نقش کفپوش ها در صنعت هتلداری

 کفپوش ها و موارد استفاده آن ها در هتل ها

موکت یکی از انواع کفپوش هایی است که کاربردهای زیادی در مکان های مختلف دارد و به جهت قیمت ارزان تر مورد توجه است. در صنعت هتلداری در جهان از انواع فرش های تافتینگ و آکسمینستر استفاده می شود.

آکسمینستر یکی از محبوب ترین فرش ها برای پروژه های بزرگ و قراردادی است و با توجه به تنوع طرح و دوام آن در بسیاری از هتل های لوکس جهان استفاده می شود. کشور هایی مانند چین و بلژیک در زمینه صادرات این نوع کفپوش ها قدرتمند هستند.

يكي از مهمترين و شايد زيربنايي‌ترين بخش هتلداري توجه وي‍‍‍ژه به تجهيز و كاربرد تكنولوژي و همچنين دكوراسيون در هتل‌ها است كه مي‌تواند نقش تعيين‌كننده‌اي در جلب نظر مشتريان داشته باشد.

در موضوع دکوراسیون و وسایل تزيین و تجهیز هتل، موکت علاوه بر اينكه کف‌پوش محسوب می‌شود، جنبه زینتی نیز دارد و در حفظ ظاهر و زیبايی اتاق‌ها و قسمت‌های مختلف آن تاثیر به‌ سزايی داشته و در روحیه میهمانان و مسافرین اثر می‌گذارد. از طرفی معمولا سطح وسیعی از هتل باید دارای موکت باشد، در نتیجه مبالغی هنگفتی به خرید و نصب آن اختصاص داده می‌شود.

بنابراين از این رو ناچاریم هم از نظر قیمت و هم از نظر تناسب، مرغوبیت، دوام و انتخاب رنگ بررسی‌های لازم را به عمل آوریم. بنابراین انجام این کار نیز در نوع خود نياز به تخصص و سلیقه دارد.

موكت يكي از محصولات پرمصرف در ايران است كه انتخاب نوع مناسب آن نياز به اطلاعات فني لازم‌ دارد .

مهم‌ترين بخش هر موكت الياف آن است. اين الياف به طور معمول در انواع زير تهيه مي‌شوند :

1- نايلون (Nylon) يا پلي‌آميد (Polyamide)
2- پلي‌پروپيلن (Polypropylene) P.P.  و پلی استر
3- پشم (Wool)

هر يك از الياف بالا مشخصات منحصر به فرد خود را دارد و براي مكان‌هاي خاصي استفاده مي‌شود.

نايلون به شكل باورنكردني با دوام و داراي خاصيت ارتجاعي است و انتخاب بسيار مطمئني براي همه مكان‌هاي پر‌تردد مانند فرودگاه‌ها، هتل‌ها، دفاتر اداري و سازمان‌هاي پر‌رفت ‌و‌آمد است. ضمنا در خصوص استاندارد حريق( مقاومت در برابر گسترش آتش)داراي رتبه خوبي است و در جدول‌هاي مربوط به استاندارد مقاومت در برابر گسترش آتش، كه عمدتا دو استاندارد در دنيا مورد استفاده قرار مي‌گيرد، در رتبه قابل قبولي قرار دارد.

ضمنا اين نوع الياف به راحتي كوبيده نمي‌شوند و به راحتي سايش پيدا نمي‌كنند، ضمنا در مقابل فرسودگي و لكه‌پذيري كاملا مقاوم هستند و در مقابل الكتريسيته ساكن نيز استاندارد مطلوبي دارند و الياف‌شان داراي ثبات رنگ هستند. آمریکا بزرگترین تولید کننده فرش های نایلونی در جهان هستند. این نوع فرش ها دارای قابلیت های زیادی در تکنیک های چاپ روی فرش نیز هستند .

نايلون هنوز هم گسترده‌ترين و فراگيرترين انتخاب براي تولید کفپوش هاست و رقابت نزديك و شانه به شانه‌اي با پلي‌پروپيلن دارد. اين ماده به طرز خيره‌كننده‌اي محكم و بادوام بوده و به دليل مقاومتي كه در برابر فرسودگي و كشيدگي دارد، مورد استفاده قرار مي‌گيرد. از اين رو، براي مكان‌هاي پر رفت و آمد انتخاب اول است.

