سخنرانی دبیرکل انجمن صنایع نساجی ایران / نساجی به روایت آمار و ارقام
سخنرانی دبیرکل انجمن صنایع نساجی ایران در افتتاحیه سومین دوره مسابقات ملی دانشجویی طراحی مهندسی و هنری پارچه و پوشاک
محمدمهدی رئیس زاده- دبیرکل انجمن صنایع نساجی ایران- به عنوان سخنران مراسم در ابتدا به معرفی مختصر انجمن صنایع نساجی ایران پرداخت و گفت: این تشکل کارفرمایی سال۱۳۴۰ راه اندازی شده است و در حال حاضر حدود ۵۰۰ عضو از سراسر کشور دارد.
رئیس زاده با اشاره به این نکته که انجمن تلاش می کند با هم افزایی و کمک فکری اعضای خود، نقش موثری در رفع مشکلات این صنعت ایفا نماید، اذعان داشت: یکی از مهم ترین تلاش های ثمربخش انجمن، قرار گرفتن صنعت نساجی در سند راهبردی وزارت صنعت، معدن و تجارت است؛ در سال های گذشته با غفلت از این صنعت مهم و استراتژیک، در رأس هرم صنایع کشور، پتروشیمی، صنعت نفت و گاز و فولاد قرار داشت.
وی، صنعت نساجی و پوشاک را یک صنعت سبز با بیشترین میزان اشتغال و کمترین سرمایه گذاری توصیف کرد و افزود: یکی از مهم ترین معضلات این صنعت، قاچاق و واردات غیرقانونی است و اهمیت این مسأله به اندازه ای است که در جلسات مختلف رسانه ها، نهادها و سازمان های دولتی و حتی بیت معظم رهبری نیز مطرح شد.
دبیرکل انجمن صنایع نساجی ایران با یادآوری لزوم فرهنگ سازی توجه به تولید داخل گفت: محمدحسین کازرونی (که از وی به عنوان بزرگ ترین تاجر قرن گذشته ایران یاد می شود)، در سال ۱۳۱۷ هجری قمری پس از تأسیس شرکت اسلامیه، اطلاعیه ای به این شرح در روزنامه حبل المتین منتشر می کند: « حقیر الحاج محمد حسین کازرونی محض رضای خدا و تقویت شرع مطهر و اطاعت علما اسلام و ترویج منسوجات داخله ایران خاصه اصفهان و رفاه فقرا از غره شهر رجب سنه ۱۳۱۷ خود و بستگان و اجزاء دو اداره (شرکت اسلامیه و کمپانی مسعودیه) سر تا پا ملبس به لباس ایرانی و منسوجات اصفهانی خواهم شد. از آشنایان و دوستان که پیروان شرع مطهر و مطیع علمای اعلام هستند، خواهشمندم در این خصوص با حقیر شرکت نموده و از امروز تهیه استعمال منسوجات داخله نمایند. چنانچه دخیل میشوند محض تشویق دیگران در صدر و حاشیه این ورقه، مرقوم و به خاتم شریف، مختوم فرمایند. طی انتشار این اعلامیه ۸۰۰ نفر از رؤسای تجار و اشراف اصفهان و قمشه متفق الکلمه در ترک استعمال منسوجات خارجی اتفاق کرده اند و علمای اعلام نیز کمال همراهی را نموده و بدین سبب خیر تحسین فرموده اند.»
وی سپس عنوان داشت: متأسفانه در دهه ۱۳۸۳ تا ۱۳۹۳ ، سیاستگزاری ها بر پایه حمایت از واردات و تزریق دلارهای ارزان نفتی به بازار بود. تثبیت نرخ ارز، تشدید تورم را به دنبال داشت، هزینه های دستمزد بیش از ۱۵ برابر شد و به تبع آن هزینه های تأمین اجتماعی و حق بیمه کارفرمایان افزایش پیدا کرد، تولیدات داخلی در شرایط نابرابر با محصولا خارجی قرار گرفتند
رئیس زاده اذعان داشت: طبق آمارهای گمرک، واردات رسمی منسوجات و پوشاک طی ده سال گذشته، ۷/۲۳ میلیارد دلار و میزان قاچاق ۲۵ میلیارد دلار بود (یعنی بیش از واردات رسمی!)؛ مجموع واردات نساجی و پوشاک ۶۰ میلیارد دلار و در سال ۱۳۹۰ به ۱۰ میلیارد دلار رسید.
وی افزود: سرمایه گذاری ارزی انجام شده طی ۱۰ سال در صنعت نساجی ۶/۲ میلیارد دلار بوده است بنابراین نسبت واردات به سرمایه گذاری انجام شده در این صنعت ۲۸ برابر است؛ پس با رشد منفی سرمایه گذاری در صنایع نساجی و پوشاک مواجهیم.
رئیس زاده به اشتغال نیز پرداخت و گفت: میزان اشتغال مستقیمی که در این ده سال از بین رفته، بین ۴۰۰ تا ۷۰۰ هزار نفر برآورد می شود.
وی، کمترین میزان سرمایه گذاری برای ایجاد اشتغال را متخص صنعت نساجی دانست و گفت: سهم پوشاک از کل ارزش افزوده، قبل از سال ۱۳۸۳ حدود۸۲ /۳ درصد بود در حالی که طی این ۱۰سال به۳۳/۰ درصد کاهش یافته است.
دبیرکل انجمن صنایع نساجی ایران تصریح کرد: حوزه نساجی، پوشاکو کفش در مجموع ۵/۴ درصد تجارت جهانی را تشکیل می دهد اما در این میان متأسفانه صادرات فرش دستباف ایران در سال۲۰۱۰ تا سال۲۰۱۴ کاهش۱۲ درصدی را تجربه کرد، در حالی که سایر کشورها سرمایه گذاری های قابل توجهی در این صنعت انجام دادند، برای مثال کشوری مانند ویتنام به رشد ۲۳ درصدی در صادرات دست یافت.
