نقش کفپوش ها در صنعت هتلداری

 کفپوش ها و موارد استفاده آن ها در هتل ها

موکت یکی از انواع کفپوش هایی است که کاربردهای زیادی در مکان های مختلف دارد و به جهت قیمت ارزان تر مورد توجه است. در صنعت هتلداری در جهان از انواع فرش های تافتینگ و آکسمینستر استفاده می شود.

آکسمینستر یکی از محبوب ترین فرش ها برای پروژه های بزرگ و قراردادی است و با توجه به تنوع طرح و دوام آن در بسیاری از هتل های لوکس جهان استفاده می شود. کشور هایی مانند چین و بلژیک در زمینه صادرات این نوع کفپوش ها قدرتمند هستند.

یکی از مهمترین و شاید زیربنایی‌ترین بخش هتلداری توجه وی‍‍‍ژه به تجهیز و کاربرد تکنولوژی و همچنین دکوراسیون در هتل‌ها است که می‌تواند نقش تعیین‌کننده‌ای در جلب نظر مشتریان داشته باشد.

در موضوع دکوراسیون و وسایل تزیین و تجهیز هتل، موکت علاوه بر اینکه کف‌پوش محسوب می‌شود، جنبه زینتی نیز دارد و در حفظ ظاهر و زیبایی اتاق‌ها و قسمت‌های مختلف آن تاثیر به‌ سزایی داشته و در روحیه میهمانان و مسافرین اثر می‌گذارد. از طرفی معمولا سطح وسیعی از هتل باید دارای موکت باشد، در نتیجه مبالغی هنگفتی به خرید و نصب آن اختصاص داده می‌شود.

بنابراین از این رو ناچاریم هم از نظر قیمت و هم از نظر تناسب، مرغوبیت، دوام و انتخاب رنگ بررسی‌های لازم را به عمل آوریم. بنابراین انجام این کار نیز در نوع خود نیاز به تخصص و سلیقه دارد.

موکت یکی از محصولات پرمصرف در ایران است که انتخاب نوع مناسب آن نیاز به اطلاعات فنی لازم‌ دارد .

مهم‌ترین بخش هر موکت الیاف آن است. این الیاف به طور معمول در انواع زیر تهیه می‌شوند :

۱- نایلون (Nylon) یا پلی‌آمید (Polyamide)
۲- پلی‌پروپیلن (Polypropylene) P.P.  و پلی استر
۳- پشم (Wool)

هر یک از الیاف بالا مشخصات منحصر به فرد خود را دارد و برای مکان‌های خاصی استفاده می‌شود.

نایلون به شکل باورنکردنی با دوام و دارای خاصیت ارتجاعی است و انتخاب بسیار مطمئنی برای همه مکان‌های پر‌تردد مانند فرودگاه‌ها، هتل‌ها، دفاتر اداری و سازمان‌های پر‌رفت ‌و‌آمد است. ضمنا در خصوص استاندارد حریق( مقاومت در برابر گسترش آتش)دارای رتبه خوبی است و در جدول‌های مربوط به استاندارد مقاومت در برابر گسترش آتش، که عمدتا دو استاندارد در دنیا مورد استفاده قرار می‌گیرد، در رتبه قابل قبولی قرار دارد.

ضمنا این نوع الیاف به راحتی کوبیده نمی‌شوند و به راحتی سایش پیدا نمی‌کنند، ضمنا در مقابل فرسودگی و لکه‌پذیری کاملا مقاوم هستند و در مقابل الکتریسیته ساکن نیز استاندارد مطلوبی دارند و الیاف‌شان دارای ثبات رنگ هستند. آمریکا بزرگترین تولید کننده فرش های نایلونی در جهان هستند. این نوع فرش ها دارای قابلیت های زیادی در تکنیک های چاپ روی فرش نیز هستند .

نایلون هنوز هم گسترده‌ترین و فراگیرترین انتخاب برای تولید کفپوش هاست و رقابت نزدیک و شانه به شانه‌ای با پلی‌پروپیلن دارد. این ماده به طرز خیره‌کننده‌ای محکم و بادوام بوده و به دلیل مقاومتی که در برابر فرسودگی و کشیدگی دارد، مورد استفاده قرار می‌گیرد. از این رو، برای مکان‌های پر رفت و آمد انتخاب اول است.