نقاط قوت نايلون:

– مقاومت بالا در برابر گسترش حريق
– مقاومت بسيار بالا در برابر سايش
– مقاومت در برابر خورندگي و كهنه شدن

الياف نايلون داراي مارك‌هاي مختلفي است و عموما چند شركت بزرگ دنيا اين الياف را توليد مي‌كنند و در اختيار شركت‌هاي توليد‌كننده موكت قرار مي‌دهند.

مهم‌ترين مارك‌هاي الياف نايلون موجود در دنيا به شرح زيراند:

1- الياف نايلون دوپنت (Du pont)
2- الياف نايلون آكوآفيل (Aqua fil)
3- الياف نايلون بي. اي. اس. اف (BASF)
4- الياف نايلون Unbranded nylon

الياف پلی پروپیلن قيمت مناسبي دارد،‌ ولي براي مكان‌هاي پرتردد به هيچ عنوان توصيه نمي‌شود.

از لحاظ ثبات رنگ مقاومت قابل قبولي دارند و ميزان الكتريسيته ساكن ايجاد شده در آن كم است.

در خصوص استاندارد حريق و مقاومت در برابر آتش در رديف پايين‌تر از الياف نايلون قرار مي‌گيرد و مقاومت آن معمولا‌ در استاندارد اروپا  BS4796   در رديف 3،‌ و به لحاظ مقاومت در برابر سايش نيز در رديف‌هاي پايين‌تر از نايلون قرار دارد.

پلي‌پروپيلن كه گاه الفين نيز ناميده مي‌شود، اكنون و به تدريج به رقيب نايلون بدل مي‌شود. اين الياف رنگ ثابت دارند زيرا فرآيند توليد الياف پروپيلن از طريق آميزش ماده اصلي آن با رنگ دانه‌ها صورت مي‌گيرد. بدين ترتيب الياف پروپيلن خيلي خوب در فرش‌هايي با بافت حلقوي مورد استفاده قرار مي‌گيرند.

نقاط قوت پلي پروپيلن:

– مقاومت در برابر رنگ پريدگي
– مقاومت در برابر رنگ پذيري
– مقاومت در برابر خوردگي و سايش

همچنین امروزه بافت فرش های پلی استر نیز از اهمیت بالایی برخوردار است و بازار آن روز به روز در حال گسترش است. شرکت هایی مانند سوئیس فیلامنت اقدام به تولید الیاف پلی استری نموده اند با تغییر ساختار پلیمری در آنها خواص ضد آتش ایجاد شده است. این نوع الیاف در بافت فرش و موکت های پلی استری که در مکان های عمومی مصرف می شود بسیار محبوب و در حال گسترش است. شرکت های دیگری هم در زمینه تولید الیاف ضد آتش پلی استری فعال هستند که البته اغلب آنها با استفاده مواد کمکی و ادتیو ها این کار را انجام می دهند.

فرش ها و موکت های پشمی

اين نوع فرش ها از پشم طبيعي بافته مي‌شود و كاربردهاي خاص دارد. پشم به دليل مقاومت قابل‌قبولي كه در استاندارد حريق دارد و همچنين به دليل طبيعي بودن آن معمولا براي محل‌هاي خاص استفاده مي‌شود.

طول عمر آن بسيار بالا است و گاهي تا 50 سال دوام دارد. براي بالا بردن مقاومت سايشي آن معمولا‌ به الياف پشم 20 درصد نايلون پلي‌آميد (Polyamide) اضافه می کنند. معمولا اين موكت‌ها را براي هتل‌هاي پنج ستاره به بالا و يا براي سوييت‌هاي بسيار خاص استفاده مي‌كنند و تمام طرح‌هايي كه در فرش‌هاي دستبافت قابل اجرا است، در اين نوع موكت نيز مي‌توان اجرا كرد. قيمت تمام‌شده اين نوع موكت معمولا‌ سه برابر قيمت موكت‌هايي با الياف  Nylon   است و قيمت آ‌ن تابع مستقيم متراژ درخواستي است.

کفپوش ها معمولا‌ به 4 روش توليد مي‌شود كه هر كدام از اين روش‌ها مشخصات منحصر به فرد خود را دارند.

