کاسب بی انصاف، حبیب خدا نیست

در حالی به استقبال ماه مبارک رمضان آمدیم که مردم سال سختی را از نظر اقتصادی پشت سر گذاشته اند. افزایش ۱۰۰ تا ۱۵۰ درصدی قیمتها نسبت به سال گذشته بسیاری از کالاها و مایحتاج ضروری مردم که گریزی از تهیه آن نیست، توان خرید مردم را به نصف سال گذشته تقلیل داده است.

از طرفی گروهی از کسبه کل و جزء از مدتها پیش خود را برای رسیدن ماه مبارک رمضان آماده کرده بودند و اقدام به انبار برخی اقلام مهم کرده اند تا با احتکار آن و بدون اینکه پول اضافه ای پرداخت کرده باشند، آن را با سود بسیار خوب در ماه رمضان به فروش برسانند! یعنی بدون تکان دادن انگشتی تبدیل به میلیاردرها و مولتی میلیاردر شوند!
این بی انصافی به خرده فروشان و واسطه های کوچک نیز می رسد و هر کس اندکی به این ظلم می افزاید تا عده زیادی از مردم در ضیافت الهی به سختی حاضر شوند.
به اولین روزهای ماه مبارک رمضان رسیدیم اما بیش از آنکه در کنار عبادت، روی آوردن به درگاه خداوند، رونق توبه و استغفار، برگزاری نماز شب آماده ماه مبارک رمضان و حضور در ضیافت الهی باشیم، شاهد گران کردن قیمت آن هم از نوع ارزاق عمومی هستیم.

کم کم خرید کنید

نعیمی، خانم خانه داری که با همسرش به بازار عمده فروشان مولوی تهران آمده می گوید: متاسفانه در بین فروشندگان ارزاق عمومی نیز افراد بی انصافی وجود دارد که گاه ترازوهایشان را دستکاری می کنند تا کم فروشی کنند و متاسفانه این به ماه محرم و رمضان اختصاص ندارد، بلکه در این ماه ها حرام خوری برای بعضی ها رونق بیشتری می گیرد، چون فروش بالاتر است.

همسراین خانم نیز می گوید: اکثر مردم به یکباره در ابتدای ماه رمضان اقدام به خرید اقلام مورد نیاز یک ماه خود می کنند، چون معمولا در ماه رمضان با دهان روزه سخت است، هر روز این مسیر را بروند و بیایند و فروشندگان نیز از همین امر سوء استفاده می کنند و آن را بالا بودن تقاضا تلقی می‌کنند و اجناسشان را گرانتر می فروشند.
وی می افزاید: گاه فروشندگان چه عمده فروش و چه خرده فروش سود یک ساله خود را از فروش ماه رمضانشان به دست می آورند. او می گوید: اگر مردم بتوانند اقلام مورد نیازشان را خُرد خُرد تهیه کنند، فشار زیادی بر بازار نمی آید و قیمت اجناس دوبله نمی شود، چون این خرید یکجا خودش نوعی احتکار است.

تجربه نشان داده به اواسط ماه رمضان نرسیده قیمتها فروکش می کند و این‌بار کسبه هستند که برای فروش جنسشان التماس می کنند!
اما یک عمده فروش خیابان مولوی درمورد افزایش قیمتها می گوید: دلیل خاصی وجود ندارد؛ یک باره تقاضا برای خرید بالا می رود و همین تقاضای یکباره باعث می شود تا قیمت ها نیز بالا برود. این شهروند با تاکید بر اینکه سود حاصل از خرید و فروش مواد غذایی پایین است، می افزاید: در عرض چند روز و به دلیل خریدهای گوناگون قیمتها بالا می رود و این به صورت عادت درآمده که یک ماه قبل از ماه رمضان، بازار برخی کالا ها داغ می شود. وی از کالا هایی همچون خامه، شیر، حلوا شکری، خرما، حبوبات و چند کالا ی دیگر به عنوان کالا های ویژه ماه رمضان یاد می کند و می گوید: پای سفره افطار این اقلام افزوده می شود که تا قبل از ماه رمضان مصرف آن کم بوده است.

درد مشترک روزه بگیران در کشورهای دیگر

با فرارسیدن رمضان، قیمتهای مواد غذایی در سایر کشورهای اسلامی نیز بالا می‌رود و شهروندان را وادار می‌کند تا کالاهایی را تحریم کنند. گفته می شود مصری ها با بودجه های اندک و قیمتهای بالای ماه رمضان مواجه شده‌اند؛ همچنین بازارهای بحرین نشان می دهد که مواد غذایی فراوان برای ماه رمضان موجود است، اما قیمتها به سوی بالا نشانه رفته اند.
دولت اردن با کنترل قیمتهای ماه رمضان به مصرف کنندگان کمک می کند و دریمن نیز مردم با موجی از افزایش قیمتها به استقبال ماه رمضان آمده اند.

