صنف فرش ماشینی و موکت نیاز به آموزش دارد

گفتگو با جناب آقای احد صادقی
در این نشریه قصد داریم در هر شماره با یکی از پیشکسوتان صنف فرش ماشینی و موکت تهران گفتگو کنیم.
آقای احد صادقی از پیشکسوتان صنف فرش ماشینی و موکت تهران است که علاوه بر حضور بسیار پررنگ در اتحادیه فرش ماشینی و موکت از بدو تاسیس تا به حال، در بخش توزیع و فروش موکت نیز تجربه ای نزدیک به نیم قرن را در کارنامه خود دارند. صحبت های آقای صادقی به قدری شنیدنی و حاوی مطالب ارزشمند است که تصمیم گرفتیم علاوه بر  چاپ مصاحبه در این شماره ستونی را به ایشان در مجله اختصاص دهیم تا پل ارتباطی ایشان با خوانندگان ما باشد و بتوانند تجربیات خود را به خصوص در امور مربوط به مالیات و دارایی به اعضای صنف و علاقمندان انتقال دهند.

◄ آقای صادقی لطفاًً در ابتدا در مورد سوابق خود در صنف فرش ماشینی برای خوانندگان ما بیشتر توضیح دهید.

در ابتدا سال نو را  به همه همکاران و فروشندگان فرش و موکت تهران تبریک می گویم و امیدوارم برای همه مردم ایران و به ویژه صنف زحمتکش فرش ماشینی و موکت تهران سال ۱۳۹۲سالی خوب و سرشار از موفقیت باشد. متاسفانه این روزها تجارت و فروش فرش و موکت کاری بسیار پرزحمت و با حاشیه سود کم است و واقعا صنف فرش ماشینی و موکت زحمات بسیار زیادی را برای توزیع فرش در کلان شهر تهران متحمل می شوند. بنابراین به همه همکاران خسته نباشید و خداقوت می گویم.
من در سال ۱۳۵۰  پروانه فعالیت از اتحادیه فرش ماشینی و موکت را دریافت کردم و رسماً وارد این حرفه شدم. مدتی در تولید فرش ماشینی فعالیت می کردم اما به دلیل مشکلات عدیده تولید را رها کرده و در میدان امام حسین در فروشگاه خود مشغول شدم. از حدود ۲۰ سال پیش تا کنون نمایندگی موکت ظریف مصور در تهران را در اختیار دارم.
با اکثر شرکت های تولیدکننده در قبل و بعد از انقلاب کار کرده ام. قبل از انقلاب تعداد شرکت های فرش ماشینی بسیار کم بود؛ شرکت هایی مانند ملندروژ، راوند، مخمل و ابریشم کاشان، البرز، اکباتان و… که من با همه اینها کار کردم.
جزو موسسین اتحادیه بودم. از همان ابتدا دلمان می خواست که اتحادیه مستقلی داشته باشیم؛ چرا که قبلاً اتحادیه به صورت تعاونی اداره می شد و جزء اتحادیه صنف پارچه فروشان بودیم. من سال ها عضو هیات مدیره اتحادیه بودم. همچنین در حال حاضر نماینده اتحادیه در حل اختلافات دارایی و کمیسیون های مالیاتی هستم.