1- بافته شده : (Woven)

اين نوع کفپوش ‌ها داراي تار و پود بوده و شبيه فرش‌هاي ماشيني بافته مي‌شود كه از لحاظ مقاومت ريشه‌ها با توجه به اينكه داراي تار و پود است، مقاومت بسيار بالايي دارد. اين روش بافت با توجه به قيمت بالاي توليد و هزينه‌هاي آن معمولا براي فرش های با الياف پشم استفاده مي‌شود كه خود به دو دسته تقسيم مي‌شوند؛ اكس‌مينستر (Ax minister)  و  ويلتن  .(Wilton)

2-  کفپوش های تافتینگ : (Tufted)

با توجه به هزينه‌هاي بالاي توليد موكت به روش Woven و سرعت پايين توليد آن روشي كه در دنيا بسيار متداول شده، روش تافتینگ است كه مي‌توان گفت 90 درصد توليدات موكت در حال حاضر به اين روش توليد مي‌شوند.
امروزه این روش بافت بسیار فراگیر است.

3- روش نيدل‌پانچ : (Non-woven or Needle-punch)

اين نوع موكت يا اصطلاحا موكت بافته‌نشده، همان موكت‌هاي نمدي هستند و روش توليد آنها بدين صورت است كه يكدسته الياف را به اضافه مقداري چسب و رزين در بين غلتك‌هاي استوانه‌اي با استفاده از حرارت متراكم مي‌كنند. مقاومت سايش اين الياف با توجه به عدم داشتن بافت، بسيار پايين و قيمت تمام شده آن نيز بسيار پايين است.

4- موكت با الياف كاشته شده:

اين نوع موكت با استفاده از جديدترين انواع تكنولوژي‌هاي بافت موكت در دنيا توليد مي‌شود.
اين نوع موكت درحال حاضر توسط يك شركت با نام انحصاري FLOTEX توليد مي‌شود و تلفيقي از دو محصول موكت و PVC است كه داراي ويژگي‌هاي خاص موكت و با مشخصات و كارايي PVC است.

اين نوع موكت كاملا ضدآب است و الياف آن نيز از نايلون پلي‌آميد تهيه مي‌شود. روش توليد اين موكت بدين صورت است كه يك لايه PVC به ضخامت 2.5mm  و به عرض 1.5 الي 2 متر كه داراي حالت خميري است بر روي يك نوار نقاله قرارگرفته و از زير يك استوانه ي گردان عبور مي‌كند.

داخل استوانه گردان كه ديواره آن به صورت توري است، اليافي به صورت سوزني به طول 5mm  قرارگرفته كه بار الكتريكي آن مثبت است. در ضمن بار الكتريكي PVC نيز منفي است. زماني كه  PVCاز زير استوانه عبور مي‌كند الياف با بار الكتريكي غير همنام جذب PVC مي‌شود و الياف به صورت عمودي در PVC كاشته مي‌شوند. اين نوع موكت كه از جديدترين انواع بافت موكت مي‌باشد، داراي ویژگی های منحصر به فردی مي‌باشد.

با توجه به سیستم های بافت و تولید انواع کفپوشها، سطح آنها هم می تواند دارای حالت های مختلفی باشد که قطعا برای هریک از آنها کاربردها و مصارف ویژه ای هم وجود خواهد داشت . سطح الياف بریده شده    (Cut pile)،  سطح الياف برش‌نخورده(Loop pile) ،  تركيبي از دو روش فوق(Cut & Loop)

هر كدام از سه حالت فوق براساس نياز مشتري و استاندارد و محل مورد نظر، انتخاب مي‌شوند.

يكي از مباحث مربوط به موكت نحوه رنگرزي موكت و الیاف آن بوده كه در حفظ ظاهر موكت و جلوه موكت در زمان‌هاي طولاني مورد توجه واقع مي‌شود. روش‌هاي مختلف رنگرزي الياف موكت به شرح زيرند:

الياف رنگي(Yarn dyed)

در اين حالت الياف قبل از اينكه در موكت بافته شوند رنگرزي مي‌شوند و بعد از رنگرزي الياف، موكت با استفاده از آنها بافته مي‌شود. مقاومت در برابر تغيير رنگ در اين روش بسيار بالا است و در طول سال‌هاي متوالي رنگ موكت تغيير نمي‌كند.

محلول رنگي (Solution dyed)

در اين روش قبل از اينكه الیاف توليد شود، گرانول‌هاي مربوطه در كارخانه رنگ‌ و تبديل به الياف مي‌شود. الياف توليدشده با اين روش، بالاترين مقاومت را در برابر تغيير رنگ را دارا هستند.

