کاهش ۵۰ درصدی تجارت ایران و آمریکا
بیش از ۳۰ سال است که از زمان قطع رسمی روابط سیاسی ایران و آمریکا می‌گذرد. با این وجود طی سه دهه اخیر تجارت ایران و آمریکا اگرچه فراز و نشیبهای زیادی را طی کرده، اما هیچ وقت به طور کامل قطع نشده است.
مسائل سیاسی به وجود آمده بین ایران و آمریکا شاید بیش از همه بخش تجارت، فعالان اقتصادی و بازرگانان دو کشور را تحت تاثیر قرار داده است. ایران و آمریکا هر یک در حوزه های مختلف اقتصادی از صنعت و تجارت گرفته تا کشاورزی و انرژی مزیتهای خاص خود را داشته که در این بین بخش تجارت توانسته پل ارتباطی بین ایران و آمریکا باشد. حتی تشدید تحریمهای بین‌المللی علیه ایران در سال گذشته نیز باعث نشد تا حجم تجارت ایران و آمریکا به صفر برسد؛ اگرچه با کاهش قابل ملاحظه مواجه شد. البته باید این واقعیت را نیز در نظر گرفت که حجم تجارت بین ایران و آمریکا سهم بسیار ناچیزی در کل تجارت هر یک از این دو کشور دارد.
براساس آمار گمرک ایران، واردات ایران از آمریکا در سال ۱۳۹۰ از نظر ارزش و وزن به ترتیب ۴۶.۸ و ۵۴.۲ درصد کاهش یافت. در سال ۱۳۹۰ واردات ایران از آمریکا به بیش از ۱۰۰.۲ میلیون دلار رسید که وزن این میزان واردات نیز معادل بیش از ۲۲ هزار تن اعلام شد. در سال ۱۳۸۹ نیز حجم واردات ایران از آمریکا از نظر ارزشی و وزنی به ترتیب به ۱۸۸.۵ میلیون دلار و ۴۷ هزار تن رسیده بود.
در همین حال آمار گمرک ایران نشان داد که صادرات ایران به آمریکا در سال ۱۳۹۰ با کاهش ۹۸.۶ درصدی به بیش از یک میلیون دلار رسید. وزن صادرات ایران به آمریکا نیز با افت ۸۹.۷ درصدی به ۲۴۸ تن رسید. در سال ۱۳۸۹ صادرات ایران به آمریکا بالغ بر ۷۹ میلیون دلار شده بود.
در سال ۱۳۹۰ سه کالای عمده وارداتی ایران از آمریکا شامل خمیر چوب شیمیایی به ارزش ۲۰.۲ میلیون دلار، مکملهای غذایی و دارویی به ارزش ۱۸ میلیون دلار و داروهای خرده فروشی فاقد تولید داخل به ارزش ۱۲ میلیون دلار بود.
دستگاههای برقی تشخیص بیماری، اعضای مصنوعی بدن غیر از مفصلهای مصنوعی و لنز داخل چشمی از جنس PMMA، اسپرم گاوی، تخم سبزیجات برای کشت و کره بسته بندی شده به صورت بسته های بیش از ۵۰۰ گرم از دیگر کالاهای عمده وارداتی ایران از آمریکا طی سال ۱۳۹۰ بودند.
این در حالی است که فرش دستباف و کفپوشهای نسجی از پشم یا از موی نرم (کرک) حیوان، انواع انگور، کتاب، بروشور، جزوه و مطبوعات چاپ شده و خرما اصلی ترین صادرات ایران به آمریکا در سال قبل بودند. همچنین آمار گمرک ایران حاکی از توقف صادرات مغز پسته، بیسکویت، آلو، مربا، زرشک و کنسانتره آناناس ایران به آمریکا در سال ۱۳۹۰ است.
