وظیفه اتحادیه دفاع از حقوق صنف فرش ماشینی است

آقای رحمان سعیدی- نائب رئیس اول اتحادیه فرش ماشینی و موکت تهران
اتحادیه صنف فرش ماشینی و موکت تهران محلی است برای دفاع از حقوق تمامی فروشگاه های فرش و موکت تهران که وظیفه خطیر توزیع کف پوش ها در کلان شهر تهران را بر عهده دارند. حدود ۶۰۰ واحد دارای پروانه فعالیت در سطح شهر تهران هستند. اگر جمعیت ۱۳ میلیونی تهران را به تعداد این واحد ها تقسیم کنیم سهم هر واحد صنفی فرش ماشینی حدود ۲۲ هزار نفر است! اگر متوسط هر خانواده تهران را ۵ در نظر بگیریم یعنی هر واحد صنفی مسئول ارائه خدمات به ۴۴۰۰ خانواده تهرانی است. این عدد به خوبی اهمیت این صنف را نشان می هد. به نظر می رسد در این بین نقش اتحادیه صنف فرش ماشینی و موکت تهران در جهت تقویت فروشگاه های فرش ماشینی بسیار پر رنگ است. در این شماره از مجله جهان فرش گفتگوی صمیمی و جالبی را با آقای رحمان سعیدی، نائب رئیس اول اتحادیه انجام داده ایم که امیدواریم از خواندن آن لذت ببرید.

◄ لطفاً در مورد نقش اتحادیه و کارکردهای آن در صنف فرش ماشینی و موکت تهران بیشتر توضیح دهید.
طبق قانون، رسالت و وظایف اتحادیه ها کاملاً مشخص است و چهارچوب تعریف شده ای دارد. از مهمترین این وظایف باید به ایجاد هماهنگی بین اعضای صنف و نهادهای دولتی اشاره کرد. رسالت کلی اتحادیه ایجاد نظم و قانون است تا صنف بتواند در چهارچوب مشخص و با هماهنگی کامل پیش برود و از بی قانونی ها، تخلفات، اعمال نظرهای شخصی یا گروهی که تنها منافع بخشی را تامین می کند جلوگیری شود. ضمن اینکه حرکت در چهارچوب قانون و نظارت کافی در مورد صنف فرش ماشینی و موکت که به طور مستقیم با مردم و خریداران نهایی سر و کار دارد از اهمیت ویژه ای برخوردار است. صدور جواز فعالیت کلیه واحدهای این صنف و نظارت بر نحوه عملکرد آنها، رسیدگی به شکایات مردمی، دفاع از حقوق اعضاء در بحث های مالیاتی، دارایی و اجرای مصوبات وزارت صنعت و معدن و تجارت از دیگر فعالیت های اتحادیه است. همچنین در هیات مدیره جدید سعی کرده ایم تسهیلاتی را برای اعضاء فراهم آوریم که موجب رفاه و ارائه خدمات بهتر به آنها باشد. در این راستا بحث بیمه تکمیلی اعضاء و مشاوره های مالیاتی را دنبال کرده ایم. به ویژه در بحث مالیات به دلیل اینکه در سال های اخیر بحث مالیات بسیار جدی تر شده است و سطح آگاهی اعضاء اتحادیه هم در این بخش نسبتاً کم است تصمیم گرفتیم امکان استفاده از مشاوره های مالیاتی را برای اعضاء فراهم کنیم.
این نوید را به اعضاء می دهم که به زودی مشاور حقوقی هم توسط اتحادیه به صنف محترم معرفی خواهد شد و اعضاء می توانند مسائل مهمی مثل چک های برگشتی و مشکلات مالی و حقوقی خود را با آگاهی کامل حل و فصل نمایند. از جمله برنامه های بلند مدت دیگر تاسیس صندوق قرض الحسنه برای صنف است که شاید بتواند بخشی از نیازهای مالی اعضاء، فعالان و فروشندگان فرش ماشینی و موکت تهران را در هنگام نیاز برطرف نماید.

