هند به عنوان بازار مهمی برای منسوجات فنی در حال ظهور است. Sportech یکی از بخشهای نساجی فنی است که حدود ۷٪ از بازار منسوجات فنی هند را به خود اختصاص داده و به سرعت در حال رشد است.
بخش منسوجات ورزشی به سه دسته عمده پوشاک ورزشی، کالاهای ورزشی و ابزار و لوازم ورزشی تقسیم میشود. علاوه بر این، Sportech شامل محصولات نساجی فنی مورد استفاده در ورزش و اوقات فراغت مانند کفشهای ورزشی، کامپوزیتهای ورزشی، ورزشهای پروازی و قایقرانی، پارچههای چتر نجات، چمن مصنوعی، پارچههای بادبان و غیره است.
ورزش به عنوان یک فعالیت بدنی شناخته میشود، این فعالیت منبع اصلی سرگرمی برای بسیاری از مردم جهان است و جمعیت زیادی را به خود جذب میکند. نساجی نقش اصلی را در ورزش دارد و میتوان گفت بدون منسوجات وجود ورزش بسیار دشوار است. منسوجات ورزشی جزئی از نساجی فنی هستند که با فناوری پیشرفته در محدوده وسیعتری رشد میکنند. پیشرفتهای فناوری در تولید لباسهای ورزشی دیده میشود تا از ویژگیهای خاص برای عملکرد بهتر در فعالیتهای ورزشکاران اطمینان حاصل کرده و راحتی را برای آنها فراهم کند.
استفاده از منسوجات با کارایی بالا و هوشمند، عملکرد بالای خود را به اثبات رسانده و در خواص کاربردی خود موفق بوده است. نه تنها به عنوان لباس ورزشی، بلکه از مواد نساجی برای ساخت تجهیزات ورزشی و ساخت قطعات نیز استفاده میشود. با توجه به نیازهای عملکردی ورزش، پوشاک مخصوص ورزشهای خاص تولید میشود. بسیاری از الیاف، نخها، پارچهها و روکشها برای رفع نیازهای بخش ورزش توسعه یافتهاند.
لباسهای ورزشی شامل کفشهایی که برای ورزش میپوشند و همچنین لباسهایی مانند تیشرت، لباس ورزشی و غیره و همچنین لباسهای تخصصی برای لباسهای شنا، دوچرخه سواری و غیره است.
معرفی
منسوجات ورزشی یکی از شاخههای نساجی فنی هستند. در ورزشهای مختلف، لباسهای ورزشی که بازیکنان میپوشند مانند: پیراهن یا تیشرت، شلوار، شلوارک، کلاه، کفش و غیره و برخی از لوازم ورزشی که استفاده میشوند به عنوان منسوجات ورزشی معروف هستند.
این نوع لباس دارای ویژگیهای خاصی است که تولید آن با استفاده از فناوری پیشرفته و هوشمند منسوجات امکانپذیر شده است. افزایش علاقه به ورزشهای جنبشی و فعالیتهای اوقات فراغت در فضای باز مانند پرواز، قایقرانی، کوهنوردی و دوچرخه سواری منجر به رشد چشمگیر مصرف مواد نساجی در تولید لباسهای ورزشی، پوشاک تفریحی و کالاها و تجهیزات مرتبط شده است.
برخی از ویژگیهای اساسی منسوجات ورزشی
۱. منسوجات ورزشی باید دارای ویژگیهای تنظیمپذیری، راحتی پوشش، حمل آسان و غیره باشند.
۲. باید قابلیت انتقال گرما و رطوبت به عنوان مثال عملکرد سریع خشک شدن و خنککنندگی را داشته باشند.
۳. منسوجات ورزشی دارای رسانایی الکتریکی بسیار بالایی هستند، بنابراین باید عملکرد ضد الکتریسیته ساکن داشته باشند.
۴. همچنین بایستی دارای خاصیت آنتی باکتریال، قابلیت محافظت در برابر اشعه ماوراء بنفش و نفوذپذیری هوا و آب به اندازه مطلوبی باشد.
