کمبود قالیباف ماهر در آذربایجان غربی/ اتحادیه صادرات فرش نداریم

فرش دستباف آذربایجان غربی با وجود طرحهای بی نظیر ریز ماهی خوی و افشار تکاب، امروز با مشکلاتی از جمله نبود قالیباف ماهر، نرخ بالای کارمزد تسهیلات بانکی و عدم اجرایی شدن مصوبات حمایتی در کنار مسئله همیشگی عدم ثبت برندها به نام استان و صادرات محصولات به نام سایر استانها دست و پنجه نرم می کند.

به گزارش خبرنگار مهر، نبود قالیباف ماهر، موانع ایجاد اتحادیه صادر کنندگان فرش،‌ عدم اجرایی شدن مصوبات هیئت وزیران و مجلس مبنی بر حمایت از فعالان این عرصه و اخذ نرخ کارمزد تسهیلات بانکی بیش از میزان مصوب در قانون، گریبان این هنر- صنعت ریشه دار در فرهنگ ایران زمین را گرفته است.

نوسات نرخ ارزی طی سال گذشته با وجود افزایش قیمت فرش دستباف، متاسفانه به حصول نتایج منفی به دنبال افزایش ۴۰۰ درصدی قیمت نخ ابریشم و معمولی و تنها ۸۰ درصد قیمت فرش، عدم توانایی در پرداخت حقوق قالیبافان و مقرون به صرفه نبودن تولید و کاهش میزان تولید فرش را منجر شد که در این میان با وجود تصویب پرداخت تسهیلات بانکی به قالیبافان، بانکها برخورد سلیقه ای در پرداختها به متقاضیان کرده و قانون کارمزد ۴ درصد تسهیلات مجتمع های قالی بافی را با اخذ کارمزد ۱۵ درصد محاسبه می کنند.

عوارض بالای تسهیلات بانکی نیز قالیبافان را از دریافت این تسهیلات که بین ۲۰ تا ۵۰ میلیون ریال متغییر است و به گفته مدیر عامل تعاونی فرش دستباف ارومیه جوابگوی خرید مواد اولیه و دستمزد قالیباف برای بافت فرش ۶ متری نیست، منصرف کرده و قالیبافان ماهر دیگر رغبتی به فعالیت در این عرصه ندارند، با وجود اینکه بر اساس اعلام مدیر عامل اتحادیه فرش دستباف روستایی آذربایجان غربی هم اکنون بازار فرش داخلی و خارجی رونق گرفته و همه تولیدات به فروش می رسد.

در این میان تعلل در ثبت طرحها و فرشهای دستباف ایران همچنان بر صادرات این صنعت سایه افکنده و موجب شده کشورهای رقیب با استفاده از طرحهای ایرانی، فرشهایی با کیفیت بسیار پایین تر و با اتکا به قیمت تمام شده کمتر، بازار جهانی این کالا را در اختیار خود گیرند، در حال حاضر آنچه کمی نگران کننده بوده و معاون امور برنامه ریزی استاندار آذربایجان غربی نیز یکی از منتقدان آن است، تطبیق نداشتن تولیدات با نیازهای روز جهان و مصرف کنندگان است، این در حالی است که مدیر عامل اتحادیه فرش دستباف روستایی استان از تغییر طرحها با حفظ اصالت نقشه های فرش خبر می دهد.

کم توجهی و غلفت دست اندرکاران حوزه فرش به تنوع سازی طرحها و تولید بر اساس نیاز و کشش بازار جهانی، عدم توانایی در ایجاد اتحادیه صادرات فرش دستباف آذربایجان غربی به دلیل سواد کم دست اندرکاران این حوزه و تمایل زیاد بافندگان به صادرات از مشکلات فرش دستباف آذربایجان غربی برای نرسیدن به جایگاه واقعی خود از دید مسئولان بوده که برای رفع آنها کمیته فرش در استان تشکیل و در نظر دارد مشکلات این حوزه را ریشه ای بررسی و راهکارهای رفع آنها را بیابد.

۱۸ روز از فرصت جانمایی نمایشگاه دائمی فرش ارومیه گذشت

معاون امور برنامه ریزی استاندار آذربایجان غربی ۲۷ فروردین ماه امسال در اولین جلسه کمیته فرش دستباف آذربایجان غربی ارزش افزوده بالغ بر ۸۰ درصدی، ارز آوری و فراهم بودن مواد اولیه لازم با توجه به دامپروری بودن مناطق مختلف کشور را اهم دلایل توجه و حمایت از فرش دستباف نسبت به سایر فعالیتهای صنفی دانسته و اعلام کرد: متاسفانه با وجود فراهم بودن مواد اولیه از جمله پشم و منابع رنگهای طبیعی در کشور، در تامین مواد اولیه مورد نیاز بویژه نخ قالی کوتاهی و قصوراتی انجام شده است.

