پنبه کاران پنبه ها را برداشت نکردند

کاهش قیمت خرید این محصول، پنبه کاران را از برداشت مایوس کرده است

نویسنده: فاطمه مرادزاده

در حالی که استقبال خوب دولت در زمینه خرید تضمینی پنبه در سال گذشته، باعث تمایل پنبه کاران استان های مختلف کشور به افزایش سطح زیر کشت این محصول در سال جاری شده است؛ ولی با وجود گذشت یک ماه از زمان برداشت این محصول همچنان در بسیاری از مزارع پنبه ها روی بوته ها مانده اند و کشاورزان تمایلی به برداشت آنها ندارند.به گفته پنبه کاران، قیمت پیشنهادی دولت برای خرید محصول آنها به قدری ناچیز است که جوابگوی هزینه ها نیست.
اگرچه گفته می شود قیمت پیشنهادی دولت برای خرید محصول مانع برداشت این محصول توسط پنبه کاران شده است، ولی برخی کشاورزان نیز مشکل را به کارخانه داران نساجی منتسب می دانند.
غلامرضا چرقند، عضو شورای شهر جنگل از توابع شهرستان رشتخوار در جمع پنبه کاران این شهر می گوید: در حال حاضر نساجی های داخل کشور به علت واردات پنبه خارجی پر از این محصول است و دیگر نساجی ها تمایلی به خرید این محصول از کشاورزان پنبه کار در این شهرستان و شهرهای تولیدکننده پنبه در کشور ندارند.
وی می افزاید: مدتی است کارخانه های پنبه گناباد که کشاورزان جنگل مقداری از محصولات خود را تحویل این کارخانجات می دادند، به علت عدم توان مالی و نخریدن این محصول توسط نساجی های کشور تعطیل شده و محصولات کشاورزان روی دست آنان مانده است. کارخانجات، پنبه را از کشاورزان با قیمت ۱۵۰۰ تومان بالاتر خریداری می کردند که اکنون این مبلغ به ۹۰۰ تومان کاهش یافته است.
چرقند مدعی شد: در حال حاضر به دلیل عدم حمایت دولت از پنبه کاران رشتخواری تعدادی از کشاورزان از برداشت محصول خود در این شهرستان دست برداشته اند و علت آن را هم اقتصادی نبودن این محصول اعلام کرده اند.

افزایش سطح زیر کشت
در همین حال ، یک کارشناس مسوول زراعت و باغبانی مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان علی آباد کتول با بیان این که امسال سطح زیر کشت پنبه ۱۸۰ درصد نسبت به سال گذشته افزایش پیدا کرد، به «جام جم» می گوید: سطح زیر کشت پنبه در این شهرستان در سال گذشته ۵۶۴ هکتار بود که در سال جاری به ۱۶۰۰ هکتار رسید.
علیرضا ابراهیمی با بیان این که دلیل این افزایش سطح کشت، تمایل کشاورزان به کشت پنبه در سال جاری به دلیل رونق اقتصادی بازار این محصول در سال گذشته بود، می افزاید: اما متاسفانه سال جدید تکرار سال خوب گذشته نبود، چراکه عوامل متعددی از جمله طغیان آفت، گرما و سرمای بی سابقه و زود هنگام خسارات زیادی به محصول پنبه کاران وارد کرد.
وی با کاهش قیمت خرید تضمینی پنبه در سال جاری موافق نیست و می افزاید: این قیمت در سال گذشته ۷۰۰ تومان بود که در سال جاری به ۹۰۰ تومان رسیده است.
این کارشناس با بیان این که قیمت توافقی کشاورزان با کارخانجات در سال جاری و نسبت به سال گذشته کاهش شدیدی داشت، می گوید: کارخانجات در سال گذشته هر کیلو پنبه را از کشاورز حدود ۱۳۰۰ تومان می خریدند که امسال در برداشت کشت بهاره نیز این قیمت توافقی در حدود ۱۱۰۰ تا ۱۳۰۰ تومان بود، اما در فصل برداشت کشت تابستانه به دلیل افت کیفیت پنبه، کارخانجات حاضر به خرید به این قیمت نشدند و قیمت پنبه کاهش شدیدی پیدا کرد.
به گفته ابراهیمی، کاهش قیمت پنبه از یک طرف و تداخل برداشت این محصول با محصولاتی همچون سیب زمینی، توت فرنگی و… باعث کمبود و گرانی قیمت کارگر شد که پنبه کار را مجبور به عدم برداشت کرد.

