل در برابر استعمارگران، آزادی حقیقی را فریاد می زنند و خواهانند.
تاریخ نشان می دهد که حجاب زن مسلمان نه تنها او را به انزوا و نقطه ای پرت نبرده است، بلکه در سایه حجاب اسلامی هر روز افق های حریت را در می نوردد و به جایگاه حقیقی خود که همان قله های کمال روحی و تصاحب آسمان اندیشه هاست، نزدیک و نزدیکتر می شوند.
از بین رفتن شخصیت زن و ایجاد ناامنی برای او، سستی بنیان خانواده، گسترش فساد در جامعه و ضربه به فعالیت ها و مسئولیت های اجتماعی از جمله آثار مخرب آزادی غربی در جوامع امروزی است.
در جوامع سرمایه داری غربی پایه و اساس فلسفه زندگی رفاه و لذت است و آن چه که این رفاه و لذت را تامین می کند و به همه خواسته های بشر جامه عمل می پوشاند سرمایه و ثروت است. پس تهیه سرمایه اصل خواهد بود و متعاقبا از هر شکلی به دست بیاید بلااشکال می شود!
از جمله قربانیان اصلی این نوع جهان بینی زنان بودند. زیرا سرمایه داران با توجه به جاذبه ظاهری او می توانستند از این جنس درجهت تبلیغ و ایجاد بازارهای مختلف استفاده کنند. یعنی هم می خواستند از او و جاذبه هایش در تبلیغ کالاهای مختلف استفاده کنند و هم برای کالاهایی که مربوط به جنبه های ظاهری و خودنمایی اوست، نظیر لوازم آرایش و لباس و.. بازار مصرف بیشتری ایجاد کنند.
علاوه بر آن، برای افزایش بازارکار، نیروی کار زن به عنوان یک نیروی ارزان برای سرمایه داران بسیار مطلوب خواهد بود.
روشن است برای استفاده از این نیروی کار ارزان بی حجاب شدن زنان ضرورت دارد. چرا که حجاب زن مانع بزرگی برای استفاده و بهره کشی از وی خواهد بود. بنابراین اول باید حیا و حجاب او و محدودیت روابط زن و مرد را از بین برد. برای این کار چه دستاویزی بهتر از شعار عوام فریب و زیبای حمایت از حقوق و آزادی زن؟
بعدها در پس تراژدی برابری حقوق زن و مرد افکار فمینیستی همچون قارچ سربرآورند. خوشبختانه در گذرزمان و به دست آوردن تجربه های تلخ جوامع غربی نیز بیدار شده اند و هم اکنون حتی آنها هم می دانند که چنین شیپورهایی جز فریادهای پوچ و هوچی گری بی حاصل هیچ ندارند.
مظلومیت قداست چادر در خیابان های شهر
وقتی صحبت از حجاب کامل اسلامی است، چادر مشکی به عنوان کامل ترین نوع پوشش برای زن مسلمان و عفیف مطرح می شود. این جایگاه که برگرفته از تاریخ چند هزار ساله اسلام است، چنان قدرتمند در افکار عمومی جای خود را باز کرده که با تمام تغییر و تحول های صورت گرفته در نظام فرهنگی کشور، هنوز اصالت و وقار خود را حفظ کرده است. اصالت، وقار، ابهت و منشی که حتی در بی پرواترین مکان ها صاحبش را از نفوذ نگاه ها و دریافت بسیاری از پیام های ناخوشایند، ایمن نگه می دارد.
حجت الاسلام والمسلمین سیدکاظم بدری استاد حوزه علمیه امام قائم(عج) درخصوص تاریخ چادر مشکی در اسلام می گوید: «از نظر قرآن شکل خاصی از حجاب و پوشش که تامین کننده حجاب حداکثری است، جلباب نام دارد.
ای پیامبر! به همسران، زنان و دختران مومنان بگو جلباب های خود را برخویش فرو افکنند. این کار برای این که شناخته نشوند و مورد آزار و اذیت قرار نگیرند بهتر است و اگر تاکنون خطا و کوتاه تری از آنها سرزده توبه کنند، خداوند همواره آمرزنده رحیم است.