نقاط قوت نایلون:

– مقاومت بالا در برابر گسترش حریق
– مقاومت بسیار بالا در برابر سایش
– مقاومت در برابر خورندگی و کهنه شدن

الیاف نایلون دارای مارک‌های مختلفی است و عموما چند شرکت بزرگ دنیا این الیاف را تولید می‌کنند و در اختیار شرکت‌های تولید‌کننده موکت قرار می‌دهند.

مهم‌ترین مارک‌های الیاف نایلون موجود در دنیا به شرح زیراند:

۱- الیاف نایلون دوپنت (Du pont)
۲- الیاف نایلون آکوآفیل (Aqua fil)
۳- الیاف نایلون بی. ای. اس. اف (BASF)
۴- الیاف نایلون Unbranded nylon

الیاف پلی پروپیلن قیمت مناسبی دارد،‌ ولی برای مکان‌های پرتردد به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود.

از لحاظ ثبات رنگ مقاومت قابل قبولی دارند و میزان الکتریسیته ساکن ایجاد شده در آن کم است.

در خصوص استاندارد حریق و مقاومت در برابر آتش در ردیف پایین‌تر از الیاف نایلون قرار می‌گیرد و مقاومت آن معمولا‌ در استاندارد اروپا  BS4796   در ردیف ۳،‌ و به لحاظ مقاومت در برابر سایش نیز در ردیف‌های پایین‌تر از نایلون قرار دارد.

پلی‌پروپیلن که گاه الفین نیز نامیده می‌شود، اکنون و به تدریج به رقیب نایلون بدل می‌شود. این الیاف رنگ ثابت دارند زیرا فرآیند تولید الیاف پروپیلن از طریق آمیزش ماده اصلی آن با رنگ دانه‌ها صورت می‌گیرد. بدین ترتیب الیاف پروپیلن خیلی خوب در فرش‌هایی با بافت حلقوی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

نقاط قوت پلی پروپیلن:

– مقاومت در برابر رنگ پریدگی
– مقاومت در برابر رنگ پذیری
– مقاومت در برابر خوردگی و سایش

همچنین امروزه بافت فرش های پلی استر نیز از اهمیت بالایی برخوردار است و بازار آن روز به روز در حال گسترش است. شرکت هایی مانند سوئیس فیلامنت اقدام به تولید الیاف پلی استری نموده اند با تغییر ساختار پلیمری در آنها خواص ضد آتش ایجاد شده است. این نوع الیاف در بافت فرش و موکت های پلی استری که در مکان های عمومی مصرف می شود بسیار محبوب و در حال گسترش است. شرکت های دیگری هم در زمینه تولید الیاف ضد آتش پلی استری فعال هستند که البته اغلب آنها با استفاده مواد کمکی و ادتیو ها این کار را انجام می دهند.

فرش ها و موکت های پشمی

این نوع فرش ها از پشم طبیعی بافته می‌شود و کاربردهای خاص دارد. پشم به دلیل مقاومت قابل‌قبولی که در استاندارد حریق دارد و همچنین به دلیل طبیعی بودن آن معمولا برای محل‌های خاص استفاده می‌شود.

طول عمر آن بسیار بالا است و گاهی تا ۵۰ سال دوام دارد. برای بالا بردن مقاومت سایشی آن معمولا‌ به الیاف پشم ۲۰ درصد نایلون پلی‌آمید (Polyamide) اضافه می کنند. معمولا این موکت‌ها را برای هتل‌های پنج ستاره به بالا و یا برای سوییت‌های بسیار خاص استفاده می‌کنند و تمام طرح‌هایی که در فرش‌های دستبافت قابل اجرا است، در این نوع موکت نیز می‌توان اجرا کرد. قیمت تمام‌شده این نوع موکت معمولا‌ سه برابر قیمت موکت‌هایی با الیاف  Nylon   است و قیمت آ‌ن تابع مستقیم متراژ درخواستی است.

کفپوش ها معمولا‌ به ۴ روش تولید می‌شود که هر کدام از این روش‌ها مشخصات منحصر به فرد خود را دارند.