رنگ‌آميزي تكه‌اي(Piece dyed)

در اين روش الياف موكت پس از اينكه به يكي از دوروش فوق توليد شد به صورت يكنواخت و يك رنگ بافته‌شده كه بعد از توليد موكت با دستگاه‌هاي مخصوص، قسمت‌هايي از موكت رنگ مي‌شود.

چاپ(Print)

در اين روش روي الياف پس از توليد موكت طرح و رنگ چاپ مي‌شود و در اين حالت امكان ايجاد طرح‌هاي مختلفي بر روي موكت وجود دارد ولي در هنگام تميز كردن و نگهداري از موكت بايستي از مواد تميزكننده مشخص شده توسط كمپاني توليدكننده استفاده كرد.

در صورت عدم آگاهي از شرايط نگهداري موكت و مواد شوينده، تغيير رنگ موكت رنگ‌آميزي شده به اين روش نسبت به روش‌هاي ديگر رنگ‌آميزي بيشتر خواهد بود. این روش یکی از جدید ترین روش های ایجاد طرح و نقشه بر روی انواع کفپوش هاست که در کشورهای صاحب این صنعت به ویژه در آمریکا در حال رواج یافتن است.

معمولا در هتل‌ها گرایش بیشتری به موکت‌های پرزدار وجود دارد، مخصوصا برای اتاق میهمان و لابی‌های کم‌ترافیک و سالن‌های کنفرانس، این نوع کف‌پوش را در نظر می‌گیرند. کف‌پوش نیدل‌پانچ، بدون پشت ابری با قیمت ارزان از نظر دوام و مقاومت، بسیار مناسب است و هتلدارانی که مقید به صرفه‌جويی هستند می‌توانند از این نوع استفاده نمایند.

در انتخاب موكت براي هتل‌هاي دو ستاره به بالا، همواره موارد متعددي وجود دارد كه عدم در نظر گرفتن يكي از عوامل مي‌تواند عاملي جهت عدم ارتقاي درجه هتل باشد. براي مثال درسوئيت‌هاي رويال(سلطنتي) هتل‌هاي پنج ستاره معمولا از موكت‌هاي پشمی اكس مينستر (Axminister) استفاده مي‌شود. گفتني است، در اين زمينه جهت ارتقاء درجه و گروه‌بندي، بالاترين كيفيت موكت و آرامش ايجاد شده در هنگام راه رفتن بر روي موكت، از عوامل اصلي در اين رابطه به شمار مي‌آيد.

در شکل و فرم فرش‌کردن ، بعضی‌ها دقیق‌اند و بهترین طرز آن را به کار می‌برند، به نظر میرسد آجری فرش‌کردن موکت بهترین نوع نصب‌کردن باشد، زیرا در موقع لزوم به آسانی می‌توان آن را تعویض نمود، یعنی تغییر‌پذیری را به سادگی ممکن می‌سازد و مشکلات زیادی پیش نمی‌آورد.

در اين ميان اهمیت رنگ را نباید از نظر دور داشت، زیرا رنگ موکت به عنوان یک عامل مهم متحد‌کننده تلقی می‌شود و کنترل‌کننده اتمسفر مجموعه ساختمان، اشیاء و وسایل دیگری است که در آنجا وجود دارد.

بنابراین، رنگ موکت باید معقولانه و با دقت و تامل انتخاب شود. در مورد رنگ موکت باید یک سری نکات مورد توجه و بررسی واقع شود، بعضی از قسمت‌های هتل، چه از طریق هوا و چه در نتیجه رفت و آمدهای زیاد در معرض نشستن گرد و غبار یا خاکستر قرار می‌گیرد. باید سعی شود این گرد و خاک در روی کف‌پوش  بد‌نما و زننده به چشم نخورد.

بعضی از رنگ‌ها می‌توانند این عیب را در خود پنهان کنند و در معرض دید قرار نگیرند. بهتر است در این مکان ها برای قسمت‌های سرویس غذا و امثال آن، از طرح‌ها یا ترکیب‌های لکه لکه یا خال‌خال استفاده شود. در قسمت‌هايی که رفت و آمد کم است و مشکل گرد و خاک اندک یا احیانا در حد صفر است می‌توان از رنگ‌های روشن استفاده نمود.

موکت محل‌های پررفت و آمد بایستی دارای رنگ‌های تیره‌تر با بافت‌های مختلف و طرح‌های گوناگون باشد. درمساله انتخاب رنگ یک اصل کلی دیگر باید مورد توجه قرار گیرد و آن اینکه رنگ‌های مختلف حالات گوناگون و متفاوتی را خلق می‌کنند یا حالات مختلف، رنگ‌های خاصی را طلب می کند.

