گزارش قدس آنلاین از حال و هوای نساجی اصفهان
به گزارش قدس آنلاین از اصفهان، در اصفهان این صنعت با قدمتی چند صد ساله با کارگاه های کوچک خانگی فعال شد و با توسعه آن در زمان پس از جنگ جهانی دوم ، به دلیل تاسیس دهها کارخانه بزرگ در این حوزه به چنان جایگاهی دست یافت .
بر اساس اسناد تاریخی، در سال ۱۳۰۴ و در آغاز عصر پهلوی، نخستین کارخانه نساجی اصفهان با نام «وطن» آغاز به کار کرد و ۱۰ سال بعد دومین کارخانه با نام «ریسباف» تاسیس شد. به دنبال آن چندین کارخانه دیگر مانند شهرضا، زاینده رود، پشمباف، صنایع پشم، رحیم زاده و نختاب نیز در نقاط مختلف شهر راه اندازی شد که همگی در قالب شرکت سهامی اداره می شدند و مردم با خرید سهام در سود آنها شریک بودند.
در آن زمان اصفهان را به دلیل توان بالا در تولید منسوجات ، “منچستر شرق” لقب می دادند ؛ گفته ها حکایت از این دارد که در دهه ۵۰، خیابان چهارباغ بالای اصفهان، روزانه شاهد تردد هزاران کارگری بود که در کارخانجات نساجی این محدوده کار می کردند. کارخانجاتی که با واردات پارچه های خارجی ارزان قیمت، به ورشکستگی رسیدند و حالا جز خاطره ای شیرین و ساختمانی فرسوده، چیزی از آن ها باقی نمانده است.
صنعت نساجی اصفهان، طی سالهای اخیر به دلیل بی توجهی و واردات بیرویه، این صنعت در معرض مشکلات بسیاری قرار گرفته است به طوری که به گفته دبیر انجمن نساجی اصفهان، کارخانجات نساجی استان با نیمی از ظرفیت خود کار می کنند و به این ترتیب افق خوبی را نمی توان برای صنعت نساجی متصور شد؛ آن هم استانی که ۴۰ درصد صنایع نساجی کشور، ۷۵ درصد تولید فرش ماشینی کشور، ۸۵ درصد رنگرزی صنعت نساجی کشور و انجام ۴۰ درصد ریسندگی کشور را به خود اختصاص و مادر صنعت نساجی یعنی کارخانه پلی اکریل را در خود جای داده است.
این در حالی است که فعالان این بخش همچنان نگاه امیدوارانهای به آینده این صنعت دارند و معتقدند این صنعت تنها صنعتی است که در تمام شرایط میتواند به فعالیت خود ادامه دهد.
واردات و قاچاق بیرویه صنعت نساجی را به نابودی کشانده است
دبیر انجمن نساجی استان اصفهان در مورد وضعیت کنونی تولید پارچه در استان اصفهان به “قدس آنلاین” می گوید: هم اکنون کارخانجات نساجی به علت شرایط اقتصادی کنونی با نصف ظرفیت خود کار می کنند،این در حالی است که اکثر کارخانه های داخلی از نظر فناوری از کشورهای دیگر نظیر ترکیه عقب تر نیستند.
مظفر چلمقانی می افزاید: تا قبل از دهه ۷۰ پارچه فاستون اصفهان دوران طلایی خود را داشت و به کشورهایی نظیر انگلستان صادر می شد اما در دهه ۷۰ نامهربانی هایی در حق این صنعت انجام شد، بی مهری هایی از جمله افزایش بی رویه پارچه و پوشاک، مسائل مالیاتی و وام های بانکی با بهره های حدود ۳۰ درصد، که اکنون کمر این صنعت را خم کرده است.
وی با بیان اینکه واردات بی رویه بیشترین ضربه را به صنعت نساجی وارد کرده است، ادامه می دهد: این درحالی است که برخی از دستگاه های دولتی به دلایل مختلف و برخی اشخاص با استفاده از رانت، اقدام به واردات بی رویه پارچه به کشور می کنند، آن هم زمانی که علمای زمان قاجار ما اعلام کرده بودند که بر مرده ای که کفن بیگانه دارد، نماز نمی خوانیم.