۱- بافته شده : (Woven)

این نوع کفپوش ‌ها دارای تار و پود بوده و شبیه فرش‌های ماشینی بافته می‌شود که از لحاظ مقاومت ریشه‌ها با توجه به اینکه دارای تار و پود است، مقاومت بسیار بالایی دارد. این روش بافت با توجه به قیمت بالای تولید و هزینه‌های آن معمولا برای فرش های با الیاف پشم استفاده می‌شود که خود به دو دسته تقسیم می‌شوند؛ اکس‌مینستر (Ax minister)  و  ویلتن  .(Wilton)

۲-  کفپوش های تافتینگ : (Tufted)

با توجه به هزینه‌های بالای تولید موکت به روش Woven و سرعت پایین تولید آن روشی که در دنیا بسیار متداول شده، روش تافتینگ است که می‌توان گفت ۹۰ درصد تولیدات موکت در حال حاضر به این روش تولید می‌شوند.
امروزه این روش بافت بسیار فراگیر است.

۳- روش نیدل‌پانچ : (Non-woven or Needle-punch)

این نوع موکت یا اصطلاحا موکت بافته‌نشده، همان موکت‌های نمدی هستند و روش تولید آنها بدین صورت است که یکدسته الیاف را به اضافه مقداری چسب و رزین در بین غلتک‌های استوانه‌ای با استفاده از حرارت متراکم می‌کنند. مقاومت سایش این الیاف با توجه به عدم داشتن بافت، بسیار پایین و قیمت تمام شده آن نیز بسیار پایین است.

۴- موکت با الیاف کاشته شده:

این نوع موکت با استفاده از جدیدترین انواع تکنولوژی‌های بافت موکت در دنیا تولید می‌شود.
این نوع موکت درحال حاضر توسط یک شرکت با نام انحصاری FLOTEX تولید می‌شود و تلفیقی از دو محصول موکت و PVC است که دارای ویژگی‌های خاص موکت و با مشخصات و کارایی PVC است.

این نوع موکت کاملا ضدآب است و الیاف آن نیز از نایلون پلی‌آمید تهیه می‌شود. روش تولید این موکت بدین صورت است که یک لایه PVC به ضخامت ۲.۵mm  و به عرض ۱.۵ الی ۲ متر که دارای حالت خمیری است بر روی یک نوار نقاله قرارگرفته و از زیر یک استوانه ی گردان عبور می‌کند.

داخل استوانه گردان که دیواره آن به صورت توری است، الیافی به صورت سوزنی به طول ۵mm  قرارگرفته که بار الکتریکی آن مثبت است. در ضمن بار الکتریکی PVC نیز منفی است. زمانی که  PVCاز زیر استوانه عبور می‌کند الیاف با بار الکتریکی غیر همنام جذب PVC می‌شود و الیاف به صورت عمودی در PVC کاشته می‌شوند. این نوع موکت که از جدیدترین انواع بافت موکت می‌باشد، دارای ویژگی های منحصر به فردی می‌باشد.

با توجه به سیستم های بافت و تولید انواع کفپوشها، سطح آنها هم می تواند دارای حالت های مختلفی باشد که قطعا برای هریک از آنها کاربردها و مصارف ویژه ای هم وجود خواهد داشت . سطح الیاف بریده شده    (Cut pile)،  سطح الیاف برش‌نخورده(Loop pile) ،  ترکیبی از دو روش فوق(Cut & Loop)

هر کدام از سه حالت فوق براساس نیاز مشتری و استاندارد و محل مورد نظر، انتخاب می‌شوند.

یکی از مباحث مربوط به موکت نحوه رنگرزی موکت و الیاف آن بوده که در حفظ ظاهر موکت و جلوه موکت در زمان‌های طولانی مورد توجه واقع می‌شود. روش‌های مختلف رنگرزی الیاف موکت به شرح زیرند:

الیاف رنگی(Yarn dyed)

در این حالت الیاف قبل از اینکه در موکت بافته شوند رنگرزی می‌شوند و بعد از رنگرزی الیاف، موکت با استفاده از آنها بافته می‌شود. مقاومت در برابر تغییر رنگ در این روش بسیار بالا است و در طول سال‌های متوالی رنگ موکت تغییر نمی‌کند.

محلول رنگی (Solution dyed)

در این روش قبل از اینکه الیاف تولید شود، گرانول‌های مربوطه در کارخانه رنگ‌ و تبدیل به الیاف می‌شود. الیاف تولیدشده با این روش، بالاترین مقاومت را در برابر تغییر رنگ را دارا هستند.

رنگ‌آمیزی تکه‌ای(Piece dyed)

در این روش الیاف موکت پس از اینکه به یکی از دوروش فوق تولید شد به صورت یکنواخت و یک رنگ بافته‌شده که بعد از تولید موکت با دستگاه‌های مخصوص، قسمت‌هایی از موکت رنگ می‌شود.

