هنوز به ظرفیت لازم برای توسعه صادرات فرش نرسیده ایم

مجری نمایشگاه بین المللی فرش ماشینی تهران گفت: نمایشگاه و صنعت فرش ماشینی ایران قابلیت لازم را برای بدست آوردن فضای صادراتی دارد اما هنوز به ظرفیت لازم برای توسعه صادرات فرش نرسیده ایم.

نهمین نمایشگاه بین المللی فرش ماشینی، کف پوش، موکت و صنایع وابسته در فضائی به مساحت بیش از ۳۲ هزار متر مربع و در سالن های ۶ ، ۷ ، ۸ ، ۹ ، ۱۰ ، ۱۱ ، ۱۲ ، ۱۳ ،  a25و ۲۷ و همچنین فضای باز محل دائمی نمایشگاه های بین المللی تهران از ۱۳ تا ۱۶ شهریور ماه امسال برگزار شد. در این نمایشگاه ۱۲۰ واحد تولیدی و شرکت داخلی و خارجی فعال در حوزه فرش ماشینی، کف پوش، موکت و صنایع وابسته؛ جدیدترین تولیدات و خدمات خود را ارائه و در معرض دید علاقمندان قرار دادند. 

• ارزیابی شما از روند برگزاری نهمین دوره نمایشگاه بین المللی فرش ماشینی، کف پوش، موکت و صنایع وابسته چیست؟

روند برگزاری نمایشگاه امسال با نمایشگاه های قبلی تفاوت چندانی نداشت. هدف کلی و همیشگی نمایشگاه، رهنمون ساختن بنگاههای صادراتی به سمت صادرات است تا مسیر صادرات را به نحو خوبی هدایت کنیم. در واقع قصد داریم از طریق نمایشگاه، مسیر صادرات را هموار کنیم تا شرکت های تولیدی ما بازارهای جدیدی را برای صادرات بدست آورند. امسال هیأت های تجاری خوبی از کشورهای مختلف از جمله عراق، چین و ترکیه به نمایشگاه آمدند. این نشان می دهد که نمایشگاه و صنعت فرش ما قابلیت لازم را برای بدست آوردن فضای صادراتی دارد.

• به نظر شما صنعت فرش ایران در مقایسه با رقبای خارجی در زمینه صادرات چه جایگاهی دارد؟

مجموعه شرکت های خارجی که به ایران می آیند بیشتر در حوزه مواد اولیه فعالیت می کنند و تولید کننده الیاف هستند. در حال حاضر در این زمینه ما قابل رقابت با محصولات کشور ترکیه نیستیم بنابراین نمی توانیم محصول قابل رقابتی در زمینه مواد اولیه ارائه کنیم. مجموعه صادرات ما در سال ۹۵ کمتر از ۵۰۰ میلیون دلار در مجموعه فرش ماشینی بوده است اما ترکیه ۷/۲ میلیارد دلار صادارت داشته است. این آمار نشان می دهد که ما هنوز به ظرفیت لازم برای صادرات نرسیده ایم. اگر در زمینه ضوابط بانکی و شرایط بین المللی مالی بتوانیم شرایط بهتری را برای صادر کنندگان کشور فراهم کنیم آن زمان مسیر توسعه صادرات ما مهیاتر خواهد بود.

• از نظر شما ریشه ضعف ما در زمینه صادارت محصولات فرش و نساجی در مقایسه با رقبای خارجی در چیست؟

رقبای خارجی ما از ابتدا شرایط کلی و ساختار کشور خود را برای صادرات فراهم کرده اند. یعنی تولید می کنند برای صادرات. در حالی که بنگاه های اقتصادی ما بخاطر رونق بازار داخلی در زمینه فروش فرش، برای توسعه صادرات خود تلاشی نکرده اند. اما در چند سال اخیر که بازار داخلی فرش با چالش مواجه شده است به این نتیجه می رسیم که باید بازار جایگزین بوجود بیاوریم وگرنه به مشکل اساسی بر می خوریم. باید به سمت ایجاد فضای رقابتی مناسب در منطقه حرکت کنیم تا بخش زیادی از بازارها را از دست ندهیم. تقاضای فرش ماشینی در داخل کشور کمتر شده است و دولت باید برای تداوم رونق این صنعت سیاستگزاری انجام دهد. شرکت های ترک با سود بسیار کم محصول خود را صادر می کند ولی دولتشان از آنها حمایت می کند و درصدی از سود را در اختیار تولید کنندگان قرار می دهد. بنگاه های اقتصادی ما نیز باید تعریف مناسبی از قیمت تمام شده داشته باشد و از سوی دیگر دولت نیز مسیر صادرات را با سیاستگزاری های مدون و خوب مهیا کند.

