فرش، صنعتی که به دار است نه به بار
گل های چشم نواز قالی و نقش خاطره انگیز قرن ها تمدن ایران زمین در تار و پود صنعت فرش دست بافت، مدت ها است که به فراموشی سپرده شده و این بوی خستگی عمیقی است که پس از سال‌ها از دارهای قالی به مشام می‌رسد.
به گزارش خبرنگار مهر، در چند سال اخیر یکی از مهمترین صنایع و البته هنرهای دستی قم که مورد جبراقتصادی و البته بی مهری مسئولان قرار گرفته است، صنعت فرش دستبافت است.
فرش دستبافت قم یکی از با کیفیت ترین و زیباترین فرش‌ها در بین سایر تولید کنندگان دولتی و حتی جهانی است.
فرش قم دارای ویژگی‌های منحصر به فرد
رئیس اتحادیه فرش دستباف قم در این زمینه اظهار داشت: فرش قم ویژگی‌هایی دارد که در هیچ کجای جهان و حتی ایران نمی‌توان آن را پیدا کرد و تمامی هنرشناسان و کسانی که در این زمینه تخصص دارند؛ به دنبال فرش قم هستند اما با این توصیفات فرش قم به دلایل متعدد حال و روز خوبی ندارد.
به گفته مجید اخوان مدیر اتحادیه تعاونی فرش دستبافت روستایی قم، در حال حاضر فعالیت نزدیک به ۷۰ درصد از کارگاه های فرش دستبافت قم متوقف شده و این نشان دهنده نبود انگیزه کافی در بین تولیدکنندگان است.
وضعیت تولید فرش دستباف در قم نابسامان است
همچنین ابوالفضل رجبیان رئیس اتحادیه صادرکنندگان فرش دستباف قم در مورد مشکلات تولیدکنندگان فرش دستباف تاکید کرد: وضعیت تولید فرش دستباف در قم نابسامان است و بسیاری از کسانی که در این عرصه فعال هستند مجبورند برای تامین معاش خود به استان‌های دیگر مراجعه کنند.
جواد کاظمی، یکی از فعالان عرصه صادرات فرش دستبافت بر این باور است که مظلومیت این صنعت تا آنجاست که حتی دور افتاده‌ترین کشورها به مرغوبیت و نفیس‌بودن فرش قم اشراف دارند.
وی اعتقاد دارد برخی مدیران قم با این ویژگی و پتانسیل هنرمندان قالیباف استان آشنایی ندارد.
به نظر می آید علاوه بر ایجاد انگیزه برای صادر کنندگان فرش، لزوم توجه به فناوری های روز و شناخت سلیقه متغیر مخاطبان بین المللی، یکی دیگر از مسائل مهم در زمینه صادرات فرش دستبافت است.
کمبـود نقدینگی یکی از مهمترین مشکلات تولیدکنندگان فرش قم است
همچنین رئیس اتحادیه تولیدکنندگان فرش دستباف قم کمبـود نقدینگی را یکی از مهمترین مشکلات تولیدکنندگان فرش استان دانست.
غلامرضا اخوان در اختیار گذاشتن تسهیلات ارزان قمیت و بلند مدت به صورت قرض الحسنه به تولیدکنندگان فرش را از راههای برون رفت از این شرایط عنوان کرد.
برخی مشکلات مانند بالابودن هزینه تولید، تورم داخلی، گران بودن مواد اولیه تولید و قیمت‌های تعیین شده نامناسب در بازار برای این صنعت باعث کاهش تولید شده و با توجه به درآمد پایین، تولید فرش برای تولیدکنندگان و بافندگان توجیه اقتصادی ندارد.
کاهش صادرات فرش دستباف
علاوه بر این، کاهش صادرات فرش دستباف و نبود انگیزه کافی برای رقابت بین تولید کنندگان، عامل دیگری در جهت کاهش رونق فرش دستبافت قم در عرصه های بین المللی است.
به گفته حسین امجدی عضو اتحادیه فرش دستباف قم، اگر بازرگانان قمی احساس کند کسب رتبه برتر در صادرات تأثیری در ارتقای جایگاه تولید دارد و باعث تکریم مسئولان استانی می‌شود، بدون شک حس رقابت و فعالیت مضاعف در آنها زنده می‌شود.
احداث نمایشگاه دائمی فرش یک نیاز حیاتی است
عدم اقدامات کافی در زمینه احداث نمایشگاه دائمی فرش قم، معظل دیگری بر سر راه تولید کنندگان فرش است.
به گفته جواد کاظمی احداث نمایشگاه دائمی فرش یک نیاز حیاتی محسوب می‌شود و فرش قم با توجه به شایستگی‌های در خور توجه باید مکانی مناسب شأن و جایگاهش داشته باشد.
صنعت فرش دستبافت در قم درکنار مشکلات ذکر شده، با معضلات دیگری همچون عدم بیمه شدن قالیبافان، افزایش تقاضای فرش های ماشینی درمقابل فرش های دست بافت، عدم استفاده از فناوری های روز برای تولید، قیمت بالای ابریشم، عدم توجه کافی به سلیقه مصرف کنندگان، واردات بی رویه و کوپی بردای طرح های فرش های قم توسط سایر کشورها مانند چین روبه رو هستند.
مسئولان توجه داشته باشند که تعطیلی کارگاه های فرش دست بافت نه تنها موجب ورورد ضربه های شدیدی به این صنعت و هنر است، بلکه می تواند عاملی در گسترش بیکاری عده زیادی از کارگران و فعالین این عرصه شود که این خود موجب بروز انواع معضلات اجتماعی و اقتصادی است، هر چند که بخشی از این مسیر هم تاکنون طی شده است.
