جستاری بر اهمیت پوشش در اصناف

از دورترین روزگار، هنروران هر فن لباسی متفاوت از سایر حِرَف بر تن می‌کردند و در واقع طبقات اجتماعی از نوع پوشش، شکل و حتی جنس آن هویدا بود. چنان که تجار و بازرگانان، صنعتگران، هنروران، شاهزادگان و سایر صنوف هر یک پوششی متناسب با حرفه خویش داشتند و جایگاه اجتماعی‌شان متفاوت از سایر مردم بود.این ویژگی از نخستین ادوار تاریخ زندگی اجتماعی بشر در جریان زندگی او نقش داشت و کتابچه تصویری شیوه رفتار و طرز گفتار با هر شخص به شمار می‌آمد.

در شعر و نثر پارسی بارها از جامه‌ی بزرگان یاد شده و شاهزادگان در منظومه‌های عرفانی و عاشقانه همواره با لباس توصیف شده‌اند و بدین اسباب بخشی از هویت‌شان بر خواننده معلوم گشته است. برخورد نمادین با جامه به ویژه در توصیف عاشق و معشوق در ادب پارسی به کرّات دیده شده است. به هر روی لباس، با چنین تاریخچه‌ای به تار و پود زندگی انسان گره خورده است و اهمیت کیفی‌اش بر همه آشکار است.

امروز نیز لباس از اهمیت بسیار نزد مردمان خاور و باختر برخوردار است.چنان که هنرمندان و صنعتگران در چرخه‌ی اقتصادی دقیق و نظام یافته‌ای برای چگونگی ارائه بهتر و کاربردی تر لباس تلاش می‌کنند و آن‌چه از آن به عنوان لباس مشاغل یاد می‌کنند؛ خود بخش مهمی از این چرخه را به خود اختصاص داده است.

طراحی لباس مشاغل به سبب ویژگی کاربردی به معنای راحتی و حفظ ایمنی که بزرگ‌ترین ویژگی آن است، نیازمند دقتی متمایز از سایر بخش‌هاست. توجه به ویژگی هایی که مجموع آن‌ها را کاربرد می نامیم، یعنی توجه به جنس، استقامت پارچه و در عین حال سبک بودن آن، توجه به رنگ‌های هشداردهنده در طراحی لباس برای صنوف در معرض خطر و رعایت نکات ایمنی و ویژگی‌هایی نظیراحتراق‌پذیری، عایق بودن و عدم استفاده از زواید و تزئینات مزاحم خود مبحث طولانی و قابل تأملی در پوشش مشاغل است.

در حقیقت برای طراحی لباس متناسب با یک حرفه باید مطالعه‌ای دقیق و نظام‌مند درباره آن حرفه صورت گیرد و طراح با تمام نکات آشنا شود. سپس تصمیمی درست برای رنگ‌ها و جنس پارچه با توجه به تمامی نکات فنی و دانش روانشناختی اتخاذ شود. بدیهی‌ست کوچکترین اشتباه در این مسیر خطر آفرین و گاه جبران ناپذیر است. اما در کنار این دو نیاز یک کارمند یا کارگر به ضروریاتی در لباس هم‌چون جیب برای کارگران صنعتگر، کلاه برای کارگران در معرض احتراق یا عینک برای مشاغلی که خطر پرش اشیاء تیز و برنده و براده‌هایی با حرارت بالا در آن‌ها وجود دارد نیز باید مورد توجه قرار گیرد.

به هر روی باید دانست که طراحی لباس در حیطه‌ای، فراتر از آن‌چه در مفهوم مد می‌گنجد، معنا می‌شود و این لزوم اهمیت بیش‌تر به طراحی پوشاک را آشکار می‌کند. چراکه می‌توان گفت گاه جان یک انسان می‌تواند با پوشش او به خطر افتد و گاه طراح با هوشمندی در انتخاب، به وی حیات بخشد.