◄ به طور کلی صنعت فرش ماشینی و موکت را چگونه ارزیابی می کنید؟
صنعت فرش ماشینی تعداد زیادی واحدهای کوچک و کم سرمایه دارد که به دلیل صدور بیش از اندازه و بدون برنامه موافقت های اصولی در سال های گذشته بوده است. اصولاً هر کاری که شروع می شود باید موقعیت سنجی و ظرفیت سنجی مناسب در رابطه با آن صورت گیرد که در تمام کشورهای پیشرفته دنیا رمز پیشرفت متوازن و هماهنگ همین است.
متاسفانه در این بازار برخی شرکت های کوچک، بدون برند و تشکیلات فروش و بازاریابی مناسب، برای حضور و بقا در بازار مجبورند اجناس بی کیفیت را با کپی کاری زیر قیمت بازار به فروش برسانند که همواره این مطلب از مشکلات صنف فرش ماشینی و موکت تهران بوده است. باید پرسید آیا تا به حال نهادی وجود داشته که لیبل پشت فرش را کنترل کند؟ آیا اداره استاندارد همه مندرجات پشت فرش های ماشینی و موکت را تایید می کند؟ متاسفانه امروزه تولیدکننده چهارچوبی برای درج مندرجات  در لیبل احساس نمی کند و هر چیزی را روانه بازار می کند که گاهی موجب تردید خریدار نهایی می شود. شاید تشخیص اظهارات غیرواقعی و اغراق آمیز در لیبل فرش برای افراد با تجربه این صنف به راحتی قابل شناسایی باشد اما آیا مشتری که هر چند سال یکبار می خواهد از بازار یک تخته فرش تهیه کند یا چند متر موکت بخرد این توانایی و قدرت تشخیص را دارد؟
خریدار مجبور است به هر آنچه در لیبل فرش نوشته شده اعتماد کند. البته آنچه مسلم است کارخانجاتی که با توجه به کیفیت و با تشکیلات فروش مناسب در بازار فعالیت می کنند و به حقوق مصرف کننده (که بدیهی ترین آن اظهارات صحیح و منصفانه در لیبل فرش است) احترام می گذارند در بازار جای خود را باز می کنند. همانطور که در حال حاضر برخی از برندهای فرش و موکت بسیار مورد توجه و اعتماد مردم هستند. شرکت هایی که راه تقلب را پیش گرفته یا می گیرند محکوم به نابودی هستند اما متاسفانه برای بقیه نیز مشکلاتی را درست می کنند.

◄ به نظر شما اهمیت صنف فرش ماشینی در توزیع و چرخه فروش محصولاتی مانند موکت و فرش تا چه حد است؟
قطعاً این صنف در توزیع کالاهای مهمی چون فرش ماشینی، موکت و کفپوش نقشی اساسی دارد و در واقع چرخه تولید، توزیع و فروش را کامل می کند. البته در بین فروشگاه های فروش فرش ماشینی تنها آنهایی که دارای پروانه و مجوز فعالیت از اتحادیه هستند مورد تایید می باشند. خریدار فرش قبل از اینکه از فروشگاه خرید کند باید پروانه فعالیت و مجوز اتحادیه را مشاهده کند تا از بسیاری از گرفتاری ها مصون باشد.
متاسفانه برخی واحدهای صنفی چند ماه فرش فروش هستند و بعد به دلیل نداشتن مجوزهای لازم و عدم توانایی در کسب و کار، کار را تعطیل می کنند و بعد از مدتی که مشتری برای خرید یا رفع مشکلات احتمالی مراجعه می کند دیگر فرش فروشی وجود ندارد. متاسفانه اتحادیه نمی تواند بر روی این امر کنترلی داشته باشد و قدرت اجرایی لازم به او داده نشده است.
حتی در کمیسیون های مالیاتی که به عنوان نماینده حل اختلاف اتحادیه حاضر می شوم با واحدهای متخلفی روبرو می شوم که حتی عضو اتحادیه هم نیستند و ما را نمی شناسند. اگر فروشگاه ها طبق قوانین و ضوابط و اصول حرفه ای فعالیت کنند قطعاً بسیاری از مشکلاتی که در بازار امروز ما وجو دارد رفع خواهد شد. بنابراین نقش مهم صنف در فروش و توزیع فرش و موکت انکار ناپذیر است.

◄ به عنوان نماینده حل اختلافات مالیاتی اعضاء صنف فرش ماشینی و موکت چه توصیه هایی به اعضاء دارید؟
ما بارها در جلسات اتحادیه روی این مسئله بحث کرده ایم که روابط اعضاء با اتحادیه در مورد مسائل مالیاتی و مشکلاتشان بسیار کم است. متاسفانه اعضاء ما فقط جاهایی که با مشکل مواجه می شوند به اتحادیه مراجعه می کنند. حتی زمانی که برای برخی از اعضای اتحادیه اخطاریه مالیاتی ارسال می شود هم به اتحادیه مراجعه نمی کنند تا مشکل خود را مطرح کنند.
بارها پیش آمده که در جلسات حل اختلاف یا کمیسیون های مالیاتی صاحبان فروشگاه و واحد صنفی فرش ماشینی و موکت ما را نمی شناسد در حالی که ما در واقع وظیفه حمایت و دفاع از حقوق آنها را در این جلسات برعهده داریم. مثل این است که وکیلی به دادگاهی برود که موکل او را نمی شناسد و شرح تخلفات یا اتهامات موکل را نمی داند بنابراین دفاع از حقوق او امکان پذیر نخواهد بود.

