گفتگو با جناب آقای اسدالله نصیرایی مقدم

فرش ماشینی کسب ۳۵ ساله من است

گفتگو با جناب آقای اسدالله نصیرایی مقدم
در این نشریه قصد داریم در هر شماره با یکی از پیشکسوتان صنف فرش ماشینی و موکت تهران گفتگو کنیم.
آقای نصیرایی مقدم از سال ۱۳۵۷ در صنف فرش ماشینی مشغول فعالیت هستند. ایشان که از بانیان شکل گیری اتحادیه فرش ماشینی و موکت تهران هم بوده اند یک دوره خزانه دار و دو دوره نیز مسئولیت ریاست این اتحادیه را بر عهده داشته اند.
وقتی وارد مغازه آقای نصیرایی در سه راه نشاط تهران می شویم رنگ و بوی سادگی و صداقت احساس می شود. با اینکه دست زمانه چهره این حبیب خدا را رنگ پیری زده اما حرف هایش، نگاه هایش و نحوه برخوردش با مشتریان شور و نشاط جوانی دارد. از دفتر حساب و کتابهایش می توان فهمید که چقدر مردم دار است. خودش می گوید ۱۲ میلیون فرش فروخته ام که هیچ چک و سندی از مشتریان ندارم کاری که این روزها کمی غریب است. کم کم متوجه می شوم که او فقط یک فروشنده فرش نیست که یک جامعه شناس و روانشناس است.

■ از او می خواهم در ابتدا بیشتر از حال و هوای صنف فرش ماشینی در سالهای دورتر بگوید.
من از سال ۱۳۵۷ در زمینه فروش فرش در خیابان دولت ، سه راه نشاط فعالیت دارم. اتحادیه حوالی سال ۱۳۶۵ شکل گرفت. این اتحادیه هنوز یک اتحادیه جوان است. قبل از انقلاب اسلامی در ایران کلاً ۸ کارخانه فرش بافی وجود داشت. کارخانجات راوند و مخمل و ابریشم کاشان، فرش البرز، فرش شهباف، ملندروژ و چند کارخانه دیگر. در آن زمان چون واردات بسیار ساده و گسترده بود انواع و اقسام فرش ها به کشور وارد می شد و این کارخانجات به زحمت ادامه حیات می دادند با اینکه کیفیت خوبی هم داشتند. سال ۵۹ شورای انقلاب واردات فرش ماشینی را ممنوع اعلام کرد و مدیریت این کارخانجات اغلب به مدیران دولتی واگذار و کارخانجات مصادره و ملی شدند. این کارخانجات کم کم رو به ضعف و انحطاط گذاشتند تا اوایل دهه ۶۰ که سرمایه گذاری های شخصی و دلارهای ۷ تومانی وارد این صنعت شد و کارخانجات یکی پس از دیگری به وجود آمدند. در آن سال ها فرش ماشینی با قباله ازدواج و حواله های کمیته امداد و… فروخته می شد و به دلیل تولید کم، تقاضای بالا، عدم واردات و شرایط ویژه آن روزها، فرش ماشینی بسیار نایاب بود. تا سال ۷۴ بیش از ۲۹۰ موافقت اصولی کارخانه فرش بافی صادر شد و در مشهد، کاشان، یزد، اصفهان و… کارخانجاتی ایجاد شد.
کم کم تولید افزایش یافت و مرغوبیت فرش ها روز به روز بالا رفت به جایی رسیدیم که در دوره ای که من ریاست اتحادیه را بر عهده داشتم پیشنهاد ایجاد یک بازار بین المللی برای فرش ماشینی ایران را ارائه کردیم (سال ۱۳۷۴) که متاسفانه با استقبال شرکت ها مواجه نشد. در آن زمان فرش ماشینی با قیمت ۴ تا ۲۰ دلار در متر مربع توانایی صادرات را داشت. برای صادرات سه چیز لازم است: داشتن کالای مرغوب، قدرت صادرات و بازاریابی. در آن زمان هم مثل امروز ما فقط دو مورد اول را داشتیم و بازاریابی را نمی دانستیم و متاسفانه حتی تا به امروز کسی در این زمینه سرمایه گذاری نکرده است. همه از این می ترسیدند که نمی توانیم با ترکیه و بلژیک رقابت کنیم.

■ وضعیت کلی بازار و استقبال مردم از فرش ماشینی چگونه است؟
بازار فرش همواره پویاست؛ چرا که یکی از نیازهای مهم مردم و زندگی شهری است. با وجود گرانی و پایین آمدن قدرت خرید، هنوز هم مردم به خرید فرش علاقه مند هستند.
اما مشکلی که در صنف ما وجود دارد این است که کالای ما هرز می رود و اعضای صنف فرش ماشینی که بیش از ۶۰۰ واحد صنفی هستند فقط ۵۰ درصد فرش کشور را توزیع کرده و می فروشند. فرش ماشینی از چند طریق فروخته می شود؛ فروشگاه های فرش دستباف، تعاونی های مصرف، فروش مستقیم کارخانجات از طریق فروشگاه های خود و … و فقط حدود ۵۰ درصد از طریق صنف فروش می رود. در حالی که اگر این نقیصه برطرف شود می توانیم بسیار بهتر و پویا تر عمل کنیم.