طغیان آفت، گرما و سرما
علاوه بر بحث قیمت پنبه ، پنبه کاران گلستانی امسال نتوانستند آن طور که باید محصول خوبی را از مزارع خود برداشت کنند. آنان در حالی به ۲ کشت بهاره و تابستان اقدام کردند که انتظار داشتند در ۲ فصل مهر و آبان با برداشت دسترنج خود بخشی از هزینه های زندگی شان را تامین کنند، ولی ناامیدانه مشاهده کردند که محصول پنبه آنان به غوزه تبدیل نشده است.ابراهیمی در مورد این مشکلات می گوید: مشکل کشاورزان ما در مرحله کاشت، کمبود بذر پنبه بود که این کمبود از طریق استان های دیگر برطرف و بذر مورد نیاز تامین شد، ولی پس از آن ۳ عامل گرمای بی سابقه مرداد ماه، طغیان آفت و سرمای زودهنگام پاییز باعث آسیب رسیدن به محصول پنبه شد.
به گفته ابراهیمی، از میان ۱۶۰۰ هکتاری که در علی آباد کتول به زیر کشت پنبه رفته است ۳۷۹ هکتار آن به دلیل سرمای زودهنگام پاییزه دچار خسارت صد درصدی شده است. در واقع در این سطح، محصول پنبه ای به بار ننشسته است.در ۸۵ هکتار آن نیز به دلیل طغیان آفت خسارت ۲۰ تا ۶۰ درصدی وارد آمده است. در مساحت باقیمانده که ۱۱۹۹ هکتار است، گرمای بی سابقه مرداد ماه باعث بروز خسارت ۶۰ درصدی شده است.
این کارشناس پنبه و دانه های روغنی جهاد کشاورزی علی آباد کتول با بیان این که کشت پنبه در ۲ فصل بهار و تابستان یعنی کشت اول و دوم انجام می شود، می گوید: برداشت کشت بهاره معمولااز اوایل پاییز و برداشت کشت تابستانه از اوایل آبان صورت می گیرد که در برداشت دوم به علت بارش های مداوم پاییزی و سرمای شدید و زودهنگام، کشاورزان نتوانستند پنبه خود را برداشت کنند.
وی همچنین با بیان این که در سال های گذشته میانگین عملکرد محصول، حدود ۲۸۰۰ کیلوگرم در هر هکتار بود که در سال جاری این میزان به ۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰ کیلوگرم در هر هکتار رسید، می افزاید: علاوه بر میزان پایین برداشت پنبه، عوامل جوی نیز سبب افت کیفیت پنبه نیز شده اند، به طوری که قیمت پنبه از ۱۳۰۰ تومان برای هر کیلو در سال گذشته به ۷۰۰ تومان در سال جاری رسیده است. این در حالی است که یک کشاورز پنبه کار چیزی در حدود یک میلیون تا یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان برای تولید پنبه خود در ۳ مرحله داشت، کاشت و برداشت هزینه می کند که این میزان بدون اجاره بهای زمین است که اصلابرای کشاورز به صرفه نیست و شاید باعث انصراف کشاورزان از کشت این محصول در سال آینده شود.
رئیس اداره پنبه و دانه های روغنی سازمان جهاد کشاورزی استان گلستان نیز در این خصوص به «جام جم» می گوید: به دلیل قیمت خوب پنبه در سال گذشته، کشاورزان از کاشت این محصول در سال جاری استقبال کردند.
رمضانعلی حاجی لری با بیان این که حدود ۸۰۰۰ هکتار سطح زیر کشت مربوط به کشت دوم است، می افزاید: متاسفانه در سال جاری با یک سری عوامل جوی روبه رو شدیم که مناسب این نوع زراعت و محصول نبود و باعث وارد آمدن خسارات فراوانی به این محصول و مزارع پنبه شد.
حاجی لری با بیان این که برآورد اولیه ما برداشت ۳۵ هزار تن وش از این ۱۷ هزار و ۵۰۰ هکتار بود، خاطرنشان می کند: ما کنون تنها ۱۸ هزار تن وش تولید و تحویل کارخانجات شده و پیش بینی می کنیم که در نهایت ۲۲ تا ۲۳ هزار تن وش تولیدی داشته باشیم که این نشانگر خسارت وارد آمده تقریبا ۳۰ درصدی به مزارع پنبه استان است.
وی با اشاره به پرداخت خسارت وارد آمده به پنبه کاران و کشاورزان بیمه شده می گوید: صندوق بیمه کشاورزان اختصاص و پرداخت خسارت به کشاورزانی را که محصولاتشان در اثر عوامل جوی از بین رفته است تصویب کرده و لذا این گروه از خسارت دیدگان می توانند برای دریافت خسارت به این صندوق مراجعه کنند.