اعضاء محترم باید به محض اینکه اخطاریه هایی از اداره مالیات یا دیگر مراجع قضایی دریافت می کنند، به اتحادیه مراجعه کنند و مشکل خود را با ما مطرح کنند نه اینکه ما آنها را برای اولین بار در جلسه رسیدگی ملاقات کنیم.

اعضاء باید بدانند که اتحادیه وکیل آنها در این موارد است. این مشکل و عدم توجه و ارتباط، بیشتر از طرف اعضا احساس می شود و نه از طرف اتحادیه.
بارها اتحادیه از اعضاء برای استفاده رایگان از مشاوره های مالیاتی و… دعوت به عمل آورده و برای حل مشکلات خودشان تلاش کرده اما جالب اینکه با استقبال روبرو نشده است.
اگر اعضاء اظهارنامه های مالیاتی خود را به موقع و درست ارائه کنند مشکلی پیش نمی آید. اتحادیه برای این کار وکیلی مجرب در نظر گرفته است. فقط کافی است عضو محترم ۱ ساعت وقت بگذارد و با تعیین وقت قبلی به دفتر اتحادیه مراجعه کند و اظهارنامه مالیاتی خود را با کمک و راهنمایی وکیل اتحادیه، درست و طبق ضوابط پر کند تا بعداً دچار مشکلات مالیاتی نشود.
البته در این صنف افرادی هم وجود دارند که با سابقه طولانی در فروش فرش حتی یکبار هم کارشان به کمیسیون مالیاتی و اخطار و جریمه نرسیده و همیشه درست و به موقع عمل می کنند. گاهاً پیش آمده که در اتحادیه، مالیات واحدهای صنفی با دخالت اتحادیه و وکیل اتحادیه به طور چشمگیری کاهش یافته است.
باز هم از اعضاء خواهش می کنم جهت پر نمودن اظهارنامه های مالیاتی خود در سال ۱۳۹۲ به اتحادیه مراجعه کنند تا ما خدمات خود را به آنها ارائه دهیم و به وظیفه اصلی خود که حمایت از صنف و اعضاست عمل کنیم.

◄ نظر شما در مورد شکل گیری مجتمع های تجاری متمرکز فروش فرش ماشینی و موکت که چند نمونه از آن در حال ساخت و اجراست چیست؟
در حال حاضر در تمام دنیا مجتمع های بسیار بزرگ تجاری و زنجیره ای نقش بسیار عمده ای در بخش فروش و توزیع دارند. معمولاً این فروشگاه های بزرگ در همه شهرهای جهان گسترده شده فقط هم مربوط به یک صنف یا یک محصول خاص نیست.
به نظر من وجود این واحدهای صنفی کاملا ضروری است. مثلاً اگر برای خرید موبایل به خیابانی بروید که فقط یک موبایل فروشی در آن وجود دارد همان قدرت انتخاب و تصمیم گیری را که در یک پاساژ موبایل دارید خواهید داشت؟
من به شخصه با قوانینی مانند حدود صنفی مخالف هستم؛ چرا که حدود صنفی در واقع حق انتخاب و حقوق مصرف کننده را نادیده می گیرد.
البته چند سالی است که در کشور، ایجاد مجتمع های تجاری و بورس کالاها مد شده است. مثلاً حوالی ترمینال جنوب به مرکز پخش و فروش چینی و بلور تبدیل شده است و یا محله یافت آباد تهران که به مرکز عمده تولید و عرضه مبل و دکوراسیون تبدیل شده و مجتمع های متمرکز بسیار خوبی در آنجا ساخته شده است. قطعاً هر مشتری که برای خرید مبل به یافت آباد می رود در ۹۰ درصد موارد با دست پر برمی گردد و مشتری حق انتخاب دارد. خیلی خوب است که برای صنف فرش و موکت هم چنین مراکز و مجتمع هایی ایجاد شود. چنین مراکزی علاوه بر همه مزایایی که دارد موجب کنترل قیمت ها و جلوگیری از گران فروشی و کم فروشی هم خواهد شد.