به گفته وی، نخ فیلامنت پلی استر با رشد ۴۲ درصدی، بالاترین رقم تولیدات نساجی کشور طی ۹ ماه اخیر را به خود اختصاص می دهد و در مقابل با کاهش تولید الیاف اکرلیک روبرو هستیم.
رئیس زاده اضافه کرد: زنجیره عرضه تولیدات نساجی از کشاورزی (کاشت پنبه) و یا از چاه های نفت ( تولید محصولات پتروشیمی) آغاز می شود، امکان ایجاد بیش از یک میلیون شغل در بازار داخلی داریم و بازار نساجی، پوشاک و کفش ما با حجم حدود ۲۰ میلیارد دلار (۲/۱کل بازار جهان) ، مهمترین بازار منطقه خاورمیانه را تشکیل می دهد.
دبیرکل انجمن صنایع نساجی ایران گفت: طبق آمارهای رسمی، کشور ما با داشتن ۷۹ میلیون نفر جمعیت، هجدهمین کشور پرجمعیت دنیا محسوب می شود و ارزش بازار داخلی آن از میزان تولید ناخالص داخلی بیش از ۹۰ کشور دنیا بیشتر است. طی سال های اخیر بیش از ۶۰ درصد بازار داخلی با بیش از ۱۰ میلیارد دلار تحت نفوذ واردات قرار داشته است.
وی ضمن یادآوری این مطلب که مصرف سرانه پوشاک ما بیش از کشورهایی مانند چین و حدود یک چهارم کشورهای اروپایی و آمریکایی است، گفت: ضریب نفوذ واردات پوشاک به ایران۵/۱ برابر متوسط جهانی است.
به گفته دبیرکل انجمن صنایع نساجی ایران، در دهه ۸۰، حجم واردات پوشاک به کشور، رشد صد درصدی پیدا کرد و به ۶ میلیارد دلار رسید، موجب افت شدید تولید پارچه پیراهنی و پوشاک آماده شد، و به این ترتیب بخش عمده ای از اشتغال مستقیم کشور از بین رفت.
رئیس زاده تأکید کرد: در دهه گذشته، صادرات رسمی پوشاک از ایران نسبت به دهه پیش ۲۵ برابر و در سال ۱۳۹۰ نسبت به سال ۱۳۷۰، ۲۱۵ برابر شد!! مقایسه آمار گمرک سایر کشورها مانند چین، امارات و ترکیه با گمرک ایران طی دهه ۸۳ تا ۹۳ نیز از رقم ۶/۴ میلیارد دلار، کم اظهاری یا سایر تخلفات در واردات پوشاک حکایت می کند.
وی گفت: طبق اعلام رسمی چین در سال ۲۰۱۴ ، ۹۵۹ میلیون دلار منسوجات، پوشاک و کفش به ایران صادر شده اما در سایت گمرک ایران ۵ میلیون دلار اظهار شده است! و واردات منسوجات به مناطق آزاد حدود ۲۰ درصد مغایرت های گمرکی را در بر می گیرد.
دبیرکل انجمن صنایع نساجی ایران بیان داشت: بخش عمده ای از پوشاک وارداتی به کشور از نوع نامرغوب است، در حال حاضر در بخش پوشاک تولیدکنندگانی داریم که محصولات خود را حتی در شرایط تحریم از طریق ترکیه به اروپا صادر می کردند و صادرات بسیار موفقی داشتند.
به گفته رئیس زاده، طبق آخرین آمار بخش عمده فروشی، بازار تهران ۵۶ درصد از کل توزیع پوشاک کشور را بر عهده دارد که از این رقم ۴۴ درصد قاچاق و ۹ درصد نیز همراه با مسافر وارد می شود.
وی، اولین رتبه قاچاق منسوجات و پوشاک با برندهای جعلی را متعلق به ایران دانست و گفت: مهم ترین دلیل کسب این رتبه، حاشیه سود بالا برای فروشندگان پوشاک قاچاق است که طبق آمار ۷۵ درصد از کل کشفیات پوشاک قاچاق متعلق به چین و ۹ درصد متعلق به امارات است که این کشورها در صدر کشورهای صادرکننده پوشاک با برند جعلی قرار دارند.
وی ضمن اشاره به توسعه خرید و فروش آنلاین و راه اندازی فروشگاه های بزرگ و هایپراستارها گفت: از نظر توزیع سامان یافته محصولات مختلف آمریکا در صدر کشورها قرار دارد و رتبه های بعدی به ترتیب امارات، مالزی، عربستان، عمان، بحرین، چین و ایران قرار گرفته اند.
به اعتقاد رئیس زاده، مهمترین راهکارهای مقابله با شرایط موجود مواردی مانند اصلاح نظام توزیع، تعدیل تعرفه ها و همسان سازی تعرفه ها ، همکاری مشترک میان تولیدکنندگان داخلی و برندهای معتبر خارجی، راستی آزمایی قراردادهای برندهای خارجی در شبکه های توزیع، عزم ملی و اقدامات فرهنگی به منظور حمایت از تولید داخلی دانست که با وجود کمبودهای کشور در بخش منسوجات، می توانیم حداقل ۶۰ درصد از نیاز کشور را در داخل تأمین کنیم.
وی به برگزاری نمایشگاه اختصاصی پتو در اسفندماه سالجاری نیز اشاره کرد تا توانمندی های فعالان این بخش از صنایع نساجی در معرض دید مردم قرار گیرد.