◄ آقای سعیدی، برخی از اعضای صنف اعتقاد دارند اتحادیه ها معمولاً حال و هوای دولتی پیدا کرده اند و به جای اینکه واقعاً و با جان و دل از حقوق و خواسته های اعضاء در نهادهای دولتی دفاع کنند بیشتر با دولت و دستورالعمل های او هماهنگ هستند. آیا چنین ادعایی در مورد اتحادیه صنف فرش ماشینی و موکت تهران صادق است؟
من با این نظریه مخالفم؛ چرا که ما ساعت ها در کمیسیون ها، ادارات کل و نهادهای دولتی از حقوق اعضاء دفاع می کنیم و خواسته های صنف را به گوش مقامات می رسانیم. به ویژه دوستانی که با مسائل و مشکلات مالیاتی دست و پنجه نرم می کنند شاهد بوده اند که اتحادیه با پیگیری های زیاد برای احقاق حقوق آنها تلاش می کند. ما در وهله اول صنفی هستیم و اولویت ما حمایت از صنف می باشد. متاسفانه برخی از اعضاء تصور می کنند در کمیسیون های مالیاتی اتحادیه باید مالیات واحد صنفی را به صفر برساند که این از حدود اختیارات ما خارج است. در برخی موارد نیز اتحادیه ها تنها مسئول و مجری برخی مصوبات و قوانین صادره از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت هستند که جز ابلاغ آنها به صنف و پیگیری اجرای آنها کار دیگری از ما ساخته نخواهد بود.

◄ با توجه به اینکه یکی از وظایف شما رسیدگی به شکایات مردمی و تخلفات واحدهای صنفی است اتحادیه در رابطه با مردم و خریداران نهایی چه وظیفه ای دارد؟
یکی از شعارهای اتحادیه اینست که «حق با مشتری است» چرا که بالاترین سرمایه هر واحد صنفی مشتری است و اغلب واحدهای صنفی ما هم مشتری مداری را در سر لوحه کارهای خود قرار داده اند. یکی از مهمترین اهداف ما دفاع از حقوق مشتری است و نباید این تصور برای مشتریان به وجود آید که چون اتحادیه متولی فروشگاه های فرش و موکت در تهران است به هر قیمتی حقوق مصرف کننده را زیر پا می گذارد. ما همیشه در یک شرایط عادلانه و با حفظ حرمت و حقوق مشتریان به شکایات رسیدگی می کنیم و اصلاً دلیلی ندارد که از تخلفات و خطاهای واحد صنفی زیر مجموعه خود چشم پوشی کنیم.

◄ لطفاً در مورد مشکلات و معضلات موجود در صنف فرش ماشینی و موکت تهران و مسائلی که اعضاء با آن دست و پنجه نرم می کنند بیشتر توضیح دهید.
به نظر من مهمترین مشکل موجود نا بسامانی قیمت ها و بی ثباتی بازار است. مشکل مهم دیگر مالیات است که متاسفانه دارایی بدون حساب و کتاب، مالیات بر سرمایه! را از واحدها طلب می کند در حالی که باید مالیات بر درآمد در نظر گرفته شود. در حال حاضر اگر مدیر یک واحد صنفی خوش ذوق و خوش سلیقه باشد و با هزینه ای حتی اندک، محیط کاری زیبا و شکیل برای خود درست کند دارایی تصور می کند واحد صنفی روی پول خوابیده. متاسفانه ملاک اخذ مالیات از واحدهای صنفی بسیار کوته فکرانه و بی حساب و کتاب است. در شرایطی که سطح تجارت و فروش واحدها به دلیل نا بسامانی های اقتصادی کشور به شدت افت پیدا کرده و بازار راکد است فروشنده و یا واحد صنفی باید چه مالیاتی پرداخت کند؟
از مشکلات دیگر صنف، وصول مطالبات، چک ها و اسناد در بازار است. به طوری که حجم چک های برگشتی و ناتوانی مالی در پرداخت ها در مدت اخیر افزایش بی سابقه ای داشته است و جای نگرانی دارد.
اغلب فروشگاه ها و یا افرادی که دچار مشکل می شوند آنهایی هستند که پروانه کسب و جواز فعالیت ندارند و عضو اتحادیه هم نیستند. این افراد صرفاً با هدف کلاهبرداری واحد صنف نمی شوند بلکه پس از مدتی به دلیل عدم تجربه کافی و یا عدم توان مالی دچار ضررهای هنگفتی می شوند و نمی توانند خود را به موقع جمع و جور کنند. شایسته است افرادی که می خواهند وارد این صنف شوند و تجربه کافی در این کار ندارند قبلاً به اتحادیه مراجعه نمایند و با ما مشورت کنند. وقتی شما می خواهید رانندگی کنید و ماشینی بخرید حتماً باید دوره آموزشی را برای گواهینامه طی کنید و یا برای بدست آوردن یک شغل اداری نیاز به مدرک تحصیلی دارید. برای افتتاح یک فروشگاه فرش و ایجاد یک تجارت سالم و هدفمند هم باید اصول اولیه کار را یاد بگیرید و با بزرگان صنف مشورت کنید. این انتظار را داریم که اعضای جدید در این بازار ملتهب و غیر قابل پیش بینی حتماً به اتحادیه مراجعه کنند و مشاوره های لازم را کسب کنند.