◄ آیا به نظر شما محلی که برای ایجاد این فضا و بازارهای متمرکز انتخاب می شود مهم است؟
به نظر من خیر. وقتی محلی به عنوان بورس کالای ارزان و خوب مطرح باشد و تمام امکانات برای خریدار از جمله حمل و نقل عمومی،  پارکینگ مناسب و کافی و امکانات تفریحی و… فراهم باشد فرقی نمی کند این مجتمع کجا واقع باشد و پس از مدتی شناخته می شود. مثلاً بازارهای مبل در منطقه یافت آباد هر روزه پذیرای تعداد زیادی از خریداران است چرا که همه این امکانات را در خود جای داده اند و مشتری از هر نقطه تهران و حتی شهرستان ها به آنجا می رود.

◄ با توجه به اینکه هر کسی می تواند وارد این صنف شود و اقدام به افتتاح یک مغازه فرش فروشی یا موکت کند در بعضی از موارد فروشنده یا مدیر فروشگاه نه تنها از مسائل فنی فرش اطلاعی ندارد بلکه حتی نحوه رفتار با مشتریان را هم به خوبی نمی داند. به نظر شما صنف از نظر سطح اطلاعات و نحوه برخورد با مشتری در چه وضعی قرار دارد؟
اجازه بدهید قبل از اینکه وارد بحث اطلاعات فنی بشوم در مورد اخلاق فروشنده و نحوه برخورد با مشتری صحبت کنم.
اخلاق خوب و برخورد صحیح با مشتری بسیار مهم است. برخورد بد، یک مشتری مصمم به خرید را از خرید کالا منصرف می کند و برعکس ممکن است یک فروشنده با روی باز و ادب و احترام مشتری را به خرید چیزی که تمایل زیادی به آن ندارد ترغیب کند. در طول سال ها همه ما با چنین مواردی برخورد کرده ایم. در اولین و ساده ترین قدم، فروشنده باید به هر مشتری با هر هدفی که به مغازه وارد شده احترام بگذارد و سلام کند و بعد از آن با ادب و احترام خواسته های او را برآورده کند. به نظر من این گونه آموزش ها که بسیار اهمیت دارد باید در درجه اول توسط شرکت های تولیدی که بزرگ تر هستند و قدرت بیشتری دارند و حتماً تعداد فروشگاه های بیشتری نیز در سطح کشور دارند انجام شود. مثلاً شرکت ظریف مصور هر ساله تعدادی از فروشندگان منتخب خود را جهت دوره های آموزشی- تفریحی به کشورهای خارجی می فرستد که دستاوردهای بسیاری را برای شرکت در بخش فروش محصولات به ارمغان آورده است. این دوره ها صرفاً نباید به این گونه برگزار شود، می تواند با هزینه های بسیار کمتر و اقتصادی برگزار شود اما در بلند مدت نتایج خیره کننده ای را دارد.
در درجه دوم اتحادیه فرش ماشینی و موکت تهران باید به بحث آموزش اعضاء توجه کند.
امیدوارم به زودی در اتحادیه شاهد برگزاری کلاس های آموزشی برای فروشندگان باشیم. فروش تنها انتقال کالا از فروشنده به خریدار نیست بلکه مجموعه ای از روان شناسی، اخلاق، فرهنگ، ادب و تجارت است.
من به اتحادیه پیشنهاد می کنم دوره های آموزشی ویژه فروشندگان فرش را برگزار کند و آنها را با این اصول مهم بیشتر آشنا کند. این دوره ها نباید رایگان باشند تا واقعاً افرادی که ارزش آنرا می دانند در آن حاضر شوند. متاسفانه عده ای از فروشندگان ما در همه صنوف به طور کلی اخلاق و ادب را در رفتار با مشتری از یاد برده اند؛ غافل از اینکه همین مشتری است که حیات و زندگی آنها را تضمین می کند. من در طول این سال ها متاسفانه با چشمان خودم مواردی را دیدم که حتی مشتری را کتک زده اند!! و در بسیاری از موارد بی احترامی ها و درگیری های لفظی زیادی صورت می گیرد. فروشنده باید بداند یک رفتار خوب و محبت آمیز مشتری را وفادار می کند و اگر حتی در آن زمان هم خریدی نداشته باشد حداقل این حس برخورد او را دوباره به مغازه برمی گرداند.

