هجوم پوشاک قاچاق و استوک به بازار ایران؛ صنعت نساجی در محاصره بحران‌های مزمن

با وجود سال‌ها ممنوعیت واردات رسمی پوشاک، بازار ایران همچنان در تسخیر سیل پوشاک قاچاق و استوک خارجی است. پدیده‌ای که حالا به یک زخم کهنه در پیکر صنعت نساجی و پوشاک کشور تبدیل شده و هر سال میلیاردها دلار از درآمد تولیدکنندگان داخلی را به یغما می‌برد.

طبق برآوردهای غیررسمی، حجم قاچاق پوشاک به ایران به حدود سه میلیارد دلار در سال می‌رسد؛ رقمی معادل نیمی از کل بازار پوشاک کشور که به معنای خالی شدن میدان برای تولیدات داخلی و در حاشیه قرار گرفتن صنایع بالادستی چون نخ‌ریسی، پارچه‌بافی و تکمیل است.

این در حالی است که نبود نظارت مؤثر در مبادی ورودی و بی‌سامانی فروشگاه‌های فیزیکی و آنلاین، راه را برای واردات غیرقانونی باز گذاشته است. پوشاک استوک خارجی با قیمت‌های پایین‌تر و بدون رعایت هیچ‌گونه استاندارد وارد می‌شود و در بازار، جای تولیدات داخلی را گرفته است. در شرایطی که قیمت یک تیشرت ایرانی حداقل ۳۰۰ هزار تومان است، پوشاک استوک خارجی با قیمت ۳۰ تا ۴۰ هزار تومان عرضه می‌شود و همین اختلاف قیمت، مشتریان را به سمت کالای قاچاق سوق می‌دهد.

اما درد صنعت پوشاک ایران تنها به قاچاق محدود نمی‌شود. فرسودگی تجهیزات، کمبود نیروی ماهر، ضعف در برندسازی، و کاهش قدرت خرید مردم، همگی دست به دست هم داده‌اند تا این صنعت راهی به بازارهای صادراتی نیابد. در حالی که رقبای منطقه‌ای چون ترکیه و بنگلادش میلیاردها دلار از صادرات پوشاک عایدشان می‌شود، صادرات ایران به کمتر از ۸۰ میلیون دلار در سال رسیده است؛ رقمی که نشان‌دهنده عقب‌ماندگی نگران‌کننده این صنعت است.

کارشناسان تاکید دارند که حل این بحران، نیازمند رویکردی چندجانبه است؛ از مقابله قاطع با قاچاق و اصلاح قوانین حمایتی گرفته تا نوسازی تجهیزات و تسهیل دسترسی به مواد اولیه. در کنار آن، فرهنگ‌سازی برای مصرف کالای ایرانی و تقویت برندهای داخلی باید به یک اولویت ملی تبدیل شود. تجربه نشان داده که بدون حمایت همه‌جانبه، این صنعت در برابر هجمه بی‌امان قاچاق و رکود اقتصادی توان ایستادگی نخواهد داشت.

در شرایطی که تولیدکنندگان داخلی با چالش‌های متعددی مواجهند، چشم‌انداز روشنی برای آینده صنعت نساجی و پوشاک ایران متصور نیست؛ مگر آنکه سیاست‌گذاران، نهادهای نظارتی و بخش خصوصی با هم‌افزایی، برای نجات این صنعت ملی اقدام فوری کنند.

برای مشاهده جدیدترین اخبار صفحه اینستاگرام مجله نساجی کهن را دنبال کنید.