گره کور به تار و پود فرش ماشینی آران و بیدگل

واردات بی ضابطه مواد اولیه و دستگاه های تولید فرش و همچنین بسته شدن بخشی از مسیر های صادرات فرش، گره به تارو پور این محصول با ارزش آران و بیدگل انداخته است گره کوری که این روزها به جان فرش آران و بیدگل افتاده است سبب شده تا نفس این صنعت در فضای نابرابر رقابتی با ترک ها، به شماره بیفتد و جذب نیروی کار در این صنعت متوقف شود.

 شهرستان آران و بیدگل با تولید سالانه ۴۵ میلیون متر مربع فرش ماشینی قطب تولید این محصول در کشور است

در حال حاضر ۶۰ درصد از فرش ماشینی کشور در این شهرستان تولید و صادر می شود از طرف دیگر وجود ۸۰۰ واحد صنعتی فرش ماشینی در این شهرستان موجب شده که حدود ۲۰ هزار کارگر و نیروی کار در این واحدهای تولیدی مشغول به کار باشند تا جایی که نرخ بیکاری شهرستان بر خلاف سایر شهرهای کشور در پایین ترین حد خود قرار دارد و حتی نیروی کار شهرستان های اطراف وحتی مناطق دوردست هم در شهرک های صنعتی آران و بیدگل مشغول به کار هستند.

 وجود شهرک های صنعتی فرش ماشینی در آران و بیدگل موجب شده که هر ساله تولید کنندگان برتر و صادر کنندگان نمونه استان و کشور از این شهرستان انتخاب شوند و هرساله تولید کنندگان این شهرستان به دلیل از دست ندادن بازار فروش، جدیدترین دستگاه های فرش ماشینی را در اختیار می گیرند تا از سایر رقبای خود در کشور و جهان عقب نیافتند.

هم اکنون پنج شهرک صنعتی در آران و بیدگل وجود دارد که سه شهرک صنعتی سلیمان صباحی، هلال و انصار به صورت فعال به تولید فرش ماشینی می پردازند.شهرک هایی که اگر چرخ دستگاه هایش کند کار کند نه تنها اقتصاد شهرستان بلکه صنعت و اقتصاد استان و کشور را هم به مخاطره می اندازد.

 کاهش صادرات فرش ماشینی آران و بیدگل از ۵۰ درصد به ۳۰ درصد چندی است که مشکلات صنعت و اقتصاد گریبان صنعتگران فرش ماشینی آران و بیدگل را هم گرفته است مشکلاتی که شاید با توجه جدی مسئولان بتوان آن را حل کرد. مشکلاتی که در دو سال اخیر هم صادرات فرش ماشینی در آران و بیدگل را از ۵۰ درصد به ۳۰ درصد کاهش داده و هم صاحبان برخی از واحدهای صنعتی فرش ماشینی را مجبور کرده که شیفت های کاری خود را از سه به دو و تک شیفت مبدل کنند از طرف دیگر با توجه به جمعیت جوان آران و بیدگل صاحبان صنایع شهرستان انگیزه ای برای جذب نیروی کار جوان ندارند و فقط هم اکنون تمام تلاش خود را انجام می دهند تا نیروی کار موجود خود را حفظ کنند که این موضوع نیز برای واحدهای کوچک جوابگو نیست.

 نبود ثبات در بازار فروش، نبود مواد اولیه به ویژه نخ، هزینه بالای ورود ماشین های بافندگی، پرداخت نکردن جوایز صادراتی و نبود تسهیلات بانکی از جمله مهمترین مشکلات بخش صنعت فرش ماشینی در آران و بیدگل است مشکلاتی که چند سالی است گره به کار بافت فرش انداخته و تلاش و پیگیری صاحبان صنایع نتیجه ای در برنداشته است.

 برای بررسی بیشتر موضوع به سراغ تعدادی از صاحبان صنایع فرش ماشینی در آران و بیدگل رفتیم.

سعید رزمی یک از تولید کنندگان فرش ماشینی در اران و بیدگل گفت: مهمترین مشکل حال حاضر در شهرک های صنعتی آران و بیدگل نبود نقدینگی، بازار نامناسب فروش و نبود مواد اولیه برای تولید است.

وی اظهار کرد: بیشترین مواد اولیه تولید فرش ماشینی نخ است که اغلب از کشورهای اروپایی وارد می شود ولی در چند سال اخیر با توجه به تحریم های اعمال شده این واردات با مشکل جدی مواجه شده است. کارخانه های شهرک هلال و سلیمان امکان استفاده از تسهیلات بانکی را ندارند

 رزمی به مشکل سند زمین های شهرک های صنعتی هلال و سلیمان صباحی نیز به عنوان یکی از مشکلات مهم واحدهای صنعتی فرش ماشینی اشاره کرد و افزود: مشکل سند زمین های شهرک های صنعتی موجب شده که صاحبان صنایع نتوانند از تسهیلات بانکی و امتیازات آب و برق استفاده کنند.

 وی تصریح کرد: در صورت حل مشکل سند زمین های شهرک که با همکاری شورای شهر آران و بیدگل مراحل پایانی کار خود را طی می کند امکان استفاده از تسهیلات بانکی فراهم و در نتیجه با نصب دستگاه های جدید بافندگی توان مقابله با محصولات نساجی کشورهایی مانند ترکیه که رقیب ایران هستند، فراهم می شود.

 رزمی ابراز امیدواری کرد: با اجرای برجام و توافق هسته ای مسیر صادرات محصولات نساجی آران و بیدگل نیز مانند دوران قبل از تحریم فراهم و بار دیگر شاهد رونق بازار فروش باشیم.

