مقصر نابسامانی در صنعت نساجی شمال کیست؟؟

به گزارش سایت اتجادیه تولید و صادرات نساجی و پوشاک ایران در سال ۱۳۰۵ یعنی حدود ۹۰ سال قبل، نخستین کارخانه نساجی خاورمیانه در مازندران و در شهرستان قائمشهر احداث شد، بنابراین انتظار می‌رفت این استان جزو اولویت‌های اصلی وزارتخانه صنعت، معدن و تجارت در بخش پوشاک مدنظر قرار می‌گرفت. اما امروز این مهم کاملاً رنگ باخته و در عمل آنگونه که بایسته است به نیازهای ساکنان آن پاسخ داده نشده است. هر چند که بعد از اتفاقات نامیمون دوران دولت‌های نهم و دهم، در دوره صدارت دکتر روحانی بر مسند ریاست جمهوری کارهایی برای برون رفت این صنعت از بن‌بست در دستور کار قرار گرفت، اما وضعیت کنونی این کارخانه‌ها و در مجموع صنعت پوشاک دوران رکود را پشت سر می‌گذارد. این در حالی است که بنا بر اظهارات کارشناسان امر جمعیت ۳میلیون و ۳۰۰هزار  نفری استان به طور متوسط نیاز به ۴۰۰ هزار دست لباس دارند که بیش از ۸۵ درصد آن از خارج تأمین می‌شود. اما در چنین شرایط نامناسبی نیز برای حدود ۳هزار نفر شغل مستقیم ایجاد شده است، در حالی که شاید سهل‌ترین راهکار برای حل معضل بیکاری توجه جدی به این بحث باشد. تولید پوشاک در کشور سابقه حداقل ۲ هزار و ۵۰۰ ساله دارد.

گرانی مواد اولیه

«پیمان ولی‌پور» رئیس انجمن صنایع نساجی، پوشاک و چرم و عضو هیأت مدیره خانه صنعت، معدن و تجارت مازندران بر این باور است که گران بودن مواد اولیه قدرت رقابت با البسه مشابه خارجی را از تولید‌کنندگان داخلی سلب کرده است. وی یادآور شد: بر اساس شرایط موجود مجبور هستیم در مقایسه با کشوری مثل ترکیه با حدود ۳برابر قیمت مواد اولیه را تأمین کنیم و این اتفاق موجب شده تا در رقابت با تولید‌کنندگان پوشاک این کشور توان رقابت را بسادگی از دست بدهیم. ولی‌پور بر این اعتقاد است که فعالان در این حرفه حتی ماشین‌آلات مورد نیاز خود را به خاطر اینکه با چند واسطه خریداری و وارد می‌کنند برایشان گران تمام می‌شود. بنابراین در حالی که مازندران به‌ دلیل ظرفیت‌های موجود می‌تواند قطب تولید پوشاک کشور باشد عملاً قادر به ادامه حیات در این عرصه نیست. شاید در صورت مهیا شدن شرایط واردات ماشین‌آلات توسط خود صنعتگران برخی از این دست اندازها رفع شود.

پوشاک متأثر از حضور گردشگران

بنابر آمارهای اعلام شده از سوی مقام‌های ارشد مازندران، این استان سالانه میزبان حدود ۲۰ میلیون گردشگر و مسافر از مناطق مختلف ایران و جهان است، گردشگرانی که با ورود خود شکل و نوع جدیدی از پوشش را در میان ساکنان این استان جاری می‌کنند. از سوی دیگر، سلیقه‌های افراد بواسطه هوشمند شدن وسایل ارتباط جمعی و ظهور فضای مجازی کاملاً قابل لمس است. در حالی که در این شرایط ظرفیت‌های لازم برای سرمایه‌گذاری در این حرفه فراهم است کمترین هزینه سرمایه‌گذاری در صنعت پوشاک اتفاق می‌افتد. شاید یکی از دلایل آن بازده زمانی ۶ ماهه برای برگشت سرمایه در این حرفه باشد. در همین راستا بود که کارشناسان امر پیشنهاد کردند، مرکز اقتصادی تولید و توزیع پوشاک و نمایشگاه‌های مختلف در استان ایجاد شود، موضوعی که ولی‌پور نیز بر آن تأکید داشته و اعتقاد دارد که تولیدات صنفی در تولید ناخالص داخلی مد نظر قرار بگیرد، کاری که تاکنون عینیت نیافته است.

قاچاق، معضل بخش پوشاک

با وجود آنکه مازندران جزو استان‌های مرزی همانند استان‌های جنوبی و غربی کشور نیست، اما صنعت پوشاک در این دیار نیز از تازیانه‌های قاچاق در امان نمانده است.

«سید مجتبی رضوی» رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت مازندران هم این معضل را پذیرفته و بر کنترل آن تأکید دارد. وی این بحث را از ۲ زاویه و منظر سخت‌افزاری و هم نرم‌افزاری مورد توجه قرار می‌دهد و اعتقاد دارد که به لحاظ سخت‌افزاری، کنترل قاچاق در حیطه اختیارات دولت و حاکمیت بوده و از جنبه نرم‌افزاری موضوع به سلایق مصرف‌کننده بر می‌گردد. برای ترغیب و تشویق آحاد جامعه جهت خرید و به کارگیری پوشاک و لباس ایرانی باید از حوزه فرهنگی ورود کرد. وی با بیان اینکه زنجیره تولید و توزیع پوشاک در کشور دچار نقص نیست، گفت: بی‌نظمی که در خصوص پوشاک و البسه وجود دارد باید ساماندهی و ترمیم شود تا برای تأمین مواد اولیه تا این حد به خارج از کشور متکی نباشیم.

نقش رسانه‌ها

تبلیغ برای معرفی پوشاک تولید داخل یکی از کارهایی است که علاوه بر رسانه‌های دیداری و شنیداری باید در رسانه‌های مکتوب نیز مورد توجه قرار گیرد. توجه به این مهم در ساخت برنامه‌های تلویزیونی و نیز ایجاد نمایشگاه‌های مد و طرح معرفی مدهای جدید با اولویت ترویج و تبلیغ البسه ایرانی باید مورد توجه قرار گیرد.

واردات با رانت

درست مثل خیلی از تولیدات محصولات کشاورزی که گاهی با نامهربانی‌های تصمیم گیران با چالش‌های بزرگی روبه‌رو می‌شود، صنعت پوشاک نیز در این زمینه با آسیب‌های جدی روبه‌رو شده است. «مسعود نیک‌پور» نایب رئیس انجمن نساجی، پوشاک و چرم مازندران و بازرس انجمن صنایع نساجی ایران نیز ضمن هشدار به مدیران و تصمیم گیران، در این‌باره اظهار داشت: صنعت پوشاک با چالش جدی واردات بی‌رویه روبه‌رو است و به نظر می‌رسد در واردات پوشاک خارجی از رانت‌هایی استفاده می کنند.