کلید موفقیت در صنعت منسوجات فنی: تحقیق و توسعه
در دهه اخیر واژه جدیدی به واژگان صنعت نساجی افزوده شده که شدیدا با تمامی بخش‌های صنعت و زندگی ما عجین شده است. این واژه همان لغت منسوجات فنی است از واژه انگلیسی TECHNICAL TEXTILE گرفته شده است. در واقع منسوجات فنی به آن دسته از محصولاتی گفته می‌شود که کارکردها، مشخصات و ویژگی های بسیار متفاوتی با محصولات سنتی و رایج در صنعت نساجی دارند که به عنوان مثال می‌توان به الیاف تقویت شده مورد مصرف در کامپوزیت ها، رگ های مصنوعی، لباس های محافظتی ، ارگان های مصنوعی و … اشاره کرد.
امروز ه به طور رسمی منسوجات فنی با توجه به کاربردهای آنها به ۱۲ گروه تقسیم شده‌اند:
منسوجات صنعتی (INDUTECH)
منسوجات اکولوژی (ECHOTECH)
منسوجات محافظتی (PROTECH)
منسوجات مربوط به حمل و نقل (MOBILTECH)
ژئوتکستایل ها (GEOTECH)
منسوجات بسته بندی (PACKTECH)
منسوجات خانگی (HOMETECH)
منسوجات پزشکی (MEDITECH)
منسوجات کشاورزی (AGROTECH)
منسوجات پوشاننده (CLOTHTECH)
منسوجات ساختمانی (BUILDTECH)
منسوجات ورزشی (SPORTTECH)
در پایان سال ۲۰۱۸ حجم بازار منسوجات فنی در جهان حدود ۱۶۰ میلیارد دلار برآورد شده است که با افزایش تقاضا و کاربردها هر ساله میزان مصرف این نوع منسوجات به شدت رو به افزایش است و طبق پیش بینی ها تا سال ۲۰۲۰ میلادی حجمی بازار به ۲۶۰ میلیارد دلار خواهد رسید.
بیشترین حجم این بازار به ترتیب در اختیار کشورهای ایالات متحده آمریکا با ۲۳ درصد، اتحادیه اروپا با ۲۲ درصد، چین با ۱۲ درصد، ژاپن با ۷ درصد و هند با ۳ درصد است.
کشور ترکیه نیز با سهم یک درصدی ۱.۷ میلیارد دلار حجم بازار را در اختیار دارد که به گفته کارشناسان این بخش این عدد برای کشور ترکیه که در صنعت نساجی جهان صاحب جایگاه مناسبی است رقم قابل قبولی نیست. نکته مهم در این صنعت حاشیه سود بالایی است که محصولات تولیدی آن دارد. منسوجات فنی ساخت ترکیه اغلب بر پایه تکنولوژی بی بافت ها استوار است که بیشترین میزان صادرات را نیز به خود اختصاص داده است. در کشور ایران نیز با وجود فعالیت های شرکت های دانش بنیان و تعداد محدودی از شرکت های تولیدی، شاخه منسوجات فنی گسترده نشده است و می تواند محل مناسبی برای سرمایه‌گذاری های جدید و ورود نسل جوان و فارغ التحصیلان نساجی باشد.
اما مهم ترین و کلیدی ترین نکته در پیشرفت صنعت منسوجات فنی توجه به بخش تحقیق و توسعه است که موجب می‌شود محصولات با حاشیه سود بالا و منحصر به‌فرد تولید شود.
درواقع منسوجات فنی تلفیقی از تحقیق و توسعه، علم روز دنیا، نیاز صنایع مختلف و صنعت نساجی است که امروزه در دنیا بسیار مورد توجه قرار گرفته است.
در واقع این علم روز و تکنولوژی سطح بالاست که از یک کالای نساجی معمولی کالایی صدها یا هزاران برابر ارزشمند تر تولید می کند. مثلاً صدها متر مربع از یک پارچه متقال که در بنگلادش تولید می‌شود ارزشی برابر با یک متر مربع پارچه ای که در بدنه هواپیما به کار می رود را دارد و یا شاید هزاران متر پارچه جین با تنها چند متر از منسوجات فنی به کار رفته در سفینه های فضایی از نظر ارزشی برابری کند. این دقیقاً همان جایی است که باعث شده تا صنعت نساجی سنتی از غرب به شرق مهاجرت کند و کشورهایی نظیر آلمان ، فرانسه ، ایتالیا، انگلستان و غیره که زمانی خود تولید کننده کالاهای رایج نساجی بودند امروزه ارزش زمان را بیش از پیش درک کرده و به جای صرف هزینه و وقت برای تولید محصولات با ارزش پایین، خود مشغول تولید محصولات با تکنولوژی پیشرفته و ارزش افزوده بسیار بالا هستند. به نظر می‌رسد کشورهایی که از نظر تکنولوژی در سطح پایین تری هستند برای رسیدن به این قافله و توسعه صنعت منسوجات فنی تنها یک راه دارند و آن سرمایه‌گذاری و اهمیت دادن بیش از پیش به بخش تحقیق و توسعه است که در هر دو بخش خصوصی و دولتی و به ویژه دانشگاه ها قابل برنامه ریزی و انجام است.
در حال حاضر ترکیه با قبول عقب ماندگی در این بخش درصدد است با تجمیع توان خود در ۶۷ واحد تحقیق و توسعه بر پایه نساجی که در سراسر این کشور گستره شده طیف تولید منسوجات فنی خود را با هدف صادرات گسترش دهد. در حال حاضر این کشور در بخش تولید پارچه‌های نظامی، انواع یونیفورم و لباسهای نظامی، کامپوزیت های سه بعدی کربن و پارچه های صنعت خودرو تولیدات خوبی دارد. به اعتقاد کارشناسان کشورهای در حال توسعه می توانند در ده سال آینده و با سرمایه‌گذاری در بخش تحقیق و توسعه در دو شاخه فنی منسوجات فنی یعنی محصولات پزشکی و ژئوتکستایل ها که آینده بسیار روشنی دارند به درآمد بسیار بالایی دست پیدا کند.
[instagram-feed]
