بازار فرش ایرانی در چین؛ فرصت بزرگ، مسیر دشوار
✍️ بهنام قاسمی – سردبیر مجله نساجی کهن
چین امروز نه تنها بزرگترین بازار مصرفی جهان است، بلکه به یکی از مهمترین میدانهای رقابتی برای همه صنایع نیز تبدیل شده است. از کالاهای لوکس گرفته تا محصولات مصرفی، این کشور مقصد نهایی بسیاری از تولیدکنندگان جهانی است. اما جایگاه فرش ایرانی در چنین بازاری چگونه تعریف میشود؟
فرش ایرانی در سرزمین بیفرش
فرهنگ سکونت در چین با ایران تفاوت بنیادین دارد. در حالیکه در ایران، فرش بخش جدانشدنی خانه و هویت فرهنگی است، در چین خرید فرش آخرین اولویت خانوار محسوب میشود. مصرفکننده چینی برای مبلمان و تختخواب هزینههای سنگین میپردازد، اما در نگاه او فرش نه ضرورتی کاربردی دارد و نه بار فرهنگی.
در بازدیدی که از فروشگاه یکی از فعالان باسابقه فرش ایرانی در شانگهای داشتم، آقای عباس توانایی که بیش از ۱۶ سال است در بازار چین در زمینه فرش دستباف فعالیت دارد، نکات مهمی را مطرح کرد:
«چینیها آخرین چیزی که برای دکوراسیون منزل به آن فکر میکنند، فرش است. دغدغه اصلیشان همواره نگهداری و شستوشوی آن است.»
این نگاه نشان میدهد که نخستین مانع ورود فرش ایرانی به چین، نه کیفیت یا قیمت، بلکه سبک زندگی و عادتهای فرهنگی است.
میدان رقابت گسترده و سخت
بازار چین آزاد و باز است؛ فرشهای هندی، پاکستانی، افغانی، ترک، مراکشی و حتی مصری در این بازار حضور فعال دارند. بسیاری از این کشورها با هزینه تولید پایینتر و طرحهای سادهتر، توانستهاند نسل جوان چین را به خود جذب کنند.
به گفته آقای توانایی:
«بسیاری از فرشهای هندی یکدهم قیمت فرش ایرانی تمام میشوند و همین موضوع باعث میشود جوانان چینی طرحهای مدرن و ارزانتر را ترجیح دهند.»
این واقعیت به خوبی نشان میدهد که بازار چین عرصهای است که تنها با اصلاح استراتژی طراحی و بازاریابی میتوان در آن موفق شد.
ضرورت تغییر در رویکرد
فرش ایرانی به اصالت و غنای هنری خود شناخته میشود. اما همین پیچیدگی و غنای طرح، برای مشتری چینی که به دنبال سادگی و هماهنگی با دکوراسیون مدرن است، گاه مانع انتخاب میشود. بنابراین برای حضور مؤثر در این بازار، باید ترکیبی از نوآوری در طراحی و وفاداری به هویت اصیل به کار گرفته شود.
از سوی دیگر، بازاریابی هوشمندانه نقش کلیدی دارد. مشتری چینی به ویژه در خرید کالاهای لوکس، با وسواس و چندینبار مراجعه تصمیم میگیرد. او نهتنها قیمت، بلکه داستان و فلسفه محصول را نیز میخواهد بداند. بنابراین برای موفقیت، فرش ایرانی باید با روایتگری درست، صداقت در عرضه و تضمین کیفیت به مشتری معرفی شود.
تهدید حضور افراد غیرمتخصص
یکی از آسیبهای جدی در چین، فعالیت افراد غیرمتخصص است که فرشهای دستدوم یا تعمیری را به نام فرش اصیل ایرانی عرضه میکنند. این اقدام اعتماد مصرفکننده را خدشهدار کرده و در درازمدت اعتبار برند ایران را تخریب میکند؛ همان تجربه تلخی که دههها پیش در اروپا رخ داد.
چشمانداز پیشرو
چین بدون تردید بازاری با ظرفیت عظیم برای فرش ایرانی است. اما ورود موفق به این بازار نیازمند تغییر نگرش است:
شناخت دقیق فرهنگ و سبک زندگی مصرفکننده چینی
ارائه طرحهای سادهتر و متناسب با دکوراسیون مدرن
بازاریابی حرفهای و روایت ارزشهای اصیل فرش ایرانی
حضور متخصصان واقعی و جلوگیری از ورود افراد غیرحرفهای
همانطور که آقای توانایی تأکید میکند:
«چین بازاری است با پتانسیل بسیار بالا، اما فقط کسانی میتوانند موفق شوند که با تخصص، صداقت و نوآوری وارد شوند. روشهای سنتی گذشته در اینجا جواب نمیدهد.»
فرش ایرانی میراثی است از هنر و فرهنگ. اگر این میراث با زبان امروز طراحی و بازاریابی در چین عرضه شود، میتواند در شرق آسیا نیز همان جایگاهی را پیدا کند که سالها پیش در اروپا و آمریکا به دست آورد.
اشتراک رایگان سالانه مجله کهن
جهت دریافت اشتراک رایگان سالانه مجله نساجی و فرش ماشینی کهن در فرم زیر ثبت نام کنید
