استقبال ایرانیان از پوشاک داخلی
در حالیکه به اعتقاد بسیاری از افراد طی چند دهه گذشته مصرف پوشاک خارجی از مصرف تولیدات داخل پیشی گرفته، نتایج نظر سنجی انجام شده توسط مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران(ایسپا) خلاف آن را نشان میدهد.
ایسپا در دو بخش یعنی پوشاک آقایان و پوشاک بانوان از خانوارهای تهرانی نظرسنجی کرده که نتایج این نظرسنجی نشان میدهد که در هر دو بخش بیشترین مصرف پوشاک توسط آقایان و خانمها مربوط به محصولات تولید داخل بوده است.
در بخش پوشاک آقایان بعد از محصولات ایرانی، محصولات کشور ترکیه بیشترین مصرف را در بین خانوارهای تهرانی به خود اختصاص دادهاند، به طوری که ۱۳.۴ درصد از آنها کت و شلوار، ۸.۳ درصد کفش، ۱۶ درصد پیراهن، ۲۳.۷ درصد شلوار، ۲۲.۵ درصد تیشرت، ۲۱.۹ درصد کاپشن و پالتو و ۹.۲ درصد لباس ورزشی را بیشتر از محصولات کشور ترکیه استفاده میکنند.
با گرفتن میانگین از درصد استفاده خانوارها از اقلام هفت گانه مربوط به پوشاک آقایان میتوان نتیجه گرفت که میانگین مصرف پوشاک ایرانی در بین آقایان برابر با ۶۲.۴ درصد است.
بعد از پوشاک ایرانی، پوشاک ترکیه با میانگین ۱۶.۴ درصد رده دوم را از نظر مصرف شهروندان تهرانی به خود اختصاص داده است. کشورهای اروپایی با میانگین ۶.۱ درصد و کشور چین با میانگین ۵.۵ درصد رتبههای بعدی را در اختیار دارند.
استقبال زنان ایرانی از پوشاک داخلی
در بخش پوشاک خانمها نیز نتایج نظرسنجی ایسپا نشان میدهد که خانوارهای تهرانی، پوشاک مربوط به خانمها را نیز بیشتر از اجناس ایرانی تهیه میکنند. بعد از محصولات ایرانی، محصولات کشور ترکیه رتبه دوم را به خود اختصاص داده است؛ به گونهای که ۱۸.۴ درصد لباس مجلسی، ۱۰.۶ درصد کفش، ۱۴.۹ درصد پیراهن، ۲۵.۱ درصد شلوار، ۱۵.۱ درصد روسری و شال، ۲۰.۴ درصد کاپشن، پالتو و سویی شرت، ۱۰.۶ درصد مانتو، ۳.۴ درصد پارچه چادر مشکی، ۱۲.۲ درصد لباس مشکی و ۷.۴ درصد لباس ورزشی خود را از محصولات کشور ترکیه تامین میکنند.
با گرفتن میانگین از درصد استفاده خانوارها از اقلام هفت گانه مربوط به پوشاک خانمها میتوان نتیجه گرفت که میانگین مصرف پوشاک ایرانی در بین خانمها برابر با ۶۲ درصد است.
نتایج نظرسنجی ایسپا درباره نوع مصرف پوشاک در بین آقایان و خانمهای تهرانی در حالی منتشر شده که به گفته بسیاری از فعالان صنعت نساجی و پوشاک مصرف محصولات ساخت ترکیه و چین در ایران در این حوزه طی چند دهه اخیر روندی کاملا صعودی داشته و حتی این موضوع حتی باعث تعطیلی بسیاری از واحدهای تولیدی نیز شده است.
قاچاق گسترده پوشاک به ایران
از سوی دیگر پوشاک از جمله اقلامی محسوب میشود که بیشترین حجم قاچاق را به کشور دارد. مرکز پژوشهای مجلس در آخرین گزارش خود درباره واردات پوشاک اعلام کرده که محمولههای کشف شده پوشاک قاچاق در سال ۱۳۸۹ سه برابر کل حجم واردات قانونی این کالاها بوده است. مرکز پژوشهای مجلس همچنین با اشاره به رشد شدید قاچاق پوشاک به کشور اعلام کرده که طی سالهای ۱۳۸۵ تا ۱۳۸۹ قاچاق پوشاک به کشور رشد ۵۰۰ درصدی داشته است.
پیشتر نیز معاون پیشگیری و هماهنگی امور استانها و سازمانهای ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز خبر داده بود که در سال ۱۳۸۹ بیش از ۶۰ هزار پرونده درباره قاچاق پوشاک تشکیل و بیش از ۸۰ هزار نفر در این زمینه دستگیر شدند.
تازهترین آمار گمرک ایران نیز حاکی از آن است که در سه ماه نخست امسال واردات قانونی پوشاک به کشور تنها معادل حدود پنج میلیون دلار بود. این رقم نسبت به مدت مشابه در سال قبل رشد ۹ درصدی را نشان میدهد. امارات، چین و ایتالیا نیز اصلیترین مبادی ورود پوشاک به کشور اعلام شدهاند.
به گفته کارشناسان در صورتی که برای معضل قاچاق پوشاک فکری نشود، واحدهای تولیدی فعال در این حوزه که از نظر تعداد نیروی کار و میزان سرمایهگذاری به ترتیب ۱۴ و ۸ درصد از صنعت کشور را تشکیل میدهند، تعطیل خواهند شد.