◄ نظر شما در رابطه با رعایت اخلاق صنفی چیست؟ متاسفانه بعضی از واحدهای صنفی حتی اخلاق صنفی را در مورد همکار و همسایه خود نیز رعایت نمی کنند. کارهایی مثل به اصطلاح «کله کردن» مشتری مصداق بارز آن است. آیا در این مورد نظری دارید؟
متاسفانه در طول مدت فعالیت اینجانب در صنف فرش ماشینی و موکت بارها با این رویدادهای ناخوشایند مواجه شده ام اما خوشبختانه از آنجایی که همیشه سعی کرده ام اجناس را به قیمت کارخانه و یا مصوب به فروش برسانم و اسناد و مدارک و فاکتورهای آن موجود بوده همیشه همکاران یا مغازه هایی که مشتری را به اصطلاح کله کرده اند شرمنده و پشیمان شده اند. متاسفانه بسیاری از این ها ادب کاسبی را رعایت نمی کنند. این مسائل هم جزو همان آموزش هاست که باید صورت گیرد.

◄ چه توصیه ای برای خریداران فرش و موکت دارید؟
به نظر من در این مورد سه نکته مورد توجه است تا خریدار بتواند بهترین کالا را خریداری کند که دقیقاً با نیاز و بودجه او هماهنگ باشد.
مرحله اول این است که فروشنده باید به مسائل فنی فرش و مسائل روانشناسی، رنگ شناسی و دکوراسیون منزل تا حدی آشنا باشد تا بتواند یک مشاور خوب برای خریدار باشد.
در گام بعدی فروشنده باید نیاز دقیق مشتری را بفهمد و مشتری به او بگوید دقیقاً چه فرشی می خواهد و در مرحله آخر خریدار باید به مشاوره های فروشنده اعتماد کند.
مثلاً گاهی اوقات مشتری رنگی را برای اتاق خواب انتخاب می کند که اصلاً مناسب نیست اما حاضر نیست به مشاوره فروشنده هم گوش کند؛ در اینجا فروشنده نباید بیش از حد به خریدار اصرار کند. اگر خریدار تشخیص داده باشد که فروشنده واقعاً راهنمای خوبی برای او نیست خودش تصمیم خواهد گرفت. همچنین فروشنده باید حتماً در هنگام فروش نکاتی مانند نحوه شستشو، نحوه نگهداری، شرایط تضمین و گارانتی و… را به طور کامل برای خریدار شرح دهد و در صورت امکان موارد مهم را در فاکتور مشتری قید کند. مثلاً برخی از موکت های قابل شستشو فقط باید به صورت صنعتی شسته شوند و اگر به اصطلاح آنرا شلنگ شور کنند و رنگ آن خراب شود مورد ضمانت نیست. به نظر من خریدار باید پس از اینکه نیاز خود را به طور دقیق مشخص کرد اطلاعات لازم را از بازار و … کسب کند و در نهایت اقدام به خرید کند.

