فرش ایران را به جهان معرفی کردم/ نفس فرش تبریز به شماره افتاده!

حسن محمدی پرویزیان کهنسالی که عمر خویش را در راستای اعتلای فرش ایران گذرانده، گفت: فرش ایران را به جهان معرفی و عرضه کردم.

به گزارش خبرنگار مهر، هنگامی که نام فرش ایران از گوشه گوشه جهان به گوش می رسد، به دنبال آن اسمی آشنا با عنوان حسن محمدی پرویزیان از محله آخونی تبریز نیز به میان می آید.

پرویزیان در گفتگو با خبرنگار مهر از چگونگی علاقه یافتنش به فرش دستباف سخن می گوید: پدرم کارگاه ریسندگی خامه دستی فرش داشت و من ضمن تحصیل، سرپرستی این کارگاه را بر عهده داشتم؛ خامه ارزش فراوانی در تولید فرش دستباف دارد و به همین خاطر ما برای بالا بردن کیفیت این محصول زحمت زیادی کشیدیم، به طوری که بزرگترین تولید کنندگان آن زمان فرش دستباف، خامه مورد نیاز خود را از ما تهیه می کردند.

وی افزود: در سال ۱۳۳۰ یک پارتی فرش از تبریز به سوئیس صادر کردم و از آنجا به صادرات فرش دستباف علاقمند شدم. یک سال پس از آن به سوئیس و آلمان رفتم تا در بازار فرش آنجا مطالعه کنم و بدانم که بازار این کشورها به چه نوع فرش دستبافی علاقمند هستند.

وی ادامه داد: مدتی به کار صادرات فرش به کشورهای غربی پرداختم. پس از این همه دوباره به ایران برگشتم و به ریسندگی پشم علاقمند شدم. همین علاقه باعث شد که در سال ۱۳۵۳ این کارخانه را راه اندازی کنم. امروزه این مجتمع در تولید فرش دستباف، نه تنها در ایران که در کل دنیا بی نظیر است.

وی در مورد سیستم تولید فرش در این کارخانه گفت: ما برای اولین بار به صورت غیر متمرکز و در سطح وسیعی به تولید فرش دستباف پرداخته ایم به طوری که امروزه یک هزار و ۲۰۰ دستگاه دار قالی در آذربایجان شرقی برای ما به تولید فرش می پردازند و بیش از سه هزار نفر نیروی کار در این زمینه مشغول به فعالیت هستند.

پرویزیان می گوید: من برای اولین بار فرشی به نام طرح هریس را با رج شمار ۲۳ تولید کردم. وقتی قرار بود که این فرش ها را به آمریکا بفرستم ارزیاب گمرگ نتوانست نامی برای این مدل فرش پیدا کند و به ناچار نام آن را فرش طرح هریس نامید.

مر پرویزیان انبوهی از تجربه است و هنگامی که سوالی در مورد فرش می پرسی همین تجربه ها فوران می کند.

وی از ویژگی های تولیدات فرش خود می گوید که می توان آنها را پس از بافته شدن در آب جوش جوشاند، بدون این که رنگ و ماهیت فرش تغییری کند. از مشکلات کار گفت، از خرید مواد اولیه، از مصیبت های فروش و صادرات فرش، تامین سرمایه برای این چرخه عظیم تولید فرش دستباف و از این که همه این کارها باید به دست خود وی انجام گیرد. از مسافرت های کاری خود به تهران می گوید که چند روز هفته را مجبور است در دفتر تهران سپری کند. وقتی آدمی این همه را می شنود باور نمی کند که تمامی این کارها از توان یک فرد ساخته باشد، ولی پرویزیان را نمی توان یک فرد نامید بلکه او شناسنامه و هویت فرش دستباف آذربایجان و ایران است.

