اضافه شدن کارمزد راهی برای کاهش مشکلات واردکنندگان

پس از گذشت بیش از ۹ ماه از راه‌اندازی مرکز مبادلات ارزی و ارائه ارز به نرخ مبادله‌ای به واردکنندگان کالا و خدمات با اولویت‌های یک تا ۹ و دیگر موارد مجاز، بانک مرکزی در جهت برطرف کردن مشکلات بازرگانان اصلاحاتی در دستورالعمل نحوه خرید و فروش ارز به نرخ مبادله‌ای اعمال کرده و بندی را تحت عنوان «کارمزد » به آن اضافه کرده است.

به گزارش ایسنا، در پی تماس‌های تعدادی از واردکنندگان و اعتراض آنها نسبت به کسر کارمزد هشت درصد آن هم با قیمت ارز مبادله‌ای از حسابشان و ایجاد مشکلاتی در تحویل کالا به آن جهت که ارز به میزان خریدی که انجام داده‌اند به دست فروشنده کالا نرسیده،‌ نسبت به این کار بانک‌ها اعتراض داشتند و آن را خلاف قانون و دستورالعمل بانک مرکزی عنوان کردند.

در این باره مدیر امور ارزی و بین‌الملل بانک سینا به ایسنا گفت: یکی از دلایل کسر این کارمزد هزینه دور زدن تحریم‌هاست و بانک‌ها مجبور هستند تا این ارز را چندین دست بچرخانند تا بتوانند ارز را به فروشندگان برسانند در این بین هر بار جابه‌جایی کارمزدی می‌برد.

علی اصغر نورالهی به بخش‌نامه جدید بانک مرکزی که بیست‌و هفتم خردادماه به بانک‌های مرتبط با این موضوع ابلاغ شده اشاره کرد و گفت: بانک مرکزی پس از گذشت این مدت به برخی اشکالات دستورالعمل اولیه پی برده و آن را اصلاح کرده است که یکی از آنها نیز موضوع کارمزد است و براساس آن واردکنندگان می‌توانند به میزان این کارمزدها ارز مبادله‌ای دریافت کنند.

وی خاطر نشان کرد:‌بر اساس بخش‌نامه قبلی وارد کنندگان مجبور بودند از محل منابع خود این کارمزدها را پرداخت کنند و دلایل اصلی همان تحریم‌هاست. البته همین میزان کارمزد به نوع ارز مورد نیاز مشتریان و همچنین کشوری که قرار است کالا خریداری شود متفاوت خواهد بود. در کشور یا بانکی پنج درصد کارمزد می‌دهیم و در بانک دیگر مبلغی کمتر یا بیشتر از آن که همه هزینه دور زدن تحریم‌هاست.

نورالهی گفت:‌البته وارد کننده اگر این هزینه پنج تا هشت درصد را هم به بانک نمی‌داد مجبور بود که کل کالا را با ارز آزاد خریداری کند و در هرصورت به صرفه برای آنها بوده که حتی کارمزدی به قیمت ارز از آنها کسر شود.

به گزارش ایسنا متن کامل اصلاحیه دستورالعمل اجرایی نحوه خرید و فروش ارز به نرخ مبادله‌ای مورخ ۲۷ خردادماه ۹۲ به شرح زیر است، هرچند که این دستورالعمل جدید هم سوالاتی همچون آنکه «‌چرا میزان اعتبار گواهی ثبت آمار و مهلت خرید ارز ۴۵ و ۳۰ روز تقویمی در نظر گرفته شده درحالی که خود بانک‌ها عملیات بانکی را به روزهای کاری محاسبه می‌کنند و مثلا ۱۰ روز کاری برای آنها ممکن است دو تا سه هفته تقویمی به طول بیانجامد».

اصلاحیه دستورالعمل اجرایی نحوه خرید و فروش ارز به نرخ مبادله‌ای

“با توجه به مفاد بند ۲ یک هزار و یک صد و هشتمین صورتجلسه شورای پول و اعتبار، کلیه بانک‌هایی که عضو بازار بین بانکی ارز هستند می توانند با رعایت موارد ذیل، مجموعه مقررات ارزی و سایر ضوابط و مقررات نسبت به خرید و فروش ارز با نرخ مبادله‌ای جهت واردات کالا و خدمات مرتبط با اولویت‌های یک (اعلام شده از سوی این بانک)، ۲، ۳، ۴، ۵،‌ ۶، ۷، ۸ و ۹ و دیگر موارد مجاز به دریافت ارز با نرخ مذکور اقدام کنند:

۱-کلیه متقاضیان که دارای شرایط لازم جهت خرید ارز به نرخ مبادله‌ای هستند (دارندگان ثبت سفارشات تایید شده در سامانه پرتال ارزی با اولویت‌های یاد شده و سایر موارد پیش بینی شده در بخش نامه‌ها و نامه‌های عمومی بانک مرکزی)، می‌توانند به شعب بانک‌های عامل مراجعه کرده و به میزان مبلغ ثبت سفارش و یا ثبت خدمات انجام شده با رعایت مقررات مربوطه، به صورت یکجا و یا به دفعات (با توجه به مبلغ و نوع ارز، نوع کالا، شرایط مندرج در پروفرما و ثبت سفارش) ، درخواست خرید ارز کند.

