آغاز رتبه‌بندی کارت‌های بازرگانی
صدور کارت‌های بازرگانی رتبه‌بندی شده از دوشنبه هفته جاری آغاز می‌شود. بر اساس این طرح، ۱۲۰ سازمان، شرکت، موسسه و کارخانه، کارت‌های بازرگانی رتبه‌بندی شده خود را دریافت خواهند کرد و تا پایان سال‌جاری، ۲ هزار کارت بازرگانی صادر شده برای تجار نیز، رتبه‌بندی خواهد شد.
رتبه‌بندی کارت‌های بازرگانی در راستای طرح «صدور کارت‌های بازرگانی هوشمند» اجرایی می‌شود که در حال حاضر به صورت آزمایشی، در پنج اتاق بازرگانی کشور در دست اجرا است.
بنگاه‌هایی که در ۱۷ معیار اعم از سودآوری، پیشینه، ارزش صادرات، ارزش واردات، توانمندی مدیران، برنامه‌های آتی، سابقه اعتباری، میزان فروش، ارزش افزوده، مبلغ ۳ در هزار درآمد مشمول مالیات، شاخص‌های بهره‌وری، وضعیت دعاوی حقوقی، اشتغالزایی، فعالیت در تشکل‌های صنفی و انجمن‌ها، نسبت سرمایه ثبت شده به مجموع بدهی، فعالیت در اتاق‌های بازرگانی و نسبت‌های مالی سازمان بالاترین امتیاز را کسب کنند، «کارت بازرگانی طلایی» دریافت می‌کنند و سایر بنگاه‌ها به نسبت سهم خود از این معیارها، کارت‌های بازرگانی «نقره‌ای» و «برنزی» دریافت خواهند کرد. اعتبار کارت‌های بازرگانی طلایی؛ ۵ سال، کارت‌های بازرگانی نقره‌ای؛ ۲ سال و کارت‌های بازرگانی برنزی؛ یک سال خواهد بود.
آن طور که مجری طرح ملی رتبه‌بندی کارت‌های بازرگانی می‌گوید: در نخستین مرحله از اجرای این طرح، ۱۰۰ سازمان مورد بررسی قرار گرفتند که از این تعداد، ۴۳ واحد موفق به دریافت کارت بازرگانی «طلایی»، ۶۷ واحد موفق به دریافت کارت بازرگانی «نقره‌ای» و ۱۰ واحد موفق به دریافت کارت بازرگانی «برنزی» شدند. به گفته فرشید شکرخدایی، بر اساس ۱۷ معیار در نظر گرفته شده، واحدهای صنعتی و بازرگانی از ۱ تا ۱۰۰ امتیازدهی شده‌اند و بر اساس آن، به واحدهایی که امتیاز بین صفر تا ۳۰ دریافت کرده‌اند، کارت بازرگانی عادی، به واحدهایی که امتیاز بین ۳۱ تا ۶۰ دریافت کرده اند، کارت بازرگانی برنزی، به واحدهایی که امتیاز بین ۶۱ تا ۸۰ دریافت کرده‌اند، کارت بازرگانی نقره‌ای و به بنگاه‌هایی که امتیاز ۸۱ تا۱۰۰ را کسب کرده‌اند، کارت بازرگانی طلایی داده می‌شود.
بر اساس اعلام اتاق بازرگانی ایران، در مرحله نخست این طرح، عملکرد تجار و بازرگانانی که حداقل سه سال سابقه فعالیت داشته‌اند، بررسی شده است و تا پایان سال‌جاری، ۲ هزار کارت بازرگانی تجار و بازرگانان رتبه‌بندی خواهد شد.دارندگان کارت‌های بازرگانی رتبه‌بندی شده از امتیازات مختلفی هم برخوردار خواهند شد؛ برای مثال، دارندگان کارت‌های بازرگانی طلایی، نقره‌ای و برنزی در فرآیند انتخاب و معرفی صادرکنندگان نمونه کشور و صادرکنندگان استانی در اولویت قرار خواهند گرفت. همچنین دارندگان کارت‌های بازرگانی طلایی؛ ۱۵ درصد، کارت‌های نقره‌ای؛ ۱۰ درصد و دارندگان کارت‌های برنزی؛ ۵ درصد از مازاد جوایز صادراتی را از آن خود خواهند کرد.میزان تسهیلات در نظر گرفته شده برای مشارکت در هیات‌ها و نمایشگاه‌های خارج از کشور برای دارندگان کارت‌های طلایی نیز ۵۰ درصد و نقره‌ای ۳۰ درصد است؛ ضمن اینکه دارندگان این کارت‌ها در بهره‌مندی از مزایا و اعتبار تخصیصی و تخفیفات صندوق ضمانت صادرات نیز در اولویت قرار خواهند گرفت.
