جای خالی فرش دستباف ایرانی در نمایشگاه های بین المللی (ویدیو)
گفتگو با خانم فاطمه محمدی مدیر عامل خانه ابریشم فاطمه محمدی
فاطمه محمدی، اولین بانوی کارآفرین در تجارت فرش ابریشم و دستباف قم: “جایگاه فرش ایرانی در نمایشگاههای بینالمللی خالی است”
فاطمه محمدی، مدیرعامل برند خانه ابریشم و نخستین و تنها بانوی کارآفرین در حوزه تجارت فرش ابریشم و دستباف قم، با بیش از ۸۰ سال سابقه خانوادگی در این صنعت، از چالشهای پیشروی بازار فرش ایرانی میگوید.
رکود بازار فرش و کپیبرداریهای بیرویه
محمدی با اشاره به کاهش استقبال جهانی از فرش دستباف، تأکید میکند که ورود فرش ماشینی به صنعت فرش ایران، تهدیدی جدی برای این هنر اصیل به شمار میآید. او میگوید:
“در نمایشگاههای بینالمللی، تعداد بازدیدکنندگان بسیار زیاد است و بیش از ۱۲۰ کشور در آن شرکت دارند. اما جای غرفههای فرش دستباف ایرانی خالی است. در عین حال، تولیدکنندگان داخلی در ایران مشغول به تولید فرش ماشینی هستند که دقیقاً از نقشههای سنتی و اصیل فرشهای ابریشمی قم کپی شدهاند.”
او با انتقاد از عدم حمایت کافی از طراحان و تولیدکنندگان فرش دستباف، ادامه میدهد:
“یکی از بزرگترین برندهای فرش ابریشم قم تعریف میکرد که دو سال وقت و هزینه زیادی صرف طراحی یک نقشه خاص کرده، اما حالا همان طرح را در نمایشگاهی از فرش ماشینی، با قیمتی بسیار پایینتر میفروشند. این در حالی است که نسخه دستباف آن، به دلیل کیفیت و انحصاری بودن، ارزشی در حدود ۲ میلیارد تومان دارد، اما نمونه کپیشده آن را با ۲۰ میلیون تومان عرضه میکنند. این اتفاق باعث شده که مشتریان به سمت فرشهای ارزانتر بروند، بدون اینکه به ارزش و اصالت فرش ایرانی توجهی داشته باشند.”
تفاوتهای فرش ایرانی و رقبای خارجی
محمدی درباره تفاوتهای قیمتی و کیفی فرش ابریشم ایرانی با فرشهای ترکیهای و افغانی توضیح میدهد:
“فرش ابریشم قم از لوکسترین و باکیفیتترین فرشهای جهان است، اما از آنجایی که ابریشم یک محصول وارداتی و دلاری محسوب میشود، قیمت تمامشده آن بالاست. در مقابل، فرشهای ترکیهای بیشتر از پشم و کرک تولید میشوند که در همان کشور تهیه میشود، به همین دلیل قیمت پایینتری دارند. همچنین، فرشهای افغانی به دلیل دستمزد کمتر بافندگان و استفاده از مواد اولیه ارزانتر، هزینه تولید پایینتری دارند که این موضوع رقابت را دشوارتر میکند.”
تغییر نگرش مشتریان جهانی و نیاز به تبلیغات گستردهتر
این کارآفرین تأکید دارد که تغییر سبک زندگی و نگرش مشتریان خارجی باعث کاهش تقاضا برای فرش دستباف شده است:
“امروزه مردم بیشتر به دنبال فرشهایی هستند که ارزان باشد و بعد از چند سال تعویض شود، برخلاف گذشته که فرش دستباف یک سرمایهگذاری بلندمدت محسوب میشد. در حالی که فرش ابریشم، علاوه بر لطافت و مرغوبیت، طول عمری بیش از ۱۰۰ سال دارد و از نظر زیبایی و ارزش هنری، بینظیر است.”
او در پایان خواستار حمایت بیشتر از صنعت فرش دستباف ایران و تبلیغات گستردهتر در سطح جهانی شد تا این هنر اصیل ایرانی جایگاه واقعی خود را بازیابد.