۲-با توجه به اعلام نرخ مبادله‌ای در ابتدای هر روز از سوی بانک مرکزی به بانک‌ها (نرخ مزبور در سایت بانک مرکزی قابل دسترسی برای عموم است)، چنانچه متقاضی خواستار استفاده از ارز به نرخ یاد شده (مبادله‌ای) باشد، بانک‌های عامل می بایست پس از کنترل اسناد و مدارک، و تطبیق درخواست مشتری با اطلاعات ثبت سفارش در سامانه پرتال ارزی، به منظور دریافت کد تخصیص ارز و صدور گواهی ثبت آماری، اطلاعات مربوطه را از طریق سامانه نمایش و مدیریت اطلاعت گواهی ثبت آماری پرتال ارزی به اداره نظارت ارز بانک مرکزی ارسال کنند.

تبصره: چنانچه اولویت مندرج در ثبت سفارشات قبلی (مواردی که قبلا صادر شده و اوراق مربوطه نزد مشتری است ) با اولویت ثبت شده در سامانه مغایر باشد، ملاک عمل اولویت ذکر شده در سامانه مزبور خواهد بود.

۳-اداره نظارت ارز پس از انجام و بررسی‌های لازم، نسبت به ارائه کد تخصیص ارز و صدور گواهی ثبت آماری اقدام کرده و مراتب توسط بانک‌های عامل از طریق پرتال ارزی قابل رویت خواهد بود.

۴-مدت اعتبار گواهی‌های ثبت آماری از تاریخ صدور برای کالاهای وارداتی شرکت بازرگانی دولتی ایران و شرکت پشتیبانی امور دام دو ماه، دارو، مواد اولیه دارویی و تجهیزات پزشکی (صرفا کالاهای با اولویت ۲) ۴۵ روز و برای سایر موارد ۳۰ روز تقویمی بوده و در صورت عدم خرید ارز طی مدت یاد شده، گواهی‌های صادره، ابطال شده تلقی می گردند. جهت اخذ گواهی ثبت آماری جدید از اداره نظارت ارز برای همان ثبت سفارش، بانک‌های ضمن ارائه تقاضای ابطال گواهی ثبت آماری قبلی می‌بایست با رعایت مقررات مربوطه، گواهی جدید درخواست کنند.

۵-ارائه کد تخصیص ارز به منزله تخصیص ارز مربوطه در مدت مورد اشاره (طبق بند ۴) بوده و بانک‌های امل پس از طی فرایند ذکر شده جهت دریافت کد تخصیص ارز، به منظور خرید ارز از بانک مرکزی می بایست درخواست‌های خود را از طریق سامانه تامین ارز در روزهای عادی حداکثر تا ساعت ۱۳/۱۵ و روزهای پنجشنبه تا ساعت ۱۱ ارسال کنند.

۶-دریافت معادل ریالی ارز مورد درخواست از مشتری، می بایست در روز ارائه تقاضای خرید ارز از طریق سامانه مذکور به بانک مرکزی صورت گرفته و انجام اقداماتی از قبیل انتقال وجوه سپرده مشتری از حساب پس انداز به حساب جاری، ایجاد مسدودی در حساب‌ها و .. قبل از ارائه تقاضای مورد بحث ممنوع است.

۷-پس از اجرای بند ۵ فوق فروش ارز انجام و با توجه به والور معامله، مبلغ ارزی مربوطه به حساب بانک‌های عامل نزد کارگزاران خارج از کشور واریز خواهد شد.

۸-چنانچه به هر دلیل (ابطال اعتبار اسنادی/ حواله،‌استفاده از بخشی از مبلغ گواهی ثبت آماری و ارائه تقاضای تقلیل آن و …) ارز فروخته شده جهت واردات کالا مورد استفاده قرار نگرفته و مشتری معادل ریالی آن را مطالبه نماید ارز مربوطه می بایست در چارچوب درخواست‌های تامین ارز به سایر گواهی‌های ثبت آماری صادره تخصیص یافته و معادل ریالی آن بر مبنای نرخ خرید ارز در روزهای تقاضای مشتری جهت ابطال (ارزی خریداری شده) پرداخت گردد در این راستا می بایست اطلاع رسانی کامل و جامع از سوی بانک‌های عامل صورت گرفته و تعهد لازم از مشتری اخذ شود.