با استناد به این آیه و با توجه به معنی جلباب که مبالغه در پوشاندن را دربرمی گیرد و در واقع دلالت بر معنای پوشش بزرگ و کامل دارد، به نحوی که روی لباس های دیگر قرار گرفته و تمام بدن را بپوشاند، می توان گفت:جلباب در سایر کشورهای اسلامی با ویژگی هایی گفته شده همان چادر مشکی بزرگی است که بانوان مسلمان در برخورد با نامحرم و در بیرون از منزل به عنوان پوشش به کار می برند. پوششی که سرتاپا را حفظ می کند و در دوره ای حتی روی صورت را هم می گرفت.»
این کارشناس مسائل مذهبی و معنوی با تاکید بر این که امتیاز چادر نیست به سایر پوشش ها دراین است که باید با میل باطنی و ارتباط معنوی انتخاب شود، می گوید: «پوشش همراه و ملازم با قرابت و ارتباط معنوی است که باید در جامعه ما میان بانوان از دوران کودکی نهادینه شود تا بعداز سن تکلیف وقتی آهنگ خروج از منزل کرد روسری بزرگ خود، چادر را برسرافکند.»
وی گله مندانه می گوید: «متاسفانه امروزه برخی از دختران جوان طوری بی سلیقه یا شاید بهتر است بگوییم بی انگیزه چادر به سر می کنند که گویی چادر آنها در خیابان رها شده است و نگاه های نامحرم را برای خود می خرند. این اتفاق بسیار نامبارک است. از ضعف آنها در شناخت فلسفه حجاب سرچشمه می گیرد و باعث کج فهمی عده ای می شوند که چندان براخلاق اجتماعی پایبند نیستند.
در استفاده درست از چادر مفاهیم متعالی وجود دارد که مهم ترین آن عفت است. عفتی که مولد مبارک حجاب محسوب می شود. یک زن با داشتن حجاب کامل و برتر اسلامی، کمتر مورد اذیت و آزار قرار می گیرد.»
مانتو ترک و چین برازنده بانوی ایرانی نیست
لباس بانوی ایرانی باید با هویت اسلامی- ایرانی وی سنخیت داشته باشد. برازنده نیست که مانتوهای وارداتی پوشش اصلی او قرار گیرند.
رضا فرهادی فروشنده مانتو د رحالی که با نخ و سوزن مشغول سفت کردن دکمه های یکی از کارهای درون مغازه اش است، می گوید: «معیارهای اسلامی- ایرانی پوشش بانوان فقط این نیست که اعلام کنیم مانتوهایی با قد یک متر و ده سانت را برای فروش در مغازه هایتان بگذارید- اولامشتری های کوتاه قد دچار مشکل می شوند و در ثانی به مسئله به این مهمی با معیارهای دم دستی نگریسته ایم.
مشکل اصلی ما در طراحی مدل هاست. تعداد زیادی دانشجوی رشته طراحی داریم که فارغ التحصیل این رشته اند، ولی به کار دیگری مشغولند. هیچ گاه آنها را جدی نگرفته اند و از حضورشان در این عرصه حمایت قرص و محکمی نشده است.»
وی ادامه می دهد: «از سوی دیگر چالش اصلی این روزهای ما این است که با کم شدن حجم واردات پارچه از کشورهای خارجی، مجبوریم کارهای تولیدیمان را با پارچه های بی کیفیت و ارزان ارائه دهیم. در صورتی که صنعت نساجی در داخل با هزار و یک چالش روبه روست و ابتدا باید این چالش ها را رفع کرد. وقتی کار داخلی با کیفیت پایین و قیمت بالاعرضه شود، مسلم است که مشتری به سراغ کارهای بی کیفیت تر چینی می رود که لااقل ارزان بخرد و یا این طرف و آن طرف شهر سراغ مانتو ترک را می گیرد.
به نظر من باید به مقوله پوشش بانوان خیلی منطقی تر و حساب شده تر نگریست.»