غلامرضادیزج نژاد با تاکید بر اینکه صنف فرش دستباف هم باید اصالت این هنر را حفظ کند، ادامه داد: دولت موظف به حمایت تشکیلاتی بوده و نباید وارد اجرائیات شود ولی با تشکیل جلسه ای با حضور شهرداری نمایشگاه دائمی فرش دستباف آذربایجان غربی در ارومیه تا هفته آینده جانمایی و امسال امیدواریم این نمایشگاه راه اندازی و با تشکیل اتحادیه صادرکنندگان فرش دستباف شاهد جهش جدی در معرفی و افزایش سهم صادرات فرش دستباف باشیم.

هم اکنون ۱۸ روز از تشکیل این کمیته در استان گذشته و هنوز خبری از جانمایی نمایشگاه دائمی فرش برای احداث محلی متمرکز برای حضور و خرید بازرگانان نیست و اتحادیه های فرش دستباف به دنبال پیگیری این موضوع از مسئولان هستند چرا که به گفته مرضیه افشان مدیر عامل اتحادیه فرش دستباف روستایی آذربایجان غربی متاسفانه محل مناسبی برای عرضه تولیدات نفیس استان وجود ندارد.

نیروی کار ماهر نداریم

مدیر عامل اتحادیه فرش دستباف روستایی آذربایجان غربی در گفتگو با خبرنگار مهر، با بیان اینکه در تامین مواد اولیه مشکلی به جز گرانی وجود ندارد، ادامه داد: هم اکنون مشکل اصلی حوزه فرش دستباف آذربایجان غربی کمبود و حتی نبود نیروی کار ماهر و عدم اقبال قالیبافان برای فعالیت در این عرصه است.

مرضیه افشان با اشاره به رونق بازار فرش دستباف، افزایش قیمت فرش و دستمزد قالیبافان، اعلام کرد: متاسفانه با این وجود نسل قدیمی و با مهارت از فعالیت دست کشیده و نسل جدید تمایلی برای جذب به این رشته هنری و صنعتی ندارند.

وی فرش دستباف را بهترین فعالیت برای زنان خانه دار دانست و اظهار داشت: هیچ هنری بهتراز فرش بافی برای بانوان نیست، چرا که دستمزد ماهانه قالیبافی از حداقل دستمزد کارگران مصوب دولت بالاتر بوده و در محیط خانه نیز انجام می شود.

افشان با انتقاد از اینکه متاسفانه فارغ التحصیلان دانشگاهی با حداقل حقوق و دستمزد حاضر به فعالیت در بخشهای کارگری هستند، ادامه داد: فعالیت در این رشته هنری و صنعتی، در صورت توجه به مهارت آموزی ضمن حفظ این هنر اصیل ایرانی منجر به اشتغالزایی با هزینه اعتبار کمتری می شود.

مدیر عامل اتحادیه فرش دستباف روستایی آذربایجان غربی در خصوص بروز رسانی طرحهای فرش دستباف بر اساس نیازهای بازارهای خارجی، گفت: طرحها و رنگهای فرش دستباف بر اساس بازارها و نیازهای روز دنیا بروز رسانی شده و مشکلی از بابت طرح، نقش و فروش فرش در بازارهای داخلی و خارجی نداریم.

وی خواستار توجه ویژه سازمان صنعت و معدن و تجارت با همکاری اتحادیه فرش دستباف به تربیت نیروی کار ماهر شد و اعلام کرد: این در حالی است که وقتی ادعا می کنیم، تولید در آذربایجان غربی از آذربایجان شرقی بیشتر بوده ولی نمایشگاه دائمی برای عرضه تولیدات استان نداریم.

وی ضمن انتقاد از نبود بازار رسمی فرش دستباف در آذربایجان غربی، یکی از قطب های اصلی تولید فرش دستباف کشور، یادآور شد: متاسفانه محلی برای حضور بازرگانان و آشنایی آنها با ویژگیهای فرش دستباف استان وجود نداشته و سایر استانها از این کمبودها و ضعفها سو استفاده کرده و فرش تولیدی در تکاب به نام زنجان و فرش ریزماهی خوی به نام تبریز به فروش می رسد.

دریافت نرخ کارمزد ۱۵ درصد به جای ۴ درصد تسهیلات بانکی

مدیر تعاونی فرش چهار برج میاندوآب نیز در گفتگو با خبرنگار مهر، ضمن انتقاد از عدم اجرایی شدن مصوبات حمایتی مجلس و هیئت وزیران با تاخیر ۲ تا ۳ ساله و عدم اجرای کامل، اظهار داشت: تسهیلات بانکی برای حمایت از قالیبافان در حال حاضر به معضلی برای این قشر تبدیل شده بطوریکه بانکها برخورد سلیقه ای در این راستا دارند.