◄ به نظر می رسد نقش اتحادیه در این بین بسیار پر رنگ باشد. آیا بهتر نیست اتحادیه برای افرادی که تازه اقدام به تاسیس واحد صنفی کرده اند و یا اعضای قدیمی تر خود و حتی برای فروشندگان فرش دوره های آموزشی برگزار کند و علاوه بر آموزش شیوه های کسب و کار در حوزه های روان شناسی، اخلاقی، مشتری مداری و… نیز آنها را به روز کند؟
در حال حاضر مجمع امور صنفی اقدام به برگزاری یک سری کلاس های توجیهی برای کلیه اصناف نموده است. اما اتحادیه فرش ماشینی و موکت تهران نیز در نظر دارد چنین آموزش هایی را در آینده در تقویم کاری خود جای دهد. آموزش کلید حل بسیاری از مشکلات موجود در همه بخش هاست. به ویژه در بحث اخلاق و نحوه برخورد با مشتری. موارد بسیار زیادی را داشته ایم که مشتری ناراضی به اتحادیه مراجعه کرده است و طرح شکایت کرده؛ شاید باور نکنید که در اغلب موارد کیفیت بد فرش و یا گران فروشی، مشتری را آزار نمی دهد بلکه این برخورد نا مناسب و دور از ادب واحد صنفی است که او را به شدت عصبانی کرده است.
مشتری قبل از هر چیز برخورد درست و محترمانه را انتظار دارد.

◄ چه توصیه هایی به واحدهای صنفی در این زمینه دارید؟
از همکاران عزیز می خواهم که با مشتری صادق باشند و با او محترمانه برخورد کنند. مشتری به این کاری ندارد که ما با چه مشکلاتی روبرو هستیم و یا چک برگشتی و مطالبات وصول نشده داریم. شاید مشتری نتواند فشارهای وارد بر یک فروشنده و خستگی او را درک کند اما ما باید به نوبه خود صبور باشیم. امروزه با توجه به تعدد فروشگاه های فرش یک فروشنده باید مطمئن باشد که خریدار با مراجعه اول به او خرید نخواهد کرد و حداقل چند فروشگاه را دیده و قیمت های مختلفی دارد. اگر فروشنده همه چیز را با صداقت به مشتری بگوید و به دنبال فریب او نباشد قطعاً موفق است چرا که خریدار این صداقت و درستکاری را به خوبی تشخیص می دهد.
در ۹۰ درصد موارد مشتری صرفاً یک کارشناس فرش نیست و نیاز به یک فرد قابل اعتماد دارد تا بتواند از او به عنوان یک کارشناس بهره بگیرد. بنابراین فروشنده ای موفق است که با صداقت، درستکاری و ادب و احترام بتواند مشتری را به هدف نهایی خود برساند.
در مرحله بعدی فروشنده نباید از اعتماد مشتری به هر دلیلی سوء استفاده کند بلکه باید برای این اعتماد ارزش قائل شود.