• آیا حضور شرکت های داخلی در نمایشگاه های معتبر فرش ماشینی خارجی را مطلوب ارزیابی می کنید؟

مهمترین نمایشگاه های فرش ماشینی دنیا نمایشگاه هانوفر و دموتکس و بعد از آن چاینا دموتکس است. شرکت های ایرانی در تمام این نمایشگاه ها حضور می یابند. اما این حضور آنچنان که باید مطلوب نیست و تا رسیدن به میزان مطلوب صادرات همچنان فاصله داریم. صنعت فرش ما رد تامین مواد اولیه دچار مشکلاتی است. الان ۴۰ درصد مواد الیه مورد نیاز صنعت نساجی در ترکیه تولید می شود که این مساله قابلیت و توان رقابت و تولید به آنها می دهد. ما این ویژگی را نداریم اما باید با تمام استعدادمان حرکت کنیم به سمت رفتار صادراتی درست و منطقی تا بتوانیم در بازار جا باز کنیم. ما در طراحی و تاریخچه صنعت فرش در کشور مزیت رقابتی داریم و با استفاده از این فاکتورها می توانیم با سایر کشورها رقابت کنیم.

• نقاط ضعف و قوت نمایشگاه بین المللی فرش ماشینی تهران را در چه می دانید؟

قطعا در اجرای نمایشگاه همیشه مشکلاتی وجود دارد. در زمینه فضای سالن ها و چیدمان غرفه ها مشکلاتی داریم اما بطور کلی نمایشگاه بین المللی فرش تهران فضای مناسبی است برای عرضه آخرین تولیدات و دستاورد های این صنعت. خشبختانه این نمایشگاه در حال حاضر جایگاه خوبی را در سطح منطقه بدست آورده است.

• با توجه به اینکه عمده واحد های تولیدی فرش ماشینی کشور در منطقه کاشان و آران و بیدگل واقع شده اند، بسیاری از صاحبان صنایع خواستار برگزاری این نمایشگاه در منطقه محل فعالیت خود هستند. نظر شما در این باره چیست؟

در حال حاضر در همین تهران دو سایت نمایشگاهی وجود دارد. بعنوان مثال اگر قرار باشد نمایشگاه نهم به شهر آفتاب منتقل شود مقدر نیست زیرا شهر آفتاب مشکل ساختاری دارد و امکان جذب این متراژ و مقدار را ندارد. شهر آفتاب در حال حاضر  ۱۱ هزار متر مربع فضای مفید نمایشگاهی دارد در حالی که نمایشگاه بین المللی فرش ماشینی تا ۲۰ هزار متر مربع به فضا نیاز دارد. در سال های گذشته این نمایشگاه طی دوره در کاشان برگزار شد اما نتایج مطلوبی نداشت. در حال حاضر اگر لازم باشد که این نمایشگاه در پایتخت فرش ماشینی کشور یعنی آران و بیدگل و کاشان برگزار شود باید یک سایت مناسب نمایشگاهی در انجا بوجود آید. این در حالی است که اکنون حتی شهر اصفهان هم ظرفیت این نمایشگاه و نمایشگاه های گرید B تهران را ندارد.

• شما بعنوان مجری نمایشگاه بین المللی فرش ماشینی تهران، چه سخنی با صاحبان صنایع فعال در این حوزه دارید؟

نمایشگاه بین المللی فرش ماشینی، نیازمند رفتارهای حرفه ای تر از سوی بنگاه های اقتصادی است. در حال حاضر به دلیل افول بازار داخلی، بنگاه های تولیدی ما به فراست رسیده اند. بازار داخلی دیگر جاذبه های سابق را ندارد و صاحبان صنایع باید برای ورد به بازارهای صادراتی انگیزه قوی تری داشته باشند. برای توسعه صادارت خود بودجه در نظر بگیرند. بازاریابی های میدانی انجام دهند و به سمت بازارهای مطلوب تر حرکت کنند. بنگاه های اقتصادی بایستی طرف های تجاری خود را برای نشان دادن دستاورد های تولیدی خود به نمایشگاه فراخوان دهند.

• در پایان اگر سخنی دارید بفرمایید.

در حال حاضر فرش ماشینی از نظر صادرات تقریبا از نظر ارقام صادراتی با فرش دستباف به تعادل رسیده است. این نشان دهنده جایگاه فرش ماشینی ما در دنیاست. این محصول از نظر صادرات در رتبه دوم بعد از نفت دارد. حجم زیادی از نظر اشتغال به خود اختصاص داده و موجب توسعه برخی از مناطق شده است. این می طلبد که توجه بیشتر و جدی تری به موضوع توسعه صادرات رد این صنعت داشته باشیم.