قسمت دوم: روش تأثیرگذاری بر سیاستها/ضرورت تشکل گرایی در صنایع مرتبط با نساجی
مناسبترین مکانیزمها برای تغییر سیاستهای مرتبط با صنعت ما چیست؟
تهیه و تنظیم: مرکز توسعه نساجی پوشاک و چرم ایران
دولت با مختصاتی که همه ما کم و بیش از کلیات آن آشنا هستیم زمانی میتواند تحت تأثیر منافع ما قرار گیرد که ما هم به یک نسبتی همبستگی و اطلاعات یکپارچه و هماهنگ داشته باشیم. و همچنین با بسیج منابع بتوانیم روی آن تأثیر بگذاریم. همه ما میدانیم دولت با بوروکراسی، توان اعمال اراده بر ارگانها و نهادهای مختلف را دارد. اما در برخی شرایط این تشکلها و قدرت اجتماعی مردم است که توان مقابله با آن را دارد.
اگر بخش خصوصی خواهان تأثیرگذاری بر روی دولت است، باید شکل سازماندهی شده به خود بگیرد و این سازماندهی در بخشهای مختلف صنعت ما در کشور باید نهادینه گردد. با توجه به اینکه کارشناسان امر فرآیند تصویب و یا اصلاح یک بند و یا ماده قانونی را در عمل، حداقل حدود ۳ الی ۵ سال میدانند و ادعایشان نیز این است که در همه جای دنیا هم به هنگام تقاضای تغییر یک ماده یا اصلاحیهای برای بندهایی از قانون، زمان زیادی طول میکشد تا درخواست در دستورکار قرار گر فته و تغییرات مورد نظر تصویب گردد. درواقع سیستم بوروکراسی دولتی عملی زمان بر است و نمیتوان انتظار تغییرات یک شبه داشت.
واقعیت این است که تقاضاهایی که ما برای بهبود فضای کسب و کار در صنایع نساجی و پوشاک کشورمان داریم، تغییر در یکسری از موارد قانونی است؛ بنابراین نمیتوانیم انتظار داشته باشیم که با چند جلسه رفتن و چند نامهنگاری به زودی تغییراتی در آن ایجاد شود. اما نکتهای را باید در نظر بگیریم که همین فرآیند طولانی تحت تأثیر منافع مختلفی است؛ اما مسئله مهم این است که چقدر ما میتوانیم ارادهمان را روی مسئولین امر و یا سیستمهای مرتبط، تحمیل کنیم.
متأسفانه گاهاً ما به جای تلاشهای سیستماتیک و هدفمند برای تغییر در سیاستهای موردنظر، بیشتر از اینکه به اصل ماجرا توجه کنیم درگیر مسائل حاشیهای میشویم که اهمیت چندانی در اصل مسئله ندارند. اینکه جناح فکری آنها چیست یک مسئله شخصی است و ارتباط چندانی با درخواست ما ندارد. مسئله مهم برای ما اعمال مکانیزمهای درست و منطقی برای تغییر در سیاستهای مرتبط با حوزه کاری خودمان است. ولی مسئلهای که مدام در میان تشکلها و فعالان صنعت شاهد آنیم منفعل و منفک دانستن خود از تمامی قضایاست و احساس میکنند تصمیمگیرنده افراد دیگر هستند و ما فقط باید یکسری کارهای نمایشی همچون تشکیل جلسه و نامهنگاری را پیش رو داریم.
درکشور ما بیشتر از اینکه قوانین تأثیرگذار باشند این اشخاص هستند که نقش موثرتری در نحوه اجرای قوانین نقش دارند. سلیقه اشخاص مسئول به صورت تبصره و بخشنامه نانوشته اجرا میگردد. زمانیکه جناح چپ یا راست در انتخاباتی رأی میآورد. بخشهای مختلف جامعه باتوجه به سلیقه آنها اجرا میگردد. اما رفتار سلیقهای در کشورهای سطح اول دنیا از لحاظ توسعه به میذان ایران نیست و فشار پایدار و تأثیرگذاری از ناحیه بخش خصوصی روی سیستمهای سیاستگذار مرتبط با هر صنعت، وجود دارد. در کشور ما، در مقاطع مختلف اتفاقات خوب برای صنعت افتاده ولی کاملاً مقطعی بوده است؛ مثلاً در برههای قانونهای خوبی اجرا شده و یا حمایتهایی صورت گرفته و حتی در مقاطعی شاهد رشد اقتصادی در کشور بودهایم ولی در مقاطعی هم با سر زمین خوردهایم.
این مقاله به صورت کامل در شماره ۴۴ مجله کهن آمده است که تا چند روز دیگر در اختیار مشترکین قرار خواهد گرفت.