چاپ(Print)

در این روش روی الیاف پس از تولید موکت طرح و رنگ چاپ می‌شود و در این حالت امکان ایجاد طرح‌های مختلفی بر روی موکت وجود دارد ولی در هنگام تمیز کردن و نگهداری از موکت بایستی از مواد تمیزکننده مشخص شده توسط کمپانی تولیدکننده استفاده کرد.

در صورت عدم آگاهی از شرایط نگهداری موکت و مواد شوینده، تغییر رنگ موکت رنگ‌آمیزی شده به این روش نسبت به روش‌های دیگر رنگ‌آمیزی بیشتر خواهد بود. این روش یکی از جدید ترین روش های ایجاد طرح و نقشه بر روی انواع کفپوش هاست که در کشورهای صاحب این صنعت به ویژه در آمریکا در حال رواج یافتن است.

معمولا در هتل‌ها گرایش بیشتری به موکت‌های پرزدار وجود دارد، مخصوصا برای اتاق میهمان و لابی‌های کم‌ترافیک و سالن‌های کنفرانس، این نوع کف‌پوش را در نظر می‌گیرند. کف‌پوش نیدل‌پانچ، بدون پشت ابری با قیمت ارزان از نظر دوام و مقاومت، بسیار مناسب است و هتلدارانی که مقید به صرفه‌جویی هستند می‌توانند از این نوع استفاده نمایند.

در انتخاب موکت برای هتل‌های دو ستاره به بالا، همواره موارد متعددی وجود دارد که عدم در نظر گرفتن یکی از عوامل می‌تواند عاملی جهت عدم ارتقای درجه هتل باشد. برای مثال درسوئیت‌های رویال(سلطنتی) هتل‌های پنج ستاره معمولا از موکت‌های پشمی اکس مینستر (Axminister) استفاده می‌شود. گفتنی است، در این زمینه جهت ارتقاء درجه و گروه‌بندی، بالاترین کیفیت موکت و آرامش ایجاد شده در هنگام راه رفتن بر روی موکت، از عوامل اصلی در این رابطه به شمار می‌آید.

در شکل و فرم فرش‌کردن ، بعضی‌ها دقیق‌اند و بهترین طرز آن را به کار می‌برند، به نظر میرسد آجری فرش‌کردن موکت بهترین نوع نصب‌کردن باشد، زیرا در موقع لزوم به آسانی می‌توان آن را تعویض نمود، یعنی تغییر‌پذیری را به سادگی ممکن می‌سازد و مشکلات زیادی پیش نمی‌آورد.

در این میان اهمیت رنگ را نباید از نظر دور داشت، زیرا رنگ موکت به عنوان یک عامل مهم متحد‌کننده تلقی می‌شود و کنترل‌کننده اتمسفر مجموعه ساختمان، اشیاء و وسایل دیگری است که در آنجا وجود دارد.

بنابراین، رنگ موکت باید معقولانه و با دقت و تامل انتخاب شود. در مورد رنگ موکت باید یک سری نکات مورد توجه و بررسی واقع شود، بعضی از قسمت‌های هتل، چه از طریق هوا و چه در نتیجه رفت و آمدهای زیاد در معرض نشستن گرد و غبار یا خاکستر قرار می‌گیرد. باید سعی شود این گرد و خاک در روی کف‌پوش  بد‌نما و زننده به چشم نخورد.

بعضی از رنگ‌ها می‌توانند این عیب را در خود پنهان کنند و در معرض دید قرار نگیرند. بهتر است در این مکان ها برای قسمت‌های سرویس غذا و امثال آن، از طرح‌ها یا ترکیب‌های لکه لکه یا خال‌خال استفاده شود. در قسمت‌هایی که رفت و آمد کم است و مشکل گرد و خاک اندک یا احیانا در حد صفر است می‌توان از رنگ‌های روشن استفاده نمود.

موکت محل‌های پررفت و آمد بایستی دارای رنگ‌های تیره‌تر با بافت‌های مختلف و طرح‌های گوناگون باشد. درمساله انتخاب رنگ یک اصل کلی دیگر باید مورد توجه قرار گیرد و آن اینکه رنگ‌های مختلف حالات گوناگون و متفاوتی را خلق می‌کنند یا حالات مختلف، رنگ‌های خاصی را طلب می کند.

