شهرک صنعتی سلیمان صباحی بیدگلی، قطب صنعت نساجی و فرش ماشینی ایران

مصاحبه با آقای حسن علی اسماعیلیان – رئیس هیات امنای شهرک صنعتی سلیمان صباحی بیدگلی

قلب تپنده صنایع کشور امروزه در دل شهرک های صنعتی کوچک و بزرگ در اقصی نقاط این مرز و بوم جای گرفته است. شهرک هایی که با ورود به آنها بوی کار و تولید و تلاش به مشام می رسد و چه صنعتگران و تولیدکنندگانی که با همه مشکلات مردانه ایستاده اند و هنوز هم سنگ تولید را به سینه می زنند. صنعتگرانی که به واقع بدون هیچ ادعایی و با کمترین توقع مشغول کار و فعالیت هستند و ضامن اشتغال میلیونها نفر در کشور. در بخش فرش ماشینی به ویژه در کاشان شهرک های صنعتی موفقی وجود دارد که به طور تخصصی به تولید فرش ماشینی مشغول هستند. یکی از موفق ترین این شهرک های صنعتی، شهرک صنعتی سلیمان صباحی بیدگلی است که بالغ بر ۸۰ درصد کارخانجات واقع در آن به تولید فرش، ۱۵ درصد صنایع وابسته به تولید فرش ماشینی و مابقی به سایر صنایع اختصاص دارند. این شهرک با ۴۰۰ واحد فعال شاید بزرگترین منطقه فرش بافی در ایران باشد. در این شماره از مجله کهن با آقای اسماعیلیان رئیس هیات امنای شهرک صنعتی سلیمان صباحی بیدگلی که خود از تولیدکنندگان این صنعت هستند مصاحبه ای انجام داده ایم تا با ابعاد و توانایی های این شهرک صنعتی بیشتر آشنا شویم.

– آقای اسماعیلیان لطفاً در ابتدا بیشتر در مورد سوابق تولیدی خود برای خوانندگان مجله توضیح دهید.
من در سال ۱۳۷۳ وارد صنعت فرش ماشینی شدم. در حال حاضر مدیرعامل شرکت های فرش صبح امید، فرش شهریار و آهار آفرین تکمیل هستم. همچنین از سال ۱۳۷۵ در هیات امنای شهرک صنعتی صباحی بیدگلی عضویت دارم و هم اکنون به عنوان رئیس این هیات خدمت گذاری می کنم. در اوایل راه اندازی و شکل گیری شهرک صنعتی سلیمان صباحی بیدگلی شاید تعداد شرکت های تولیدکننده فرش به تعداد انگشتان دو دست هم نمی رسید اما در حال حاضر همانطور که اشاره شد بیش از ۴۰۰ واحد در این شهرک مشغول تولید هستند.

– در مجموعه های تولیدی خود از چه تعداد نیروی کار بهره می برید و این واحدها چه میزان اشتغال زایی دارند؟
در مجموعه های تولیدی که بنده مدیریت آنها را بر عهده دارم بیش از ۱۰۰ نفر مشغول به فعالیت هستند و خوشبختانه توانسته ایم از نیروی کار بسیار فعال، با تجربه و متعهدی استفاده کنیم. به طوری که در طول حدود ۲۰ سال فعالیت تولیدی تنها تعداد معدودی از پرسنل واحدها ما را ترک کرده اند چرا که برخلاف برخی مدیران که همیشه تقصیرات را برگردن کارگر و پرسنل می اندازند اعتقاد دارم اگر مدیریت مجموعه کار خود را بلد باشد و حق کارگر را ادا کند و به او فخر و بزرگی نفروشد دلیلی ندارد کارگر در مجموعه تولیدی خوب کار نکند و مشکل ساز شود.
ما در ابتدا با فرش های ۴۴۰ شانه شروع کردیم و در سال ۸۸ با ماشین آلات ۷۰۰ شانه به کار خود ادامه دادیم. اخیراً در کنار برندهای خود برند آرشام را هم به ثبت رسانده ایم.