به همین مناسبت در محافل سرور و شادمانی باید حالت رنگ‌ها مسرت‌بخش و شادی‌آفرین باشد و به جشن، گرمی، حرارت و جذبه بیشتری بخشد و موجب ایجاد نشاط باشد. رنگ‌های سرد علامت آن است که مجلس با سکوت و وقار برگزار شود، به همين دليل معمولا در راهروها از رنگ‌هاي خنثي و حاشيه‌دار استفاده مي‌شود تا بدين وسيله مسافران به مجرد اينكه وارد راهروها شدند، محيط از نظر رواني اثر گذاشته و آنها را به آرامش دعوت كند.

در مورد حفظ و نگهداری و نظافت موکت و کف‌پوش نیز دقت و مراقبت ويژه‌اي مي‌بايست مبذول داشت. قسمت خانه‌داری هتل بايستي توجه ويژه‌اي به اين مساله داشته باشند. در برخي محل‌هايی نياز است كه مرتبا موكت‌ها به وسيله شامپو شستشو داده شود. البته گفتني است، تمام قسمت‌هايی که موکت نصب شده باید با دقت کامل، به وسیله جاروبرقی تمیز و خاک آن به خوبی گرفته شود.

به خصوص در مناطقی که رفت و آمد در آن زیاد است. مثلا نزدیک آسانسورها و درهای ورودی دقت بیشتری به عمل آید و بهتر است موکت این قسمت‌ها را به طور دوره‌ای با توجه به درجه خاک خوردشان مرتبا شستشو داد و با استفاده از مواد شیمیايی، یا کف خشک، یا بخار و مایع و یا  با دستگاه‌های موکت‌شويی که مخصوص این کار ساخته شده نسبت به پاکیزگی و گردگیری و نظافت موکت‌ها اقدام کرد.

در گذشته يكي از معضلاتي كه وجود داشت، مساله جذب سوسك به خاطر بوي چسب موكت‌ها بود. به همين دليل امروزه در نصب موكت‌ها از چسب استفاده نمي‌شود و كف‌پوش آندرلي جايگزين آن شده است، به اين ترتيب چنين مشكلي وجود ندارد اما با اين ‌حال در خصوص مقابله با حشرات موذي معمولا سالی يك‌بار سم‌پاشي هتل‌ها ضروري به نظر مي‌رسد.

صنعت تولید کفپوش های هتل ها و پروژه های قراردادی بازار بسیار بزرگی را بخ خود اختصاص داده است چرا که با رشد ساخت و سازها در جهان و همچنین رشد روز افزون ساخت هتل ها ، مراکز اداری و تجاری و … این نیاز بسیار گسترده است.

معمولا هتل های بزرگ و معروف دنیا هر 4 سال یکبار موکتهای خود را به طور کلی تعویض می کنند. البته لازم به ذکر است که در هتل های معمولی یک فرش تافتینگ یا آکسمینستر با کیفیت بالا که البته توسط بخش نظافت هتل به خوبی نگهداری شود تا 8 سال می تواند کفپوش مناسبی باشد.   در هتل های پرتردد علاوه بر استهلاک و کارکرد موکت ها تغییر طرح و نقش آنها هم به منظور ایجاد حس تازگی در مهمانان نیز یکی از انگیزه های مهم تعویض موکت هاست.

بحث کفپوش های هتل ها به اندازه ای مهم است که حتی معماران حرفه ایسعی می کنند حتی الامکان آنرا در مورد هتل هایی که در دست ساخت دارند مد نظر قرار دهند. از آنجایی که اغلب این کفپوش ها در عرض 3.60 متر تولید می شود طراحان سعی می کنند عرض اتاق ها را نیز به همین میزان طراحی کنند. این امر موجب صرفه جویی و جلوگیری از ضایعات موکت در هر بار فرش کردن خواهد شد. در حال حاضر شرکت های بزرگی چون کاوالیر برای لابی هتل ها کفپوش هایی با عرض 4.2 متر را هم عرضه می کنند.

منابع :

سایت http://shawfloors.com/carpet
سایت شرکت Cavalier UK
هفته نامه هتل
سایت اتحادیه فرش انگلستان

جهت دریافت آخرین خبرها و به روز ترین نمایشگاه های نساجی و فرش ماشینی ایران و جهان در فرم زیر ثبت نام کنید