تبصره ۱: در مورد ارزهای استفاده نشده چنانچه نرخ ارز روز باز خرید نسبت به تاریخ خرید آن، افزایش یافته باشد، مبلغ پرداختی به مشتری براساس نرخ روز خرید اولیه بوده و مابه التفاوت مربوطه بانک عامل تعلق خواهد داشت.

تبصره ۲: کارمزد آن بخش از عملیات که انجام شده می بایست به صورت ریالی از سوی مشتری به بانک عامل تادیه شود.

۹-در صورتی که وفق بخش نامه‌ها ونامه‌های عمومی بانک مرکزی فروش ارز برای کالاهای و خدمات وارده به مناطق آزاد و ویژه اقتصادی مجاز اعلام گردیده باشد، جهت خرید ارز مربوطه بانک‌ها می بایست نسبت به تکمیل وارسال ثبت خدمات به اداره نظارت ارز و ارائه درخواست از طریق سامانه پرتال ارزی اقدام کنند.

۱۰- در مورد آن دسته از ثبت سفارشاتی که در قسمت نوع معامله / تامین ارز آن‌ها نرخ مرجع، غیر مرجع و یا تسهیلات درج شده و بخشی از مبلغ این گونه ثبت سفارشات قبلا به فروشنده پرداخت شده و جهت تامین وجه مابقی ثبت سفارشات مربوط به اولویت‌های ذکر شده در صدر دستورالعمل با رعایت مفاد بخش نامه‌ها و نامه‌های عمومی بانک مرکزی، تقاضای خرید ارز به نرخ مبادله‌ای ارائه شود، در صورت اصلاح گواهی ثبت آماری قبلی و دریافت گواهی جدید، فروش ارز برای مانده مبلغ ثبت سفارش، بلامانع است.

تبصره: در مواردی که وفق بخش نامه‌ها و نامه‌های عمومی این بانک ارز مرجع و یا کد تخصیص ارز به نرخ مرجع دریافت شده، لیکن وفق مقررات پرداخت مابه التفاوت و تغییر کد تخصیص ارز به نرخ مبالده‌ای ضرورت دارد، انجام این مهم الزامی است.

۱۱-در اجرای مفاد بندهای فوق، بانک‌ها می بایست ضمن ثبت اطلاعات مربوطه در سامانه پرتال ارزی و ارائه تقاضای کتبی و اطلاعات مکفی طبق نامه عمومی شماره ۹۲/۵۹۳۹۷ مورخ ۱۳۹۲/۳/۱ به اداره نظارت ارز جهت تایید اصلاحات صورت گرفته‌،برای مانده آن درخواست گواهی ثبت آماری جدید ارائه نمایند. در این رابطه، چنانچه در قسمت نوع معامله / تامین ارز ثبت سفارشات عبارت نرخ مرجع و یا تسهیلات درج شده باشد لازم است بانک‌ها تقاضای خود مبنی بر اصلاح عبارت مندرج در قسمت نوع معامله / تامین ارز ثبت سفارشات از نرخ ارز مرجع/ تسهیلات به براساس سیاست‌ها و روش‌های اعلامی بانک مرکزی را به وزارت صنعت، معدن و تجارت ارائه تا اصلاحات لازم در سامانه معمول شود.

۱۲-چنانچه امکان گشایش اعتبار / ثبت برات اسنادی و یا حواله از طریق ارز مندرج در ثبت سفارش وجود نداشته باشد، در صورت موافقت بانک عامل و به شرط پذیرش فروشنده، ارائه درخواست گواهی ثبت آماری با ارز جایگزین و به تبع آن گشایش اعتبار / ثبت برات و انجام حواله با ارز معادل بدون اصلاح ثبت سفارش بلامانع است.

۱۳-فروش ارز به نرخ مبادله‌ای بابت هزینه‌های، تبدیل ارزها به یکدیگر انتقال ارز از طریق بانک و یا صرافی و کارمزد بانک کارگزار مرتبط با ارزهای خریداری شده، در صورت تبدیل ارز مربوطه حداکثر تا شش درصد و در صورت عدم تبدیل، حداکثر تا ۴ درصد بلامانع است. در صورت تجاوز مبلغ کارمزدها از حداکثر ذکر شده مابقی آن می بایست از سوی مشتری تامین شود.