سیمای سیاسی حجاب زن ایرانی
حجاب سه مفهوم آماده سازی، بکارگیری و رشد توانایی های زن را در بردارد و کشش به دنیا، مصرف زدگی و جاذبه زینت های آن را در زن متعادل می کند. زن با حجاب، میزان آسیب پذیریش کم شده امنیت محیطی برای او افزایش می یابد.
سیمین دخت بهزادپور در کتاب خود با عنوان لباس فردا می نویسد: «اگر زن، زیبایی ظاهری خود را بپوشاند، رعایت احترام به او واجب می شود و کسی اجازه اهانت به او را نمی یابد. مطابق آیات الهی، حجاب حریمی به دور شخصیت زن می کشد که به ارزش نهادن به استعدادهایش منجر می شود. بنابراین حجاب بهترین گام برای خودیابی و کسب هویت متعالی زن است که باعث احترام، عظمت و کرامت روحی او می شود.
نباید حیثیت آدمی وسیله ای برای رسیدن به اهداف دیگر باشد. زیبایی، ابزارکار زن نیست که در محیط اجتماعی وسیله ای برای پیشبرد مقاصد باشد. زیبایی ظاهری، تنها سرمایه زن در خلقت نیست که عده ای برای لذت بردن از آن او را ملعبه سازند. پس باید بر این سرمایه خدادادی شکر کرد و راه استفاده صحیح از آن را یافت.»
فاطمه احمدی دانشجوی محجبه کارشناسی ارشد علوم سیاسی در خصوص بعد سیاسی حجاب زن ایرانی می گوید: «به جز مسائل اجتماعی و نگاه کارشناسانه روانشناسی می توان گفت که حجاب برتر اسلامی برای جامعه ما یک آرمان به حساب می آید. آرمانی که برایش خون های زیادی ریخته شده است.»
و با نگاهی فراتر از موضوع اجتماعی حجاب آن را دارای ارزش بالای سیاسی دانسته و تاکید می کند: «مبارزه نرم غرب با مسئله عفاف و حجاب از طرق مختلف تنها مبارزه با چادر نیست، بلکه مبارزه با اخلاقمداری اسلامی در نزد بانوان است که سازندگان جامعه اسلامی هستند. امام خمینی(ره) درباره جایگاه زن می فرمایند: زنان انسان ساز شکست و انحطاط را دور می سازند. زن زیربنای فضیلت های انسانی، شرف و شرافت مادری است.»
استفاده از هنر برای ترویج کارکردهای مثبت حجاب
یکی از شیوه های موثر ترویج کارکردهای مثبت حجاب بانوان در جامعه این است که از طریق هنر، صدا و سیما و فیلم سازی چهره های برتر و بانوان موثر جامعه را که در عین حال محجبه نیز هستند، معرفی کنیم.
صغری آذرپی یک فرهنگی در این باره می گوید: «اغلب فیلم ها و سریال های ما درست عکس این مورد را نشان می دهند. معمولازنان موفق زنان زیبا و باحجابی نه چندان کامل به تصویر کشیده می شوند و از آن سو زنانی که حجاب کامل دارند در آشپزخانه مشغول پخت و پزند و یا همیشه گریان و نالان و سیاه بخت در داستان فیلم رها شده اند. در چنین وضعی چطور انتظار داریم که دختر نوجوان ما از مقوله حجاب نتیجه مثبتی در ذهنش حک شود؟»
وی با تاکید بر شناسایی چهره های موفق و متخصص بانوان می گوید: «در داخل کشور و حتی کشورهای خارجی بگردیم و چنین چهره هایی را جست وجو کنیم. از زندگانی شان بگوییم. در برخی چهره ها لازم است زندگی قبل و بعد پذیرش حجابشان را مورد بررسی قرار دهیم. این گونه بدون آن که شعاری داده شود، مخاطب غیرمستقیم درمی یابد که یک زن موفق با پذیرش حجاب زمینه آرامش روحی اش دوچندان شده و در نتیجه موفقیت هایش دو برابر شده اند. هنر می تواند وسیله موثری برای انتقال این حقایق به دختران جوان ما باشد.»
گزارش روز
روزنامه کیهان، شماره ۲۰۲۳۴ به تاریخ ۲۸/۳/۹۱، صفحه ۵ (گزارش روز)
□