رکوردشکنی بازارهای رقیب در سایه افت سنگین بورس
فعالان اقتصادی در شرایطی هفته نخست تیرماه را سپری کردند که بورس تهران با ضعف شدید نقدینگی و افت یکپارچه شاخصها مواجه بود، اما در مقابل بازارهای طلا و ارز بار دیگر روی خوش به سرمایهگذاران نشان داده و رکوردهای جدید تری را به ثبت رساندند. تا جایی که در این هفته دلار قیمتی بیش از ۲هزار تومان را تجربه کرد.
بررسی مجموع نوسانات بازارهای مالی حاکی از آن است که در هفتهای که گذشت قیمت نفت برنت دریای شمال با رشد ۴۷/۲ درصدی مواجه شده و دلار آمریکا نیز با ۸ درصد رشد، یورو را هم با خود بالا کشید تا جایی که نرخ این ارز هم ۷/۷ درصد افزایش یافت. در این هفته طلای ۱۸ عیار هم ۱۰ درصد و نرخ اونس جهانی طلا نیز ۱۲/۰ درصد رشد قیمت را به ثبت رساندند.
اما در بازار فلزات اساسی شرایط به گونه دیگری بود، تا جایی که شمش روی در این هفته ۵۹/۲ درصد افت داشت و شمش سرب ۹۶/۳ درصد کاهش را تجربه کرد، حال آنکه مس هم ۰۷/۰ درصد افت را در مجموع طی هفته گذشته تجربه نمود. درهمین حال، آغاز تحریمهای نفتی اتحادیه اروپا از روز یکشنبه (اول جولای) علیه ایران با توقف ارائه پوشش بیمه مسوولیت درخصوص نفت خام ایران از سوی بیمهگران اتحادیه اروپا، برخی خریداران دیگر نفت خام ایران را بر آن داشت تا تحت فشار تحریمها کاهش خرید نفت ایران را تا یکپنجم تعهد کنند. دولت کره جنوبی نیز طی بیانیهای رسمی اعلام کرد که واردات نفت از ایران را با آغاز تحریمها تعلیق خواهد کرد. این در حالی است که اروپا فقط ۱۸ درصد از نفت ایران را میخرد و اخیرا هم ۱۹ کشور از اعمال این تحریم که این روزها به تحریم نیم بند شهرت یافته، معاف شدهاند.
اگر چه ژاپن در تاکید بر ادامه روند واردات نفت از ایران طرحی را از سوی پارلمان خود به تصویب رساند تا به این واسطه، پوشش بیمهای ۶/۷ میلیارد دلاری را برای تانکرهای حامل نفت ایران به ژاپن فراهم سازد و در کنار آن اموال ایران را در بانک میتسوبیشی رفع توقیف کرد؛ چین نیز به ایران پیشنهاد داد تا ریسک تحویل نفت از طریق کشتیهای آنها را بپذیرد. هند هم طی هماهنگیهایی با وزارتخانههای نفت، دارایی و حملونقل دریایی تلاش دارد تا از بروز اختلال در واردات نفت از ایران جلوگیری کند. اما ترکیه نیز اعلام کرده است که برای ادامه روابط تجاری خود با ایران در نظر دارد تا با کمرنگ کردن نقش دلار در مبادلات دو کشور، مبادله کالا با پولهای ملی دو کشور را افزایش دهد.
از سوی دیگر اقدام عربستان در افزایش تولید نفت، قیمت سبد نفتی اوپک را به کمتر از ۸۹ دلار رساند این اتفاق در شرایطی رخ میدهد که قیمت نفت در بودجه سال ۹۱ کشور ۸۵ دلار و در بودجه سالانه عربستان ۸۰ دلار پیشبینی شده است.
از سوی دیگر در ادامه تحولات نفتی شرکت نفتی استات اویل نروژ اعلام کرد که چهار سکوی نفتی خود در دریای شمال را تعطیل خواهد کرد که در پی این اقدام تولیدات این شرکت ۱۵۰ هزار بشکه در روز تقلیل مییابد.اما در حوزه دلار و یورو تقاضای اسپانیا، ایتالیا، فرانسه و دیگر کشورهای اروپایی مبنی بر ادغام بدهی منطقه یورو در قالب اوراق قرضه منطقه یورو و پیشنهاد رییس شورای اروپا مبنی بر کنترل بودجه ملی کشورهای منطقه یورو و تشکیل یک اتحادیه بانکی برای نظارت بر عملکرد مالی کشورهای عضو سبب شد تا در نشست دو روزه سران اتحادیه اروپا در بروکسل، حمایت از اقتصاد کشورهای بحرانزده اروپایی مورد تاکید قرار گیرد.
در تهران نیز نزول شاخص کل بورس اوراق بهادار و ثبت افت ۴ درصدی شاخص برای هفته منتهی به هفتم تیرماه در کنار بازدهی منفی برای صندوقهای سرمایهگذاری سبب شد تا عصر روز چهار شنبه شورای عالی اصل ۴۴ طی جلسهای در دفتر رییس جمهوری، راهکارهایی را برای محافظت از داراییهای مردم در بورس به تصویب برساند. از سوی دیگر اکونومیست در آخرین گزارش خود با پیشبینی کاهش ۲ میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلاری واردات و کاهش ۱۷ میلیارد و ۱۰۰ میلیون دلاری مازاد تجاری ایران در سال جاری برآورد کرد که میزان سرمایهگذاری مستقیم خارجی در این کشور در سال جاری به یک میلیارد و ۱۵۰ میلیون دلار خواهد رسید. بر این اساس هیات سرمایهگذاری خارجی ۱۲۵ میلیون دلار طرح جدید سرمایهگذاری خارجی در ایران را به تصویب رساند تا مشوقی برای حضور سرمایهگذاران خارجی در ایران باشد.حال آنکه در بازار مسکن راهاندازی سامانه قیمت مرجع، کاهش اولیه قیمت را در واحدهای مسکونی برخی از مناطق به همراه داشته است.