پوشاک دست دوم و کاهش تقاضای جهانی

لباس های این روزگار هم از درد بی وفایی رنج می برند، مثل اسباب بازی های بی کران که فقط چند روز بچه ها را سرگرم می کنند لباس های امروزی هم کمتر از هر زمان دیگری پوشیده می شوند. رشد روز افزون فشن و سرعت گرفتن فرایند تولید، باعث افزایش تولید انواع پوشاک شده است. امروز کمد لباس ها در خانه هایمان تبدیل به قبرستان بزرگی از لباس هایی شده است که فقط یک یا چندبار به تن کرده ایم و شاید از آخرین باری که آن را پوشیده ایم ماهها می گذرد. این مساله به ویژه در مورد خانم ها شدت بیشتری دارد. این اوج مصرف گرایی در خرید لباس و پوشاک گاهی اوقات باعث احساس گناه در ما می شود و بعضی از ما سعی می کنیم برای برداشتن این بار از دوش خود و کم کردن احساس گناه و حتی شاید ولخرجی خود لباس ها را هر چند وقت یک بار جمع آوری کرده و به موسسات خیریه، محل های ویژه نصب شده توسط شهرداری ها و یا به صورت مجزا در یک کیسه تمیز در کنار سطل زباله قرار دهیم.

اما جالب است بدانید طبق تحقیقات صورت گرفته تنها ۱۵ تا ۲۰ درصد لباس هایی که به خیریه ها می دهیم در داخل خود خیریه توزیع و یا فروخته می شود و بخش عمده ایی از آن ها دسته بندی شده و به کشورهای فقیر درخواست کننده این نوع البسه ارسال می شوند. بخشی از این لباس های دسته دوم نیز ممکن است به صورت الیاف و کرک تبدیل شوند و دوبار مصرف شوند. اما فقط یک نکته وجود دارد و آن اینکه تعداد کشورهایی که لباس دست دوم می خواهند هر روز کمتر می شوند و دیگر مایل به استفاده از لباس دست دوم نیستند!!

بازار جهانی لباس های دست دوم دنیا در حدود ۴ میلیاردلار حجم دارد. اما آمارها نشان می دهد تجارت صادرات و واردات لباس های دست دوم با شیب زیادی در حال کاهش است، از هر دو جنبه وزنی و ارزشی. کشورهای رواندا، کنیا، اوگاندا، تانزانیا، سودان جنوبی و برونئی اخیراً اعلام کرده اند قصد دارند واردات لباس های دست دوم خود را از کشورهایی نظیر انگلستان و آمریکا در سال ۲۰۱۹ متوقف کنند تا بتوانند تولید و اشتغال را در کشور خود رونق دهند. در همین حال آمریکا به عنوان بزرگترین صادرکننده لباس های پوشیده شده دست دوم در جهان به این موضوع واکنش نشان داد و تهدید کرد در روابط اقتصادی خود با رواندا، اوگاندا و تانزانیا بازنگری خواهد کرد.

این تصمیم کشورهای آفریقایی، شرکت های انگلیسی که بزرگترین تاجران این بازارها هستند را نیز تحت تاثیر قرار داده و حالا از ترس اینکه همه لباس های خریداری شده شان از سازمان های خیریه روی دستشان بماند در حال رایزنی و تلاش هستند تا چنین تصمیمی اجرایی نشود.
این روند رو به کاهش مصرف لباس های دست دوم موجب شده تولیدکنندگان نیز در روند تولیدات خود بازنگری کنند چرا که دیگر حتی کشورهای فقیر نیز تمایل دارند لباس های نو و تازه خود را بپوشند و بعد از چند ماه آن را دور بیندازند. بنابراین تولید لباس هایی با کیفیت بسیار بالا و بادوام حداقل در مورد اغلب کالاهایی نساجی نظیر لباس زیر، جوراب، تی شرت و لباس ها و کالاهایی با مصرف روزانه منطقی نخواهد بود.
در نمودارها به خوبی افت شدید تجارت و واردات و صادرات لباس های دست دوم از نظر حجمی و هم از نظر ارزشی نشان داده شده است.

اما زیبایی این دنیا در این است که اگر دری بسته شود در دیگری به روی ما باز می شود. طبق تحقیقات و بررسی کارشناسان حوزه نساجی و پوشاک کاهش تمایل به استفاده لباس های دسته دوم همه را به این فکر انداخته که بر روی بازیافت و مصرف دوبار البسه و پوشاک سرمایه گذاری کنند. به طوری که یک تی شرت که مثلا سه ماه استفاده شده است و حالا آماده رفتن به محل دفن زباله ست بتواند مجددا به یک کالای نساجی قابل استفاده تبدیل شود.

در همین راستا برندهای بزرگ تولید پوشاک وارد این حوزه شده اند. به طور مثال می توان از برند H &M نام برد که به تازگی همکاری های نزدیکی را با موسسه تحقیقات نساجی و پوشاک هنگ کنگ آغاز کرده اند تا بتوانند لباس هایی با جنس های مختلف پنبه، پلی استر و ویسکوز و … را دوباره به یک پارچه با مشخصات تعر یف شده یک پارچه قابل فرآوری تبدیل کنند.

توصیه کارشناسان به مصرف کنندگان این است که تا زمانی که تکنولوژی یک راه حل قطعی و قابل ارائه برای بازیافت انواع لباس و پوشاک ارائه کند به هدیه دادن و بخشیدن لباس های دست دوم خود به موسسات و خیریه ها ادامه دهند و حداقل از راه یافتن لباس های دست دوم خود به زمین های دفع زباله و دفن شدن آن زیر خاک جلوگیری کنند.