– به نظر شما مشکلات تولید فرش ماشینی در منطقه چیست؟
در حال حاضر با شرایط موجود مشکل اصلی این صنعت عدم تزریق پول و تسهیلات از طرف دولت و مشکلات متعدد ما در صادرات است. متاسفانه بانک ها چند سالی است که پشت تولیدکننده را خالی کرده اند در حالی که دائماً همه جا حرف از اشتغال و اشتغال زایی است. به نظر من تولیدکنندگان و صاحبان مشاغل اثرگذاری کمتری از دولت، نیروهای نظامی و انتظامی و سایر خدمت گذاران این کشور ندارند. تولیدکننده و صنعتگر ضامن اشتغال و امرار معاش طیف گسترده ای از اقشار جامعه است. وقتی کار وجود داشته باشد شخص می تواند زندگی خود را تامین کند بنابراین کمتر زمینه برای ارتکاب جرم و سایر ناهنجاری های اجتماعی به وجود می آید. همانطور که همه می دانیم بیکاری سرمنشا بسیاری از انحرافات است. دولت محترم و بانک ها باید به این مسئله توجه کنند که توجه به تولید و تولیدکننده در واقع ضامن اشتغال، امنیت، رفاه و سلامت جامعه است. هر چند که دولتمردان در بسیاری از موارد از تولید حمایت کرده اند اما هنوز جای کار بسیار است.

– صادرات فرش ماشینی در شهرک صنعتی سلیمان صباحی بیدگلی در چه وضعیتی قرار دارد؟
صادرات فرش ماشینی تا چندی پیش وضعیت بسیار خوبی داشت و تقریباً هر روز چندین کانتینر فرش ماشینی به کشورهایی مانند عراق، افغانستان، پاکستان و… از شهرک صنعتی سلیمان صباحی بیدگلی صادر می شد. حتی صادرکنندگان نمونه کشوری و استانی هم از تولیدکنندگان شهرک بودند.
اما متاسفانه با مشکلات اخیر و موانع ریز و درشتی که بر سر راه صادرات قرار گرفته امروزه صادرات ما بسیار کاهش یافته؛ هر چند که اخباری به گوش می رسد که انگار دوباره وضع به حالت قبل باز خواهد گشت.
هیات امنای شهرک صنعتی سلیمان صباحی بیدگلی هر قدم مثبتی را که در جهت حمایت از تولیدکنندگان فرش ماشینی مقدور بوده است برداشته و تا جایی که در توان و قدرت ما بوده از شرکت های دارای توان صادراتی برای ارسال کالاهایشان به خارج از کشور حمایت کرده ایم.
– در رابطه با سابقه و نحوه شکل گیری هیات امنا بیشتر توضیح دهید.
سال ۱۳۷۳ که استارت ساخت شهرک صنعتی سلیمان صباحی زده شد تا اوایل سال ۱۳۷۵ تقریباً تعداد شرکت ها از ۵۰ واحد تولیدی هم فراتر رفت. در این زمان تصمیم گرفته شد که هیات امنا تاسیس شود که رسماً کار خود را از سال ۱۳۷۵ آغاز نمود. وظایف ما در هیات امنا به طور کلی انجام فعالیت های خدماتی، انجام نامه نگاری ها و پیگیری کارهای اداری، واگذاری زمین، پروانه ساخت و پروانه تجاری، انجام کارهای خدماتی مانند برق رسانی، آب رسانی و جدول کشی و… است همچنین در بحث ایجاد نظم و انضباط شهرک و انجام کارهای فرهنگی فعالیت می کنیم. به نظر من این شهرک یکی از زیباترین و منظم ترین شهرک های صنعتی در کشور است و با وجود حدود ۴۰۰ شرکت فرش ماشینی بی اغراق قطب فرش ماشینی ایران است.

– هیات امنا چه برنامه هایی برای حمایت از سرمایه گذاری در بخش نساجی و فرش ماشینی و جذب سرمایه گذاران انجام داده است؟
ما قطعاً هر گونه حمایتی از سرمایه گذاران در این شهرک صنعتی را در دستور کار خود قرار داده ایم. به طوری که از مرحله ابتدایی یعنی ارائه زمین و پروانه، تا صادرات محصول در کنار آنها خواهیم بود. در اینجا لازم می دانم از فرمانداری، شهرداری، وزارت صنایع و اداره بازرگانی تشکر و قدردانی کنم که حقیقتاً کمک های زیادی به ما داشته اند. خوشبختانه به خصوص در زمینه نساجی و فرش ماشینی همه امکانات در شهرک مهیاست و همه سرمایه گذاران که سرمایه خود را به اینجا آورده اند رضایت کاملی دارند و تعداد آنها نیز خوشبختانه روز به روز در حال افزایش است. این شهرک با موقعیت جغرافیایی مناسب و امنیت بالا شهرکی فعال، پویا و زنده است. در حال حاضر برای تسریع فعالیت های تولیدکنندگان در بخش ساخت و ساز و دریافت پروانه های تجاری، شهرداری در هیات امنا نماینده تام الاختیار مستقر کرده است که جای تقدیر و تشکر دارد. همچنین در این شهرک هم مانند بسیاری از شهرک های مستقر در  کاشان و آران و بیدگل امکانات جانبی فوق العاده ای وجود دارد که در هیچ جای دیگر یافت نمی شود؛ از جمله نیروی کار با تجربه و با مهارت، قطعه سازی و نیروهای فنی ماشین آلات، خدمات آهار و تکمیل، تولید رزین ، نخ و ریشه فرش و…