۵. این منسوجات همچنین بایستی دارای قابلیت جذب سریع رطوبت باشند. به طوری که به سرعت عرق پوست را جذب کرده و به خشک نگه داشتن پوست کمک کنند.
۶. باید قوی و بادوام و تا حد امکان سبک باشند.
۷. از آنجایی که این منسوجات ورزشی با خاصیت رسانایی حرارتی شناخته می شوند، در تابستان سبب ایجاد حس خنکی و در زمستان باعث ایجاد احساس گرمی میشوند.
۸. منسوجات ورزشی نسبت به الیاف طبیعی و مصنوعی سطح دفاعی بهتری را تضمین میکنند. آنها همچنین اشعه های UV-A و UV-B را که برای پوست خطرناک هستند مسدود می کنند.
۹. مراقبت آسان، طراحی هوشمندانه و کاربردی از ویژگیهای مهم این منسوجات هستند.
الزامات لباس ورزشی کاربردی
الزامات عملکردی: برای لباسهای ورزشی کاربردی به وزن بسیار سبک، مقاومت کم در برابر نفوذ مایعات، استحکام و کشش بسیار بالا نیاز دارد. برای کسانی که به دنبال راحتی و فعالیتهای سالم هستند، ویژگیهای حیاتی شامل تنظیم حرارتی، مقاومت در برابر اشعه ماوراء بنفش، جذب عرق و خشک شدن سریع، نفوذپذیری بخار است.
الزامات زیبایی شناسی: از دیدگاه حساسیت یا زیبایی شناسی، نرمی، بافت سطح، دسته، درخشندگی، رنگ و راحتی عوامل مهمی هستند.
مواد اولیه اصلی پوشاک ورزشی
پارچه مورد استفاده برای تولید لباس ورزشی را میتوان با استفاده از الیاف طبیعی و مصنوعی ساخت. لیست این الیاف در زیر ذکر شده است
جدول ۱: مواد اولیه
الیاف مخصوص مورد استفاده
Killat N23
Killat N از Kanebo Ltd یک فیلامنت توخالی نایلونی است. بخش توخالی حدود ۳۳ درصد از سطح مقطع هر فیلامنت است که سبب ایجاد خاصیت جذب آب خوب و حفظ گرما میشود. تکنولوژی ساخت Killat N بسیار جالب است. نخ به عنوان نخ فیلامنت دو جزئی با کوپلیمر پلی استر محلول به عنوان قسمت هسته و نایلون به عنوان قسمت پوسته ریسیده میشود. سپس با انجام عملیات کاهش وزن قلیایی، کوپلیمر پلی استر محلول فیلامنت دو جزئی حل میشود و یک بخش توخالی بزرگ (بیش از ۳۰ درصد از سطح مقطع)ایجاد میشود.
داکرون
پلی استر ۴ کانالی – یک اصطلاح عمومی برای لیف چهار کاناله با کارایی بالا که برای جابجایی رطوبت و تسریع تبخیر تعریق طراحی شده است. محصول به دست آمده از این الیاف یک پارچه برتر برای عمل فتیله سازی، زمان خشک شدن، جذب رطوبت و حمل و نقل است. فیبر چهار کاناله با کارایی بالا که برای انتقال رطوبت و سرعت تبخیر تعریق طراحی شده است. این محصول یک پارچه برتر برای عمل فتیله سازی، زمان خشک شدن، جذب رطوبت و حمل و نقل است.
Lycra25
Lycra، یک لیف مصنوعی از پلیمر با زنجیره بلند متشکل از حداقل ۸۵٪ پلی یورتان قطعهبندی شده است، این نوع از الیاف طیف وسیعی از کاربردهای نهایی مانند لباس شنا، لباس ورزشی فعال، ژیمناستیک روی زمین را در بر میگیرد. افزودن لایکرا به پارچه باعث کشش و قابلیت بازگشت به حالت اولیه پس از کشش آن میشود، به خصوص در ژیمناستیک و لباس شنا که در آن خم شدن و کشش پوست بدن اجتناب ناپذیر است. Lycra T-9026 همچنان به تلاش برای توسعه پذیری یکسان نیاز دارد.
