هر کارگاه فرش، یک چاه نفت است

رقبای منطقه‌ای با کپی‌ فرش ایرانی بازار را گرفتند/ هر متر فرش ۵ تا ۲۰ بشکه نفت ارزآوری دارد

معاون برنامه‌ریزی و توسعه مدیریت مرکز آموزش بازرگانی وزارت صمت گفت: ما یکی از صادرکنندگان اصلی فرش بودیم اما رقبای منطقه‌ای از فرصت استفاده کرده و با کپی‌برداری از فرش ایرانی بازار را گرفتند؛

از دیگر رقبای اصلی فرش دستباف، فرش‌های ماشینی هستند که به سبب صنعتی بودن قیمت تمام شده کمتری دارد.

مرتضی کارگر در حاشیه نمایشگاه فرش دستباف اصفهان، فرش دستباف را بخشی از تاریخ و تمدن ایران دانست و عنوان کرد: فرش علاوه بر جنبه تاریخی و تمدنی، هنر، صنعت و کسب و کار نیز به حساب می‌آید.

معاون برنامه‌ریزی و توسعه مدیریت مرکز آموزش بازرگانی وزارت صمت در خصوص نمایشگاه فرش دستباف در حال برگزاری، خاطرنشان کرد: برگزاری نمایشگاه‌های این‌چنین برای معرفی هرچه بیشتر حوزه فرش اهمیت بالایی دارد و با توجه به تنوع بالای فرش‌ها برای معرفی جای کار زیادی وجود دارد.

وی فرش را دربرگیرنده حوزه وسیعی دانست و افزود: ما یکی از صادرکنندگان اصلی فرش بودیم که یکی از حوزه‌های جدی مورد هدف تحریم‌ها فرش بود، رقبای منطقه‌ای از فرصت استفاده کردند و با کپی‌برداری از فرش ایرانی بازار ایران را گرفتند؛ یکی دیگر از رقبای اصلی فرش دستباف، فرش‌های ماشینی هستند که به سبب صنعتی بودن قیمت تمام شده کمتری دارد.

کارگر در خصوص مرکز ملی فرش ایران نیز توضیح داد: مرکز ملی فرش ایران متولی سیاست‌گذاری در حوزه فرش است که اقدامات خوبی انجام داده و نیاز به استقلال بیشتری دارد.

معاون برنامه‌ریزی و توسعه مدیریت مرکز آموزش بازرگانی وزارت صمت تصریح کرد: تصور می‌کردیم نمایشگاه در مقیاس یک استان با تعداد کمی شرکت‌کننده برپا شود اما استقبال خوبی صورت گرفته و دسته‌بندی خوبی در نقشه‌ها و فرش‌ها نفیس، تجاری و خارج از استانی انجام شده است، همچنین برپایی نمایشگاه در این شرایط همت بالایی می‌طلبد که به خوبی از پس آن بر آمده‌اند.

هر کارگاه فرش، یک چاه نفت است

علی شهبازی نیز با گلایه از حمایت نشدن صنعت فرش دستباف، افزود: اگر فقط ۱۰ درصد هزینه تبلیغات در حوزه نفت و غیره را به حوزه فرش اختصاص دهند، هر یک متر فرش ۵ تا ۲۰ بشکه نفت ارزآوری خواهد داشت؛ یعنی هر کارگاه فرش یک چاه نفت است ولی حمایت نمی‌شود.

مدیرعامل اتحادیه فرش دستباف روستایی استان اصفهان فرآیند فرش و موضوعات مرتبط با آن را به سه بخش قبل، حین و بعد از بافت تقسیم کرد و اظهار کرد: مرحله قبل از بافت شامل ۴ بخش متشکل از وزارت جهاد و کشاورزی، اداره تعاون، کار و امور اجتماعی، وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت اقتصاد و دارایی است که هر کدام باید وظایف خاصی را انجام دهند.

وی با تأکید بر اهمیت جنس مواد اولیه، طرح، نقش و ابزارآلات به عنوان زیرساختی از فرش تصریح کرد: بخش مواد اولیه به طور مستقیم مربوط به جهاد کشاورزی است که ابریشم، پشم، پنبه و نخ را تأمین کند اما هیچ اقدامی برای خودکفایی انجام نشده و بیش از ۷۰ درصد مواد اولیه وابسته به خارج از کشور هستیم. این میزان روز به روز افزایش می‌یابد.، پس در این زمینه کاری انجام نشده و نمی‌دانیم چه کسی پاسخگو است.

شهبازی ادامه داد: در زمینه طرح و نقش، طراحان و نقاشان به‌ عنوان معماران اصلی فرش دل پری دارند، وزارت فرهنگ و ارشاد در این حوزه نقش مؤثری دارد.

عضو هیأت رئیسه اتاق تعاون استان اصفهان در خصوص بخش بعدی فرآیند فرش توضیح داد: مرحله بعد مربوط به حین بافت است؛ با وجود اینکه بافنده‌ها سنگ زیرین این آسیاب هستند، تنها ۲۷۰ هزار بافنده فرش دارای شناسنامه و کد هویتی هستند اما آمار بیش از این تعداد است، از طرفی فقط یک سوم از این تعداد شناسایی شده حضور دارند و مابقی خارج شده‌اند.

وی اضافه کرد: بافنده برای کار هنری باید فخر بفروشد و به عنوان یک هنرمند بیان شود ولی در جامعه از این شغل به عنوان کاری سخت و ضعیف یاد می‌شود.هنرمند فرش، بافنده است اما به صورت کسر شان مطرح می‌شود به طوری که تعداد بافنده‌های زیر ۴۰ سال بسیار محدود است و رغبتی برای این کار ندارند.

