آقای مهدی نوروزپور: در سال‌های اخیر، صادرات محصولات نساجی ایران با چالش‌ها و فرصت‌های متعددی مواجه شده است. با وجود تحریم‌های بین‌المللی و مشکلات اقتصادی داخلی، تولیدکنندگان ایرانی توانسته‌اند سهم قابل توجهی از بازارهای جهانی را به خود اختصاص دهند.

اما موانع متعددی همچنان بر سر راه این صنعت وجود دارد که نیازمند بررسی و تحلیل دقیق هستند. در این مصاحبه، به بررسی وضعیت کنونی صادرات فرش ماشینی و کفپوش‌های ایرانی، مشکلات و چالش‌های موجود در این مسیر و راهکارهای پیشنهادی برای بهبود شرایط می‌پردازیم. همچنین، به نقش دولت و بانک‌ها در حمایت از تولیدکنندگان و تاثیر تحریم‌های داخلی و خارجی بر این صنعت خواهیم پرداخت.

چالش‌ها و فرصت‌های صادرات فرش ماشینی

رقمی که در حال حاضر در صادرات داریم، ممکن است ۱۰ تا ۲۰ درصد به دلیل مشکلات بازارچه‌های مرزی تحت تأثیر قرار بگیرد. با این حال، با توجه به آماری که از گمرک و وزارت صنعت، معدن و تجارت (سمت) داریم، حدود ۲۲۰ میلیون دلار صادرات داریم. به نظر من، از این مقدار بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ میلیون دلار مربوط به فرش ماشینی است. سهم بزرگی از این میزان نیز به کفپوش‌ها اختصاص دارد.

در رابطه با تحریم‌ها، ممکن است ما بتوانیم تحریم‌های خارجی را به راحتی حل کنیم، اما تحریم‌های داخلی مشکل‌ساز هستند. با وجود اینکه رهبر انقلاب هر سال بر تولید تأکید دارند، تولید ما در شش تا هفت سال گذشته قفل شده است.

به نظر می‌رسد اراده‌ای پشت این موضوع است که مانع از تحقق برنامه‌ها شود. مشکلات عمده ما در بخش بانکی است؛ اگر بانک‌ها کنار تولید قرار بگیرند و دستگاه‌های جدید را به روز کنند، تولید می‌تواند رشد کند. اما ما به جای خرید دستگاه‌های به‌روز، دستگاه‌های قدیمی را از ترکیه خریداری می‌کنیم که از نظر کارایی و مصرف انرژی مناسب نیستند.

بانک‌ها اگر نقش خود را به درستی ایفا کنند، تولید می‌تواند رونق بگیرد. اما بانک‌ها تاکنون یا نقش مثبتی نداشته‌اند یا تولیدکنندگان را دچار مشکلات بیشتری کرده‌اند. ما چهار اداره مختلف داریم که باید با هم هماهنگ باشند: گمرک، دارایی، وزارت سمت و بانک مرکزی. هرکدام قوانین و مصوبات خود را دارند که این مسئله مشکلات تولید را بیشتر می‌کند.

به نظر من، در صادرات باید به جای تمرکز بر محصولات اکریلیک و گران‌قیمت، بر روی برنامه‌ریزی بهتری برای محصولات ارزان‌تر کار کنیم. شرکت در نمایشگاه‌ها نیز باید به گونه‌ای باشد که همه در یک مکان مشخص حضور داشته باشند. پراکندگی نمایشگاه‌ها باعث خستگی مشتریان و کاهش حضور آن‌ها می‌شود.

راهکارهای بهبود نمایشگاه‌های صادراتی و مدیریت تولید در صنعت فرش ایران

محصولات ما باید به‌روز شود تا بتوانیم آن‌ها را به نمایشگاه‌های مختلف ببریم. از آنتالیا تا استانبول و دبی، این پراکندگی نمایشگاه‌ها به نظر من نتیجه خوبی ندارد. اگر همه نمایشگاه‌ها در یک مکان مشخص مانند استانبول، آلمان یا قازی آنتپ برگزار شوند، مشتریان خسته نمی‌شوند و حضور بیشتری خواهند داشت. برخی از مشتریان از آنتالیا راضی نبودند، در حالی که برخی از استانبول و دبی رضایت داشتند.

من برخی از این آمارها و ارقام را به صورت شخصی ارائه می‌دهم، چون در ایران آمار دقیقی وجود ندارد و من هم از جمله کسانی هستم که آمار دقیقی ندارم. به نظر من، در همه صنایع به جز صنایع مادر مانند پتروشیمی‌ها و فولاد، شرکت‌ها در حال تلاش برای بقا هستند. در شهرک صنعتی ما، بیشتر کارخانه‌ها با ۴۰ تا ۵۰ درصد توان خود کار می‌کنند و وضعیت هر روز بدتر می‌شود.

یکی از مشکلات ما، مدیریت داخلی و تفکرات کارآفرینان است. بسیاری از کارآفرینان نسل بعدی به دلیل حضور فعال پدرانشان، مجبور به پیروی از تفکرات آن‌ها هستند و این باعث می‌شود تغییرات لازم به کندی صورت گیرد.

با توجه به صحبت‌های رهبر انقلاب در مورد تولید، اگر اراده‌ای برای حمایت از تولید وجود داشت، باید نتایج مثبتی مشاهده می‌شد. اما با وجود قوانین پیچیده و سامانه‌های ناکارآمد، کار کردن بسیار دشوار شده است. به نظر می‌رسد که پیام‌های موجود، ما را به عدم کار تشویق می‌کنند. من نیز به تازگی این موضوع را فهمیده‌ام و سعی می‌کنم کمتر کار کنم تا مشکلات کمتری پیش بیاید.