از کوپه و فست بک تا لیموزین و هاچ بک

خودروی های مختلف با قرار گرفتن در دسته ها و کلاس های متفاوت از یکدیگر جدا می شوند ، این رده بندی تنها در خصوص طراحی بیرونی یک خودرو نقش داشته و به بیش از ۲۰ کلاس تقسیم بندی می شود.
از کوپه و فست بک تا لیموزین و هاچ بک

عمادالدین جعفری ؛ بازار خبر – شاید برای شما هم پیش آمده باشد که هنگام خواندن یک مطلب خودرویی با عباراتی نامفهوم روبرو شوید. مثلاً این جمله که مرسدس‌بنز CLS خوردویی در کلاس Fastback است. یا اینکه به عنوات مثال پورشه ۹۱۱ مدل Targa جدید خود را رونمایی کرد. و مثال‌هایی از این دست. کلمات گفته شده ترجمه دقیق فارسی ندارند. آنها اصطلاحاتی رایج درباره توصیف کلاس طراحی یک خودرو هستند. در این گزارش تمام کلاس‌های موجود را برای شما توضیح خواهیم داد.

Cabrio

کبریو مخفف عبارت Cabriolet به معنی درشکه یا کالسکه است. خودروهایی که در این کلاس قرار می‌گیرند به صورت روباز هستند. اما سقف آنها از جنس بدنه و یا حتی فایبر گلاس نیست. سقف خودروهای کبریو از جنس پارچه است. گفته می‌شود اولین خودرویی که با این مدل ساخته شد،‌ مرسدس‌بنز Ponton بوده است. در حال حاضر بهترین نمونه یک کبریو مدرن را می‌توان فیات ۵۰۰C نامید.

Convertible

ترجمه دقیق کانوتیبل قابل تبدیل است. خودروهایی که در این کلاس قرار می‌گیرند دارای سقفی جمع شونده هستند. به این صورت که پس از تا شدن مکانیکی و اتوماتیک آن، درون محفظه‌ای درون خودر قرار می‌گیرد. یکی از اولین نمونه‌های کانورتیبل‌ها جگوار XK120 سال ۱۹۵۰ بوده است. نام دیگر این گونه مدل‌ها AWC (خودروهای همه فصل) هستند. معمولاً خودروهای ۲ در به چنین فرمی ساخته می‌شوند.

Coupé

یکی از پرکاربردترین عبارات در متون خودرویی، اصطلاح کوپه است. ریشه این کلمه، واژه‌ای است فرانسوی به نام Couper یعنی قطع کردن. اما معنی دیگر کوپه، اتاق مرفه است. کوپه دو معنای اصلی دارد. یکی به هر خودرویی که دو عدد درب داشته باشد مانند آئودی TT و دیگری به هر خودرویی که ساختاری تخم‌مرغی داشته باشد. تا حدی که حتی ب‌ام‌و X6 نیز نوعی کوپه است.

Crossover

واژه کراس‌اوور در حقیقت بیشتر مربوط می‌شود به ساختار پلت‌فرم یک خودرو. به استیشن‌ها و یا شاسی‌بلندهایی که پلت‌فرمشان یک خودرو سواری است،‌ به اصطلاح کراس‌اوور می‌گویند. در این خودروها ستون‌های A، B و C همچون مدل سواری است با این تفاوت که اشِل آن تغییر می‌کند. بهترین مثال این کلاس،‌ ب‌ام‌و X3 است که روی پلت‌فرم سری ۳ طراحی شده است.

Fastback

خودروهای فست‌بک، کوپه و یا سدان‌هایی هستند که صندوق عقب آنها در امتداد شیشه عقب است. برای جالب است که برای اولین‌بار خودرویی به نام Art Deco در سال ۱۹۵۳ چنین ساختاری را اختراع کرد. بهترین مثال از کلاس فست‌بک، پورشه پانامرا و مرسدس‌بنز CLS است. یکی از برتری‌های این گونه خودروها،‌ آئرودینامیک بالای آنها محسوب می‌شود.

