خراسان جنوبی: گره نقش های غیر بومی در تار و پود فرش استان
تقلب در فرش بافی با استفاده از نقش های دیگر نقاط کشور در برخی کارگاه های فرش بافی استان وجود دارد.
رئیس اتحادیه تولید کنندگان و صادر کنندگان فرش دستباف استان در گفت وگو با «خراسان جنوبی» به تولید فرش با نقوش غیر اصیل در برخی نقاط فردوس، سرایان و بشرویه اشاره کرد و افزود: در این مناطق نقوش فرش های نایین، شیراز و تبریز با شیوه بافت متفاوت با این نقاط تولید می شود که اصالت ندارد و در حقیقت بافت تقلبی فرش آن نقاط است و این کاری است که هند، پاکستان و… با تولید نقوش ایرانی انجام می دهند و فرش بافته شده را به بازارهای جهانی می فروشند.
«کامیابی مسک» افزود: مسئولان کمیته فرش خراسان جنوبی از اتحادیه تولید کنندگان و صادر کنندگان فرش دستباف استان خواستند از تولید فرش با نقوش غیر اصیل در کارگاه های فرش بافی جلوگیری شود بنابراین این اتحادیه با توجه به مصوبه کمیته فرش استان هر کارگاه فرش بافی را که در آن بافندگان به بافت نقوش غیر اصیل مشغول باشند پلمب می کند و این اقدام بیشتر در مناطق جنوب استان در حال اجراست.
به گفته وی، وقتی نقوش فرش یک منطقه در نقطه ای دیگر با شیوه متفاوت بافته می شود علاوه بر این که قیمت آن فرش در بازارهای جهانی می شکند و کاهش می یابد تعداد مشتری آن برند خاص هم در بازارهای جهانی به دلیل تقلبی بودن نقوش و شیوه بافت کم می شود.
وی با اشاره به این که حفظ جایگاه و برند فرش های دستباف ایران در بازارهای جهانی کار مشکلی است، ادامه داد: شاید در یک برهه فرش نایین در بازارهای جهانی مشتری های خوبی داشته باشد به همین دلیل عده ای سودجو و نه تولید کنندگان اصیل ممکن است نقوش غیراصیل در یک منطقه ای را رواج دهند که این تولید به برند فرش آن نقاط در بازارهای جهانی لطمه وارد می کند.
وی با اشاره به ترویج نقوش فرش های نایین، فارس، تبریز و… در بین بافندگان فرش خراسان جنوبی گفت: بر اساس مصوبه این اتحادیه مقرر شد برای حفظ اصالت نقش فرش دستباف با اجرای طرحی از بافت نقوش غیربومی جلوگیری شود.
«کامیابی مسک» افزود: این طرح هم اکنون در نقاطی مثل قاینات که سابقه بافت فرش با نقش های هراتی را از زمان تیموریان دارد اجرا می شود و در بلند مدت تمام نقاط خراسان جنوبی را پوشش خواهد داد. به گفته وی، در برخی از مناطق عشایری نهبندان فرش هایی بافته می شود که هنوز اصالت نقش های بومی را دارد و در بازارهای جهانی از خریداران ویژه خود برخوردار است.
وی با بیان این که حجم تولید فرش دستباف منطقه کم نیست، ادامه داد: شاید در منطقه قدیمی قهستان در برهه ای قالی بافی رونق خوبی داشت و اگر اکنون رونق گذشته را ندارد نتیجه رفاه اجتماعی مردم آن منطقه است زیرا بیشتر افراد به دنبال تحصیل و مشاغل دیگر رفتند و طبیعی است که تمایلی برای قالی بافی ندارند.
اگر در حال حاضر بافت فرش دستباف صرفه اقتصادی داشته باشد افرادی که می توانند برای خود یک دار قالی تهیه می کنند و می بافند به علاوه مسئله اصلی این است که اگر تولید فرش دستباف زیاد باشد قیمت ها افت می کند زیرا این قانون بازار است که وقتی عرضه زیاد شد تقاضا کاهش می یابد.
وی تأکید کرد: اتحادیه تولید کنندگان و صادر کنندگان فرش دستباف استان موافق این نیست که تولید فرش که در سال حدود ۲۰۰ هزار متر مربع است به بیشتر از این متراژ افزایش یابد مگر این که بازارهای هدف جدیدی برای صدور فرش استان شناسایی شود.
به گفته وی، ابتدا باید دنبال بازاریابی و بعد تولید بیشتر بود و سیاست حال حاضر اتحادیه این است که از بافندگان و کارگاه های موجود برای ماندگاری هنر قالی بافی حمایت کند تا اصالت این هنر هم در منطقه حفظ شود.وی با اشاره به این که بیشتر بافندگان فرش از قشر محروم هستند، افزود: حمایت از این هنر برای اصلاح کار بافندگان و جلوگیری از مهاجرت روستاییان به شهرها انجام می شود زیرا تاکنون مشاغلی که باعث پایداری و ماندگاری روستاییان و پاسخ گوی نیاز اقتصادی آنان باشد ایجاد نشده است.
وی گفت: تولید فرش در استان نسبت به قبل از پیروزی انقلاب کاهش نیافته است اما در مقایسه با برهه ای که سازمان های دولتی از فرش بافی حمایت می کردند و آن را گسترش می دادند کمتر شده است.
وی کم شدن تولید را یک مزیت می داند زیرا در این شرایط از بسیار هرز بافی ها کاسته و بیشتر کارهای هنری انجام می شود و وقتی کار هنری باشد به طور حتم قیمت آن هم بالا خواهد بود.
