بهای کالای صادراتی فلزات در فروردین

افزایش قیمت تمام شده کالاهای صادراتی
گزارش بانک مرکزی نشان می دهد

گروه بازار پول- همزمان با تشدید نوسان های ارزی در ماه های پایانی سال گذشته، شاخص بهای کالاهای صادراتی در ایران نیز روند صعودی داشته است اتفاقی که به کاهش قدرت رقابت پذیری کالاهای صادراتی ایرانی منجر می شود. گزارش بانک مرکزی نشان می دهد با اینکه شاخص بهای کالاهای صادراتی پیش از زمستان سال گذشته روند نزولی داشته و حتی در شهریور ماه سال ۹۰ به عدد صفر رسیده، در چهار ماهه آبان تا بهمن سال گذشته، روزهایی که نرخ دلار به عنوان ارز مرجع صادراتی با نوسان های عمده ای روبه رو بود، بار دیگر روند افزایشی گرفته و حتی در بهمن ماه نزدیک به ۵ درصد رشد کرده است.
شاخص بهای کالاهای صادراتی در ایران یکی از انواع شاخص های قیمت است که تغییرات سطح عمومی قیمت کالاهای غیرنفتی صادراتی را نشان می دهد. برای تهیه این شاخص، «قیمت ارزی کالاهای صادر شده به قیمت ریالی» تبدیل می شود و روی هم رفته تغییرات این شاخص، نمایانگر تغییرات قیمت کالاهای صادر شده در بازارهای جهانی و نوسانات نرخ ارز است. به عبارت دیگر وقتی شاخص بهای کالاهای صادراتی روند صعودی پیدا می کند، نشانه های جدیدی از افزایش «قیمت تمام شده کالای صادراتی» را نمایان می سازد، چرا که با افزایش این شاخص، قیمت تمام شده کالای صادراتی بالاتر می رود. برخی کارشناسان معتقدند با افزایش قیمت کالای صادراتی، در بازار رقابتی امروز جهانی، شانس یافتن بازارهای جدید و صادرات بیشتر کالاهای ایرانی نیز کاهش پیدا می کند.

دسته بندی کالاهای صادراتی
بانک مرکزی شاخص قیمت کالاهای صادراتی را بر اساس دو گروه عمده اصلی و اختصاصی دسته بندی می کند. بیشتر کالاهای گروه اول با تکیه بر مواد طبیعی یا خوراکی ایجاد شده؛ از جمله کالاهای این گروه محصولات نباتی و حیوانی، محصولات معدنی، محصولات صنایع غذایی، محصولات نساجی و… است. در گروه دوم نیز محصولات پتروشیمی قرار می گیرد.

بهای کالای صادراتی نباتی در فروردین ماه
بر اساس گزارش بانک مرکزی، در فروردین ماه پارسال، شاخص بهای گروه محصولات نباتی در مقایسه با ماه قبل ۲/۴ درصد افزایش داشت. البته گزارش بانک مرکزی نشان می دهد که شاخص بهای این گروه در مقایسه با فروردین ماه سال ۸۹ به میزان ۷/۸ درصد کاهش داشته است.

بهای کالای صادراتی معدنی در فروردین ماه
در فروردین ماه سال گذشته،شاخص بهای کالاهای صادراتی معدنی نیز روند صعودی نسبت به اسفند ماه ۸۹ داشته است. افزایش شاخص بهای پروپان مایع شده به میزان ۶/۱۲ درصد، بوتان مایع شده ۶/۸ درصد، موم پارافین ۱/۴ درصد، سیمان ۸ دهم درصد و پودر بنتونیت ۲/۱ درصد در رشد ۷/۶ درصدی شاخص بهای کالاهای صادراتی ایران موثر بوده است. شاخص بهای گروه محصولات معدنی به میزان ۹/۱۸ درصد بالاتر از عدد شاخص فروردین ماه ۸۹ بوده است.

بهای کالای شیمیایی صادراتی در فروردین ماه
از دیدگاه بانک مرکزی، بالارفتن شاخص بهای آمونیاک به میزان ۷/۱۲ درصد، پارازایلین به میزان ۲/۳ درصد، پودرهای شوینده به میزان ۸ دهم درصد و شامپو به میزان ۲/۱ درصد سبب شد تا شاخص بهای گروه محصولات صنایع شیمیایی و صنایع وابسته نسبت به اسفند ماه سال ۸۹ معادل ۳/۲ درصد افزایش نشان دهد.