این هویت آن چنان بالاست که به بسیاری از پیشنهادهای اغوا کننده توانسته است جواب سربالا بدهد. وی می گوید: در اوایل انقلاب شخصی به نام آقای ملکی در سیاتل آمریکا از من دعوت به عمل آورد تا همین کار تولید فرش را در کشور چین انجام دهم و به من وعده داد که حاضر است این امکان را فراهم آورد که در آنجا یک شهر را در اختیار من بگذارند تا من شهر فرش دستباف را در آنجا راه اندازی کنم. چند سال بعد هم کانادایی ها حاضر شدند بدون سرمایه گذاری به من اقامت بدهند مشروط بر این که برای یک یا دو نفر کانادایی در این زمینه کار ایجاد نمایم اما من هیچکدام را نپذیرفتم چرا که هویت من با فرش ایران گره خورده است.

حسن محمدی پرویزیان در میان اهالی هنر- صنعت فرش دستباف ایران، نامی آشنا است و از منزلت و احترام بی نظیری برخوردار است.

اما در کنار این منزلت آنچه به پرویزیان جایگاه منحصر به فردی در حوزه فرش دستباف ایران داده است، تعصبی است که پرویزیان نسبت به فرش دستباف دارد و در هر شرایطی منافع صنفی را فراتر از منافع خود می داند.

وقتی از این پیر فرش دستباف ایران می پرسم که در این راه چه مشکلاتی دارد و از مسئولان چه انتظاری دارد، می گوید: من برای خودم چیزی نمی خواهم و تا به امروز هم چیزی نخواسته ام. ولی آنچه می گویم و آنچه که می خواهم برای فرش دستباف ایران است. این فرش برای ادامه حیات نیازمند حمایت جدی مسئولان است چرا که دیگر در شهرها این صنعت رونقی ندارد. در شهر تبریز دیگر صنعت قالی بافی رو به زوال است و تنها در روستاهایی این صنعت رونق دارد که به کار کشاورزی مشغول هستند.

پرویزیان در مورد راهکار این بخش می گوید: تنها راه حمایت از جمعیت عظیم فرشبافان، این است که نمایشگاه های متعددی در داخل کشور راه اندازی شود و همچنین زمینه حضور تاجران فرش دستباف ایران در نمایشگاه های بین المللی دنیا فراهم شود.

مدیر عامل کارخانه فرش تبریز می گوید: من همه عمرم را صرف اعتلای فرش ایران با نام فرش تبریز کرده ام و موفق شده ام که تنها کارخانجات تولید فرش دستباف و مجهزترین آنها را در سطح دنیا ایجاد کنم به طوری که تمامی مراحل تولید فرش در این کارخانه انجام می گیرد. در حال حاضر همه مراحل تولید فرش در کارخانه فرش تبریز انجام می گیرد، از مرحله ریسندگی خامه با استفاده از ماشین آلات پیشرفته تا رنگرزی، طراحی، بافندگی، قالی شویی و بسته بندی برای صادرات.

او با اشاره به این که این کارخانه سالانه یک هزار و ۵۰۰ تن خامه تولید می کند که با استفاده از آن ۵۰۰ هزار متر مربع فرش تولید می شود، می گوید: در کارخانه فرش تبریز بالغ بر ۱۰ هزار متر مربع به طور سالانه فرش تولید می شود.

پرویزیان می گوید: ما برای اولین بار توانسته ایم برای فرش دستباف ایران شناسنامه صادر کنیم و این تنها به این خاطر است که ما تمامی مراحل تولید فرش دستباف را خودمان انجام می دهیم و این کار برای دیگران امکان پذیر نیست.

پرویزیان مهمترین علت موفقیت خود را در بازار فرش، حتی در دوران رکود، در این نکته می داند که این شرکت می تواند همپای سلیقه و مد روز حرکت نماید و بر اساس نیازهای روز دنیا تولید نماید و به همین خاطر مدام در حال طراحی نقش های جدید و استفاده از ترکیب رنگ های جدید متناسب با پسند بازار روز ایران و جهان است.

او تاکید می کند که به رغم این موفقیت، از این که در بازار فرش رکود وجود دارد ناراحت است و علاقه دارد که دیگر تولید کنندگان نیز امکان دستیابی به اطلاعات و آگاهی یافتن از بازار جهانی و سلیقه روز مشتریان را داشته باشند که این کار نیازمند حمایت متولیان فرش دستباف است.