Hardtop

خودروهای هاردتاپ، همان کانورتیبل‌هایی هستند که B-Pillar یا ستون دوم ندارند. در این گونه طراحی سقف جمع شونده اغلب از جنس و رنگ بدنه است. به صورتی که پس از بسته شدن آن، به نظر نمی‌رسد که این خودرو چنان سقفی دارد. یکی از اولین مد‌ل‌های هاردتاپ را فورد در سال ۱۹۵۷ با مدل تاندربرد رونمایی کرد. اغلب‌ ب‌ام‌وهای روباز این چنین هستند.

Hatchback

یکی از محبوب‌ترین کلاس در طراحی‌های خودرو، هاچ‌بک است. مدل‌هایی که در قسمت عقبی خود برجستگی صندوق ندارندو به جای آن می‌بایست یک در با لولای افقی قرار گرفته باشد. جالب است بدانید که اولین هاچ‌بک‌ها را سیتروئن فرانسه تولید کرد. در حال حاضر معروف‌ترین این کلاس طراحی را فولکس‌واگن با محصول گلف خود،‌ تولید می‌کند.

Liftback

لیفت‌بک نوع خاصی از هاچ‌بک‌ها هستند که انتهای آنها کمی برجستگی صندوق عقب دیده می‌شود. در حقیقت بزرگ‌ترین تفاوت آن با کلاس‌های دیگر به شیوه باز و بسته شدن آن بر می‌گردد. در خودروهای لیفت‌بک،‌ درب صندوق عقب همراه با شیشه عقب باز می‌شود. برای این کلاس طراحی می‌توان سیتروئن Xantia و پروتون Gen2 را مثال زد.

Limousine

لیموزین بر خلاف آنچه تصور می‌شود، یک برند و یا یک مدل نیست. این واژه که به صورت خلاصه لیمو هم گفته می‌شود، مربوط به خودروهایی لوکس با سایز بسیار بزرگ است. در حقیقت دربار تعداد درب‌های موجود در این کلاس نمی‌توان اظهار نظری کرد. سابقه تولید لیموزین‌های اشرافی به سال ۱۹۰۸ با محصولی از شرکت Studebaker برمی‌گردد.

Minivan

چنانچه از نام آن برمی‌آید، یک ون با سایز کوچک است. در حقیقت مینی‌ون‌ها ترکیبی‌هستند از کلاس سدان، هاچ‌بک و حتی استیشن واگن. نام دیگر مینی‌ون‌ها MPV (خودروهای چندمنظوره) است. مشتری اصلی این گونه از خودوها، خانواده‌های پرجمعیت و یا تجار است. ارتفاع مینی‌ون‌ها معمولاً بین ۱۶۰۰ تا ۱۸۰۰ میلی‌متر باید باشد. کیا کارنیوال یک مینی‌ون یا همان MPV است.

Notchback

ناچ‌بک‌ها خودروهایی با ۲ و یا ۴ درب هستند که هم شیشه عقب مستقل دارند و هم درب صندوق عقبی که به تنهایی باز و بسته می‌شود. شاید بتوان این‌گونه برداشت کرد که ناچ‌بک نوعی از لیفت‌بک است. اولین تولیدات خودرویی در کلاس فوق را کمپانی کادیلاک با محصوب Sixty خود در سال ۱۹۴۰ تولید کرد. اکثر تولیدات فورد ماستنگ در این کلاس قرار می‌گیرد.

Pickup

پیکاپ، همان خودروهایی است که در اصطلاح به وانت مشهور شده‌اند. مدل‌های سبک کار و تجاری که بیشتر مناسب مصارف جابجایی اقلام و کالاهای نه چندان بزرگ و سنگین است. اولین پیکاپ دنیا را کمپانی فورد با رودستر Model A در سال ۱۹۲۸ تولید کرده است. بدون تردید یکی از موفق‌ترین این مدل‌ها سری F همین کارخانه آمریکایی است.

Roadster

شاید بهترین تعریف برای کلاس رودستر، خودروهای کوپه ۲ نفره با خواص اسپرت باشد. مورد آخر یعنی اسپرت اهمیت ویژه‌ای در این فرم طراحی دارد. شاید اولین رودستر تاریخ را Duesenberg در سال ۱۹۳۲ تولید کرده باشد. حتی فراری ایتالیا نیز مدل منحصر به فرد ۳۵۷ Indy سال ۱۹۵۲ خود را با توجه به مفاهیم اصلی این کلاس طراحی کرد.