◄ نظر شما در مورد اهمیت طراحی و رنگ در میزان فروش چیست؟
قطعاً طراحی و رنگ بندی خوب اولین چیزی است که مشتری را جذب می کند. خیلی از مشتریان فقط می خواهند فرش زیبا باشد و کیفیت در مرحله بعدی قرار دارد. در شرایط حاضر که اغلب کارخانجات تولیدی دارای تکنولوژی های مشابه هستند و اغلب فرش ها و موکت ها دارای کیفیت متوسط به بالا هستند مسئله طراحی و رنگ بیش از پیش اهمیت یافته است. قطعاً همه شرکت ها برای موفقیت در بازار نیازمند سرمایه گذاری بر روی طرح های جدید، آنالیز بازار و تولید براساس رنگ و طرح موردنیاز بازار هستند. مثلاً در موکت های تولیدی شرکت ما رنگ شکلاتی محبوب ترین رنگ است و پس از آن کرم، بنفش، صورتی و… قرار دارند و فرضاً اگر ۶۰ رول موکت در مدت زمان معین به فروش برود ۴۰ رول آن رنگ شکلاتی است. بنابراین شرکت هر ساله در جلسات متعدد کارشناسی با عاملین فروش خود و از طریق سیستم مکانیزه فروش، آمارهای طرح ها و رنگ های منتخب را استخراج کرده و برنامه سال بعد تولید خود را با توجه به این آمارها برنامه ریزی می کند.
خوب یادم هست زمانی که کارخانه راوند کاشان هنوز حال و روز خوبی داشت نقشه ای را به نام نقشه کسری با زمینه لاکی تولید می کرد. این نقشه به قدری محبوب شد که از هر ۱۰۰ تخته فرش، ۸۰ تخته کسری به فروش می رفت. قطعاً امروز سلیقه ها تغییر کرده و رنگ های لاکی دیگر خریدار ندارد. این هوشمندی تولیدکننده است که چقدر به موقع و درست بتواند نیاز مشتری را روانه بازار کند.
در رابطه با کپی کاری اعتقاد دارم آن چیزی که ما را در صنعت فرش دچار زوال کرده تقلب است. من هیچ وقت قسمتی از کتیبه کوروش که در آن نوشته شده «خدایا ملت ما را از دروغ محفوظ بدار» فراموش نمی کنم. متاسفانه دروغ و تقلب در کسب و کار ما رخنه کرده و این با همه آموزه های دینی، اسلامی و انسانی کاملاً مغایرت دارد.

◄ نظر شما در رابطه با رابطه تولیدکنندگان و عاملین توزیع و فروش در بخش فرش ماشینی و موکت چگونه است؟ آیا قدرت در دست صنف و فروشندگان است؟
به نظر من در این رابطه سندیکای تولیدکنندگان نساجی باید ارتباط بسیار قوی تری با اتحادیه برقرار کند. بارها به سندیکای تولیدکنندگان پیشنهاد کرده ایم در جلسات خود حداقل یک نماینده از اعضای اتحادیه صنف فرش و موکت تهران را هم دعوت کنند تا نظرات ما هم در تصمیم گیری های احتمالی لحاظ شود.
به خصوص در بحث های قیمت گذاری و مواردی که مربوط به بحث توزیع و فروش می شود. ما بسیار خوشحال می شویم که دلایل افزایش و یا کاهش قیمت فرش و موکت را از زبان تولیدکنندگان بشنویم. سندیکای تولیدکنندگان باید به قدرت و اهمیت صنف و اتحادیه در کنترل و تعیین قیمت های فروش فرش و موکت ایمان داشته باشد.
دلیل اینکه می گویند فروشنده و بنکدار کارخانه دار را استثمار می کند این است که فروشندگان عمده و با سابقه بازار توان مالی بالایی دارند. مثلاً یک فروشنده می تواند ۵۰۰ هزار متر موکت را نقداً پیش خرید کند که مسلماً به فروشنده قدرت بالایی می دهد و البته خود کارخانه داران و تولیدکنندگان گاهاً از این روش استقبال می کنند و وقتی نقدینگی آنها کم می شود و یا دچار بحران میشوند کسی جز صاحبان سرمایه در بازار فروش فرش را برای یاری رساندن در اختیار ندارند و متاسفانه مشکل از اینجا آغاز می شود که فروشنده پولدار از ضعف تولید کننده استفاده می کند و جنس را ارزان می خرد و بعد در بازار حتی پائین تر از قیمت کارخانه تولیدکننده به فروش می رساند. به نظر من این استثمار دو جانبه است. زمانی هم که وضع کارخانه خوب باشد و از نظر نقدینگی و فروش در سطح خوبی باشد احساس نیازی به فروشنده نمی کند و خیلی راحت به فروشنده می گوید که جنس نداریم و متاسفانه به نظر من این روند اصلاح نخواهد شد.

◄ و صحبت پایانی شما:
در پایان باز هم به فروشندگان محترم توصیه می کنم که ارتباط خود را با اتحادیه بیشتر کنند و درددل و مشکلات خودشان را به اتحادیه بگویند و از خدمات بسیار مفید اتحادیه از جمله مشاوره های مالیاتی استفاده کنند تا در آینده دچار مشکل نشوند. اتحادیه پشتیبان حقوق اعضاء است. از دست اندرکاران مجله جهان فرش هم کمال تشکر و قدردانی را دارم که خلاً موجود در این صنف را با چاپ این مجله وزین رفع کرده اند.