رویکا و لیوفیل
Roica یک اسپاندکس از نوع پلی اتر است که به روش خشک ریسی تولید میشود. Leofeel یک نخ نرم نایلون-۶۶ است که توسط شرکت Asahi Chemical ساخته شده است. ترکیب Roica و Leofeel در پارچه تریکو گردباف ترکیبی از زیر دست نرم و کشش عالی میدهد. این نوع از الیاف عمدتا در لباس شنا استفاده میشود.
پارچه ها
«Entrant Dermizax EV » پارچهای سبک وزن با بافتی صاف و پر مانند به صورت ضد آب و رطوبت و آبگریزی بادوام. به عنوان مثال مقاومت در برابر فشار آب ۲۰۰۰۰ میلیمتر و نفوذپذیری رطوبت ۳۰۰۰۰ گرم در متر مربع در ۲۴ ساعت است. این یک پارچه لباس ورزشی فعال عالی و اصیل با خاصیت ضد آب/رطوبت درجه یک جهانی و همچنین ضد آب بسیار بادوام است.
«Entrant HB» یک پارچه نسل جدید با ساختار هیبریدی است که مزایای ارائه شده توسط پوشش (نفوذپذیری رطوبت متعادل) و لمینیت (ضدآب بودن بالا) را به طور هم افزایی یکپارچه میکند. دارای مقاومت بالا در برابر فشار آب و دوام بالا در برابر شستشوهای مکرر (۸۰ امتیاز یا بالاتر پس از ۲۰ دوره شستشو). کاربرد اصلی آن به عنوان پوشاک برای استفاده در فضای باز است.
Toray ، “H2OFF” ساخته شده از پارچه میکروفیبر پلی استر با ساختار بافت منحصر به فرد با چگالی بالا شامل میلیون ها حلقه الیاف میکروکرمپ. همچنین دارای آبگریزی عالی و بادوام، تنفس عالی و مقاومت در برابر سرما و جذابیت بالا به واسطه زیر دست نرم است.
Naiva30 یک نخ فیلامنتی دو جزئی Eval/Nylon است و Eval چیزی جز رزین کوپلیمر اتیلن وینیل الکل نیست. ترکیب نخ نایوا ۵۵ درصد اوال (۲۳ درصد اتیلن + ۳۲ درصد وینیل الکل) و ۴۵ درصد نایلون است. در پارچههای نایوا، حلقههای نایلونی زیادی روی سطح وجود دارد که با استفاده از خاصیت انقباض حرارتی بالای نخ نایوا ایجاد میشوند. پارچه نایوا نه تنها از نفوذپذیری رطوبت خوبی برخوردار است بلکه دارای برخی ویژگی های مثبت دیگر مانند سبکی، نرمی و قابلیت پرداخت ثانویه است. این پارچه با موفقیت در لباسهای کوهنوردی و سایر لباسهای ورزشی فعال استفاده میشود.
Field Sensor21 فیلد سنسور یک پارچه بسیار محبوب با عملکرد بالا از Toray است که از ساختار چندلایهای استفاده میکند که نه تنها عرق را به سرعت جذب میکند، بلکه آن را به لایه بیرونی نیز منتقل میکند. پارچه با استفاده از اصل عمل مویرگی بسیار سریع عمل میکند. این از نخ دنیر بزرگتر در سطح داخلی (در تماس مستقیم با پوست) و نخ پلی استر آبگریز دنیر کمتر در یک ساختار مشبک در سطح بیرونی برای تسریع تبخیر سریع عرق تشکیل شده است.