دبیر انجمن نساجی استان اصفهان خاطرنشان می کند: تنها جایی که در کشور آمار بیکاری نزدیک صفر است دهق و علویجه است که این امر از برکت وفور صنایع نساجی در این مناطق است.
وی با بیان اینکه ۲۰ کارخانه در کاشان، ۱۳ کارخانه در شهرضا تعطیل شده است، تصریح می کند: ما متهعد میشویم اگر شرایط برای فعالیت صنایع نساجی مساعد شود ، بیکاری استان اصفهان را به کمترین نرخ بیکاری در کشور برسانیم .
فعالان صنعت نساجی انتظار دارند مسؤولان با جلوگیری از واردات و قاچاق بیرویه کالاهای نساجی به صنعت نساجی کمک کنند تا در این صنعت به موقعیت وجایگاه گذشته خود برسند .
اصفهان مرکز خام بافی ایران است
با این اوصاف اما، رییس اتحادیه کارگاه های کوچک نساجی اصفهان معتقد است که هنوز صنعت نساجی اصفهان جایگاه خود را حفظ کرده و آینده خوبی در انتظار صنعت نساجی اصفهان است، ضمن آنکه برخلاف گذشته، شهرهای دیگر هم در زمینه نساجی پیشرفت کرده اند اما اصفهان در زمینه پیشرفت متوقف بوده و شاید به همین علت به نظر می رسد که جایگاه خود را از دست داده است، اما در واقع اینگونه نیست و هنوز اصفهان مرکز خام بافی ایران است.
مرتضی منصوری می گوید: هم اکنون به علت اینکه بازارهای کاذب سکه، طلا و مسکن به رکورد برخورده و سیاست های دولت نیز موفق بوده است، سرمایه گذاران بیش از گذشته به سمت تولید گرایش پیدا کرده اند.
رییس اتحادیه کارگاه های کوچک نساجی اصفهان با بیان اینکه در ماه های اخیر به شدت از واردات و پارچه های قاچاق جلوگیری شده است، اظهار می کند: در کشوری مانند ترکیه هزینه کارگر، مواد اولیه بالاتر از ایران اما قیمت تمام شده پایین تر است چراکه پول راحت تر از ایران در دسترس آنها قرار دارد و وام با بهره بانکی بالا در این کشور وجود ندارد،به همین علت است که صنعتگران می توانند با خرید ماشین آلات مدرن و به دنبال آن تولید انبوه، حاشیه سود را پایین بیاورند.
وی تاکید می کند: تولید یک متر پارچه که در ترکیه ۵۰ تومان تمام می شود، در ایران ۵۰۰ تومان تمام می شود تا تولید کننده بتواند وام بانکی و هزینه هایش را جبران کند. در واقع این موارد باعث می شود که قیمت تمام شده بالاتر برود درحالی که هزینه های تولید ما پایین تر است.
حمایت از تولیدات داخلی نجات بخش مشکلات
با وجود همه آنچه گفته شد بسیاری از کارشناسان معتقد هستند در صورتی که مردم به سمت استفاده از تولیدات داخلی روی بیاورند، باز هم می توانیم به همان شرایط دوران رونق صنعت نساجی اصفهان بازگردیم.
در حال حاضر بازار اصفهان، بازارهای ایران و بازارهای منطقهای مملو از محصولات صنایع نساجی داخلی هستند، این همه محصولات مرغوب ایرانی ولی چشمان مردم به روی آنها بسته است.
با تأسف بسیار باید گفت بعضی از فروشندگان فقط به منظور کسب درآمد بیشتر منسوجات و پوشاک عالی و مرغوب که دست رنج هموطنان و جوانان همین مرز و بوم است را به عنوان کالاهای خارجی تحویل ملت میدهند و با این کار جز به اشتغال جوانان این کشور آسیب نمیرسد و در این جا است که به قول افلاطون باید گفت: اگر درب کارخانهای بسته شود درب زندانی باز خواهد شد، پس باید هوشیار بود.
