چشمانداز پنبه در فصل جاری / آیا قیمت پنبه افزایش مییابد؟
قیمت پنبه در پنج فصل نخست فصل ۱۳/۲۰۱۲ در سطح نوسانات معمول خود نبود و در اواسط ماه ژانویه به میزان قابل توجهی افزایش یافت.
به گزارش دفتر مطالعات آماری و راهبردی انجمن صنایع نساجی ایران به نقل از کمیته بینالمللی مشورتی پنبه (ICAC)، شاخص Cotlook A در اوایل ماه ژوئن سال ۲۰۱۲ تا اوایل ژانویه سال ۲۰۱۳ در حدود ۸۳ سنت در هر پوند در نوسان بود. اما بعد از آن به سرعت افزایش یافت و از ۸۳.۱۰ سنت در هر پوند در ۱۰ ژانویه ۲۰۱۳ به ۹۰.۳۵ سنت در هر پوند در تاریخ ۳۱ ژانویه رسید و بالاترین قیمت فصل جاری را رقم زد. این افزایش قیمت عمدتاً به دلیل شرایط تأمین این محصول در جهان بوده است.
پیشبینی میشود که در فصل ۱۳/۲۰۱۲، تولید جهانی پنبه ۵ درصد کاهش یافته و در حدود ۲۵.۹ میلیون تن باشد. این در حالی است که انتظار میرود مصرف این محصول با ۲ درصد افزایش به حدود ۲۳.۳ میلیون رسیده و باز هم ۲.۷ میلیون تن کمتر از تولید باشد. در نتیجه، پیشبینی میشود که موجودی پنبه در انتهای ماه جولای ۲۰۱۳ با ۱۹ درصد افزایش به رکورد ۱۶.۷ میلیون تن خواهد رسید. نرخ ذخایر به مصرف پنبه در جهان (Stocks-to-Use Ratio) در فصل ۱۳/۲۰۱۲ در حدود ۷۲ درصد تخمین زده میشود که از زمان فصل ۴۶/۱۹۴۵ تاکنون، که ICAC اقدام به تخمین ذخایر پنبه زد، بیشترین بوده است.
با این حال، حجم بالایی از ذخایر جهانی پنبه در اختیار دولت چین قرار دارد. دبیرخانه کمیته پیش بینی میکند که با کم کردن پنبه رزرو شده توسط کشور چین از کل ذخایر جهانی پنبه، میزان موجودی در دسترس پنبه در آخر دوره ۱۲/۲۰۱۱ به ۹.۴ میلیون تن برسد که نسبت به ذخایر ۹.۳ میلیون تنی در فصل ۱۱/۲۰۱۰ به ۹.۴ افزایش یافته است و تخمین زده میشود که در فصل ۱۳/۲۰۱۲ نیز بالغ بر ۹.۷ میلیون تن گردد که بسیار کمتر از ذخایر پنبه با لحاظ کردن مقدار رزرو شده توسط چین می باشد. نرخ مصرف ذخایر پنبه در جهان، بدون در نظر گرفتن ذخایر چین، از ۳۸ درصد در دوره ۱۱/۲۰۱۰ به ۴۱ درصد در ۱۲/۲۰۱۱ افزایش یافته و انتظار میرود که در ۱۳/۲۰۱۲ به ۴۲ درصد افزایش یابد که بسیار کمتر از نرخی است که با احتساب ذخایر پنبه چین به دست میآید.
قیمت جهانی پنبه به میزان زیادی تحت تأثیر حمایت دولت چین قرار گرفت. زمانی که دولت این کشور از اواسط ماه ژانویه آغاز به حراج بخشی از پنبههای ذخیره شده نمود، تا پایان ماه ژانویه، به طور متوسط حجم فروش روزانه کمتر از حجم درخواست شده بود و این امر جذابیت واردات را کاهش نداد. سیاست دولت چین در این زمینه همچنان نامشخص است اما به نظر نمیرسد که ذخیره پنبه این کشور در چنان حجم بزرگی آزاد گردد که بر روی قیمتهای داخلی و بینالمللی تأثیرگذار باشد.
در اواسط فصل جاری، اغلب محصولات نیمکره شمالی برداشت شده و فرآیند فروش و حمل را طی میکنند و این در حالی است که این محصولات کمتر از محصولات سال گذشته به نظر میرسند.
پس از تولید ۲۷.۴ میلیون تن پنبه در فصل ۱۲/۲۰۱۱ و موجودی ۱۴ میلیون تنی آن در دوره مذکور، پیشبینیها حاکی از آن است که تولید جهانی این محصول در فصل ۱۳/۲۰۱۲ با کاهش ۵ درصدی نسبت به فصل گذشته به ۲۵.۹ میلیون تن برسد. بر اساس این گزارش، همزمان با کاهش جهانی تولید پنبه، این انتظار وجود دارد که تولید این محصول در نیمکره جنوبی در حدود ۳ میلیون تن باشد که نسبت به تولید ۳.۸ میلیون تنی در فصل گذشته در حدود ۲۲ درصد کاهش یافته و موجب میشود تا سهم این منطقه از تولید جهانی پنبه از ۱۴ درصد به ۱۱ درصد تنزل یابد.
در فصل ۱۳/۲۰۱۲، در نتیجهی قیمت پایینتر پنبه نسبت به دو فصل گذشته، کشاورزانی که در پی منفعت بیشتر، پنبه را با سایر محصولات، همچون سویا در آرژانتین، برزیل و زامبیا و ذرت در زیمبابوه، جایگزین میکنند رو به افزایش است. منطقه زیر کشت پنبه در نیمکره جنوبی در حدود ۳.۵ میلیون هکتار تخمین زده میشود که نسبت به رکورد ۴.۶ میلیون هکتاری در فصل ۱۲/۲۰۱۱ در حدود ۲۴ درصد کاهش یافته است. تحت این شرایط، کاهش تولید این محصول در اکثر کشورهای بزرگ نیمکره جنوبی انتظار میرود. بیشترین میزان کاهش در برزیل خواهد بود که پیشبینی میشود تولید به میزان ۲۵ درصد کاهش یافته و به ۱.۴ میلیون تن برسد. پس از آن، تولید پنبه در استرالیا با کاهش ۲۰ درصدی در حدود ۹۴۵ هزار تن و آرژانتین با کاهش ۱۹ درصدی در حدود ۱۷۰ هزار تن خواهند بود. در آفریقای جنوبی نیز این انتظار وجود دارد که تولید پنبه در زامبیا و زیمبابوه به ترتیب با کاهش ۳۵ و ۱۶ درصدی روبرو گردد.