◄ کسبه فرش ماشینی و موکت چگونه می توانند اخلاق صنفی را رعایت کنند؟
قبل از پاسخ به این سوال لازم می دانم از همه فروشندگان و اعضاء محترم صنف فرش ماشینی و موکت تهران که اخلاق صنفی را در رابطه با همکاران و یا در مواجهه با مشتریان به خوبی اجرا و رعایت می کنند تشکر و قدردانی کنم. متاسفانه عدم رعایت اخلاق و ادب صنفی و کسب و کار در محل هایی که واحدهای صنفی به طور مجتمع قرار دارند و یا راسته بازارها بیشتر به چشم می خورد. به نظر من اگر یک واحد صنفی با بدگویی از سایر شرکت ها یا واحدهای صنفی رقیب خود به دنبال فروش کالای خود باشد یک کار کاملاً غیر اخلاقی  و به دور از شرع و عرف انجام داده است. به نظر من تبلیغات منفی در این صنف همیشه نتیجه عکس دارد. نباید سطح فهم مشتری را دست کم گرفت. ممکن است که مشتری در زمینه فرش تخصص کافی نداشته باشد اما تقریباً مثل همه ما قدرت شناسایی خوب و بد در روابط اجتماعی خود را دارد.

کاسب امین مردم و جامعه است. امروزه اخلاقیات در بین کسبه کمرنگ تر از گذشته شده است اما هنوز هم اصناف از شریف ترین اقشار جامعه هستند و بخش عظیمی از تجارت و فعالیت های اقتصادی کشور را بر دوش دارند.

شایسته است که کمی ارزش ها و آداب و رسوم قدیمی کسبه قدیم را احیا کنیم و مطمئن باشیم که روزی هر کسی را خدا مقدر کرده و عاقبت به خیری همه ما در درستکاری و صداقت است.
گران فروشی و یا فروش اجناس زیر قیمت بازار برای خارج کردن بقیه از دور رقابت، هر دو کار نا شایستی است چون موجب تضییع حقوق دیگران خواهد شد. اتحادیه در موارد معدودی که گران فروشی انجام شود برخورد قاطعی انجام می دهد اما ما نمی توانیم کسی را به خاطر ارزان فروشی مواخذه کنیم و تنها در این مورد رعایت اخلاق صنفی از سوی واحدهاست که می تواند موجب حفظ آرامش در بازار شود. سعی می کنیم در این موارد با کدخدا منشی موضوع را حل کنیم.

◄ صنعت و صنف فرش ماشینی را چگونه توصیف می کنید؟
ببینید فرش ماشینی امروزه تبدیل به یک صنعت شده است و جایگاه بسیار خوبی در کشور دارد و هنوز جای پیشرفت بسیار زیادی در زمینه تولید و صادرات پیش روست. فرش زائیده فرهنگ ایرانی است و با فرهنگ و زندگی ما گره خورده است. در سالهای اخیر صنعت فرش ماشینی به یک صنعت مدرن تبدیل شده است. اگر حمایت ها از صنعت فرش ماشینی به خوبی انجام می شد شاید می توانستیم در سال های آینده فرش ماشینی ایران را هم در جهان مطرح کنیم و در بازارهای صادراتی حرف های بیشتری برای گفتن داشته باشیم.
در بازار داخلی نیز زمینه های زیادی برای فروش و تولید فرش وجود دارد. در حال حاضر سرانه تولید فرش ماشینی در ایران برای هر نفر کمتر از ۲ مترمربع است. مزیت دیگر کشور ما این است که همانطور که ایران کشوری ۴ فصل است بازار فروش فرش هم در آن ۴ فصل است. مثلاً در مواقعی که در تهران بازار بسیار پر رونق است در برخی از شهرستان ها این گونه نیست. در برخی مناطق ایران به دلیل فصلی بودن کشاورزی یا باغداری در هنگام برداشت محصولات کشاورزی یا باغی، بازار داغتری پیدا می کنند. اما آنچه مسلم است یک تولید کننده خوب نباید خود را به بازار ۷۵ میلیونی ایران محدود کند بلکه باید بازاری با وسعت چند میلیارد را برای خود تعریف کند. اگر صنعت فرش ماشینی با این ظرفیت ها و پتانسیل های موجود بازار خود را محدود به ایران کند قطعاً در جا خواهد زد. البته در حال حاضر مشتریان بسیار زیادی خارج از کشور به خرید فرش های ایرانی تمایل دارند اما به دلیل مشکلات ناشی از تحریم نمی توانیم با آنها مراوده داشته باشیم. امیدواریم هر چه زودتر این مشکلات مالی برطرف شود. تولیدات ما از بسیاری از فرش های ترکیه با کیفیت تر و مرغوب تر است.

