دست های آن دختر بچه گره می زند، پول نمی شمارد

 

 

اگر به بافت فرش دقت کنید، متوجه می شوید همه این نقش و نگارها حاصل تلاش مجدانه و اعصاب خردکن چند ماه بافنده و گره های زده شده روی این فرش است.

    گره هایی که روی تار و پود فرش می خورد باید به طور ظریف انجام شود و به همین دلیل است که بیشتر بافندگان فرش، بانوان هستند؛ چراکه انگشتان آنها ظریف است و برای گره زدن های ریز و متعدد مناسب.

    معمولادختر بچه هایی که مادرشان به شغل قالیبافی مشغول اند، آنها هم به این کار روی می آورند. گره های نازک و ظریفی که در فرش مشاهده می شود حاصل دسترنج این بانوان و دختر بچه هاست، اما سود فروش فرش به این افراد تعلق ندارد و آنها مجبور هستند برای امرار معاش خود هنرشان را با قیمت اندکی به فروش برسانند تا همان فرش میلیون ها تومان قیمت بخورد و معامله شود.
    
    دلال بیشتر، قیمت بالاتر

    بافت یک فرش برای بافنده آن حداکثر سالانه یک تا دو میلیون تومان سود دارد یعنی ماهانه ۸۰ تا ۱۸۰ هزار تومان که این مقدار در مدت زمان بافت فرش رقم بالایی به نظر نمی رسد اما این سوال پیش می آید که چطور همان فرش چند میلیون تومان قیمت می خورد؟ در این که هنر قیمت ندارد هیچ شکی نیست، اما سود حاصل از این هنر به هنرمند اصلی اش نمی رسد. دلالان در همه بازارها وجود دارند، اما در این صنعت باعث شده اند حق هنرمندان کشور تضییع شود و آنان به حقوق اندک رضایت بدهند .
    
    استثمار بافندگان

    هر کسی که یک روز کنار قالیبافان بنشیند و فعالیت آنها را برای بافتن فرش از نزدیک مشاهده کند، در می یابد که نمی توان برای فرش قیمت گذاشت اما مساله اینجاست که سودی عاید قالیبافان نمی شود. متاسفانه برخی دلالان سفارش خود را به این افراد می دهند و مبلغی هم به عنوان بیعانه به آنها داده می شود تا کار را شروع کنند. علاوه بر آن لوازم مورد نیاز مانند نخ به آنها تحویل داده و در مدت معین فرش تحویل گرفتن می شود. به گفته فرشبافان، تولید فرش برای بافندگان آن سود ندارد، بلکه سود اصلی نصیب دلالان این بازار می شود. تنها به این دلیل که بافندگان فرش سرمایه ای برای خرید اقلام فرش ندارند و لذا سودی که از فرش به آنها تعلق می گیرد، بسیار ناچیز است.
    
    آسیب های بدنی

    قالیبافان اغلب با بیماری هایی چون چشم درد، کمردرد و مچ درد مواجه می شوند. البته این بیماری ها در بافت های سنتی بیشتر مشاهده می شود و بافندگان کارگاهی به دلیل ساعت مشخص کار، کمتر و دیرتر به این آسیب می رسند. باید این طور بیان کرد که این بیماری ها برای بافندگان فرش دیر و زود دارد، اما سوخت و سوز ندارد، مگر این که از صندلی های بسیار استاندارد و همچنین ابزارهای پیشگیری استفاده کنند.

    استفاده از این ابزار باعث می شود قالیباف دیرتر به این بیماری ها دچار شود. گلایه دیگر قالیبافان درباره بیمه است. متاسفانه برخی کارفرمایان این افراد را تحت پوشش بیمه قرار نمی دهند و فرشبافان مجبور هستند تا زمانی که توانایی دارند کار کنند و بعد هم به امان خدا سپرده می شوند؛ بی هیچ حمایتی. همچنین با این که قالیبافی یک کار ظریف محسوب می شود و به روشنایی زیادی نیاز دارد، بیشتر کارگاه های قالیبافی با مشکل کم نوری مواجه اند و ادامه کار در چنین شرایطی به مرور زمان باعث بروز سردرد، سرگیجه، خستگی زودرس و بویژه ضعف بینایی در قالیباف ها می شود.