شهبازی ضمن ابراز تأسف از پایین بودن مزد روزانه هنرمندان فرش افزود: دستمزد روزانه بافنده‌ها بسیار پایین است و از دید آن‌ها مقرون به صرفه نیست. از طرف دیگر تولیدکننده نیز توان پرداخت بیشتر ندارد. این یک پازل است که باید حل شود.

عضو هیأت رئیسه اتاق تعاون استان اصفهان خاطرنشان کرد: در استان اصفهان با بیش از ۱۰ نوع فرش، بالاترین تنوع تولید در کشور را داریم اما بافندگان علیرغم وجود قوانین هنوز با مشکل رفاهی و معیشتی رو به رو هستند.

وی آخرین مرحله بافت فرش را فروش دانست و گفت: فرایند فروش در دو بخش داخلی و خارجی انجام می‌شود که ۲۰ الی ۳۰ درصد آن مربوط به داخل و بیش از ۷۰ درصد باید صادر شود. بدون تعارف بگویم شانس آوردیم که صادرات نداریم وگرنه با این وضعیت تولید حتماً به مشکل می‌خوردیم، مشکل اساسی ما تولید است. با کمبود فرش و بافنده مواجه هستیم.

شهبازی در پایان با تأکید بر نقش صنعت فرش بر جنبه‌های مختلف کشور خاطرنشان کرد: فرش منحصر به ایران است و باید پیمان‌سپاری برداشته شود، زیرا فرش تنها یک کالای اقتصادی نیست بلکه یک منشور چند وجهی از فرهنگ، اقتصاد، تمدن، اشتغال و جلوگیری از ناهنجاری‌های اجتماعی است اما در اولویت نظام نبوده و به عنوان یک باور در رؤسای کشور مطرح نمی‌شود.

برندسازی و فرانچایز دو گام مهم برای توسعه و اشتغال‌زایی فرش

مجید کرباسچی نیز در ادامه در خصوص مراحل شروع یک تجارت تولیدی تا نشان سپاری آن و اهمیت این موضوع توضیح داد: هنگامی که یک تجارت تولید و به موفقیت رسیده و پس از عبور از خود اصلاحی و بلوغ با عنوان یک برند و استاندارد واحد تکثیر شده و در مکان‌های مختلف درآمدزایی کند، اصطلاحاً فرانچایز یا نشان سپاری تجاری خوانده می‌شود، تمامی سیستم‌های آموزشی پرستاری خودرو غذا منسوجات و… برندها فرانچایز کرده و درآمدزایی خود را گسترش داده‌اند اما کمتر شاهد این امر در حوزه فرش دستباف بوده‌ایم که اکنون در نقطه خوبی از برندینگ قرار دارد.

رئیس میز صادرات اصناف استان اصفهان یادآور شد: همگی آگاه به آسیب‌های جدی حوزه صادرات و بخش فرش هستیم، خیلی از نقشه‌ها کپی شده‌اند ولی مباحث انحصاری بودن تولید فرش به دلیل نقش‌های جدید همچنان جایگاه خود را دارد.

وی با تأکید بر اهمیت برندسازی افزود: چیزی که باید به قوام بیشتر این حوزه کمک کند، موضوع برندسازی در عرصه فرش است زیرا موضوعات کپی‌برداری را با مشکل مواجه خواهد کرد.

کرباسچی یکی از اقدامات کمکی برای صادرات را اهتمام بر فعالیت شرکت‌های مدیریت صادرات دانست و گفت: حیطه فرش یکی از مزایای رقابتی کشور بوده و هست پس باید رویکرد صادراتی در این حوزه وجود داشته باشد. در سازمان توسعه تجارت مزایایی اندیشیده شده تا در نگاه تخصصی صادرات فقط این شرکت‌های مدیریت صادرات امکان عمل داشته باشند.

رئیس میز صادرات اصناف استان اصفهان ایستگاه‌های صادراتی را اقدام مهم دیگر برای کمک به صادرات مطرح کرد و افزود: یکی دیگر از اقدامات کمکی صادرات این است که نهادهای توسعه صادرات جمهوری اسلامی در کشورهای مختلف دیگر به صورت ایستگاه‌های صادراتی معرفی و مشتری گردانی کنند در حالی که به شرکت‌های مدیریت صادرات متصل هستند.

عضو کمیسیون اقتصادی اصناف استان اصفهان خاطرنشان کرد: در بحث صادرات یکی از مهم‌ترین مسائل ارز و بازگشت ارزی است که باید تسهیل شود تا هنر متبلور عرصه فرش بتواند جنبه‌های مختلف کشور را گسترش دهد، وگرنه میرایی این بخش را شاهد خواهیم بود.

وی همچنین ورود تکنیک و تکنولوژی جدید به صنعت فرش را جوششی در این حوزه مطرح کرد: تکنیک‌های جدیدی از جمله نانو به حوزه فرش اضافه شده که این صنعت را یاری کرده و جوشش ایجاد می‌کند. اگر درست عمل کنیم کشورهایی که کپی‌برداری می‌کنند توان رقابت با فرش اصیل ایران را ندارند.

کرباسچی در پایان با بیان شرایط خوب موجود برای برندسازی به تولیدکنندگان توصیه کرد برای اشتغال‌زایی در حوزه تولید، توزیع و فروش پس از برندسازی به سمت فرانچایزینگ حرکت کنند.

منبع : خبر گزاری فارس