یکی از فعالان صنعت نساجی در اصفهان پیرامون مشکلات این صنعت به “قدس آنلاین” می گوید: در حال حاضر تمام صنایع دچار مشکل هستند و در چند سال اخیر نیز به دلیل مسائل مرتبط با تحریمها، هدفمندی یارانهها و رکود بازار نیز این مشکلات افزایش پیدا کرده است.
دلیران فیروز با بیان اینکه صنایع علاوه بر مشکلات عمومی که برای تمام فعالان نساجی وجود دارد، دارای مشکلات ویژه صنفی خود نیز هستند، تصریح می افزاید: در سال ۱۳۸۰ تعدادی از واحدهای تولیدی و فعال در زمینه نساجی در استان اصفهان دچار مشکل فروش و بازاریابی شده بودند و بازاری برای عرضه محصولات تولیدی خود نداشتند.
این فعال نساجی ادامه می دهد: مشکلات نساجی استان اصفهان شامل نبود آگاهی و فرهنگ سازی ، عدم دید بلند مدت و به روز رسانی این صنعت و نبود یک استراتژی و آمار مشخص است، چراکه در صنعت نساجی هیچ گونه آمار مشخصی وجود ندارد و این صنعت همواره بر اساس حدس و گمان پیش میرود.
وی با اشاره به اینکه واحدهای نساجی با مشکلات بانکی نیز درگیر هستند، تصریح می کند: در حال حاضر بانکها در خصوص ارائه تسهیلات به تولید کنندگان کوتاهی می کنند و آنها مجبور هستند مواد اولیه را با قیمت بالایی وارد میکنند، ولی پوشاک و محصولات نهایی با قیمت ارزانتر یا به صورت قاچاق و یا با تعرفه پایین وارد کشور میشود، در صورتی که با یک نگاه کارشناسی باید این روند تغییر کند.
دلیران فیروز اضافه می کند: در کشور نیروی کار برای کارفرما گران تمام میشود و درعین حال فرسوده بودن ماشین آلات و عدم به روز رسانی آنها، افزایش قیمت مواد اولیه همچون پنبه از دیگر مشکلات صنعت نساجی کشور است.
این فعال نساجی افزایش هزینههای تولید پس از هدفمند کردن یارانهها را از دیگر مشکلات مشترک صنایع عنوان کرده و تاکید می کند: محصولات نساجی داخلی از نظر قیمت قابل رقابت با محصولات مشابه خارجی نیستند، چرا که در صنایع نساجی مشکلات مالیاتی، مالکیتی و مدیریتی وجود دارد و به طور کلی هیچ گونه حمایت عملی توسط دولت از این صنعت انجام نمیشود.
وی بیان می کند: متاسفانه تصمیم گیران و مسؤولان کشور بازار داخلی را برای فعالان داخلی از بین بردند به طوری که در حال حاضر ۷۰ درصد پوشاک داخلی کشور در اختیار بازارهای خارجی همچون چین، تایلند و پاکستان است .
رونق صنعت نساجی معضل بیکاری را کمرنگ می کند
با توجه همه آنچه گفته شد، می توان به این نتیجه رسید که نساجی یکی از صنایعی است که با حمایت از آن و حرکت به سمت رونق دوباره آن، حداقل می توان مشکل بیکاری استان اصفهان را تا حد زیادی حل کرد چراکه هم اکنون به عنوان مثال در منطقه دهق، علویجه و کاشان آمار بیکاری به دلیل وجود صنایع نساجی بسیار کم است .
امیدواریم نساجی اصفهان که روزی قطب نساجی کشور و منطقه به حساب میآمد دوباره به جایگاه شایسته خود برسد تا کمک بیشتری به اقتصاد کشورمان شود و در دولت تدبیر و امید ، فعالان صنعت نساجی کشورمان به خصوص در استان اصفهان با اقدام های اساسی مسؤولان در جهت رفع مشکلات ، به ادامه فعالیت خود امیدوار شوند.