-به نظر شما آیا هنوز هم سرمایه گذاری در فرش ماشینی توجیه اقتصادی دارد؟
به نظر من اگر سرمایه گذاری با پشتوانه مالی بالا و استفاده از ماشین آلات روز دنیا باشد و سیستم مدیریتی و رهبری مجموعه را فردی با تجربه و با سابقه در تولید فرش در دست داشته باشد؛ بله هنوز هم توجیه دارد. اما ورود به عرصه تولید فرش ماشینی با ماشین آلات قدیمی و بدون سرمایه قابل قبول و البته تجربه نا کافی به احتمال زیاد، یک سرمایه گذاری شکست خورده خواهد بود. من اعتقاد دارم در عمل فرش های ۴۴۰ و یا ۳۵۰ شانه مشتری زیادی ندارند. دقیقاً مثل این است که با پیشرفت های دنیای مد و لباس، امروز لباس های ۳۰ سال پیش هم هنوز خریدار داشته باشد.

– آیا با اجباری شدن استاندارد فرش ماشینی موافق هستید؟
قطعاً هیات امنا با این موضوع موافق است و در کنار اداره استاندارد در زمینه فرهنگ سازی و تشویق شرکت ها به اخذ این گواهی نامه تلاش های زیادی را انجام داده ایم. همچنین یکی از میادین اصلی شهرک را به نام استاندارد نامگذاری کرده ایم. به نظر من به ویژه در بخش صادرات، استاندارد یکی از ملزومات اصلی است. خوشبختانه اغلب شرکت ها هم توان اخذ این گواهی را دارند.

– علت نامگذاری این شهرک صنعتی به نام سلیمان صباحی بیدگلی چه بوده است؟
سلیمان صباحی بیدگلی از شاعران کمتر شناخته شده این مرز و بوم است که به دلیل احترام به مقام او این نامگذاری انجام شده است. همچنین حدود ۲ ماه پیش با کمک و همکاری صمیمانه تمامی شرکت ها و صاحبان صنایع، نکوداشتی در خور نام این شاعر بزرگ ایران با عنوان همایش بین المللی نکوداشت سلیمان صباحی بیدگلی برگزار نمودیم که با حضور ۱۲ کشور خارجی و با همکاری نزدیک دانشگاه آزاد اسلامی کاشان برگزار شد. همانطور که عرض کردم به اعتقاد ما کار و تولید همه چیز نیست و کارهای فرهنگی و اجتماعی نیز در دستور کار تولیدکنندگان و هیات امنای شهرک است. خوشبختانه بیش از ۵۰ درصد صاحبان صنایع از خیرین برجسته استان هستند و در ساخت مدرسه، ورزشگاه، بیمارستان و… پیش دستی می کنند.

– و حرف آخر شما
در آخر لازم می دانم ضمن تشکر و قدردانی از همه مسئولین کشور و شهرستان آران و بیدگل باز هم این تقاضا را داشته باشم که به تولید و به خصوص صنعت فرش ماشینی نگاه ویژه ای داشته باشند. در شهرک صنعتی سلیمان صباحی بیدگلی به تنهایی چیزی در حدود ۱۰ هزار نفر به طور مستقیم مشغول کار و فعالیت هستند که اگر به طور حدودی هر خانواده را ۴ نفر در نظر بگیریم حدود ۴۰ هزار نفر تنها در این شهرک از فرش ماشینی ارتزاق می کنند و هر جا که کار باشد فساد و ناهنجاری جایی ندارد. وقتی دولتمردان و بانک ها به خوبی می دانند که ایجاد اشتغال برای یک نفر چقدر هزینه و مشقت دارد چرا باید اجازه دهند واحدی که حداقل برای ۱۰۰ نفر اشتغال پایدار ایجاد کرده به خاطر کمبود مبالغی ریز یا درشت به اصطلاح لنگ بماند. به هر حال امیدوارم همه ما در انجام وظیفه اجتماعی و انسانی خود موفق و سربلند باشیم. در پایان از همه دست اندرکاران مجله نساجی کهن که محفلی گرم برای اهالی این صنعت است کمال تشکر و قدردانی را دارم.

تحریریه مجله کهن ۷۷۲۴۵۷۸۰