تبصره ۱:‌فروش از به نرخ مبادله ای بابت هزینه‌های گشایش اعتبار اسنادی، ثبت برات اسنادی و انجام حواله با رعایت مفاد بخش نامه‌های اداره نظارت بر بانک‌ها و موسسات اعتباری بلامانع است.

تبصره ۲: برای خرید ارزهای فوق بانک‌ها می بایست گواهی ثبت آماری دیگری علاوه بر مبلغ ثبت سفارش درخواست نمایند. برای این منظور لازم است بانک‌ها بدوا گواهی ثبت خدمت را تکمیل و جهت تایید به اداره نظارت ارز ارسال کند. در این راستا پس از ارائه تقاضای صدور گواهی ثبت آماری و دریافت کد تخصیص ارز، بانک‌ها می توانند نسبت به ارائه درخواست خرید ارز مربوطه اقدام کنند.

تبصره ۳:‌خرید راز بابت کارمزدهای فوق صرفا در صورتی که کالای مربوطه با نرخ مبادله‌ای تامین شده باشد، امکان پذیر خواهد بود.

۱۴-پس از دریافت کد تخصیص ارز، بانک‌های عامل جهت انجام هر گونه اصلاحیه در گواهی ثبت آماری صادره، لازم است مراتب را با رعایت مفاد نامه عمومی شماره ۹۲/۵۹۳۹۷ مورخ ۱۳۹۲/۳/۱ به اداره نظارت ارز بانک مرکزی منعکس کنند.

۱۵-بانک‌ها می توانند ارزهای حواله‌ای با منشا خارجی متقاضیان را با توجه به زیر نویس صفحه ۳ بخش اول مجموعه مقررات ارزی بهنرخ مبادله‌ای از سوی بانک مرکزی خریداری و با انتخاب منابع بانک عامل در قسمت نوع نرخ ارز در سامانه نمایش و مدیریت اطلاعات گواهی ثبت آماری با رعایت مفاد این دستورالعمل نسبت به فروش آن به مشتریان با لحاظ حداکثر یک درصد کارمزد جهت واردات کالاها و خدمات موضوع این دستورالعمل و صرفا برای سرزمین اصلی اقدام نمایند. ضمنا در این راستا ارسال اطلاعات ارزهای فروخته شده به ادرات آمار و تعهدات ارزی و نظارت ارز بانک مرکزی در همان روز فروش الزامی است.

۱۶-در صورتی که آن بانک در نظر دارد بخشی از مبلغ اعتبار اسنادی را موقع گشایش خریداری (ارز پیش دریافت) و مابقی را موقع میان پرداخت و یا سایر پرداخت‌های آتی ابتیاع نماید در این گونه موارد برای ارز موضوع پیش دریافت می بایست در قسمت نوع نرخ ارز نرخ مبادله‌ای انتخاب گردیده و برای باقیمانده مبلغ نیز نرخ مبادله‌ای با ذکر مدت انتخاب و پس از اخذ گواهی ثبت آماری، گشایش اعتبار صورت گیرد. در مورد بروات با تعهد پرداخت بانک نیز صدور گواهی ثبت آماری به ترتیب فوق بلامانع است برای گواهی‌های اخیرالذکر (گواهی‌های مدت‌دار مبادله‌ای) فروش ارز قبل از مدت ذکر شده در گواهی مقدور نمی باشد.

۱۷-با عنایت به مصوبه کارگروه پرتال ارزی مبنی بر ترخیص برخی کالاهای فاسد شدنی، یخچالی و نظایر آن‌ قبل از تامین ارز آن ها، بانک‌ها می توانند با درج شماره و تاریخ نامه وزارتخانه ذیربط که ترخیص کالا را ضروری تشخیص داده، در قسمت نوع نرخ ارز گزینه نرخ مبادله‌ای را با ذکر مدت انتخاب نمایند تا گواهی مربوطه صادر و امکان ترخیص کالا میسر گردد بدیهی است اصلاح گواهی و خرید ارز مربوطه به ارز مبادله‌ای با رعایت مقررات مربوطه و مفاد بند ۱۶ امکان پذیر خواهد بود.

۱۸-چنانچه بانکی حاضر به خرید و فروش ارز نبوده و صرفا حاضر به نقل و انتقال (تهاتر) ارز در خارج از کشور، بین فروشندگان و خریداران ارز دارای ثبت سفارش با اولویت‌های ذکر شده باشد، انجام نقل و انتقالات مورد بحث پس از اعلام مبلغ، نوع ارز و محل عرضه ارز به بانک مرکزی درهمان روز، بلامانع است. بنابراین در این راستا بانک‌ها صرفا نسبت به ارائه اطلاعات اقدام خواهد کرد.”