◄ چه توصیه ای به خریداران فرش ماشینی دارید؟
مهمترین توصیه من این است که از واحدهای فاقد پروانه کسب خرید نکنند چرا که اغلب شکایات و تخلفات ایجاد شده از سمت همین واحدها رخ می دهد. پروانه کسب در واقع اعتبار آن فروشگاه است و اگر بخواهد تخلف کند در واقع با اعتبار خود بازی کرده است. اتحادیه شدیدترین برخوردها را با واحدهای فاقد پروانه کسب انجام می دهد.

◄ به نظر شما آیا تعداد واحدهای صنفی فرش ماشینی که حدود ۶۰۰ واحد صنفی می باشد برای توزیع فرش در کلان شهر تهران کافی خواهد بود؟
اصولاً فروش فرش یک شغل سنتی است و در آن فروش اقساطی نیز وجود دارد. به همین دلیل شاید یک فرش فروشی با سابقه در محله ای در غرب یا شرق تهران پاسخگوی نیاز بسیاری از اهالی آن منطقه باشد و مردم نیز بیشتر تمایل دارند از واحد صنفی محل زندگی خودشان خرید کنند که در دسترس تر و مورد اطمینان بیشتری است و در مورد فروش اقساطی هم امکان بیشتری وجود دارد. به نظر من پراکندگی واحدهای فرش ماشینی در سطح شهر تهران مناسب است. از نظر تعداد نیز نمی توان عدد خاصی را مشخص کرد؛ چرا که قطعاً تعداد واحدهای عرضه کننده یک کالا با تقاضای آن کالا در جامعه خود به خود تنظیم می شود و اتحادیه برنامه ای برای کم یا زیاد کردن تعداد واحدها ندارد.

◄ یک واحد صنفی فرش ماشینی موفق چه ویژگی هایی دارد؟
قطعاً یک واحد موفق باید صادق، درستکار و با اخلاق باشد. بهترین تبلیغ برای یک فروشگاه، داشتن مشتریان راضی و وفادار است. یک خریدار وقتی فرش را  می خرد تا مدت ها بعد در رابطه با کیفیت و قیمت آن کنجکاو است و اگر در مقایسه های خود به این نتیجه برسد که کالای خوب با قیمت مناسب به او فروخته شده بهترین تبلیغ خواهد بود و به طور مستقیم یا غیر مستقیم منافع زیادی را برای واحد صنفی فراهم می آورد.
در پایان لازم می دانم این نکته را یادآوری کنم که اتحادیه خانه تمام اعضاء و واحدهای صنفی است و متعلق به خود آنهاست. ما آماده ایم تا مشاور و یاور خوبی برای همه مشکلات آنها باشیم. از حدود ۳۰۰ واحد صنفی فاقد پروانه کسب هم دعوت می کنم هر چه زودتر جهت اخذ پروانه به اتحادیه مرجعه کنند و فعالیت صنفی خود را در چهارچوب قانون ادامه دهند.