COOLMAX پارچهای با کارایی بالا است که میتواند به عملکرد ورزشی افرادی که آن را میپوشند کمک کند. CoolMax® عرق را از بدن به لایه بیرونی پارچه منتقل میکند، جایی که سریعتر از هر پارچه دیگری خشک میشود. در آزمایشهای مدیریت رطوبت، لباسهای ساخته شده با CoolMax® تقریباً در ۳۰ دقیقه خشک شدند. در مقایسه، پنبه تقریباً ۵۰٪ مرطوب باقی ماند.
تبخیر بهتر به این معنی است که انرژی کمتری برای خنک کردن بدن خود صرف میکنید که باعث افزایش عملکرد و استقامت شما می شود. پارچههای CoolMax® بهطور ویژه طراحی شدهاند تا نه تنها مدیریت رطوبت عالی را ارائه دهند، بلکه راحتی کاربر را نیز افزایش دهند. تمام مزایای پارچههای CoolMax® بهطور دائمی مستقیماً در الیاف ساخته میشوند و نیازی به عملیات شیمیایی ندارند.
کاربردهای منسوجات ورزشی
در حال حاضر استفاده از منسوجات ورزشی روز به روز در حال افزایش است. پوشاک و تجهیزات ورزشی مورد استفاده در ورزشهای مختلف، لباسها و تشکهای مورد استفاده در تمرینات یوگا، همگی از محصولات منسوجات ورزشی هستند. در اینجا به چند مورد اشاره میشود:
تی شرت، شلوار، شلوارک، پیراهن، لباس ورزشی، کلاه، سوتین ورزشی، کفش و تجهیزات ورزشی مختلف مانند فوتبال/والیبال، تور ورزشی، دستکش، پد، تشک و غیره که برای انواع ورزشهای گلف، تنیس، استفاده میشود. کوهنوردی، اسکی، کریکت، فوتبال، والیبال، شنا، ورزشهای تابستانی و زمستانی و بازیهای المپیک.
همچنین شامل برخی لباسهای داخلی و بندهای مخصوص ورزشکاران است. همچنین از جمله کاربردهای ویژه لباسهای ورزشی میتوان به لباس شنا، کیسه خواب، پارچههای بادکنکی و پارچههای چتر نجات اشاره کرد. چمن مصنوعی (علفزار یا فرش)، این فناوری نیز در اسپورتک استفاده میشود.
استفاده از فناوریهای پیشرفته و هوشمند در لباس های ورزشی
استفاده از مواد نساجی با تکنولوژی بالا در ورزش چیز جدیدی نیست. در سالهای اخیر پارچهها و طرحهایی مشاهده شدهاند که میتوانند به سرعت رطوبت را از بدن خارج کنند، یعنی سریعتر عرق را جذب کرده و پوست را خشک میکنند. تکههای روی تمام پیراهنهای مشکی به بازیکنان کمک میکند دستهای خود را سریعتر خشک کنند تا بتوانند ابزار ورزشی را بهتر در دست بگیرند.
از سوی دیگر، برخی از فناوری های هوشمند به طور مساوی مورد استفاده قرار میگیرند، به طوری که لباسها میتوانند ضربان قلب، دما و سایر اطلاعات فیزیولوژیکی بازیکن را دریافت کنند. منسوجات فناورانه توانستهاند موادی سختتر از چوب را تولید کنند که پوست را خشک، ضد آب مانند لاستیک و در عین حال سازگار با محیط زیست و بسیار سودآور هستند.
با توجه به استفاده گسترده از فناوری پیشرفته و هوشمند در منسوجات ورزشی امروزی، تولید لباسهای ورزشی با کیفیت و کارایی بالا امکان پذیر شده و کیفیت منسوجات ورزشی روز به روز در حال افزایش است.
منسوجات ورزشی تنفسی
انگیزههای مختلف در محیط کار، پوشیدن لباسهای محافظ مخصوص را برای برخی افراد الزامی میکند. با این حال، کسانی که ورزشهای مختلف انجام میدهند، لباسهایی را ترجیح میدهند که به طور مستقیم بر عملکرد آنها تأثیر می گذارد، زیرا راحتی لباس با عملکرد مرتبط است. در نتیجه، اطمینان از اینکه لباس ورزشی دارای ویژگیهای خاصی است، بسیار مفید است.