اسدالله یزدانی با اعلام اینکه متاسفانه بانکها ضمن دریافت ۱۵ درصد نرخ کارمزد، ۶ درصد نیز جریمه دریافت می کنند، ادامه داد: تقسیط غیرکارشناسی بازپرداخت تسهیلات بانکی نیز مانعی برای تولید فرش دستباف در این منطقه شده و برای تسهیلات بالغ بر ۵۰۰ میلیون ریالی نرخ کارمزد ۳۰ تا ۳۵ درصد تعیین می شود.

وی با اشاره به اینکه کم توجهی بانکها به موضوع فرش دستباف تا جایی است که طرهای پیشنهادی تولیدی بعد از ۲ تا ۳ سال بررسی می شود، ادامه داد: با توجه به افزایش قیمت مواد اولیه، تصویب این طرحها نیز در حال حاضر مرهمی بر مشکلات مجتمع های تولیدی فرش دستباف و تابلو فرش نشده و با وجود بازار خوب فرش میزان تولید کاهش یافته است.

مصوبات حمایتی دولت و مجلس از قالیبافان عملیاتی نمی شود

مدیر تعاونی فرش چهار برج میاندوآب با اشاره به بند ۹ ماده ۸ تصویب نامه هیئت وزیران در سال ۸۵ مبنی بر دریافت حداکثر ۴ درصدی کارمزد تسهیلات مجتمع های تولیدی، گفت: این در حالی است که هم اکنون کمتر از ۱۵ درصد نرخ کارمزد توسط بانکها دریافت نمی شود و مجتمعهای قالیبافی با مشکلات عدیده ای مواجه شده اند.

یزدانی با بیان اینکه متاسفانه طرحهای قالیبافی در کمیسیونهای بانکها به دلایل مختلف رد یا درگیر مجراهای قانونی می شود، ادامه داد: مصوبات مجلس نیز بعد از ۲ تا ۳ سال آنهم به صورت ناقص اجرایی می شود که با در نظر گرفتن کوتاه مدت بودن تسهیلات بانکی، نوسات نرخ ارزی و افزایش میزان دستمزد نباید چشم انداز روشنی برای فرش دستباف در نظر داشت.

فرش ریزماهی خوی

متولی چند گانه حوزه فرش دستباف آذربایجان غربی مشکل اصلی

مدیر عامل شرکت تعاونی فرش ارومیه هم در گفتگو با خبرنگار مهر، چند گانه بودن متولی فرش دستباف در آذربایجان غربی یکی از مشکلات و معضلات اصلی است، اعلام کرد: سازمان صنعت، معدن و تجارت، تعاون، اصناف باعث ایجاد فضای عدم تمرکز مدیریت فرش دستباف شده که امیدواریم با توجه به تشکیل کمیته فرش دستباف در استان این مشکل مرتفع شود.

محمد شکری با اشاره به اینکه مواد اولیه خیلی گران شده و به طور مثال ابریشم از مثقالی ۱۳۰ تا ۱۸۵ تومان هم اکنون به ۱۶۰ هزار تومان رسیده، اعلام کرد: عدم صادرات استانی، کم شدن میزان تولید، عدم تخصیص اعتبار و تسهیلات کافی، نبود اتحادیه صادر کنندگان و کمبود نیروی کار ماهر مشکلات اصلی حوزه فرش دستباف در سطح استان هستند.

وی پرداخت ۵۰ میلیون ریال تسهیلات را برای بافت فرش ۶ متری ناکافی اعلام کرد و ادامه داد: ابریشم و نخ معمولی فرش دستباف ۴۰۰ درصد افزایش یافته ولی ۶ ماه پیش فرش دستباف ۱۲ متری ۱۵ میلیون تومان بود که هم اکنون حداکثر تا ۲۵ میلیون ریال یعنی با ۸۰ دصد افزایش به فروش می رسد که نشان دهنده افزایش بیش از حد مواد اولیه نسبت به قیمت فرش است.

نداشتن مدرک تحصیلی فعالان فرش آذربایجان غربی مانع جدی تشکیل اتحادیه صادرکنندگان

در کنار همه مشکلات فرش دستباف آذربایجان غربی هم اکنون بعد از چندین سال مسئولان عزم خود را برای تشکیل اتحایه صادرکنندگان فرش دستباف استان با هدف جلوگیری از صادرات به نام سایر استانها جزم کرده که نداشتن مدرک تحصیلی کافی دست اندرکاران فرش دستباف مانعی جدی بر سر راه این کار بوده و قوانین اتاق بازرگان اجازه تشکیل این اتحادیه و صدور کارت بازرگانی را نمی دهد.

رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان غربی نیز در جلسه ۲۷ فروردین کمیته فرش دستباف با انتقاد از اینکه الزاما نباید همه بافندگان فرش دستباف صادر کننده فرش نیز باشند، گفت: ما بدنبال تشکیل اتحادیه از طریق اتاق بازرگانی هستیم هر چند می توان از طریق تشکیل تعاونی نیز اقدام به صادرات فرش کرد ولی مزایای تشکیل اتحادیه از اتاق بازرگانی بیشتر است.

گزارش از الناز ملک زاده