هنر فرش بافی و مشکلات آن در استان مرکزی

با نگاهی به گذشته نه چندان دور سرزمین‌مان متوجه می‌شویم که ایرانیان از ابتدا هنرمند بوده و علاقه زیادی به خلق آثار زیبا داشته‌اند، فرش بافی از جمله هنرهای ایرانیان است و فرش به دلیل زیبایی‌های ظاهری، کاربردی بودن و امتیازات کیفی نسبت به دیگر زیراندازها همواره از جایگاه مطلوبی نزد مردم ایران و سایر کشورها برخوردار بوده است و البته دیگر ملت‌ها، ایرانیان را صاحبان اصلی فرش دستباف می‌دانند.

کارشناسان معتقدند نگاهی به پیشرفت صنایع در جهان و تغییراتی که علم و تکنولوژی در روند تولید برجای گذاشته است و همچنین ورود دیگر کشورها به عرصه تولید فرش و موفقیت نسبی آنها در به دست آوردن این بازار نشان می‌دهد که در راستای صیانت از مالکیت معنوی این هنر گرانبها و حفظ جایگاه ایران به عنوان اولین تولیدکننده و صادرکننده فرش دستباف باید رویکرد را در تولید فرش دستباف از تولید سنتی به تولید کارگاهی و متمرکز تغییر دهیم.

در راستای اجرای این کار مشکلات عدیده‌ای پیش روی صنعت فرش دستباف قرار دارد که از مهم‌ترین آنها می‌توان به شغل دوم بودن فرش‌بافی نزد مردم ما اشاره کرد، به گونه‌ای که طبق آمارها تنها در شش نقطه از کشور فرش‌بافی به عنوان شغل اصلی به حساب می‌آید.

عزیزالله صدیقی، معاون بازرگانی داخلی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان مرکزی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) – منطقه مرکزی، با بیان این که در حال حاضر دو کارگاه متمرکز تولید فرش در استان قرار دارد در این باره گفت: کارگاه‌های متمرکز باعث افزایش بهره‌وری و ارتقاء کیفیت فرش، تولید فرش در ابعاد مختلف، کاهش هزینه‌ها و تولید محصول متناسب با سفارش مشتری می‌شوند.

وی در ادامه گفت: متاسفانه در استان مرکزی از ایجاد این کارگاه‌ها به دلیل صرفه اقتصادی پایین استقبال خوبی نشده است.

حسین‌ خانی یکی از صادرکنندگان و تولید کنندگان فرش دستباف استان مرکزی نیز با بیان این که این کارگاه‌ها صرفه اقتصادی ندارند، گفت: در حال حاضر تولید فرش دستباف بیشتر توسط بانوان روستایی در منزل و در زمان اوقات فراغت انجام می‌شود و با توجه به عدم تمایل آنان به حضور و کار در این کارگاه‌ها، این روش تولید صرفه اقتصادی ندارد.

پریدری معاون صنایع کوچک شرکت شهرک‌های استان مرکزی هم گفت: طی تفاهم‌ نامه‌ای که اخیراً توسط این سازمان با مرکز ملی فرش ایران به امضا رسیده، مقرر شده است که زیرساخت‌های لازم برای ایجاد این کارگاه‌ها در نواحی صنعتی ایجاد شود.

وی با بیان این که از جمله سیاست‌های تشویقی برای ایجاد این کارگاه‌ها ارائه زمین است گفت: علاوه بر تسهیلات گفته شده اقدامات حمایتی دیگری از قبیل ایجاد شرایط کارگاهی با تسهیلات ویژه از جمله سیاست‌های تشویقی است که می‌توان نام برد.

براساس این گزارش، به نظر می‌رسد بهترین راهکار برای ارتقای کمی و کیفی فرش دستباف در استان مرکزی ایجاد کارگاه‌های متمرکز است اما بایستی توجه داشت که ایجاد این کارگاه‌ها علاوه بر حمایت‌های دولتی مستلزم تغییر نگاه عموم نسبت به فرش‌بافی به عنوان یک شغل دوم و تبدیل آن به شغل اصلی است.

گزارش از علی عبدالله‌زاده خبرنگار ایسنا استان مرکزی