ابتدایی ترین خاصیت لباس ورزشی قابلیت تنفس است. کلمه تنفس به این واقعیت اشاره دارد که تهویه فعال از طریق پارچه وجود دارد. پارچههای قابل تنفس میزان انتقال رطوبت یا بخار را اندازهگیری میکنند، یعنی اینکه آیا رطوبت به سرعت یا آهسته وارد پارچه میشود.
لباسهای ورزشی قابل تنفس باید حداکثر کنترل حرارت و رطوبت، نفوذپذیری خوب هوا و بخار آب، جذب سریع رطوبت و تحرک آسان، انعطاف پذیری در تماس با پوست، خشک شدن سریع، حداقل جذب آب، مراقبت آسان، احساس سبکی و ظرافت را تضمین کنند. میتوان از فرآیندهای تکمیلی ویژه برای افزایش اختلاف مقاومت سطحی بین جلو و پشت پارچه استفاده کرد تا توانایی دور نگه داشتن عرق از بدن را افزایش دهد.
چمن های مصنوعی
چمن مصنوعی پوششی از الیاف مصنوعی است که شبیه چمن طبیعی است. اغلب در زمینهای بازی مختلف، که در زمین چمن بیرون بازی میشود، مانند: فوتبال، کریکت، تنیس، گلف، هاکی و غیره استفاده میشود. این چمنهای مصنوعی در استادیومهایی استفاده میشود که سرپوشیده و یا تا حدی سرپوشیده هستند.
در واقع در جایی که نور خورشید به آن نمیرسد. در نتیجه مراقبت از چمن مزرعه یا هرس چمن ضروری نیست. با این حال، برخی از معایب برای چمن مصنوعی وجود دارد، مانند: دوام کم، نیاز به تمیز کردن دورهای، استفاده از نفت و مواد شیمیایی سمی و نگرانی های بهداشتی و ایمنی.
نتیجه
با تغییرات، بهبود و تحقیقات مستمر، تعدادی از موضوعات دیگر مانند مقاومت در برابر آب ، خاصیت بدون بو بودن و غیره لباس با منسوجات ورزشی بررسی شده و چند پیشرفت تکنولوژیکی قابل توجه را پشت سر میگذارد. تولید لباسهای ورزشی تنفسی در ترکیبهای مختلف بدون شک باعث افزایش سطح راحتی در لباسهای ورزشی خواهد شد. این ویژگیها برای خشک نگه داشتن بازیکنان و اعتماد به نفس لازم هستند.
پارچههای تنفسپذیر همراه با ویژگیهایی مانند محافظت در برابر اشعه ماوراء بنفش، پوست و لباسهای فشرده در حال پیشرفت در زمینه فناوری لباسهای ورزشی تنفسی با هدف افزایش عملکرد در ورزش هستند. همچنین، از طریق استفاده از منسوجات هوشمند و فناوریهای پوشیدنی، منسوجات ورزشی فعالیتهای کاربردیتری را برای راحتی و هوشمندسازی انجام میدهند.
تبلیغات روی جلد: کاوان شیمی فهرست مطالب شماره 90 مجله نساجی کهن نمایشگاه پیشرفتهترین فناوریهای…
در نمایشگاه Heimtextil 2025، بخش فرش و کفپوش به سطح جدیدی از گسترش و نوآوری…
نویسنده:سیامک عیقرلو آری، تیتر این نوشتار درست نوشته شده است و به درستی آن را…
فناوریهای نوظهور و هوش مصنوعی با وجود همه اثرات مثبت و غیرقابل انکاری که برای…
ایتما آسیا ۲۰۲۴ فرصتی برای نمایش پیشرفتهای چشمگیر صنعت نساجی چین بود، جایی که شرکتهای…
شرکتهای دانشبنیان در ایران به شرکتهایی اطلاق میشود که بر پایه دانش و فناوریهای نوین…