وضعیت معاملات محصولات پلیمری در هفته گذشته چگونه بود؟

 

هفته ای برای عقب نشینی خریداران

معاملات محصولات پلیمری در بورس کالای ایران در هفته گذشته جذابیت محسوسی نداشت و کاهش تنوع عرضه ها در کنار ضعف شدید نقدینگی و انتظار خریداران برای کاهش قیمت های پیشنهادی باعث شد که روزهایی کم رونق در بورس کالای ایران ثبت شود تا جایی که حجم تقاضا در هفته گذشته به کمترین حد در یک ماه اخیر رسید. با توجه به نزدیکی به ماه مهر و زمان اعلام قیمت های پایه جدید در کنار کاهش قیمت های جهانی، انتظار برای کاهش قیمت های پایه وجود دارد که این امر در کنار افزایش نسبی قیمت ارز در بازار غیررسمی این انتظار را اندکی محدود کرده است. کاهش شدید حجم تقاضا، ضعف نقدینگی و ضعف معاملات در بورس کالاپتانسیل های مهمی برای کاهش قیمت پایه به حساب می آید که امید است مورد توجه واقع شود.

    هر چه می گذرد جذابیت معاملات محصولات پتروشیمی در بورس کالای ایران بیشترکاهش می یابد. عواملی همچون کاهش تقاضا و تنوع عرضه ها، کاهش آرام و چراغ خاموش عرضه های جذاب در کنار حجم بسیار بالای عرضه های عمومی (که جذابیت کمتری دارند )، ضعف شدید نقدینگی، کاهش حجم تولید در صنایع پایین دستی محصولات پتروشیمی، نوسان قیمت ها در بازار داخلی و شایعه وجود اجناسی با قیمت هایی کمتر از قیمت تمام شده در بورس کالا، شایعه عدم تحویل به موقع کالاهای معامله شده در بورس، عدم وجود حمایت های اعتباری در بورس کالاو وجود چنین شیوه معامله در بازار و خرید مدت دار، ضعف بازارهای صادراتی برای محصولات نهایی، توجه بیشتر به انواع Off گرید در بورس کالا، بالابودن قیمت ها و تمایل خریداران به کاهش قیمت عرضه کنندگان اصلی، احتمال کاهش قیمت های پایه در روزهای آینده، شرایط وخیم بازارهای جهانی در کنار افزایش نسبی و مجدد نرخ ارز در بازار داخلی، ورود کالاها به فاز مچینگ، پیش قدم شدن پتروشیمی اروند برای کاهش قیمت PVC و عدم افزایش محسوس حجم معاملات آن، همچنین انتظار سرایت این روند کاهش قیمت به سایر عرضه کنندگان اصلی (که چنین امری محقق نشد) و سایر شرایطی را که باعث ضعف مبرم مبادلات و عقب نشینی خریداران در بازار شده است، می توان از واقعیت های این بازار دانست.

    هفته گذشته بسیاری از کالاهای عرضه شده مهم در بورس کالاشاهد ثبت هیچ معامله ای نبود که ضعف شدید نقدینگی در بازار و تضعیف جذابیت تولید را در ذات خودنهفته دارد. پلی اتیلن ترفتالات بطری BG785 و OFF – BG821 درجه ۱ پتروشیمی تندگویان، پلی پروپیلن نساجی RG1102XK و پلی پروپیلن شیمیایی RG3212E پتروشیمی رجال، استایرن بوتادین رابر تیره ۱۷۱۲ و استایرن بوتادین رابر روشن OFF – 1502 درجه ۱ پتروشیمی بندر امام، پلی وینیل کلراید S65، پلی وینیل کلراید OFF – E7244 درجه ۲، پلی وینیل کلراید OFF – E6834 درجه ۱ پتروشیمی اروند، پلی اتیلن ترفتالات آمورف – OFF درجه ۱ و درجه ۲ پتروشیمی تندگویان، اپوکسی رزین جامد محلول در زایلین E1X75LC و پلی کربنات OFF – 1218 درجه ۱ پتروشیمی خوزستان، پلی اتیلن سنگین تزریقی I4 و پلی اتیلن سنگین OFF – PEWAX درجه ۱ پلیمر کرمانشاه، پلی اتیلن سنگین تزریقی ۲۲۰۰J پتروشیمی ایلام، پلی اتیلن سبک فیلم ۲۴۲۰H، پلی اتیلن سنگین OFF – PEWAX درجه ۱ پتروشیمی امیر کبیر، استایرن بوتادین رابر گرید لاتکس، استایرن بوتادین رابر روشن ۱۵۰۲- OFF درجه ۱ و درجه ۲ پتروشیمی تخت جمشید، پلی اتیلن سنگین فیلم EX5 پتروشیمی جم، پلی اتیلن سنگین بادی BL3، پلی پروپیلن شیمیایی X30G و پلی پروپیلن نساجی Z30G پتروشیمی مارون، پلی پروپیلن شیمیایی OFF – EP2X83CE درجه ۱ پتروشیمی شازند، پلی پروپیلن نساجی ZH550J نوید زرشیمی، اکریلونیتریل بوتادین استایرن ۵۰ – گرید طبیعی پتروشیمی قائدبصیر و پلی اتیلن سبک فیلم ۲۱۰۲TX00 پتروشیمی لاله کالاهایی بودند که در عین وجود عرضه هیچ معامله ای برای آنها ثبت نشد.