■ در رابطه با نقش اصناف و البته صنف فرش ماشینی در جامعه بیشتر توضیح دهید.
به نظر من اصناف همواره در تمامی بخش های اقتصادی، سیاسی و فرهنگی جامعه نقش پررنگی داشته و دارند. در کل کشور حدود ۵/۲ میلیون واحد صنفی وجود دارد که در تعداد زیادی از آنها حتی چند خانواده مشارکت دارند و ارتزاق می کنند. یعنی حداقل ۴ میلیون خانواده ایرانی در کسب و کار هستند. این واحدها هر کدام حداقل یک حساب جاری در بانک دارند که در آن حساب جاری در بدترین حالت حداقل ۱ میلیون تومان پول مرده وجود دارد. با یک حساب سرانگشتی حداقل ۴۰۰۰ میلیارد تومان پول اصناف در بانک ها خوابیده و تازه این رقم حداقل است. در واقع پول اصناف هر روز صبح چرخ اقتصاد کشور را به حرکت درمی آورد.
از نظر فرهنگی اصناف نقش بسیار مهمی در اشتغال و تربیت نیروی مفید برای جامعه بر دوش دارند. اصناف تعداد بسیار زیادی از افراد کم سواد، بی سواد و یا بیکار و بدون مهارت را با پرداخت حقوق و مزایا به کار می گیرند و در واحدهای صنفی خود آموزش می دهند. مثلاً فردی که در یک مکانیکی وارد می شود در روز اول حتی فرق آچار و پیچ گوشتی را هم نمی داند ولی واحد صنفی او را به خوبی آموزش داده و یک نیروی با مهارت را به جامعه تحویل می دهد در حالی که افراد برای ورود به دانشگاه ها باید هزینه های هنگفتی را هم به واحدهای آموزشی پرداخت کنند.
از لحاظ سیاسی همواره اصناف در فعالیت های سیاسی و مبارزات پشت سر روحانیت فعال و پیشرو بوده اند. در جریان انقلاب، ۲۲ بهمن و… تا اصناف کرکره ها را پائین نکشیدند موتور انقلاب روشن نشد. اما متاسفانه با همه اینها هنوز اصناف در کشور سازماندهی خوبی ندارد. هنوز ما در کشور بانک اصناف نداریم.

■ افرادی که می خواهند یک واحد صنفی راه اندازی کنند چه نکاتی را باید در نظر بگیرند؟
به نظر من در ابتدا هر فردی که تصمیم می گیرد یک واحد صنفی مثلاً فرش فروشی را راه اندازی کند باید بدون شک و معطلی به اتحادیه صنف موردنظر مراجعه کند و اطلاعات بگیرد. متاسفانه نمونه های زیادی که با شکست مواجه می شوند حرفه خود را بدون اطلاعات و خودسرانه راه اندازی کرده اند.
به نظر من بهترین مشاور، اتحادیه ها هستند که می توانند با توجه به سطح اطلاعات متقاضی، توان مالی، محل مغازه و… بهترین راه را نشان بدهند. کسانی که بدون مشورت وارد می شوند هم برای خودشان دردسر درست می کنند و هم بازار را به هم می ریزند و بدهی های هنگفتی را بر دوش خود می گذارند. گاهاً شکاف هایی که در بازار ایجاد و چندین میلیارد تومان پول ناپدید می شود توسط افراد نا آگاه صورت می گیرد. البته عده معدودی هم با چشم باز و آگاهی وارد این میدان می شوند.
از طرفی باید اتحادیه ها هم قدرت اجرایی بالایی داشته باشند که اگر یک واحد صنفی بدون مجوز اقدام به فعالیت نمود بتواند سریعاً کرکره را پائین بیاورد.
یادش بخیر کاسبی سال های دورتر حال و هوای خیلی جالبی داشت. اگر کسی می خواست واحد صنفی یا مغازه ای را باز کند اول کسبه محل درباره پیشینه او و خانواده اش، اینکه کجا و پیش کدام حاجی بازاری شاگردی کرده و… تحقیقات می کردند. بعد این فرد در مسجد امام خمینی بازار باید الفبای مکاسب را یاد می گرفت از حلال و حرام و درصد سود گرفته تا نحوه صحبت کردن با مشتری زن و مرد و… متاسفانه امروز این خبرها نیست.
به نظر من هر فردی قبل از باز کردن مغازه، باید یک امتحان یا دوره آموزشی مرتبط با آن فعالیت تجاری را بگذراند و بعد جواز کسب صادر شود.

■ یک فروشنده خوب فرش باید چه خصوصیاتی داشته باشد؟
یک فروشنده خوب باید کارشناس فرش، روان شناس و جامعه شناس باشد. او باید بتواند با توجه به نیاز مشتری بهترین فرش را به او پیشنهاد کند نه اینکه فقط به فکر فروش جنس خودش باشد.
فروشنده خوب باید به مشتری کمال احترام را بگذارد؛ پیش پای او بلند شود و کاملترین اطلاعات را به او بدهد. باید فروشنده بداند چه فرشی با چه رنگ بندی و جنسی برای راهرو، اتاق خواب، نشیمن، اتاق های پر نور، اتاق های کم نور و… مناسب است.
البته برخی از مشتریان آنقدر حسابگر و بصیر هستند که نیازی به مشاوره ندارند و قبلاً تحقیقات لازم را برای خرید فرش انجام داده اند.
در پایان ضمن تشکر از شما و قدردانی از اتحادیه فرش ماشینی و موکت بابت چاپ این نشریه برای همه فعالان صنف آرزوی موفقیت روز افزون دارم.

منبع: نشریه جهان فرش- شماره یک- اسفند ۹۱

دانلود رایگان pdf مجله

————————————————————————————