با این حال سعودی ها ابتکار عمل را از شرکتهای گرانفروش گرفته اند وموفق شده اند برای تحریم شرکت المراعی، شرکت عمده تولید لبنیات که قیمتهایش را شبانه بالا برده بود، یک پیکار الکترونیکی راه اندازی کرده، ضرر زیادی را تنها در مدت چند روز به این شرکت وارد کنند، در نتیجه، وزارت بازرگانی این کشور با مصوبه ای افزایش قیمت شیر و لبنیات را به منظور حفظ ثبات قیمت در بازارهای داخلی ممنوع کرده و در مورد کسانی که شرایط مصوبه را نقض کنند، تحریمهایی اعمال می‌کند. علی پهلوانی که مدتی را در ترکیه به شغل رفوی فرشهای ایرانی مشغو بوده، می گوید: در این کشور از یک ماه قبل از ماه مبارک ، بسیاری از فروشگاه‌ها تخفیف ویژه ماه رمضان می دهند و سعی می کنند در این ماه به مردم روزه دار خیلی سخت نیاید.

در حالی که در ایران همه چیز بر عکس است از طرفی یارانه ها قطع شده از طرفی هیچ افزایش حقوقی بویژه در بخش خصوصی رخ نمی دهد تا در آمد مردم را بالا ببرد و از طرف دیگر دولت هم در تامین مایحتاج، مردم خود را مسؤول نمی داند و همه چیز و همه کس را به حال خود رها کرده؛ نتیجه هم چیزی است که مشاهده می کنید. شهروند دیگری هم می گوید: مرسوم بوده که هر سال دولت از یکی دو ماه قبل اقدام به انبار کالاهای اساسی کرده تا بموقع آن را به بازار تزریق کند و نگذارد نبض بازار دست گروهی محتکر بیفتد.
این آماده باش برای دولت هزینه زیادی دارد و همواره نگران تبعات نامطلوب روانی گران فروشی ها و احتکار‌ها در آستانه ماه مبارک رمضان است.مهدیان اضافه می کند: با این حال به نظر می رسد در یک دو سال اخیر که موج گرانی ها دارد مردم را با خود می برد، دولت خیلی بر انجام اقدامات کنترلی و تامین بازار اصرار ندارد.

کسبه ای که حبیب پول هستند

حدیث است که کاسب حبیب خداست، اما در این سالها حبیب خدا بودن خیلی ایمان و توکل می خواهد! ظاهرا سخت است که گروهی دور از نظارتهای حکومتی کمی وجدان خود و خدای خود را ناظر بر اعمالشان ببینند! باید دید به کاسبی که از نیازهای گریز ناپذیر یک بازار مصرف چند ده میلیون نفری سوء استفاده می کند، می توان حبیب ا… اطلاق کرد؟
حجت الاسلام علی سرلک، نماینده مقام معظم رهبری در دانشکده هنر در گفت و گو با خبرنگار ما از اصلاح وضعیت عده ای از این کسبه اظهار تاسف و ناامیدی می کند و می گوید: منفعت طلبی و سوداگری عده ای این مجال را نمی دهد تا با نصیحت و رسیدن فضای معنوی مثل ماه مبارک رمضان دست از گرانفروشی و بی انصافی بر دارند. وی می افزاید: روایت است که بزرگترین ثواب و بیشترین بهره را کسی می برد که اهل انصاف باشد. اینکه کسی معتقد به رزاق بودن خداوند باشد و بر اساس رضای خدا به داد و ستد بپردازد، ثواب بسیاری نصیبش می شود.

خداوند بلاهای زیادی را از او دفع می کند و بهره هایی به او می رساند و زمینه های مادی و معنوی فراوانی فراهم می کند؛ نه تنها در ماه مبارک رمضان بلکه در تمام عمر انصاف و مراعات حقوق دیگران باعث جلب رضای خدا می شود.
وی اضافه می کند: البته در دنیایی هستیم که مصرف گرایی و تامین منافع سرمایه داران یک حقیقت تلخ به شمار می رود.، از این رو همین حقیقت باعث شده حتی آن دسته از کسبه که متدین هستند و به نماز و روزه خویش و حتی خمس اعتقاد دارند در جریان داد و ستد منفعت طلب شوند و حقوق دیگران را زیر پا بگذارند و از مدار خیر و خدمت به دیگران خارج شوند و تنها به سود و انباشت سرمایه بیندیشند. این یکی از مظاهر تلخ دنیا گرایی است. حجت‌الاسلام سرلک می افزاید: فلسفه ماه مبارک رمضان این است که انسان از گناه سبک شود و از عالم ماده به عالم معنا سوق پیدا کند، اگر کسی در تامین منافع ما یحتاج خلق غیر از خود کسی را ندید پیام ماه مبارک رمضان را درک نکرده است و گویی درون کشتی معنویت خود را به توفانها سپرده است.
او ادامه می دهد: زمانی در گذشته بود که کسبه شعارشان این بود که نسیه می دهیم، پول دستی هم می‌دهیم؛ چنین کاسبی حبیب خداست و دوستی با خدا را سرمایه زندگی اش کرده است. حسن ختام صحبتم را با حدیثی از پیامبر اکرم (ص) تکمیل می کنم که فرمودند: شبیه ترین شما به من پر منفعت ترین شماست به مردم.