    عقب نشینی خریداران در بورس کالامطلبی نیست که بتوان به سادگی از کنار آن گذشت. در شرایط فعلی که ضعف نقدینگی در بازار محرز است و همچنین شاهد عدم تمایل دولت به اتخاذ سیاست های انبساطی هستیم انتظار از سیستم بانکی برای پرداخت وام بیشتر به تولید شاید بیهوده بوده یا حداقل تاثیر محسوسی بر شرایط بازار نخواهد داشت بنابراین انتظار تحریک تقاضا با محوریت بانک وجود ندارد. از طرفی شاید این حجم تقاضا از بازار داخلی تامین شود. شایعه ای که بارها به گوش رسیده و نتیجه کمتر بودن قیمت ها به نسبت قیمت تمام شده در بورس با احتساب کارمزد معامله، معرفی شرکت خریدار و مالیات بر ارزش افزوده است. موارد ذکر شده غیرقابل تغییر است بنابراین کاهش قیمت های پایه شاید تنها راه افزایش جذابیت معامله در بورس کالای ایران باشد. رخدادی که افزایش رایزنی ها از جانب مدیران بورس کالاو حتی کارگزاران را می طلبد. از سویی با توجه به نزدیکی به پایان شهریورماه و اعلام قیمت های پایه جدید شاید این قبیل رایزنی ها نتیجه بهتری را در بر داشته باشد و بتواند رونق را به کل بازار بازگرداند.

    در این میان شاید عجیب ترین شرایط را بتوان برای عرضه ۳۰۰۰ تن پلی وینیل کلراید S65 پتروشیمی اروند دانست که با وجود کاهش منحصر به فرد قیمت پایه در مقایسه با دیگر عرضه کنندگان شاهد ثبت هیچ قراردادی نبود. البته این رخداد را باید بسیار عجیب و قابل بررسی دانست. همیشه تولید مصنوعات PVC در داخل، یک تولید جذاب به حساب می آمد ولی ضعف معاملات در عرضه های گسترده و پراکنده و افزایش جذابیت انواع Off گرید نشان دهنده ضعف شدید تولید در ضعف محسوس نقدینگی است که شاید کاهش کیفیت تولیدات و تضعیف بازار فروش را هشدار دهد. هم اکنون بازار عراق و افغانستان که بازارهای مهم صادراتی ما را تشکیل می دادند هر دو تضعیف شده اند. البته افزایش نسبی قیمت دلار در بازار داخلی شاید بتواند مجددا جذابیت صادرات را افزایش دهد اما نمی توان به دورنمای قدرتمند آن چندان امیدوار بود.

    این موارد در حالی بود که هنوز هم بسیاری از انواع جذاب پلیمرها با بالابودن حجم تقاضا رو به رو بودند که با سقف مجاز معامله شدند. این شرایط که توسط تولیدکنندگان بزرگ به دقت رصد می شود باعث شد که شاهد ثبات معاملات سلف هم باشیم که از توجه خاص مدیران فروش به شرایط بازار حکایت می کند. جذابیت معاملات سلف به نسبت قراردادهای نقدی کمتر است ولی در هر صورت آغاز معاملات سلف برای کالاهای جذاب نشان می دهد که توجه بیشتر به واقعیت های بازار همچنین عدم اعتماد از دورنمای عرضه و تقاضا در بازارهای داخلی و بورس کالابه وجود آمده که نشان دهنده درک شرایط کلی این صنعت و پتانسیلی برای بهبود و تقویت بنیادین این بازار به حساب می آید.

    تمامی این موارد در حالی است که قیمت ها در بازارهای جهانی اغلب در مسیر کاهش قرار داشته و به نظر می رسد این روند نزولی ادامه یابد. با توجه به کاهش قیمت نفت خام در اغلب بازارهای جهانی شاهد کاهش قیمت مواد اولیه صنایع پتروشیمی هستیم که این کاهش هزینه تولید در حال سرایت به بازارهای فروش است. انواع پلی اتیلن ها را می توان پیش قراول کاهش قیمت ها قلمداد کرد زیرا فرآیند تولید ساده تری داشته و بازارهای مصرف نیز سرعت حرکت بیشتری دارند.

     با توجه به ضعف نسبی تقاضا در اغلب بازارهای جهانی با محوریت آسیای جنوب شرقی همچنین شرایط سخت تولید در صنایع پایین دستی به تبع کاهش رشد اقتصادی، به نظر می رسد جذابیت صادراتی این قبیل کالاها نیز در مسیر کاهش قرار داشته باشد که داده مهم و موثری برای توجه بیشتر به عرضه ها در بورس کالای ایران خواهد بود.
   

 

 

 

 

نویسنده: محمد حسین بابالو