بهای کالای صادراتی فلزات در فروردین
در این بخش هم در نخستین ماه سال گذشته، شاخص بهای کالای صادراتی افزایشی بوده است. بانک مرکزی در گزارش خود به دلایل این موضوع اشاره کرده و معتقد است که افزایش قیمت انواع مواد اولیه این گروه موجب صعودی شدن روند بهای کالای صادراتی در این بخش شد. بنا به گزارش بانک مرکزی ترقی شاخص بهای آهن کلاف گرم معادل ۷/۹ درصد، شمش آلومینیوم ۴/۶ درصد، تیرآهن ۵/۲۰ درصد، فرومولیبدن ۱/۱ درصد و انواع لوله گالوانیزه ۲/۱ درصد موجب شد تا افزایشی به میزان ۹/۴ درصد در بهای کالای صادراتی فلزات در فروردین ماه ایجاد شود. این در حالی است که شاخص بهای گروه فلزات معمولی و مصنوعات آنها نسبت به فروردین ماه سال ۸۹ معادل ۲۸ درصد افزایش نشان می دهد.

اردیبهشت ماه و اوج گیری بهای کالاهای صادراتی
بنا به گزارش بانک مرکزی، ماه دوم سال ۹۰ برای کالاهای صادراتی با اوج گیری شاخص بهای این گروه از کالاها همراه بوده است. چنانکه شاخص بهای کالاهای صادراتی در ایران در اردیبهشت ماه نسبت به ماه قبل ۳/۵ درصد افزایش داشته است. در اردیبهشت ماه سال جاری، افزایش شاخص قیمت تعدادی از اقلام نظیر آهن کلاف گرم، پروپان مایع شده، بوتان مایع شده، زعفران، موم پارافین، فرش پشمی دستباف، سالامبور گوسفندی، روده گوسفندی رتبه بندی شده، شمش آلومینیوم، نوشابه، کشمش و سبزه، پودرهای شوینده، انواع لوله گالوانیزه، آمونیاک، آلکید رزین، چینی آلات بهداشتی، کولر، سیمان، فرومولیبدن، پلی وینیل کلرور، تراکتور، سنگ های ساختمانی پرداخت شده، رادیاتور خودرو، رب گوجه فرنگی، روغن دانه آفتابگردان و کنسانتره و آبمیوه با کاهش قیمت تعدادی از اقلام مانند پارازایلین و خرما همراه شد که منجر به افزایش شاخص بهای کالاهای صادراتی در ایران نسبت به ماه قبل شده است. بنا به گزارش بانک مرکزی، این شاخص نسبت به اردیبهشت ماه ۸۹ بیش از ۱۶ درصد افزایش یافته است. شاخص بهای کالاهای صادراتی در دو ماه اول سال ٩٠ نسبت به دوره مشابه سال ۸۹ معادل ۲/۱۳ درصد افزایش پیدا کرده است.

خرداد و تیر
در ماه خرداد پارسال شاخص بهای کالای صادراتی ایران، نسبت به ماه های قبل از آن رشد کمتری داشته و به عبارت دیگر روند افزایشی این شاخص، کندتر شده است. در خرداد ماه سال گذشته نسبت به اردیبهشت ماه شاخص بهای کالای صادراتی ایران ۱/۲ درصد افزایش پیدا کرده است. اما در تیر ماه بار دیگر این شاخص نسبت به ماه گذشته خود بالاتر رفته است. به نحوی که شاخص بهای کالاهای صادراتی در ایران در تیر ماه نسبت به خرداد ماه ۳/۴ درصد افزایش پیدا کرده است. بنا به گزارش بانک مرکزی این شاخص در تیرماه ۹۰، نسبت به تیر ماه سال ۸۹ برابر ۵/۱۵ درصد افزایش داشته است.

مرداد و شهریور، روند کاهشی
در ماه های مرداد و شهریور پارسال، روند این شاخص به پایین ترین حد خود در سال ۹۰ رسیده و حتی در شهریور ماه نسبت به مرداد ماه تغییری نداشته است. اما بار دیگر در مهر و آبان روند افزایشی این شاخص تکرار می شود؛ به نحوی که در هر کدام از این دو ماه، شاخص بهای کالاهای صادراتی ایران نسبت به ماه ماقبل خود ۴/۱ درصد افزایش پیدا کرده است. در ماه آذر روند کاهنده این رشد، تکرار می شود و تنها ۶ دهم درصد رشد این شاخص نسبت به ماه آبان سال گذشته رخ می دهد.

زمستان و روند افزایشی
در سه ماهه زمستان سال گذشته شاخص بهای کالای صادراتی ایران با روند افزایش شدید همراه بوده است. گزارش بانک مرکزی نشان می دهد در بهمن ماه سال گذشته این شاخص نسبت به دی ماه ۳/۴ درصد افزایش پیدا کرده است. افزایش قیمت محصولات اولیه انواع کالاهای صادراتی دلیل این رشد شاخص بوده است.

روزنامه دنیای اقتصاد، شماره ۲۶۲۴ به تاریخ ۴/۲/۹۱، صفحه ۱۲ (بانک و بیمه)