به همین مناسبت در محافل سرور و شادمانی باید حالت رنگ‌ها مسرت‌بخش و شادی‌آفرین باشد و به جشن، گرمی، حرارت و جذبه بیشتری بخشد و موجب ایجاد نشاط باشد. رنگ‌های سرد علامت آن است که مجلس با سکوت و وقار برگزار شود، به همین دلیل معمولا در راهروها از رنگ‌های خنثی و حاشیه‌دار استفاده می‌شود تا بدین وسیله مسافران به مجرد اینکه وارد راهروها شدند، محیط از نظر روانی اثر گذاشته و آنها را به آرامش دعوت کند.

در مورد حفظ و نگهداری و نظافت موکت و کف‌پوش نیز دقت و مراقبت ویژه‌ای می‌بایست مبذول داشت. قسمت خانه‌داری هتل بایستی توجه ویژه‌ای به این مساله داشته باشند. در برخی محل‌هایی نیاز است که مرتبا موکت‌ها به وسیله شامپو شستشو داده شود. البته گفتنی است، تمام قسمت‌هایی که موکت نصب شده باید با دقت کامل، به وسیله جاروبرقی تمیز و خاک آن به خوبی گرفته شود.

به خصوص در مناطقی که رفت و آمد در آن زیاد است. مثلا نزدیک آسانسورها و درهای ورودی دقت بیشتری به عمل آید و بهتر است موکت این قسمت‌ها را به طور دوره‌ای با توجه به درجه خاک خوردشان مرتبا شستشو داد و با استفاده از مواد شیمیایی، یا کف خشک، یا بخار و مایع و یا  با دستگاه‌های موکت‌شویی که مخصوص این کار ساخته شده نسبت به پاکیزگی و گردگیری و نظافت موکت‌ها اقدام کرد.

در گذشته یکی از معضلاتی که وجود داشت، مساله جذب سوسک به خاطر بوی چسب موکت‌ها بود. به همین دلیل امروزه در نصب موکت‌ها از چسب استفاده نمی‌شود و کف‌پوش آندرلی جایگزین آن شده است، به این ترتیب چنین مشکلی وجود ندارد اما با این ‌حال در خصوص مقابله با حشرات موذی معمولا سالی یک‌بار سم‌پاشی هتل‌ها ضروری به نظر می‌رسد.

صنعت تولید کفپوش های هتل ها و پروژه های قراردادی بازار بسیار بزرگی را بخ خود اختصاص داده است چرا که با رشد ساخت و سازها در جهان و همچنین رشد روز افزون ساخت هتل ها ، مراکز اداری و تجاری و … این نیاز بسیار گسترده است.

معمولا هتل های بزرگ و معروف دنیا هر ۴ سال یکبار موکتهای خود را به طور کلی تعویض می کنند. البته لازم به ذکر است که در هتل های معمولی یک فرش تافتینگ یا آکسمینستر با کیفیت بالا که البته توسط بخش نظافت هتل به خوبی نگهداری شود تا ۸ سال می تواند کفپوش مناسبی باشد.   در هتل های پرتردد علاوه بر استهلاک و کارکرد موکت ها تغییر طرح و نقش آنها هم به منظور ایجاد حس تازگی در مهمانان نیز یکی از انگیزه های مهم تعویض موکت هاست.

بحث کفپوش های هتل ها به اندازه ای مهم است که حتی معماران حرفه ایسعی می کنند حتی الامکان آنرا در مورد هتل هایی که در دست ساخت دارند مد نظر قرار دهند. از آنجایی که اغلب این کفپوش ها در عرض ۳.۶۰ متر تولید می شود طراحان سعی می کنند عرض اتاق ها را نیز به همین میزان طراحی کنند. این امر موجب صرفه جویی و جلوگیری از ضایعات موکت در هر بار فرش کردن خواهد شد. در حال حاضر شرکت های بزرگی چون کاوالیر برای لابی هتل ها کفپوش هایی با عرض ۴.۲ متر را هم عرضه می کنند.

منابع :

سایت http://shawfloors.com/carpet
سایت شرکت Cavalier UK
هفته نامه هتل
سایت اتحادیه فرش انگلستان

جهت دریافت آخرین خبرها و به روز ترین نمایشگاه های نساجی و فرش ماشینی ایران و جهان در فرم زیر ثبت نام کنید