پشت پرده جابه جایی سیاستمداران در عربستان

بندر بن سلطان” شاهزاده سعودی که روابط دیپلماتیک، نظامی و اطلاعاتی نزدیکی با آمریکا دارد، در حالی پس از سال‌ها فعالیت پشت پرده به عنوان رئیس دستگاه اطلاعاتی سعودی تعیین شد که علاوه بر پیچیده تر شدن بحران‌ها و رویدادهای منطقه، عربستان طی ماه های اخیر صحنه اعتراض‌های رو به گسترش مردمی بوده است.

پایگاه اطلاع رسانی شبکه العالم، در سایه انقلاب‌های منطقه و گسترش اعتراض‌های مردمی در عربستان به وضعیت معیشتی و تبعیض‌ها، برکناری ناگهانی “مقرن بن عبدالعزیز” از ریاست دستگاه اطلاعاتی و جایگزینی “بندر بن سلطان بن عبدالعزیز” ۶۲ ساله، همه نگاه‌ها را معطوف جابه‌جایی جدید مهره‌ها در عربستان سعودی کرد.

بندر بن سلطان را نمی‌توان از جمله شاهزادگان معمولی سعودی در نظر گرفت؛ وی روابط نزدیک و مستحکمی با واشنگتن دارد. بندر ۲۳ سال سفیر عربستان در آمریکا بود و در جریان مهم‌ترین رویدادهای تاریخی منطقه با مسئولان مختلف آمریکایی ارتباط بسیار نزدیکی داشته است.

این روابط تا حدی نزدیک است که “باب وودورد” نویسنده آمریکایی در کتابش تأکید کرده که “جرج بوش” رئیس جمهوری سابق آمریکا حتی قبل از “کالن پاول” وزیر خارجه وقت، بندر بن سلطان را از ماجرای حمله به عراق در سال ۲۰۰۳ مطلع کرده بود.

“رابرت گوردن” سفیر سابق آمریکا در ریاض، در اظهاراتی که بیانگر رضایت آمریکا از تعیین بندر بن سلطان برای ریاست دستگاه اطلاعاتی سعودی است، تأکید کرده که بندر به دلیل عهده دار بودن شورای امنیت ملی، درک بسیار خوبی از دستگاه اطلاعاتی دارد و طی ۱۰ سال گذشته، در عالی‌ترین سطوح در مسائل امنیتی مشارکت داشته.

گوردن با اشاره به همکاری نزدیکش با” بندر “طی این مدت، خاطرنشان کرد که تعیین او به عنوان رئیس دستگاه اطلاعاتی سعودی، ائتلاف واشنگتن و ریاض را عمیق‌تر می‌کند. از سوی دیگر، روزنامه “وال‌استریت ژورنال” در گزارشی تأکید کرد که “مقرن” اخیراً در جلسات محرمانه مقامات سعودی به شدت مورد انتقاد گرفته است.

وال‌استریت ژورنال خاطرنشان کرد، تعیین بندر برای این سمت، بیانگر آن است که عربستان تصمیم دارد نقش مؤثرتری را در تغییرات جاری کشورهای عربی و به ویژه بحران سوریه ایفا کند.

این روزنامه در ادامه به نقل از “عبدالله الشمری” کارشناس سیاسی عربستانی نوشت: “سیاست خارجی سعودی در این لحظات بحرانی نیازمند بندر بن سلطان است.. بندر یک آتشفشان است و عربستان در این لحظه نیازمند این آتشفشان است”.

وال‌استریت ژورنال همچنین، فعالیت‌های ضعیف “مقرن” و شکست دستگاه اطلاعاتی در ارتباط با مصر، عراق، و ایران و حتی مسائلی بسیار ساده مانند پناهندگی شاهزاده ساره به انگلیس، را از دلیل برکناری وی عنوان کرد.

بندر بن سلطان از سال ۱۹۸۳ تا ۲۰۰۵ سفیر سعودی در واشنگتن بود. وی پس از آن برای مدتی از صحنه سیاسی عربستان سعودی دور بود، با این حال طی این مدت منابع رسانه ای و خبری او را به دست داشتن در برخی حوادث و رویدادهای داخلی و خارجی در منطقه متهم می‌کردند. بر اساس حکم شاه عربستان، بندر با حفظ سمت خود به عنوان دبیر شورای امنیت ملی سعودی برای ریاست دستگاه اطلاعات تعیین می‌شود.