چرا نساجی در ایران قوی نیست؟

دلایلی که باعث شده ایران در صنعت نساجی در مقایسه با کشورهای صاحب نام، قوی نباشد عبارتند از:

فرسودگی صنعت: صنعت نساجی در ایران به دلیل عدم اصلاح ساختار و استفاده از تجهیزات و فن‌آوری‌های نوین، فرسوده است و بسیاری از کارخانه‌های قدیمی با ماشین الات از رده خارج شده همچنان در حال فعالیت هستند.

صنعت نساجی به دلیل ماهیت خود، همواره در حال تحول و پیشرفت است. برای رقابت با دیگر کشورها، باید با تکنولوژی‌های جدید آشنا شده و از آن‌ها بهره‌برداری کرد.

عدم تمرکز بر صنعت نساجی: عدم تمرکز بر صنعت نساجی در کشور و تمرکز بیشتر بر صنایع دیگر، مانند صنایع نفتی و خودرو، باعث شده است که صنعت نساجی به دلیل عدم توجه و سرمایه گذاری کافی، به شکل مناسبی در کشور ایران توسعه پیدا نکند.

دولت باید با اعطای تسهیلات مالی و مالیاتی، به صنعت نساجی کمک کند. همچنین، باید سیاست‌های قویتری برای افزایش تولیدات نساجی و صادرات محصولات نساجی اجرا شود.

رقابت با کشورهای دیگر: رقابت با کشورهای دیگر در صنعت نساجی، به ویژه در کشورهایی مانند چین و هند که دارای تکنولوژی پیشرفته‌تر و همچنین هزینه تولید کمتری هستند، باعث شده است که تولیدات نساجی ایران برای بازار جهانی رقابتی نباشد.

بیشتر تجهیزات مورد نیاز برای تولید پارچه، از کشورهای خارجی وارد می‌شود و همچنین به دلیل نداشتن مراکز تحقیق و توسعه مرتبط با صنعت نساجی، فناوری‌های جدید در این صنعت در ایران بسیار کم است.

مشکلات مالی: مشکلات مالی و اقتصادی در کشور، از جمله تورم و نوسانات ارزی، باعث شده است که قیمت تجهیزات و ماشین‌آلات نساجی بسیار بالا باشد و امکان تجهیز کارخانه‌های جدید با تجهیزات جدید و مدرن کمتر شده است. همچنین کمبود نقدینگی و سرمایه در گردش موجب شده تا شرکت های توجه کمتری به نوآوری و تولید محصولات جدید نمایند. همچنین بانک ها در ایران صنعت نساجی را یک صنعت ورشکسته معرفی می کنند و حمایت های مالی از این صنعت نمی کنند.

کمبود مواد اولیه: دلیل دیگر ضعف صنعت نساجی در ایران، کمبود مواد اولیه است. مثلاً، الیاف پنبه و بخش مهمی از الیاف مصنوعی که برای تولید پارچه استفاده می‌شوند، باید واردات شوند (غیر از پلی استر که در ایران تولید می شود) . همچنین، کمبود منابع آب و عدم بهره‌برداری موثر از آب‌های زیرزمینی و سد‌ها، این مشکل را تشدید می‌کند.

بد نیست بدانید صنعت نساجی بعد از صنعت نفت و گاز دومین صنعت آلوده کننده منابع آبی جهان است.

ایران در گذشته در زمینه صنایع نساجی و پارچه‌بافی، از جمله کشت پنبه و ریسندگی نخ، به عنوان یکی از مهمترین کشورهای جهان تلقی می‌شد و حتی لقب منچستر شرق را به آن می دادند. در این زمینه، صادرات پارچه و نخ از ایران به سراسر جهان به عنوان یکی از پردرآمدترین صادرات غیر نفتی انجام می‌شد.

اما به دلایل متعددی از جمله نداشتن سیاست‌های صنعتی مؤثر و پایدار، عدم بروزرسانی و تحول در فناوری‌های نساجی، کاهش کیفیت محصولات و نیز برخی محدودیت‌های صادراتی، ایران توانایی حفظ رقابت‌پذیری در بازار جهانی را از دست داده است.

بنابراین، برای افزایش رقابت‌پذیری در زمینه نساجی، تولید کنندگان ایرانی باید با نیازهای بازار جهانی آشنا شوند، فناوری‌های جدید را در این حوزه پیاده کند، کیفیت محصولات خود را افزایش دهد و نیز دولت در سطح کلان سیاست‌های صنعتی مؤثری را برای توسعه این صنعت پیش بینی کند.

در کل، عدم تمرکز و سرمایه گذاری کافی در صنعت نساجی، همراه با فرسودگی و کمبود فناوری و تجهیزات مدرن، به عنوان عوامل اصلی عدم رشد و توسعه صنعت نساجی در ایران مطرح هستند.