بهره‌مندی از تسهیلات مربوط به خط سبز گمرکی، اولویت در تشکیل، توسعه و حمایت از شبکه‌های کسب‌و‌کار صادراتی، تخفیف ۵۰ درصدی کارت‌های طلایی، ۳۰ درصدی کارت‌های نقره‌ای و ۱۵ درصدی کارت‌های برنزی در هزینه دوره‌های آموزشی، سمینارها و همایش‌ها، اختصاص تخفیف در حق بیمه سهم کارفرما از سوی تامین اجتماعی برای دارندگان کارت‌های رتبه‌بندی شده، اعتبارات بانکی با نرخ سود پایین برای دارندگان این کارت‌ها و تخفیف ۳۰ درصدی کارت‌های طلایی، ۲۰ درصدی کارت‌های نقره‌ای و ۱۰ درصدی کارت‌های برنزی از سوی سازمان امور مالیاتی کشور نیز از دیگر مزایایی است که در طرح صدور کات‌های بازرگانی هوشمند در نظر گرفته شده است.
تسهیل در انجام تشریفات گمرکی
یکی از تاکیداتی که بخش خصوصی همواره داشته، این است که در صدور کارت‌های بازرگانی، سوابق تجاری افراد باید در نظر گرفته شود؛ واقعیتی که هم اکنون تا حدی مغفول مانده و با تجار و بازرگانان بر اساس یک نوع مقررات واحد در تخصیص کارت بازرگانی برخورد می‌شود، اما با رتبه‌بندی کارت‌های بازرگانی و صدور کارت‌های هوشمند، سوابق تجار و بازرگانان مورد به مورد بررسی خواهد شد تا حقی از کسی ضایع نشود.
در این باره، رییس کمیسیون ترانزیت، حمل‌و‌نقل و گمرک اتاق بازرگانی ایران نیز تسهیل در انجام تشریفات گمرکی را از مهم‌ترین نتایج صدور کارت‌های بازرگانی هوشمند رتبه‌بندی شده می‌داند و تصریح می‌کند: با رتبه‌بندی کارت‌های بازرگانی میان کسانی که سال‌ها سابقه فعالیت تجاری در کشور دارند، با کسانی که چند روزه وارد کار شده‌اند و عملا در پشت پرده، مقاصدی غیر از تجارت شفاف را دنبال می‌کنند، تمایز ایجاد می‌شود. مسعود دانشمند در گفت‌و‌گو با «دنیای اقتصاد» خاطرنشان کرد: مسوولان سازمان توسعه تجارت اعلام کرده اند که با رتبه‌بندی کارت‌های بازرگانی، رتبه‌بندی صادرکنندگان را با توجه به میزان صادرات آنها انجام خواهند داد که این اقدام با هدف یکسان‌سازی شاخص‌های قضاوت در خصوص صادرکنندگان برتر صورت می‌گیرد تا از این طریق شناسایی و ارائه تسهیلات به صادرکنندگان خوشنام سریع‌تر و راحت‌تر انجام شود. طرح ملی رتبه‌بندی کارت‌های بازرگانی با توجه به تصحیح آیین‌نامه اجرایی قانون مقررات صادرات و واردات مصوب ۸/۳/۸۹ هیات وزیران از سوی اتاق بازرگانی ایران تدوین شده و اجرا می‌شود. بر اساس این آیین نامه تصحیح شده، تمدید کارت‌های بازرگانی برای بیش از یک سال منوط به داشتن رتبه متناسب اعلام شده و در حال حاضر سامانه نرم‌افزاری مربوط به صورت مکانیزه، داده‌های هویتی و عملیاتی دارندگان کارت بازرگانی را جمع‌آوری می‌کند تا از این طریق، صدور دو هزار کارت بازرگانی هوشمند تا پایان سال ۹۱ اجرایی شود.
امکان فعالیت تجار تنها در سه رشته
در راستای جامعیت بخشیدن به طرح مذکور، تفاهم نامه‌ای هم میان رییس اتاق بازرگانی، صنایع و معادن تهران و رییس سازمان توسعه تجارت کشور منعقد شده که بر اساس آن، صدور کارت‌های جدید و تمدید این کارت‌ها، براساس رشته فعالیت تخصصی صورت می‌گیرد؛ به گونه‌ای که از این پس، فعالان اقتصادی خارج از رشته‌هایی که در کارت‌ها درج می‌شود، اجازه ثبت سفارش نخواهند داشت. این تفاهم‌نامه با هدف ضابطه‌مند کردن مسیر ثبت سفارش کالاها میان یحیی آل اسحاق، رییس اتاق تهران و حمید صافدل، رییس سازمان توسعه تجارت ایران منعقد شده تا از این پس، تجار اجازه ثبت سفارش کالادر هر رشته‌ای، خارج از حیطه فعالیت صادراتی یا وارداتی خود نداشته باشند. البته برای اینکه تجار در این زمینه متضرر نشوند، مقرر شده که برای هر تاجر از میان ۱۶ مجموعه فعالیتی که برای تجارت در نظر گرفته شده، سه مجموعه فعالیت تخصصی لحاظ شود تا شاهد تشدید محدودیت تجاری برای تجار نباشیم.این مجموعه فعالیت‌ها بر اساس سرفصل‌هایی است که در کتاب مقررات صادرات و واردات وجود دارد و تجار بر اساس این سرفصل‌ها می‌توانند سه مجموعه فعالیتی خود را انتخاب کنند. البته مجموعه فعالیت‌های مندرج برای تجار امکان تغییر دارد و بر این اساس، تجار هر زمان که بخواهند، می‌توانند مجددا رشته فعالیتی خود را تغییر دهند.