Sedan

یکی از پرتیراژترین و در عین حال محبوب‌ترین کلاس‌های خودرویی، سدان است. بر اساس تعریف، هر خودروی ۴ دری که ستون‌‌های A، B و C آن مجزا و هم‌چنین صندوق عقب آن کاملاً جدا باشد را سدان می‌گویند. در مورد استثناهایی مانند آن دسته از خودروها که پیشرانه‌اشان درون صندوق عقب قرار دارند،‌ این مفهوم تغییری نمی‌کند.  سدان به دلیل فضای جداگانه برای وسایل سرنشین مورد توجه قرار گرفته‌اند.

SUV

عبارت فوق مخفف Sport Utility Vehicle (وسیله نقلیه با امکانات اسپرت) است. اس‌یو‌وی‌ها نیز خود به ۲ دستهOffroad (خارج‌ جاده‌ای) و Onroad (داخل جاده‌ای) تقسیم می‌شوند. شاید بتوان این کلاس از خودروها را ترکیبی از مدل‌های پیکاپ و استیشن خواند. یکی از بزرگ‌ترین مزیت‌های یک خودرو شاسی‌بلند، امن بودن آن در برابر تصادفات است.

Shooting-brake

به مدل‌هایی ۲ در ۴ نفره که از انتها به ابتدای خودرو حالتی تهاجمی و تیز دارند، شوتینگ‌برک گفته می‌شود. این قبیل خودروها به دلیل فرم خاص طراحی معمولاً ‌مشتریان محدودی را در بر می‌گیرند. چندی پیش مجری برنامه تاپ‌گیر تعریف جدیدی از این خودرو ارائه کرد؛ چیزی بین کوپه و استیشن. برای این کلاس می‌توان به فراری FF، لامبورگینی Espada و ب‌ام‌و Z3 اشاره کرد.

Station Wagon

اگر صندوق یک خودرو سدان را تا سقف آن بالا بیاوریم، یک استیشن واگن ساخته‌ایم. در حقیقت این خودروها علاوه بر ستون‌های A، B و C ستون کاملی به نام D هم دارند که آخرین خط عمودی خودرو می‌شود. گفته می‌شود کرایسلر در دهه ۳۰ اولین استیشن‌های دنیا را تولید کرد. این فرم را خانواده‌هایی که در اهل سفر هستند،‌ بیشتر می‌پسندند.

Super Mini

خودروهای این کلاس همان هاچ‌بک‌های ۲ و ۴ در هستند که به شدت کوچک شده‌اند. دهه ۵۰ و ۶۰ میلادی، دوران طلایی این خودروها مانند موریس Mini و فیات ۵۰۰ بود. بعد از آن دوباره در دهه ۹۰ مشتاقان آنها اظهار علاقه‌ کردند. اوپل Corsa و پژو ۲۰۵ بهترین نمونه‌های کلاس سوپر مینی یا فوق کوچک به شمار می‌‌آیند.

T-top

به نظر می‌رسد عمر این فرم از طراحی خودرو به پایان رسیده باشد. خودروهای موجود در این کلاس نوع منحصر به فردی از روبازها هستند. تا بالای سر راننده و شاگرد، سقفی وجود ندارد. تنها در میانه یک نوار پهن دیده می‌شود. بدون تردید نام پونتیاک فایربرد ترنس‌ام و هم‌چنین شورولت کوروت مدل ۱۹۶۸، با این کلاس از خودرو در ذهن باقی مانده است.

Targa

باید اعتراف کرد که استاد ساختن خودروهای تارگا، پورشه بوده و است. کلاس تارگا برای اولین بار در سال ۱۹۶۶ روی نخستین مدل‌های پورشه ۹۱۱ نصب و با استقبال گسترده‌ای هم روبرو شد. آن دسته از خودروهایی که در این کلاس قرار می‌گیرند همان رودسترهایی هستند که تنها روی آخرین ستون خود یک ورق فلزی سرتاسری قرار گرفته است.