خاب لوپ (Loop Pile) در فرش به چه معنی است؟

بهنام قاسمی

info@kohanjournal.com

شاید فروشندگان فرش ماشینی و یا مردم عادی که با فرش و سر و کار دارند بیشتر با اطلاعات بازاری و متداول در صنعت فرش ماشینی آشنا باشند و کمتر با واژگان تخصصی که در این رشته وجود دارد آشنایی داشته باشند به همین در این سری مقالات قصد داریم به طور ساده و خلاصه بیشتر اصطلاحات تخصصی موجود را بررسی و تشریح کنیم.

خاب لوپ یا خاب حلقه ای چیست؟

معمولاً این نوع از بافت فرش ها به صورت تنها و یا ترکیبی از خاب حلقه ای و خاب بریده (Cut  Loop) به کار می رود و ظاهری همانند فرش های سیسال (Sisal) به فرش می دهد که این روزها به ویژه در بازارهای اروپا، آمریکا و آسیای شرقی بسیار محبوب است. چرا که قابلیت های بسیار زیادی برای ایجاد جلوه و بافت در سطح های مراکز تجاری، منازل، محل های عمومی، هتل ها و … دارد و در انواع مختلف لوپ از جمله خاب حلقه ای کوتاه و کشیده شده، بلند، طرح دار و … تولید می شوند.

در تولید فرش های با خاب لوپ یا همان خاب حلقه ای انتخاب نوع نخ فرش دارای اهمیت بسیار زیادی می باشد. معمولا در تولید این نوع فرش از نخ های حجیم فیلامنتی ممتد یا همان نخ BCF استفاده می شود که می تواند از انواع الیاف مصنوعی، نایلون، پلی پروپیلن و حتی صد در صد پشم ریسیده شده استفاده کرد.

در این نوع فرش ها به لحاظ ساختار بافت و کیفیت محصول نهایی نمی توان از مخلوطی از نخ BCF و یا نخ پشمی استفاده کرد. معمولا در پروژه های بسیار بزرگ از الیاف مصنوعی که طبیعتاً ارزان تر هستند و در پروژه های لوکس تر نخ های صد در صد پشمی با رنگ طبیعی سفارش داده می شود.

فرش های دارای بافت حلقه ای (Loop Pile) می تواند با دو ساختار بافندگی معمولی و نیز ماشین آلات بافت تافتینگ تولید شود اما معمولا سرعت بافت در ماشین آلات تافتینگ به مراتب بالاتر و سریع تر از ماشین آلات بافندگی Face to Face است. از سال هایی که فرش ها عمدتاً توسط دست بافته می شوند زمان زیادی گذشته است و امروزه ماشین آلات فوق مدرن به ما این اجازه را می دهد تا فرش هایی با تراکم متفاوت، نخ های متفاوت و طرح های بی نهایت گوناگون تولید کنیم. امروزه ماشین آلات تافتینگ موجود در بازار با قیمتی حدود ۸۰۰ هزار پوند قابلیت هایی به تولیدکنندگان می دهد که شاید ۲۰ سال پیش هیچ کس تصور آن را نیز نمی کرد. امروز با دستگاه های مدرن موجود در بازار تنها در عرض ۳۰ دقیقه می توانید نوع بافت، نوع نخ و طرح را عوض کنید.

پروسه تولید فرش های لوپ

معمولا ماشین آلات تافتینگ دارای عرض بین ۴ تا ۵ متر هستند و ظاهر عظیم آن ها همراه با کریل مخصوص نخ های سطح فرش و نیز چله و غلطک های پیچش و غیره شکوه خاصی به آن ها می بخشند. اما عموماً قلب این ماشین آلات و نبض تپنده آن ها که به فرش جان و روح می دهد سوزن های کوچکی هستند که پس از تحویل نخ از تغذیه کننده ها هنرمندانه گره های فرش را ایجاد می کنند. در شکل زیر سه مرحله اساسی ایجاد حلقه در یک ماشین فرش بافی تافتینگ را به شکل ساده مشاهده می کنید.

همان طور که در تصویر هم ملاحظه می کنید سوزن در مرحله اول در پشت ماتریکس اصلی فرش یا همان پارچه ای خاب ها بر روی آن سوار می شود قرار دارد و پس از ورود به صفحه و عبور از آن نخ را به یک قلاب (Hooker/Looper) تحویل می دهد و دوباره به سر جای خود باز می گردد. در این مرحله قلاب یا هوکر که عملیات تشکیل خاب قبلی را به پایان رسانده به سمت عقب حرکت می کند و برای ورود مجدد سوزن آماده می شود.

ساختمان ایجاد خاب های بریده (Cut  Loop) هم بسیار به این پروسه شبیه است با این تفاوت که در فرش های با خاب بریده یک تیغ هم وجود دارد که خاب های حلقه ای ایجاد شده را برش می دهد و به دو خاب بریده شده آزاد تبدیل می کند.

مرحله پایانی پس از جمع آوری فرش بر روی غلطک های جمع کننده مقاوم سازی پشت فرش توسط یک لایه پشتی و چسب لاتکس است که باعث مقاومت فرش و استحکام نهایی حلقه ها در فرش می شود.