کاهش یک شیفت کاری کارخانه های فرش ماشینی در آران و بیدگل

یکی دیگر از صاحبان صنایع در آران و بیدگل گفت: شرایط به وجود آمده در شهرک صنعتی آران و بیدگل موجب شده که شیفت کاری خود را از سه شیفت به دو شیفت تقلیل دهیم.

 حسن اسماعیلیان افزود: با ادامه این شرایط نه تنها کار بافت فرش در شهرک تعطیل می شود بلکه اشتغال بالای جوانان شهرستان نیز به خطر می افتد.

وی اظهار کرد: در چند ماهه اخیر به دلیل نبود ثبات در بازار فرش ماشینی حاضرم فرش های تولیدی خود را که اکثرا هزار شانه است با ۴۰ درصد زیر قیمت اولیه آن به بازار عرضه کنم.

حاج تقی رحمانی از صادر کنندگان نمونه کشور در چهار دوره متوالی نیز درباره مشکلات صنعت فرش ماشینی در آران و بیدگل گفت: با وجود اینکه شرکت تحت مدیریتش چهار سال توانسته با صادرات موفق، صادر کننده نمونه در سطح ملی شود ولی هنوز جوایز صادراتی خود را دریافت نکرده است.

وی ، باز نبودن شرایط برای صادرات بیشتر، توجه نکردن به واردات دستگاه ها، عدم همکاری بانک ها برای پرداخت تسهبیلات را از دیگر مشکلات صاحبان صنایع فرش ماشینی در آران و بیدگل بیان کرد.

 رئیس هیات مدیره شهرک صنعتی سلیمان صباحی بیدگلی بزرگترین شهرک صنعتی فرش ماشینی ایران گفت: این شهرک با تولید سالانه ۳۵ میلیون متر مربع و ۱۲ هزار کارگر نقش مهمی در تولید فرش ماشینی کشور و همچنین اشتغال منطقه دارد.

عبدالرحیم مفیدی افزود: با وجود این میزان تولید و اشتغال ولی مشکلات چند سال اخیر تاثیر منفی در انگیزه صاحبان صنایع برای گسترش کار خود ایجاد کرده است.

 وی قوانین سخت مالیات بر ارزش افزوده، نبود بازار فروش مناسب، کمبود مواد اولیه و عدم ثبات قیمت مواد اولیه به دلیل وارداتی بودن این مواد را از مهمترین مشکلات صاحبان صنایع فرش ماشینی در آران و بیدگل برشمرد که موجب تعطیلی برخی از واحدها و کاهش یک شیفت کاری آنها شده است.

 مفیدی از مسئولان صنعت فرش کشور و استان خواست با پیگیری مطالبات صاحبان صنایع فرش در آران و بیدگل زمینه را برای گسترش تولید با کیفیت بالا و همچنین صادرات بیشتر فراهم کنند.

تشکیل خوشه فرش ماشینی در آران و بیدگل

 فرماندار آران و بیدگل نیز گفت: هم اکنون حدود ۲۰ هزار نفر در شهرک های صنعتی فرش ماشینی این شهرستان فعال هستند.

 ابوالفضل معینی نژاد افزود: شهرک های صنعتی شهرستان آران و بیدگل که از سال ۱۳۶۹ به صورت جدی فعالیت خود را آغاز کرده اند نه تنها در پیشبرد اهداف اقتصادی شهرستان نقش داشته اند بلکه موجب شده که پایین ترین میزان بیکاری در شهرهای کشور از آن آران و بیدگل باشد.

 وی مهمترین راه برای حل مشکل واحدهای صنعتی فرش ماشینی و به خطر نیفتادن اشتغال در آران و بیدگل را روی آوردن به صنایع دیگر در کنار فرش ماشینی و استفاده از علم و تکنولوژی روز دنیا در طراحی دستگاه های فرش ماشینی بیان کرد.

 معینی نژاد در ادامه درباره پیگیری مشکلات صاحبان صنایع فرش ماشینی گفت: تاکنون جلسات متعددی را با مسئولان استان در شهرستان برگزار کردیم که از آن جمله نتایج این جلسات می توان به ایجاد خوشه فرش ماشینی در شهرستان اشاره کرد.

وی گفت: ایجاد خوشه فرش به منظور بازاریابی و برگزاری نمایشگاه ها و تورهای بین المللی در آران و بیدگل انجام شود تا بتوان برخی مشکلات صنعت فرش ماشینی آران و بیدگل را حل کرد.

معینی نژاد، برگزاری جلسات متعدد با وزیر صنعت ومعدن و تجارت و مدیر کل دارایی استان برای حل مشکل ارزش افزوده صاحبان صنایع را از دیگر اقدامات فرمانداری برای حل مشکل صاحبان صنایع بیان کرد و گفت: با برنامه ریزی و تصمیمات گرفته شده این مشکل نیز تا حدود زیادی حل شده است.

 هرچند اقدامات دولت برای گشایش مسیرهای صادراتی به منظور جان دوباره بخشیدن به عرصه تولید کشور، یکی از اقدامات مهم است و همچنان باید با قوت پیگیری شود اما محدود کردن دروازه های وارداتی نیز یکی از دغدغه های مهم تولیدکنندگان فرش ماشینی در کشور است به طوریکه بسیاری از تولیدات ترکیه ای و پاکستانی در بازار فرش ایران که کیفیت محصول ایرانی را هم ندارد، رقیب جدی و چندین ساله فرش آران و بیدگل شده است و هرروز نیز به حجم واردات در این عرصه و استقبال مردم به دلیل قیمت های رقابتی آن افزوده می شود.